8
Ma pəkam ta Yesu na, wa hay wa?
1 Fa dəɓa ha, Yesu a daw aa berney hay leŋ a slala hay ŋga wuzey *Mey-maaya-mawiya da ray mewey ŋga Gazlavay da ray ndəhay. Ndəhay masa ma pəkam ta Yesu na, ara gula aŋga hay kuraw a ray a cew 2 ta ŋgusay masa aŋga ma ɓəley malula da ray ata, ta masa aŋga ma mbəldata daa macay. Ŋgusay a na, ara *Mari da Magdala, ŋgwas masa Yesu ma ɓəley malula maasala da ray a heyey, 8.2-3 23.49, 55-56; 24.1-10; Mt 27.55-56, 61; 28.1, 8-10; Mk 15.40-41, 47; 16.1, 8 3 Zaan, ŋgwas ŋga Kuza ndaw ma nəkey dey fa zleley ŋga Bay *Herawt, leŋ Suzan, ta ŋgusay mekele mekele. Ŋgusay a na, a jənmata ata Yesu ta gula aŋga hay kuraw a ray a cew ta zleley ata hay.
Mey-meŋgey ta ndaw maa kwecey hulfaɗ a ley
(Matiye 13.1-23; Mark 4.1-20)
4 Daa berney hay mekele mekele ndəhay fa samawa fa Yesu. Masa ndəhay ga ata da cakay a na, Yesu ta’, aa guzltar ta mey-meŋgey, a ləvey:
5 «Ndaw mehəvey daha, a daw ŋgaa kwecey hulfaɗ a ley aŋga. Daa masa aŋga faa kwacada hulfaɗ a na, hulfaɗ laŋgar a kəzley aa cəveɗ. Ndəhay a diyam ta ray a. Ɗiyaŋ hay a ndamara. 6 Siya a kəzley aa slam masa pəraɗ, a pəcwa nekəɗey na, a kweley maja yam daa slam aha daa ba. 7 Siya a kəzley a wuzlah hatak. A pəcwa da wuzlah hatak a. Hatak a njanjərɗa, a təka ŋga gəley. 8 Ama siya a kəzley aa slam maaya, a pəcwa, a gəley, a yey babəza ga, a key temere.» Yesu a ləvtar ta gədaŋ: «Da ndaw, aŋga ta sləmay na, ŋga cənda mey a maaya maaya.» 8.8 Mt 11.15
9 Gula hay ŋga Yesu aa cəfɗamara amba a sərmara mabara ŋga mey-meŋgey keɗe. 10 Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar: «Gazlavay ta vəlkwar cəveɗ la ŋga sərey mey hay maɓadatakaya da ray mewey aŋga da ray ndəhay. Ama ndəhay siya hay na, ya wuzdatara ta mey-meŋgey. Anda keɗe,
“Fa nəkam dey, ama a hətmar dey ba.
Fa jəkam sləmay, ama a cəndamara ba.” 8.10 Mt 13.14-15
11 «Ehe, ya wuzdakwara mabara ŋga mey-meŋgey a. Hulfaɗ na, ara mey ŋga Gazlavay. 12 Ndəhay siya ata anda mey-cəveɗ masa hulfaɗ ma kəzley a hwaɗ a. Ndəhay a fa jəkam sləmay fa mey ŋga Gazlavay, ama bay-malula a sawa, a la mey a la daa mevel ata, amba a təkta ŋga təɓmara mey a maja Gazlavay a da ləhdata. 13 Ndəhay mekele ata anda slam masa pəraɗ. A cəndamara mey ŋga Gazlavay, a təɓmara ta meesəmey. Ama a hway slaslalay ba. A təɓmara ŋga menjey nekəɗey gway. Anda keɗe, ta pas masa cek maaya ba fa batata na, a mbəkdamara mey a. 14 Hulfaɗ ma kəzley a wuzlah hatak na, aŋga anda ndəhay mekele ma cəndamara mey ŋga Gazlavay ama a mbəkdamara mey a daa walaŋ maja mewulkey ata aa da ray cek hay mekele mekele, ta da ray zleley leŋ da ray menjey daa wiya da bəla. Anda keɗe, sləra masa ata ma kamara na, aŋga anda daw, babəza fa vəɗa daa ba, səfteker. 8.14 1Tm 6.9-10 15 Hulfaɗ ma kəzley aa slam maaya na, aŋga anda ndəhay siya ma jəkam sləmay, ma təɓmara mey a aa mevel ata maaya maaya, a kam cek anda Gazlavay ma wuɗey. A təɓmara mey a, a mbəkdamara ba. Anda keɗe, mey a, a yey daa mevel ata anda hulfaɗ ma pəcwa ma yey ga.»
