12
Ezoqam-qa khavozam matev-qa yaq-te, gò꞉feazoát
(Met 10:26-27)
1 Ndakin ezoqa kopoav-qapé gindupindam, Yesu-te. Taosen mø̀ndømø-løvú. Izuizum sège-tokhonømbemám. Geté Yesu bugukhokhof ekeza paev ezoqam, āv gezømbe-eín nqǽgo, “Gò꞉feazoát. Felisi ezoqam ndigu, khavozam ezoqám. Tiqa matev, bugug eqeieqei ndøkeogé. Geté soqaín. Neka tiqa khavozam matev, andé flawa poponøvem nonqo me me꞉panqavøemɨ́n, ezoqa nøme-te. 2 12:2 Luk 8:17Geté gekha matēv ndøgo, ndøgutøve, bavokhó qandó-fakhanám. Neka gekha manqāt ndøgo, ndøkhonøwe, ndø̀ndo-veveám. 3 Manqat ndøgo, zo lovølova ndozo-manqate, yaq tøndo-paveat, ezoqa ewaqape sugumú-ewagét. Neka manqat ndøgo, zo khoev mokho-te, ezoqa nøme-qa gea-te sa ndozoto-potozu, bavokhó sugumú-vøndavét.”
Møe Mbumbukiam-te mbá qazinǿgoát, ambá ndøgo, ezoqam-te
(Met 10:28-31)
4 Yaq Yesu manqat nøme gezø-ein, “Nǿfuap! No nqazǿ-manqate: Zo ndigu møe zø̀go᷄, ndigu ezoqa pakhapakha sa ndikhanæ. Zapa ndǿgo, ndigu kha mba zǿngiú. Geté taqa zita-te, ndigu matev nøme kopømba mbaín tizøgo. 5 Geté no ndakin nøtézømás av nqægo, zo møe gekha ezoqām zombógoāt. Zo møe ndégo tozombó-goát, Mbumbukiam. Ndego bazaføgakh ambá ta-mba nqānek, qambøegō, ezoqa tezitag. Geté taqa zita-te, ndego kopømbaqapé, ezoqa gøinam-té gemǿ-nqagivém. Unimanqatín. Møe te-mbá tømbogó ndego.
6 Zo mø̀zøte-zøtéz. Pipisi nakheis-qa fia khapekhapémbá. Moni mokho-qasis menas, faev soqotéwí. Pipisi, fia khasøkhasis ambá ginigú. Geté Mbumbukiam ndezø-keôgé, ndigu. Ndego pipisiam kopo, manqa mate gembøé-navøemák. 7 12:7 Luk 12:24; Kel 27:34Geté gèmbo-mataváp. Zo-te até zogí izúm-a, zoqa kawa-te ate nandigu, Mbumbukiam mø̀ndø-gevebám. Yaq nakémbá. Zo møe ndø̀go᷄. Zo Mbumbukiam-qa bøi-te, pipisi kopoav-qape ùni zøte-løvubám.”
Ni mivi bizìgu᷄, Yesu-qa yaq-te
(Met 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8 Yaq Yesu manqat nøme ge꞉zømas, gezø-ein, “No nqazǿ-manqate: Gekha ezoqām ndego, ezoqam-qa bøi-te te-unimanqatintat, av nqægo, ‘No Yesu-gē ezoqām,’ teqa yaq-te, até Ezoqam-gé Yó-a, Mbumbukiam-gi enzol ezoqam-qa bugug-te, āv gené-unimanqatín nqǽgo, ‘Ngenek nogē ezoqām.’ 9 Geté gekha ezoqām ndego, ezoqam-qa bøi-te noqa yaq-te to꞉nawam, teqa yaq-te, até nó-a, ndæ̀tonawám, Mbumbukiam-gi enzol ezoqam-qa bugug-te.
10 Gekha ezoqām ndego, Ezoqam-ge Yo-qa yaq-te, manqa soqøsoqa ndemanqate, ta manqa-zapa ndøgo, Mbumbukiam kopømbá, segembøé-navøém. Geté ezoqa Nqova Mbomambaqape-qa iz tengiu, Mbumbukiam teqa manqa-zapa gembøé-navøemák.
