Mbumbukiam-qa Manqat Mbomambaqape Mak 10

Nøkenøkem matev ngi꞉wat-qa yaq-te

(Met 19:1-12; Luk 16:18)

1 Yesu ta manqei ndøgo ge-ivav, yaq Zudia plovins-te neka Zoden kea yaq-keoqá genøwáv. Yaq até nqawá, ezoqa kopoáv gindupindam, yaq ndego vø̄e-zømesim, av oskia ge꞉goam.

2 Yaq Felisi ezoqam ndozáv, Yesu-te. Ambá gembo-matemateømemín, gimbo-bevøpem, “Gê, Mozes-qa guguna manqat, áv khané-ein? Ezoqa kopømbâ, sævam sa te-ivav, ó, kopømba mbaîn?”

3 Yaq Yesu gèzøbeváp, “Gê, zo Mozes gekha manqat zǿ-ein, taqa yaq-te?”

4 Yaq gimbo-qavøinam, “Mozes āv gene-eín nqǽgo: Anganeam sævam ivøve-qa tegoat, ndøgo kopømbá. Sakhei zøuvis pepa bepeawám, bembō-etoam, ndugu sasa bekhofotav.”

5 Yaq Yesu gezø-ein, “Mozes nandav manqat gepeawam, zapa ndǿgo: Zo khàpe zøtesapí꞉z. 6 Geté Mbumbukiam manqei-qape ande ge꞉khakheinam, ndego ezoqam, anganeam neká sævam, tèkhakheinøvém. 7 Yaq nakémbá, anganeam eve neka evo géziváz. Yaq zās namba mé꞉tøkuaném, 8 yaq ndigu ezoqa menas, vømǿ-kha-kopo-ēz. Yaq ndakin ndigu ambá av nqǣgo, kha menās, av bugukhokhof gi꞉goam. Geté kha kopó. 9 Ndigu Mbumbukiam ndøtøkuzú. Yaq ezoqa beqatø̀zo᷄.”

10 Yaq Yesu tegi paev ezoqam namba, khoev-te givesez, ndigu gèmbo-bevøpém, taqa yaq-te. 11 Yaq gezø-ein, “Gekha ezoqām ndego, sævam te-ivav neka sævam vini vǿ-okɨ̄, ndego manqa-zapa ndǿgó, zas-te. Ndego nøkenøkem matev ndǿngiú neka mambe mé꞉wáv. 12 Yaq até kopó. Sævam ndugu, zivis tu-ivav, anganeam vini vǿndāf, até ndugú-a, nøkenøkem matev ndǿngiú neka mambe mé꞉wáv.”

Yesu nakhei nqonqon zenda gezømbø-awam

(Met 19:13-15; Luk 18:15-17)

13 Ezoqa nøme, Yesu-te, nakheis ndo-upøgím. Ndigu mø̀ndøzøpoé, Yesu ambá zenda zømbø-awamɨ́n. Geté tegi paev ezoqam gèzømbe-khafén, ndigu ezoqam. 14 Yesu nqanek matev geqeiv, ndego khanakhanakh mbaín, ekeza paev ezoqam-te, gezø-ein, “Nakheis bègeáv no-te. Zømbo-khakhàza᷄m. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam-qa Megeat Matev, tiqa ndígu, av nakheis ngi꞉gu.

15 No unimanqatín nqazø-manqate. Gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam-qa Megeat Matev khatiwiav tøgoat, av nakhei nqonqon ngi꞉gu, ndego teqa Megeat Matev mokho-te gemǿ-onák.” 16 Yaq Yesu nginik nakheis, gè-upøgimám, zenda vøzømbø̄-awam, sasa zøguligulim.

Gigiap kopoav ezoqa ndakinak, Yesu-te gendowav

(Met 19:16-26; Luk 18:18-27)

17 Yesu manqei ndøgo ge꞉-ivavtat, yaq ezoqa kopo tendotéit ndǿgo, Yesu-qa megemege-te, katuk vø̄møkui, gembo-ein, “Nøméndim ezoqam mbomambaqape. No gekha matev nómatønumāt, khandi miavmiav vøténdāp?”

