13
Banabas Sol kab angal bib ebe kam akol bukl pen kismi o
Mbinim su Andiyok ngo bor Karason sem birismi baebenon Ngaoron angal bib kao kalo haroklme aol hesa obum keyao sao kao dund bimi aol kabon imbi ngo was hasmi. Banabas di, Simiyon obu obun imbi mende Bombore kismil obu di, Lusiyas obu su Sirini aol sisaol obu di, Maneyen obu nas tomb obu aol wesmbao Heroron nas sango sisao o aol ngo obu di, aol Sol di, mbini ngo baeben hasmisa.* Bis 11:27 Ngo tomb Ngaoron sem ngo bor hasmi baebenom Aorao Aondaon kongon bibi wisao on hem kobur ne tuwa paolismisa. Ngub bismil Wesao Ebe Tangarom mbini bor kakl, Nim Banabas Sol kabom kongon mend bin ko nen sabowaong, mbibi ngo kab ora bember ha kongon ngo bukl puklub lowaebe kisesa.* Bis 9:15 Ngub kisaol mbini hambunom ko mende Ngaor bor kao kalo ne tuwa paolubur, aol nda kab kim men mbabur kismin kongon ngo bukl puklub kismisa.* Bis 6:6
Banabas Sol kab su Saparas pisbi o
Ngo tomb Wesao Ebe Tangarom mbibi kab ngub bember ha puklub kisaol Banabas Sol kab su Selusiya bor inin pobur, ngol ib taokaollon baoraoklbir su Saparas ib kunjan tukun bor wisaol, su ngo bor pisbisa. Su Saparas ngo bor pobur kisbin mbibim and lobokl lobokl Salamis pindib pabur, ngo bor Nju semon man pangoklme anda hasao baebenon hondabur Ngaoron angal bib hobao sao ko kalisbisa. Ngo tomb Njon Makom di mbibi bisur bibi wisao sao hakl mbibi haru akol bubur bisur bisesa.* Bis 12:12; Bis 13:13; Bis 15:39
Ngo tomb mbinim ngub angal bib ebe ngo kam aeben bubur su bombor ngo ib kunja tukun bor wisao on was mare mende nan pobur, and lobokl lobokl Pepos ke mend wisao o bor po pindib paesmisa. Ngub pobur hindismil su ngo bor Nju sem aol mend obun imbi Ba Njises kismil, aol ngo obu naomung mini aol habur obum tenaol maobowam akol bu, ni man mini aol hae ko hasao o ngol hasaol hindismisa. Ngo tomb su ngo bor maomb bo haraoklao aolon imbi Sesiyas Polas sisaol, obu kone kikil bi ora hasao o, naomung mini aol nda hesa mbibi aol sango ora hasbisa. Ngo tomb maomb bo haraoklao aol ngom Ngaoron angal bib ebe ngo hem ko pangoklbur, Banabas Sol kab bor turi homo ubuklub kisesa. Ngub kisaol pismi o naomung mini aol nda obun imbi mende Ngirik angal kobur Elimas kismil, aol ngom Banabas Sol kab bor daongirir kobur, obum maomb bo haraoklao aol ndam Ngaorol hul ha haklbur bisao ub nao bin ko Banabas Sol kabom kisbi sao men mbaklbur ab saond bu kalisesa.* 2 Tim 3:8 Ngub bisaol Sol obu obun imbi mende Paol kismil, Wesao Ebe Tangarom obun kone bor aondao bu ora honda haen hasaol, obum naomung mini aol nda obun elom buriyab ora hondobur kakl, 10 Nje Seranon isi ora hael ol, nje oborob bimi baeben hambunon saond bi ora hael. Njen kone bor njem sub sowa pabur tenaol maobowa khorob ngo bu harili sao was buklaeb mba haen habur, Aorao Aondao hayaol poklbur oborob dund se ub bimi sao baeben asub ko kho mao sa harili balem? 11 Pangal. Aorao Aondao obun ki oram nje el tokl laoraokl ol, njem bao hor kab teb mend bao hondo osisao hondokl buwaklesi ora kisesa. Ngub kisao ora tomb penar bu aol Elimas ngon el bor mulaol non bi sao mondom men mbabur em hundur u mbaesaol, aol ngom mondom obu bisur bu obun kil men pae pen ko men hender bu es bu akol bisesa. 12 Ngub bisaol hondobur maomb bo haraoklao aol ndam mbibim Aorao Aondaon angal bib ebe ngo kisbi o pangobur, obum burir aondao bu ora biyu oborob ora nen sab heneng bubur Ngaorol hul ha hasesa.