11 12:11 Mak 13:11; Luk 21:12-15Zo ezoqa Zu ezoqam-qa guliguli khoev-te o megetapak-qa megemege-te o gekha kawakawa-za-qa megemege-te ti-itub, yaq zo ndøfofògea᷄p av nqægo, ande gekha manqat me zozømbé-qavøiū o gekha manqat zó-einīm. 12 Zapa ndǿgo, ta khøuwa-te ndøgo, Nqova Mbomambaqape zǿ-ovøyám, zo ande gekha manqat me zøté-einīm.”
Gigiap kopoav ezoqam, ndego gigiap sa gemøndatat, taqa yaya etæ manqat
13 Yesu ezoqa bawan-qape manqat gezø-manqatat, yaq livin-te ndøugu, ezoqa kopo āv gembøe-eín nqǽgo, “Nøméndim ezoqam, noge ata gèmbo-eín, tat-qa gigiap, yà bani-etøomém, ndøgo gini-ivav, genanim.”
14 Geté Yesu gembo-qavøiu, “Gê, no gekha ezoqām ndǿve, qo neka qazøpikia tæzø-ein, av nqægo, ‘Zøve-qa gigiap āv qazøtē-etøomēm nqǣgo’?”
15 12:15 1 Tim 6:9-10Yaq Yesu ezoqa ewaqape, āv gezømbe-eín nqǽgo, “Aiyá qagó neka zøkeza kha, gèmbo-keogé. Zo gigiap me꞉qovètu᷄. Ezoqam-qa yage, ambá av nqǣgo, gigiap kopoav-qape-tē qanotawē.”
16 Yaq Yesu yaya zø-etá, gezø-ein, “Ezoqa kopo mø̀ndøgoám. Gigiap kopoav ezoqám. Ndego khae vømbōgoam. Yaq viav nøme-te, ndego avøe gigiap kopoav-qapé qambo-fakhan. 17 Yaq ndego ezoqam gematøvem, ‘Áv khatégō? Noqa khoev ate nqæpuate løvøzupøteáv, avøe gigiap vøté-nqeitām.’
18 Yaq ndego āv gene-eín nqǽgo, ‘No nqánek qǽgó. Lou nqeitam khoev awenege nó-evøzám. Yaq kandakanda ndakinak nópuán. Yaq lou tøtú꞉-nqeitám ndǿgo, noqa gigiap nøme namba. 19 Yaq taqa zita-te, no nøkeza mokho-mba āv qaté-eín nqǽgo, “No ndakin gigiap kopømbá. Viav kopoáv, no gigiap-qa nófofogeapák. No ndakin pusa mba nótavát, lou vǿelogāt neka ibøkha vǿe-izumāt. Yaq no khanakhanakh mbá qatéyagát.” ’
20 Geté Mbumbukiam gembo-ein, ‘Qo matavupav ezoqam, qo nqægo lova qónaqaním. Yaq gê, qoqa gigiap ate nandaqambe꞉go, gekha ezoqām ndǿ-upøgīm, ndoqo-khatiwi? Qó mbá!’ ”
21 12:21 Met 6:19-20Yesu nqanek yaya guzumbu-eta, yaq nøme āv gezømbe-eín nqǽgo, “Ndigu matev āv tøzømbé-fakhán, ndigu gigiap sa timøndatet, ekezan nonqo, getē Mbumbukiam-qa bøi-te, gigiap ande mbain me ndi꞉gu.”