18 Yaq Yesu gembo-qavøiu, “Gekha zapâ no mbomambaqape ndoqote-næna? Ezoqa mbaín, mbomambaqape. Mbumbukiam mba me꞉gó. 19 Qo Mbumbukiam-qa guguna manqat mòqote-qatéq, av qæ-ein nqægo, ‘Qo ezoqa pakhapakha zøkhanèa᷄m. Neka nøkenøkem matev ndøngì꞉wa᷄t. Neka ndø-aqòna᷄m. Neka meakha manqat ndømanqàte᷄. Neka khavozam matev ndø̀go᷄. Qavē neka qavo, gèzøvizáp.’ ”

20 Yaq ngenek ezoqam gendo-ein, “Nøméndim ezoqam. Nqanek guguna manqat ate ndægo nqæmbôpáev, no khapelavøqase qategoam, atema ndakin.”

21 Yaq Yesu ngenek ezoqam, gèwawám, kuku matev-ús, gembo-ein, “Qanimáv. Geté matev kopo nøme nqánek qoqógó. Vø̀khæqáv. Yaq gigiap ate nandaqambe꞉go, qomǿwí. Yaq moni ndigu toqoqas, gigiap-av ezoqam qozǿ-etoám. Av toqotego ndægo, yaq qo gigiap qaniqanim, yan manqei-té qoqonǿ-møvøemét. Yaq vø̀ndoqáv. No qonøndó-páev.” 22 Yaq ndego nqanek manqat ge-ewag, ndego avus-mba mbovoé. Yaq sègewáv. Mbøni vaev-ús. Zapa ndǿgo, ndego gigiap kopoáv qambogoam.

23 Yaq Yesu geqambunim, ekeza paev ezoqam sasa ndøwabam, gezø-ein, “Gigiap kopoav ezoqam, ti-te ndigu unimé꞉-føgákh, Mbumbukiam-qa Megeat Matev mokho-te tu꞉-oz.”

24 Yaq tegi paev ezoqam nqanek manqat giyogem, ndigu nqova ndafe kandambá. Geté Yesu manqat, nqawá genøzø-eín, “Nogi nakheis. Nakhoa føgakh-qapé, Mbumbukiam-qa Megeat Matev mokho-te toqotu-oq! 25 Kemol ndugu, søvakha gigiap kandambaqapu, mil nqa-te one-qa tugoat, tu-te ndugu føgakh andé mbaín, av gigiap kopoav ezoqam-te føgakh ndægo, ndego Mbumbukiam-qa Megeat Matev mokho-te one-qa tegoat.”

26 Yaq Yesu-gi paev ezoqam, nqova nøme mba zømbondáf, neka yaqyaq-a gibond, “Av tægoat ndægo, yaq gekha ezoqām ndǿkhandī꞉v?”

27 Yaq Yesu ti-te gekewag, gezø-ein, “Matev av nqægo, ezoqa kopømba mbaín. Geté Mbumbukiam, ndego viní. Matev ate ndægo, ndego kopømbaqapé tego.”

Yesu toqombo-pavet, taqa yaq-fia

(Met 19:27-30; Luk 18:28-30)

28 Yaq Pita Yesu gembo-ein, “Nqáe! Ni gigiap ate qægoam, zitá qati-wuøém, qo nqeitaqambe-paev.”

29 Yaq Yesu gezø-ein, “No unimanqatín nqazø-manqate. Gekha ezoqām ndego, khoev te-ivav, o namba-qaniap o evo o eve o nakheis tezivaz, o khae te-ivav, no zapaya neka Mbumbukiam-qa Manqat Mbomambaqape zapaya, 30 ndego Mbumbukiam ndakin yage-te nøme mba mbøé-etoám, kopoav-qapé, wan andléd ate tægoat, khoev, neka namba-qaniap, neka evøndipakha-sæv neka khae. Geté ndego até ngenøgim matév-a vǿndāp, no zapaya. Yaq megemege-te ndo꞉go, ndego khandi miavmiav ndǿndáp.