Mey-meŋgey ta petərla
(Mark 4.21-25)
16 Yesu a ləvtar saya: «Da ndaw ta gəɗey awaw la aa petərla na, a ɗəpa ta maŋgayak ba, a pa asi harŋgawaw ba. Ama a pa aa slam mepey petərla ŋga waɗa slam daa way a, amba ndəhay ma mbəzam a hwaɗ a na, a hətmar dey. 8.16 11.33; Mt 5.15 17 Cek hay tabiya maɓadakaya, a wuzwa la a palah. Cek masa ndəhay ma sərmara ba na, a sərmara la, asaya, a wuzwa la aa slam-meweɗey. 8.17 12.2; Mt 10.26 18 Pam leŋgesl amba ka jəkam sləmay maaya maaya. Da ndaw ta təɓa mey ŋga Gazlavay la na, Gazlavay a jəna la ŋga təɓa mey a ma fəna ma fəna. Da ndaw ta təɓa mey ŋga Gazlavay daa ba na, kwa mey a nekəɗey masa aŋga ma wulkey daa mevel aŋga daha na, Gazlavay a badərwa la tabiya.» 8.18 Mt 25.29
Mamaŋ ŋga Yesu ta məlmaha hay na, ara wa hay wa?
(Matiye 12.46-50; Mark 3.31-35)
19 Fa dəɓa ha, ata mamaŋ ŋga Yesu ta məlmaha hay a diyam fa Yesu, ama ta gwamara ŋga wusey a cakay a daa ba, maja ndəhay ga kalah. 20 Ndəhay feteɗe aa guzlmar a Yesu, a ləvmar: «Ata mamakw ta məlmakw hay malacatakaya daa ambaw, a samawa fa akah, faa cəfɗamaka.» 21 Ama Yesu a mbəɗdatara, a ləvtar a ndəhay tabiya: «Mamay ta məlma aɗaw hay na, ara ndəhay masa ma jəkam sləmay fa mey ŋga Gazlavay, ma kam cek anda mey a ma ləvey.» 8.21 11.28
Yesu a lacada bərgadaŋ da wuzlah dəhwa
(Matiye 8.23-27; Mark 4.35-41)
22 Ta pas laŋgar daha, Yesu a təpam ta gula aŋga hay, aa kwambiwal, a ləvtar: «Təŋgkwa a dey laŋgar ŋga dəhwa.» Ta’, a diyam. 23 Daa masa ata fa təŋgam na, Yesu aa daa ɗar. Wure ŋgene, bərgadaŋ a zlar mekey da ray yam. Kwambiwal heyey, a rəhey ta yam, ndəhay da hwaɗ a fa daa zəɗam. 24 Da ray ŋgene, gula aŋga hay, a ŋgəcham a cakay a, a sləkɗadamara, a ləvmar: «Bay Mahura! Bay Mahura! Aləkwa fa da məckwa!»
Yesu ta’, a sləkɗey, aa bəcey ta gədaŋ, a təka bərgadaŋ ta yam ma wusey heyey. Bərgadaŋ heyey a key saba, yam a wusey saba. 8.24 Ps 89.11 25 Yesu aa guzltar a gula aŋga hay a, a ləvtar: «Ka pamaya ŋga ndaw akwar fara fara ba na, maja me?»
Ama gula aŋga hay a, a zluram, a rəzlam, aa guzlam da wuzlah ata, a ləvam: «Ndaw a kaa na, ara wa? Masa aa guzlar kwa ŋgada bərgadaŋ, kwa ŋgada yam, a cənar mey keɗe na!»