Zo gigiap-qa yaq-te ndøfofògea᷄p
(Met 6:25-34)
22 Yaq Yesu ekeza paev ezoqam gezø-ein, “Yaq nakémbá, no nqazǿ-manqate: Zo yage-qa yaq-te ndøfofògea᷄p, av nqægo, gekha lou zólogāt. Neka kha-qa yaq-te ndøfofògea᷄p, av nqægo, gekha ndabua zó-uzumāt. 23 Yage-qa mokho, taoká ndøgo, lou mba toqologat. Neka kha-qa mokho, taoká ndøgo, ndabua mba toqo-uzumat. 24 Pipisi zøtézømēt! Ndigu avøe gigiap ogekhæmáv, neka gendó-peanemák. Neka ndigu lou nqeitam nonqo khoev mbaín. Geté Mbumbukiam ndøzøkefé. Gèmbo-mataváp. Zo teqa bøi-te, pipisi ùni zøte-løvubám. 25 Ge zô ndozo-matavap, ezoqa kopo zo mokho-te tefofogeapat, ndego yage elavøqase ndømbó-seketet? Mbaín! 26 Até nqanek matev-qasé-a, zo kopømba mbaín, tozo-matønømem. Av tægoat ndægo, yaq zo gekha zapâ, matev nøme-qa yaq-te ndozo-fofogeap?
27 Neka flawas zøtézømēt, ndi-umizan. Ndigu sasae gonemáv neka ndabua potofumáv. Geté no nqazǿ-manqate: Até Solomón-a, ndego kawa ezoqam kandambaqape, gigiap mbomømboma kopoav-qape qambogoam, teqa ndabua bugug keoge mbaín, av flawas ndi꞉gu, tiqa bugug ndækeoge. 28 Nginik flawas, ndakin gagayag-te ndi-umianet, nakhamas-te ambá giní-pakhaéz, yaq gøinam-té ginǿ-nqagivemém. Geté Mbumbukiam ndabua bugug keoge eqeieqei zø-etoám. Mbumbukiam flawas ndabua eqeieqei ndezø-etoam, ndego zo nøme mba zømbó-uzám. Zoqa unimanqatin khapémbá, Mbumbukiam-te. 29 Zo lou-qa yaq-te neka izam-qa yaq-te, matavap khapé bezømbe-khouwèva᷄t neka mbofofogèa᷄p. 30 Gigiap av nqægo upøgim-qa yaq-te, miavmiav bavokho-ak mba ndømataváp, ndigu Mbumbukiam zøtezateav ndigu, nqanek manqei-qape-te. Geté zoge Zøve, ndego mø̀ndæ-otév, gigiap av nqægo, zo bèzøgó. 31 Zo bugukhokhof Mbumbukiam-qá Megeat Matev mba zombóvawát. Yaq ndego zo nqanek gigiap nøme, ndø̀zø-etoám.”
Moni mendebam-qa yaq-te
(Met 6:19-21)
32 Yaq Yesu manqat nøme ge꞉zømas, gezø-ein, “Zo møe ndø̀go᷄, zo ande sip nakhei misika mba ndøzøte꞉go. Zapa ndǿgo, zoge Zøve-qa poev nqánek: Ndego teqa Megeat Matev zo zǿ-etoám. 33 12:33 Luk 18:22Gigiap nandøzøgo, gèwí. Yaq moni ndigu, tozoqasem, gigiap-av ezoqam zozǿ-etoám. Av tøzøte-gonem ndægo, yaq zogi moni, yan manqei-té qazonǿ-møvøbumít. Ta manqei-te ndøgo, moni nqeisam nonqo ndigu, gékeqanimák. Neka moni ndigu, génasinimák. Neka aqona ezoqam, kopømba mbaín, tizømetam, neka khotet kopømba mbaín, tilouzim. 34 Matev āv tøzøté-goném. Zapa ndǿgo, ma zoqa gigiap qaniqanim ndægo, até zoqá mataváp-a, sa ndǿgo tǿgoát.”
Evezøza-qa qavøne nonqo, é-mozoto-khakheinám
35 12:35 Met 25:1-13Yaq Yesu manqat nøme ge꞉zømas, gezø-ein, “Zo é-mozoto-khakheinám. Neka zoqa lampa até betøkháev. 36 Zo andé nginik sasae ezoqam me me꞉gó. Khakheitáp. Ndigu ekeza kawa-qa tiokewaget, ndego sakhei etoam matev-te gewav, yaq khøuwa nøme nqawa tendoqavan, mboqog-te vǿkhaneām, yaq ndigu mboqog nakhamas-té ginømbó-mboqozønám. 37 Yaq ndigu sasae ezoqam khanakhanakh mbá ginígoát, kawa ezoqam tendoqavan, ndigu vǿzømēt, timbøe-tiawet. No unimanqatín nqazø-manqate. Ndego kawa ezoqam, tegi sasae ezoqam av te꞉zømet ndægo, yaq ndego sasae nonqo ndabua ndǿ-úz, lou loge-te qonam manqat vøzǿ-eīn-a, lou vøzǿ-qoqōng. 38 Sasae ezoqam av ngi꞉gu, khanakhanakh mbá ginígoát, até ndøgó-a, tigi kawa ezoqam lova u-mba o nqoev-te tendoqavan, yaq ndigu tezømet, av nqægo, ndigu mø̀ndo꞉-khakheinām.