31 Geté ezoqa kopoáv, ndigu ndakin nduo-megetap, gendópavát. Neka ezoqa kopoav, ndigu ndakin ndindopaev, gó꞉megetát.”

Yesu qambo-misika, ekeza løvøte neka nango khandi꞉vat-qa yaq-te ge꞉zømas

(Met 20:17-19; Luk 18:31-34)

32 Yesu ekeza paev ezoqam namba nakhoa gigeveat, Zelusalem taon-te giqavigat, ndego gèzømbo-megetát. Yaq tegi paev ezoqam, nqova zøndáf neka mbøni zøvá, taqa yaq-te. Até ezoqa nømé-a, namba gi꞉-apat, møe ndøgoném.

Yaq Yesu ekeza paev ezoqam tuelv, nqawá genøkhatób, vømø̄-yakhapus-mba-ez, neka matev-qa yaq-te, ndøgo Zelusalem taon-te tømømbo-fakhan, sasa me꞉zømas, 33 gezø-ein, “Nqáe! Ni Zelusalem taon-té qazinø-qavigít. Yaq Zelusalem taon-te ndøgo, Ezoqam-ge Yo, Mbumbukiam-gi iziz ezoqa kandakanda neka Mozes-qa guguna manqat nømendim ezoqam-qá zenda-té gimǿveém. Yaq ndigu manqa ovøyam-te sasa ndǿveēm, manqat vǿkopo꞉nēm, av nqægo, yà benanīm, neka manqei vini-ak-qa zenda-te vǿveēm, ndigu Mbumbukiam zøtezateav ndigu. 34 Yaq ndigu otøotam mé꞉vewém neka køse vømbøé-pisibømēm, teqa kha-te, neka vǿzuīm, pakhapakha sasa mbókhanøēm. Geté khøuwa misika-qa zita-te, ndego nqawa ndø̀khandí꞉v.”

Zems neka Zion, iz akhae ndape-qa gigoam

(Met 20:20-28)

35 Zems neka Zion, ndigu Zebedi-gi nakheis, tinduzáv ndǿgo, Yesu manqat vømbō-einim, “Nømendim ezoqam. Nitaqá-viømém. Kopømbâ, niqa poev matev toqogo.”

36 Yaq Yesu gezø-ein, “Zo gekhā zǿpoev, no tæzøgo?”

37 Yaq gimbo-einim, “Niqa poev nqánek. Qo megeat iz kandambaqape toqomøndap, yaq ni ambá qo namba zimi-qonavɨ́n, ezoqa nøme, qoqa nakeamo zenda-te vǿqōm, neka ezoqa nøme, qoqa yogea zenda-te vǿqōm.”

38 Geté Yesu gendo-qavøiu, “Zo zø̀tezøtezák, gekha matev-qa zonø̄-einim. Gê, zo kopømbâ, ibøkha khaqain-qape tozo-izam, av no tøte-iz? Neka ibøkha iz ndøgo, no tændap, kopømbâ tozo-upøgim?”*

39 Yaq gimbo-einim, “Ni kopømbaqapé.”

Yaq Yesu gezø-ein, “Zo ibøkha khaqain-qape ndòzomø-izám, av no tøte-iz. Neka zo ibøkha iz ndòzomø-upøgím, av no tøtendap. 40 Geté gekha ezoqām, noqa nakeamo zenda neka yogea zenda-te timøqonav, ambá av nqǣgo, nō nǿvevesām. Geté ta qonam nonqo, tiqa ndígu tǿgoát, Mbumbukiam gevevesam.”

