BÚKÙ TÀ TƗ́DHƗ́//RU YÌZO DHƗ ÀDHYA TÀ ꞌÒLE DHƗ Ɨ 28

Pólò tùrù Mèlítè àdhya na

1 Mà kàpfò yǐandre lésè lɨ́ná dre dhɨ, mà dré yìzoá tàle dhɨ, tùrù nda nɨ rú tá Mèlítè. 2 Móndyá bhà mobhá tùrù nda drìle dhɨ ɨ̀ dré àma kɨ kaꞌìzo dòle àyɨ véna togó dóro lavúlé dhɨ sè. Ɨ̀ dré àtsɨ́ turúzó àma dré yòle, kozya dré tá adrélé dhìle dhɨ sè, ɨ̀ndɨ̀ kɨdhɨ̀ dré tá adrélé àma kɨ ꞌo dhɨ sè. 3 Dɨ, Pólò dré àtsɨpá amvózó kɨtswálé dàle àtsɨ́ na dhɨ, nì àtrá dré ɨ́na apfòzo lásà àtsɨ́ nɨ rìnyí dré, akódhɨ nɨ drɨ́gá tsɨ ngbí. 4 Móndyá nda ɨ̀ kònò nì nda adréràꞌa livílé akódhɨ drɨ́gá dre dhɨ, ɨ̀ dré tàzoá àyɨ kòfalésè dhɨ: «Kònɨ̀dhɨ agó móndɨ́ pfùlepi dràle dhɨ ꞌɨ bàti! Tágba dré adrɨ́zó yǐandre lésè dhɨ, gìká gyǎgya dhɨ kɨtswá akódhɨ nɨ tayɨ́ adrɨ́lé ko.» 5 Dɨ, Pólò dré ɨ́na nì nda nɨ kivízó dhèle àtsɨ́ na gò, kàtrá nɨ dré akódhɨ nɨ ꞌòzo kònzɨ àlomvá ko. 6 Móndyá nda ɨ̀ adré tá letèá, nòzoá ngalè akódhɨ nɨ drɨ́gá nɨ tipì yà, kó ngalè a nɨ dhe dràle ngbǒ ró yà dhɨ. Dɨ, ɨ̀ kòletè vwàvwà ro dre dhɨ, ɨ̀ dré nòzoá dhɨ, tà twá ꞌo ɨ́na akódhɨ ko. Dɨ ɨ̀ dré gòzo tà ladzá, tàzoá dhɨ: «Dhya kònɨ̀dhɨ gìká kɨ àlo ꞌɨ!»

7 Móndyá tùrù nda drìle dhɨ kɨ kàdrɨ̀ rú be Pòpìlíyò dhɨ nɨ bhà tá ànyɨ àrà nda làga. Dɨ akódhɨ nda dré àma kɨ kaꞌìzo dòle ɨ́ véna togó dóro sè, adrézó àma kɨ ꞌo dóro kìtú na. 8 Dɨ, akódhɨ nɨ atá adré tá ɨ́na drà ro lángá na, rúbhá nɨ dré tá adrélé àtsɨ ró dhɨ sè, ɨ̀ndɨ̀ dré adrélé áyɨ ꞌa bhu kàrɨ ró dhɨ sè. Dɨ Pólò dré fɨ̀zo akódhɨ nɨ no gò, dré tà zìzo Gìká tí, drɨ́gá bhàzo akódhɨ dri gò, akódhɨ nɨ tɨdrɨ́zó. 9 Tà nda nɨ rúbí kòlaꞌú dre dhɨ, dràbhá àruka títí tùrù nda drìle dhɨ ɨ̀ dré alɨ̀zo Pólò vélé gò, dré kpà àyɨ kɨ tɨdrɨ́zó títí. 10 Gò ɨ̀ dré àma kɨ lɨndrɨ̀ bhàzo láti twátwa bǐ dhɨ ɨ sè. Dɨ mà dré tá adréràꞌa ꞌòle lɨ̀le dhɨ ꞌá dhɨ, ɨ̀ dré ngá mà dré tá adrézó lovó nɨ ɨ́be atsí sè dhɨ kɨ afèzo àma dré.