Yesu a ɓəley malula hay da ray ndaw
(Matiye 8.28-34; Mark 5.1-20)
26 Ata Yesu ta gula aŋga hay a wusam aa hwayak ŋga ndəhay Gəraza hay ta dey laŋgar ŋga dəhwa, dey ta’ ŋgada *Galile. 27 Ata ma wusam la na, Yesu a pawa salay daa kwambiwal a. Ndaw daa berney feteɗe daha a sawa a cada ray. Ndaw aha, aa ta malula da ray. Menjey ga, ta kəzley zana fa vaw daa ba. A njey na, da way ba, ama daa cəvay hay. 28 Daa masa aŋga ma hətar Yesu na, a zlar mewudey, a təɗey asi salay aŋga, aa guzlar ta gədaŋ, a ləvar: «Yesu, Bəzey ŋga Gazlavay da vaɗ, ka wuɗey fa yah na, me? Ambahw, ka da sərdaya banay ba!» 8.28 Mk 3.11 29 Aa guzley anda keɗe, maja Yesu ma ləvar a malula ha ŋga bey da ray aŋga. Malula ha fa kar mandaw mandaw. Ndəhay aŋga hay a jəwmata har ta salay hay ta calalaw amba a njey da way, ama ndaw a, a key gədaŋ, a ɗəsla calalaw a. Malula ha fa hwada a ley. 30 Ta’, Yesu aa cəfɗa, a ləvar: «Mezəley akah na, me?» A mbəɗdara, a ləvar: «Mezəley aɗaw na, “ga”.» A ləvey anda keɗe maja malula hay ga da ray a daha. 31 Malula hay heyey na, a kamar ambahw a Yesu amba a ɓəlta aa vəgeɗ meseleleŋ e ba.
32 Daa slam aha ŋgene, ŋgaɓa ŋga vetem hay ga daha da mecəkwer da aŋgwa. Malula hay da ray ndaw heyey a bərkwamara Yesu ŋga vəltar cəveɗ amba a mbəzam a ray vetem hay a. Yesu ta’, a vəltar cəveɗ. 33 Ta’, malula hay a, a bam da ray ndaw aha, a diyam a mbəzam a ray vetem hay a. Wure ŋgene, vetem hay a tabiya a bam ray, a hwam ta gədaŋ ŋgadaa heeleŋ, a tataram, a kwiyam saf! aa yam, a ɓaɓətam cəpa.
34 Masa mecəkwer hay ŋga vetem hay kaa heyey ma hətmar cek ma key la anda keɗe na, a hwam a wuzdamara mey a, a ndəhay daa berney a, leŋ a ndəhay da slala hay masa ta cakay. 35 Ndəhay a, a samawa ŋga nəkey cek mekey feteɗe he. A wusmawa a cakay Yesu na, a hətfamar ndaw masa Yesu ma ɓəlta malula hay da ray aŋga heyey. Ndaw aha manjakaya da cakay Yesu, aŋga ta zana fa vaw. A səra leŋgesl dəɓa. Ndəhay ma samawa ŋga nəkey cek ma key heyey na, mandərzay a katar. 36 Ndəhay feteɗe ma hətmar Yesu ma ɓəlta malula hay da ray ndaw heyey, a kadamatara a ndəhay ma samawa ŋga nəkey cek ma key heyey. 37 Anda keɗe, ndəhay tabiya daa hwayak ŋga Gəraza hay a ləvmar a Yesu ŋga daw la daa hwayak ata, maja fa zluram ga. Da ray ŋgene, Yesu a təpey aa kwambiwal ŋga daw. 38 Ndaw masa Yesu ma ɓəlta malula hay da ray aŋga heyey, a kar ambahw a Yesu ŋga vəlar cəveɗ amba a diyam cew e. Ama Yesu ta vəlar cəveɗ ŋga diyam cew e daa ba, a vəhda, a ləvar: 39 «Daw a way akah, ta kadatara cek mahura masa Gazlavay ma kakawa keɗe tabiya a ndəhay.» Ta’, ndaw aha a daw, a wuzda mey da ray cek masa Yesu ma ka tabiya da ray a heyey ŋgada ndəhay daa berney a tabiya.
Yesu a mbəley ŋgwas ta a sləkɗadərwa dam ŋga Jayirus daa meməcey
(Matiye 9.18-26; Mark 5.21-43)
40 Ndəhay ga fa səkwmara Yesu da dey laŋgar ŋga dəhwa ŋga *Galile. Aŋga ma vəhwa la na, ndəhay a təɓmara ta meesəmey. 41 Ndaw daha mezəley Jayirus. Aŋga *bay-ray ŋga *way-mewuzey-mey ŋga Gazlavay feteɗe. A wusey fa Yesu, a təɗey asi salay aŋga. A kar ambahw ŋga daw a way aŋga, 42 maja dam aŋga daha, aŋga pal, mekele daa ba, vaw fa car, fa da məcey. Dam aha, mamba mevey kuraw a ray a cew.