41 Yesu-gi paev ezoqa ten nøme, nqanek manqat giyogem, yaq qaqa ndøgoném, Zems neka Zion-te.

42 Yaq Yesu ekeza paev ezoqam tenø-møváb ndǿgo, gezø-ein, “Zo mø̀zøte-zøtéz. Ezoqa ndigu, bawan vinivinimba, kawakawa-za ndizæza, ndigu ezoqa gètokhonøzát. Neka tigi megetapak, gò꞉kawaezát, av ekeza poev ndøzømbe꞉go. 43 Geté zo mokho-te, matev av nqægo bègo᷄. Gekha ezoqām ndego, zo mokho-te iz kandambaqape ndape-qa tegoat, ndego yà be-zoge-tøke-ezoqam-év. 44 Neka gekha ezoqām ndego, zo mokho-te megeat-qa tegoat, ndego andé ezoqa ewaqape-ge yaq-fia mbain sasae ezoqam bezømbegó. 45 Até Ezoqam-gé Yó-a, ndego matev até kopó. Ndego ambá ndø̄go tenegeavūn, ezoqa sasae timbogoat neka vømbó-tøkeāt. Geté ndego ezoqa tøke-qa neka teqa kha løvøte-te vee-qa ndøgeavún. Yaq ezoqa kopoav, tèabete-nqovotáz.”

Yesu bøi waev mbain ezoqam gekhakheinøvem

(Met 20:29-34; Luk 18:35-43)

46 Yesu tegi paev ezoqam namba, Zeliko taon-te gimøfakhaz, yaq nqawa gi-ivøvem, ezoqa kopoáv, namba gi꞉zav. Yaq ate av-té nakhoa gi꞉geveat, keoqa-te ndøgo, bøi waev mbain ezoqam mø̀ndøqotám. Teqa iz Batimeús. Timeus-gé yó. Ndego ezoqa gigiap-qa zøvi꞉mám. 47 Yaq ge-ewag av nqægo, Yesu, ndego Nazalet-ak ngēma, yaq ndego sège-akhá, “Yésu. Déivid-ge Zeo. No tanakh gènøgó.”

48 Yaq ezoqa kopoáv, gèguguím, “Qo manqat tía.” Geté ndego kandakanda nøme mba mo꞉-akhayám, “Déivid-ge Zeo. No tanakh gènøgó.”

49 Yaq Yesu sège-itán, manqat vø̄-ein, “Ezoqam nandev, yà betøndowáv, no-te.”

Yaq ezoqa ndego bøi waev mbain ezoqam gèmbo-akhaém, gimbo-einim, “Qo khanakhanakh mbá qanegó. Qó-itán. Yesu ndeqandó-akhayam.”

50 Yaq ndego até gendego, ekeza ndabua sekeqape, manqei-té genø-ogí. Yaq sasanqá sege-itán, Yesu-te vø̄wav.

51 Yaq Yesu gembo-ein, “Qo gekhā qápoe, no tøtaqa-matanam?”

Yaq ndego bøi waev mbain ezoqam gendo-ein, “Nøméndim ezoqam. No bøi keoge-qa nøgó.”

52 Yaq Yesu gembo-ein, “Qanimáv. Mòqoqáv. Qoqa unimanqatin nandav, tø̀khakheinøqavém.” Yaq ndaføyambá, ngenek ezoqam gèkewág, neka Yesu vømbōpaev, nakhoa-te gi-apat.

10:4 10:4 Deut 24:1-4; Met 5:31

10:6 10:6 Gen 1:27; 5:2

10:7 10:7-8 Gen 2:24; Ef 5:31-33

10:11 10:11 Met 5:32

10:15 10:15 Met 18:3

10:19 10:19 Exo 20:12-17; Deut 5:16-20

10:31 10:31 Met 20:16; Luk 13:30

10:32 10:32-34 Mak 8:31; 9:31

10:38 10:38 Mak 14:36; Luk 12:50

*10:38 10:38 Ibøkha khaqain-qape neka ibøkha iz ndape, Yesu-qa nqosøgeap me꞉manqaté, ndego tendap.

10:39 10:39 Kel 12:2; Veve 1:9

10:42 10:42 Luk 22:25-26

10:43 10:43 Met 23:11; Mak 9:35

10:52 10:52 Mak 5:34