Pólò tsa Rómà na

11 Mà kàdré kònàle mbǎ na dre dhɨ, mà dré tombàzo bwátù àlo lókyá kɨdhɨ̀ àdhya nɨ letèlepi lavúlé tùrù nda làga dhɨ na gò, mà dré ngàzo lɨ̀le. Bwátù nda angá tá Àlɨ̀gɨ̀zàndrɨ́yà lésè, ɨ̀ndɨ̀ rú nɨ tá «Gìká làtí ɨ».* 12 Dɨ mà dré tsàzo bhàandre rú zìle Sìràkúsà dhɨ na gò, mà dré adrézó kònàle kìtú na. 13 Gò mà dré ngàzo lavúlé bvò nda làgásè, tsàle bhàandre rú zìle Règɨ́yò dhɨ na. Kìtú bvóá dhɨ sè dhɨ, lyǎ dré kɨdhózó adrélé avílé tàbhu lésè gò, kìtú nɨ na sè dhɨ, mà dré tsàzo bhàandre rú zìle Pòtìyólì dhɨ na. 14 Kònàle dhɨ, mà dré móndɨ́ kaꞌìbhá àruka kɨ kisúzó gò, ɨ̀ dré àma kɨ zìzo adrélé àyɨ véna pósò àlo. Dɨ àmvolásà dhɨ, mà dré ngàzo lɨ̀le Rómà na. 15 Móndyá kaꞌìbhá Rómà na dhɨ ɨ̀ yi tá tàle dhɨ, àma tá láti ꞌá. Dɨ àyɨ kɨ àruka ɨ̀ dré alɨ̀zo àma kɨ drì letè ngá lagɨ́rà kàdrɨ̀ Àpɨ́yò àdhya na. Àruka nɨ ɨ̀ dré alɨ̀zo àma kɨ kisú bhàandre rú zìle «Kùmú kɨ dzó na dhɨ ɨ» dhɨ na. Pólò kònò àyɨ nda ɨ títí dre dhɨ, dré àwoyà tàzo Gìká dré gò, togó tsɨ̀zo. 16 Mà kòtsa Rómà na dre dhɨ, à dré dzó fèzo Pólò dré adrézó lána kalóma. À bhà tá ngbà ꞌí sòdá àlo adrélé akódhɨ nɨ lɨkɨ́ dhɨ kòdhya.

Pólò longó Gìká nɨ kúlí Rómà na

17 Kìtú na àmvolésè dhɨ, Pólò dré Yúdà ànzɨ Rómà le dhɨ kɨ drì kobhá kɨ azízó alɨ̀le ɨ́ vélé. Àyɨ nda ɨ̀ kòkɨmó ru dre dhɨ, akódhɨ dré ngàzo tàá àyɨ dré dhɨ: «Áma adrúpi ɨ, à ru tá ma Yèrúsalémà na áma fèzo Rómà ɨ drɨ́gá, tágba má dré tá tà àlo ꞌòzo kònzɨ àma kɨ súrú rú yà, kó ngalè àma kɨ tábhí kɨ labhɨ rú yà dhɨ ko dhɨ. 18 Rómà kɨ kàdrɨ̀ ɨ̀ kòlizí ma dre dhɨ, ɨ̀ dré tà àlo kɨtswálépi dràdrà sè dhɨ nɨ kisúzó má vélé ko gò, ɨ̀ dré adrézó áma le tayɨ́lé. 19 Dɨ, Yúdà ànzɨ kònàle dhɨ ɨ̀ dré tá tà nda nɨ gàzo dhɨ, lè tá má kòlizí à kòmùró ma Kàyìsárà dré tàbvó tàle be dhɨ bvó. Tágba dré adrézó kònɨ̀nɨ dhɨ, ma mána tà àlo adrézó áma tàndɨ nɨ súrú asíkì ásà dhɨ àko. 20 Dɨ ásà dhɨ, má azí tá àmɨ nòle, mà kòtàró tà àmɨ ɨ́be. À ꞌɨ̀ ma nyɨ̀rɨ̀ sè kònɨ̀nɨ, tà Ɨ̀sèrélè ànzɨ ɨ̀ dré adrézó mì bha ásà dhɨ nɨ tà sè.»

21 Dɨ Yúdà ànzɨ nda ɨ̀ dré logózóá drá dhɨ: «Mà kisú wárágà àlo ámɨ tà dri Yùdáyà lésè dhɨ ko. Kòdhɨ ɨ́be dhɨ, àma kɨ adrúpi angábhá kònalésè dhɨ kɨ àlo tà tà kònzɨ àlo mɨ́ rú yà, kó ngalè tà kònzɨ àlo dhya àzya dré tàle mɨ́ rú yà dhɨ ko. 22 Dɨ, mà adré àmakya tà mɨ́ dré adrélé kisùle dhɨ kɨ le yìle mɨ́ tí. Tàko ko, mà nì tàle dhɨ, móndyá àrà títí ɨ ꞌásè dhɨ ɨ̀ adré tà ta kònzɨ Gìká nɨ láti mɨ́ dré adrélé longólé kòdhɨ rú dhɨ be.»