39 12:39 Met 24:43-44; 1 Tes 5:2Gèmbo-mataváp: Khoev eve amba te꞉-otevɨn, av nqægo, ande gekha khøuwa iz-te, aqonam ezoqam tendowav, yaq ndego ambá gembótakák, khoev sa tembo-nqawaɨn. 40 Yaq até zó-a, zo vò꞉khakheinám. Zapa ndǿgo, Ezoqam-ge Yo, ta khøuwa-te ndǿgo tendéqaván, zo matavapøteav tøgoat, ndego tendoqavan.”
Yaya etæ manqat, sasae ezoqam eqeieqei neka sasae ezoqam soqaqape-qa yaq-te
(Met 24:45-51)
41 Yaq Pita Yesu gèmbobeváp, “Evézøza. Gê, yaya nqanek qoqo-eta, ni qoté-manqate, ó, ezoqa ewaqape qotē-manqate?”
42 Yaq Evezøza gembo-qavøiu, “Ge qô ndoqo-matavap? Gekha sasae ezoqâm, ndego unimanqatin neka matavap loloakh-us? Sasae ezoqam unimanqatin neka matavap loloakh-us, av ngé꞉go. Tege kawa ezoqam, manqei nøme-te tewav, yaq ndego sasae ezoqam, keoge ezoqam teve, teqa khoev teqeivat neka tegi sasae ezoqa nøme, khøuwa eqeieqei-te lou vøzǿ-etoumāt, 43 yaq vaev-te nqawa tendoqavan, teqeiv av nqægo, ndego sasae eqeieqei ndøgōt, yaq ndego sasae ezoqam kopømbá, khanakhanákh. 44 12:44 Met 25:21, 23No unimanqatín nqazø-manqate. Ndego kawa ezoqam, gigiap ate ndømbøego, keoge ezoqam ndégo tévé, ngenek sasae ezoqam. 45 Geté ndego sasae ezoqam, av te꞉matavupat nqægo, noge kawa ezoqam nakhamas-te gendō-qavanāk, yaq ndego sasae ezoqa nøme kha zǿkhanæmāt, angana neka sakheis, neka lou loge møqæ vømbóyāt neka ibøkha soqa izam møqæ vǿgoāt, yaq kawa mbó-okɨvāt, 46 yaq tege kawa ezoqam, ta khøuwa-te ndǿgo tendéqaván, ndego sasae ezoqam khakheinøpøteav tøgoat neka otevateav vǿgoāt, ndego tefakhan. Yaq kawa ezoqam, ndego sasae ezoqam, yaq-fia nqosøgeap mbó-etoám. Yaq-fia kandambá teta, te-te ndego. Yaq ndǿgo tenǿ-khofotáv, ma unimanqatinteav ezoqa nøme ndi꞉gu.
47 12:47 Zems 4:17Gekha sasae ezoqām ndego, tege kawa ezoqam-qa poev te-otev, gete khakheinøpøteav tøgoat neka teqa poev paeveav vǿgoāt, ndego yaq-fia nqosøgeap kandambá tendap. 48 Geté gekha sasae ezoqām ndego, tege kawa ezoqam-qa poev otevateav tøgoat, neka matev soqain vǿgoāt, ndego yaq-fia nqosøgeap andé khapémbá tendap.
Gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam otevat kandambaqape gembo-etoam, yaq ndego nqawa kandambaqapé sa bembo-qavøiú. Neka gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam gigiap o matev kopoav teqa zenda-te go꞉ve, yaq ndego nqawa kandambá sa bembo-etoám.”