Masa Yesu fa daw a way Jayirus a na, ndəhay fa ŋgacamara ta keɗe ta keɗe. 43 Da wuzlah ndəhay a ŋgene, ŋgwas daha mambaz fa mbəɗwa da hwaɗ, dəga mevey kuraw a ray a cew. Ta ndəvda zleley aŋga sem cəpa fa dakwter hay, ama kwa ndaw ma gwa a ray macay a daa ba. 8.43 Lev 15.25-27 44 Ŋgwas aha a ŋgəchey ŋgada fa Yesu ta fa dəɓa, a gəsfar har fa mey ŋga zana aŋga. Wure wure ŋgene, mambaz aŋga heyey taŋ! a ɗəsley mey. 8.44 Mt 9.20 45 Yesu aa cəfɗata ndəhay, a ləvey: «Ma gəsfaya na, wa?» Kwa waawa a ləvey: «Ara yah ba, ara yah ba.» Ta’, *Piyer a ləvar: «Bay aɗaw, ray akah tabiya mazlərkaya ta ndəhay fa ŋgacamaka kaa na, ka ləvey ma gəsfaya wa na, kwara?» 46 Yesu a mbəɗdara, a ləvar: «Ndaw ta gəsfaya la, maja ya səra gədaŋ daa vaw aɗaw ta bey la.»
47 Ŋgwas aha, a nəka na, Yesu ta səra sem, a gwa a ɓada ray aŋga saba. Ta’, a daw fa Yesu, aa faa wesey maja fa zlurey. A təɗey asi salay aŋga. Ta’, a kada fa mey ŋga ndəhay tabiya a gəsfar har fa zana ŋga Yesu na, maja me, asaya, a kada Yesu a mbəlda wure wure ŋgene na, kwara. 48 Fa dəɓa ha, Yesu a ləvar: «Dam aɗaw, ka ta mbəley cay maja kah ma paya ŋga ndaw akah fara fara. Daw ta zazay.» 8.48 Mt 9.22
49 Masa Yesu faa guzlar ŋgada ŋgwas aha araŋ na, ndaw a sawa ta meslərey da way Jayirus, bay-ray ŋga way-mewuzey-mey ŋga Gazlavay heyey, a ləvar: «Dam akah heyey, ta məcey sem. Ka da gərda vaw ta Bay Mahura saba.» 50 Ama Yesu ma cənda mey a na, a ləvar a Jayirus: «Mevel akah a da təɗey ba. Paya ŋga ndaw akah fara fara gway na, dam akah a mbəley la.»
51 Masa Yesu ma wusey la a way Jayirus na, kwa a vəley cəveɗ a ndaw ŋga mbəzey asiya ba, si ma mbəzam asiya na, ata Piyer, *Jaŋ, *Jak, leŋ papaŋ ŋga dam aha ta mamaha gway. 52 Ndəhay tabiya feteɗe fa təwam, fa wudam maja dam aha. Ama Yesu a ləvtar: «Ka təwam ba. Dam aha ta məcey daa ba, ama a key a ney aa ɗar.» 8.52 Jaŋ 11.11-13
53 Ndəhay a, aa saŋgəram a ray Yesu maja a sərmara dam aha ta məcey sem. 54 Yesu a ŋgəchey fa dam aha heyey, ta’, a kərza fa har, aa guzlar ta gədaŋ, a ləvar: «Bəzey, sləkɗey!» 8.54 Mk 5.41 55 Mesəfney aŋga a vəhwa aa slam a, ta’, a sləkɗey wure ŋgene. Yesu a ləvtar ŋga vəlmar cek mezəmey. 56 Papaŋ ŋga dam aha ta mamaha a rəzlam ga, ama Yesu a kətata, a ləvtar: «Cek masa ma key keɗe na, ka da kadamara ŋgada ndaw ba.» 8.56 Mk 7.36
8:2 8.2-3 23.49, 55-56; 24.1-10; Mt 27.55-56, 61; 28.1, 8-10; Mk 15.40-41, 47; 16.1, 8
8:8 8.8 Mt 11.15
8:10 8.10 Mt 13.14-15
8:14 8.14 1Tm 6.9-10
8:16 8.16 11.33; Mt 5.15
8:17 8.17 12.2; Mt 10.26
8:18 8.18 Mt 25.29
8:21 8.21 11.28
8:24 8.24 Ps 89.11
8:28 8.28 Mk 3.11
8:43 8.43 Lev 15.25-27
8:44 8.44 Mt 9.20
8:48 8.48 Mt 9.22
8:52 8.52 Jaŋ 11.11-13
8:54 8.54 Mk 5.41
8:56 8.56 Mk 7.36