23 Dɨ ɨ̀ dré kìtú bhàzo kɨtswázó gòle ru kisú Pólò be. Kìtú nda kàtsá dre dhɨ, ɨ̀ dré atsázó vélé zyandre ró wáláká nɨ nɨ lavú, àrà Pólò dré tá adrézó adrélé dhɨ ꞌá. Dɨ kɨdhólé drùbhì sè tsàle ɨ̀ndró na dhɨ, Pólò dré Gìká nɨ Òpɨ̀ nɨ tà longózó, àndu nɨ nɨ ngɨ̀zo àyɨ dré, adrézó àyɨ kɨ togó asé Yésu nɨ kaꞌì tà tɨsɨ̀le Mósè nɨ tátrɨ́trɨ́ kúlí na ɨ̀ndɨ̀ pròfétà kɨ búkù ɨ ꞌásè dhɨ ɨ sè. 24 Gò àyɨ kɨ àruka ɨ̀ dré tà dré tàle nda kɨ kaꞌìzo. Dɨ, àruka nɨ ɨ̀ kaꞌì tá àyɨkya ko. 25 Ɨ̀ dré tá adréràꞌa tà kayí àyɨ kòfalésè, adrézó ꞌòle ayɨ́lé dhɨ ꞌá dhɨ, Pólò dré kúlí kònɨ kɨ tàzo àyɨ dré: «Tɨrɨ́ Lólo longó tá tà kyá àmɨ kɨ tábhí ɨ dré pròfétà Èsáyà tí, 26 tàzoá dhɨ:

‹Mɨ́ lɨ̀ tàá móndyá kòdhɨ ɨ dré dhɨ:

Mɨ̀ nɨ adré tà yi ꞌí,

dɨ, mɨ̀ kɨtswá tà mɨ̀ dré adrélé yìle nda kɨ àndu ni tàdzí ko.

Mɨ̀ nɨ adré ngá no ꞌí,

dɨ, mɨ̀ kɨtswá ngá mɨ̀ dré adrélé nòle nda kɨ atógyà tàdzí ko.

27 Tàko ko, móndyá kòdhɨ kɨ togó andírì dre.

Ɨ̀ tabhó àyɨ kɨ bíbhálé, àyɨ kɨ mì dròzo dròdrò.

Ɨ̀ kòꞌo tá kònɨ̀nɨ ko dhɨ, kònò ɨ̀ nɨ tá ngá no àyɨ kɨ mì sè,

adrézó tà yi àyɨ kɨ bíbhálé sè, adrézó tà ni àyɨ kɨ togó na,

ɨ̀ dré àyɨ kɨ togó adzázó má vélé gò,

má dré àyɨ kɨ tɨdrɨ́zó.›†»

28 Pólò gò tàá dhɨ: «Adré dɨ lèá dhɨ, mɨ̀ kònì dóro tàle dhɨ, Gìká mù kúlí adrézó móndɨ́ kɨ tɨdrɨ́ dhɨ móndyá súrú twá ro dhɨ ɨ véna. Ɨ̀ nɨ àyɨkya kúlí nda nɨ yi!» [ 29 ‡]

30 Dɨ Pólò adré tá adrélé dzó ɨ́ dré làfa fèzo adrézó lána dhɨ na kóná rì. Adré tá móndyá títí adrébhá tá alɨ̀le ɨ́ vélé dhɨ kɨ kaꞌì dòle togó dóro sè. 31 Adré tá Gìká nɨ Òpɨ̀ nɨ tà longó, adrézó Mírì Yésu Krísto nɨ tà tadhá móndɨ́ ɨ dré tirì àko. Dɨ dhya àlo logá tá akódhɨ ko.

*28:11 28:11 «Gìká làtí» kònɨ ɨ tá Gìríkì kɨ gìká rì ɨ̀ dré tá adrézó mì bha àyɨ véna adrézó lɨ̀le bwátù sè yǐandre mǐsè dhɨ ꞌɨ.

†28:27 28:27 À kònò Èsáyà 6:9-10.

‡28:29 28:29 Wárágà Gìká nɨ Kúlí tɨsɨ̀zo àyɨ dri drìdrì dhɨ ɨ léna dhɨ, à adré kúlí kònɨ kɨ kisú kònwa ko: [Pólò kòtà kúlí nda ɨ dre dhɨ, Yúdà ànzɨ nda ɨ̀ dré ngàzo lɨ̀le tà kayíbe àyɨ kòfalésè tà tàndɨ ró.]