Ezoqa géqaqáb, Yesu zapaya
(Met 10:34-36)
49 Yaq Yesu manqat nøme gezø-ein, “No nqanek manqei-qape-te, gøinam mboqotøve-qa nøgeavún. Neka noqa poev kandambaqape nqánek: Ambá gewagimín. 50 12:50 Mak 10:38-39Geté no ibøkha iz vini bàtøkhæ-ndáp. Yaq no mbøni vaev kandambá, taqa yaq-te, atema matev ate ndægo, vømǿ-navøēm.
51 Ge zô ndozo-matavap, no nqanek manqei-qape-te, ezoqa sambi etoam-qa nø̄geavun? Āv taoká. No ezoqa qaqaza-qa nøgeavún. 52 Ndakin matev āv qanéfakhán nqǽgo: Khoev kopo-te ezoqam faev tiyagat, ndigu ndø̀qatøném. Ezoqa misika, ezoqa menas gésanqáb, neka ezoqa menas, ezoqa misika vǿsanqāb. 53 12:53 Mica 7:6; Mal 4:6Eve yo ndø̀sanqáo, neka yo eve vǿsanqāo. Evo yu ndø̀sanqáo, neka yu evo vǿsanqāo. Zakhapuka ziwap ndø̀sanqáo, neka ziwap zakhapuka vǿsanqāo.”
Yesu-qa yaq-te, mokho vø̀mbo-ndapém neka vø̄qambuz
(Met 16:2-3)
54 Yesu ezoqa bawan-qape manqat nøme gezø-ein, “Zo ozoz qazo-qeivimin, khøuwa sininim tøwuøyav, yaq zo nakhamas-te āv qazøte-einimín nqǽgo: Qæ ndø̄lanqā. Yaq unimanqatín. Qæ sège-lanqaɨ́n. 55 Neka yaq sanqa khamøe qando-feaɨn, yaq zo āv qazøte-einimín nqǽgo: Khøuwa tatas-qape ndø̄yøēt. Yaq unimanqatín. Khøuwa tatas-qape sège-itanɨ́n. 56 Zo khavozam ezoqám, zo ndozo-manqate av nqægo, ‘Ni Mbumbukiam mø̀tinøtēn.’ Zo manqei neka khaiya qazo-qeivimin, yaq zo mø̀zøte-zøtezɨ́n, av nqægo, khaiya ande āv khanégoāt. Geté zo matev nqazo-qeivi, av ndakin nqæfakhate, zo gekha zapâ, taqa mokho ndapeav ndozogo?”
Mbumbukiam-te nakhamas-té qanøqambúz
(Met 5:25-26)
57 Yaq Yesu manqat nøme gezø-ein, “Zo gekha zapâ, zøkhapus mokho-mba matavapøteav ndøgo, gekha matēv ndøgo, eqeieqei ndøgo? 58 Gèmbo-mataváp. Qo ezoqa nøme-te moni ndiqambo-løfoke, yaq ndego qo manqa ovøyam-te ndapaqat-qa tegoat, qo manqat vø̀kho-khakheinám, te namba, ate av-té nakhoa-te tøzøte-apet. Soqaín ndøgo, ndego qo manqa ovøyam megeat ezoqam-qa zenda-te teve, yaq ndego qo polis ezoqam-qa zenda-te vǿvē, yaq ndego qo ndimbula-te sasa ndǿ-utāq. 59 No nqataqá-manqate. Qo ndøgo naqanøká qotøndó-fakhaqák, atema fia ate ndægo voqotumúgū.”
12:7 12:7 Luk 12:24; Kel 27:34
12:11 12:11 Mak 13:11; Luk 21:12-15
12:15 12:15 1 Tim 6:9-10
12:21 12:21 Met 6:19-20
12:35 12:35 Met 25:1-13
12:39 12:39 Met 24:43-44; 1 Tes 5:2
12:44 12:44 Met 25:21, 23
12:50 12:50 Mak 10:38-39
12:53 12:53 Mica 7:6; Mal 4:6