Su Pisiriya bor and lobokl lobokl Andiyok mende pismi o
13 Ngo tomb Paol di aol obu daol haru pibismi baeben di, mbini su Pepos ngol ib taokaollon honda baoraoklbir su Pambiliya bor and lobokl lobokl Peka ke mend wisao bor po pindib paesmisa. Ngub bismi o Njon Makom mbibi kab ngo bor bao haen tuwaklbir obun anda Njurusalem wakl bokesesa.* Bis 13:5; Bis 15:38 14 Ngo tomb mbibi su Peka ngol haklbir su Pisiriya bor and te Andiyok mende mend wisao o bor pisbisa. Ngub pobur kisbin Nju semon hor boroklme bao o pindib paesaol, mbibi Nju semon man pangoklme anda on hondabur birisbisa. 15 Ngo tomb Nju semon man pangoklme anda maomb bo haroklme aol baebenom Mosesom mbuk waeb bu wisao ub di, Ngaoron man mini aol baebenom waeb bu wismi on di, tenaol hambunom pangen man ngo bobae bor wisao ub hondo kao paesmi tomb Paol Banabas kab kao kalaoklaob kobur kakl, Nao haeme kab o, ibim tenaol hambunon kone bor oborob ora hul ha saor peyo haen ko angal kang mend lebi sin laob kismisa.* Bis 15:21 16 Ngub kismil Paolom teka peyo ki menyabur kakl,
Nao su Isreyel tenaol o hakl o, ini Tenaol Sem Tangar ngo Ngaor pakl hom mu kaoya lome ngo bereyem baeben di, nim ini hambun bor angal kang mend kao njun ub pangoklaob.* Bis 12:17 17 Ngo Isreyel tenaolon Aorao Ngaorom naon ab sumb wil baeben obun sem ora mao hasaol, mbinim mbinin su ora win tiyao po habur su Isib bor tiyao po hasmisa nda tomb, mbini Ngaor obun mbib obun sem aondao bu ora paolin and mao sam sam bisesa. Obum ngub bubur kisaon naon sem su Isib bor paolismi ngo baeben obum buri palobur mbini wakl kemi ibisesa. 18 Ngub bisaol mbinim su tenaol nao biri bor akol bu hasmi tomb obum mbinim khorob was bu hasmi ub hondobur, karasmas supu kab kab hor kab oran obun kone bor hem kao ha was hasesa. 19 Ngub makl homo hem kobur o obum Tenaol Sem Tangar sem haoklao baeben oran su Kenan bor paolismi o lu taol peyobur, su ngo naon ab sumb wil ngo baeben mu kalisaol, mbini su ngol karasmas andub ora 450 oran bao haen ko tom u kaob kaob baesesa. 20 Ngo tomb Ngaoron man mini aol Samuwel ngo mabor hasao nda obu nao hae aeben anga tomb di, Ngaorom naon ab sumb wil ngo baebenon maomb bo haraoklao aol is mend akl bu haen kao was bisesa. 21 Mabor Samuwel hasao tomb mbinim naon aol wesmbao mend mao haebe ko Ngaor bor kao kalismil, aol Kison isi Sol obu Benjamin sem sisao o, Ngaorom aol ngo karasmas supu kab kab hor kab oran mbinin aol wesmbao haen kaesaol obu mbinin aol wesmbao hasesa. 22 Mabor Ngaorom Solon akl bubur aol Debir mbinin aol wesmbao haen kobur kakl, Aol Njesin isi Debir ngubi baeben nim turi aondao ora homaklol, aol ngom nim hambun sao bin ko nen saboklwao ub was buklao ora kisao kisesa. 23 Ngub kisaol Ngaorom nao Nju sem bor nim ini bisur bu, bu muklwao ora kisao ub aol Debir ngom maru wam aeben aeben bisaom, aol Njises nda nao Isreyel tenaolon bu maoraoklao aol ora pindib paen kaesesa. 24 Njises nao ibisao tomb di Njon mbabtas biyao aol ngo hasao ndam nao Isreyel tenaol hambun bor khorob bismi sao tuwa kone baol munubur mbabtas bibaebe ko kao kalisesa.* Mat 3:1-2 25 Ngub kao kalobur obun kongon ngo bu kowes bukl ke ke bisao tomb obum tenaol hambunom pangen kao kalobur kakl, Inim ni asub bi hae ko pangeyem? Ni inim aol mend wen oboklao ko nen sabo hondo hayem o inj hae ka. Pangeklem. Ni kang ndi nao minib se ora hae o aol hobao sao aondao ora mabor oboklaol, ni kho ora habur obun aongao su heneng o di nao kolaklaeb se ora hae ko Njonom kisao ub Paolom ngub kao kalisesa.* Njo 1:20; Njo 1:27
26 Paolom ngub kobur kakl, Nao haeme mbaoli hakl o, ini Eberehemon sem bereyem baeben di, ini Tenaol Sem Tangar Ngaor pakl hom mu obu hem lome baeben di, ini hambunom angal ngo pangaoklaob. Ngaorom obun angal nao bu mukl bi nda mbes nao hayom ol eben kisao ora.* Bis 13:16 27 Ngub eben kisao o tenaol Njurusalem paoloklme baeben di, mbinin maomb bo haroklme baeben di, ngo baeben hambunom aol ngo naon bu maoraoklao aol ora e ko nen nao sabismi ora. Ngub bubur kismin Nju semon hor boroklme bao o pindib pa was bisao tomb mbinim Ngaoron man mini aol baebenom mbes waeb bu wismi ub hondobur, mbinim man ngo was pango birismi o man ngon te di oborob nen nao sabismisa. Mbini ngubi ora habur kismin Ngaoron man mini aol ngo mbes hasmi baebenom mbini Nju sem ngo baebenom ngub buklemi ko mbuk bor waeb bu wismi ub, mbinim heneng ora Njises obu baehaemen ora te mao sara howes kobur lismisa.* Njo 16:3; Bis 3:17 28 Ngub lismi o obu pe paen lib se khorob sao mend nao bisaol mbinim te es buwaesmi o, Nju sem ngo baebenom Paler bor njem obu pe paen li ora ko angal aondao bu ora kismisa.* Mat 27:22-23 29 Ngub bismil Ngaoron mbuk waeb bor mbinim obu bor ngo sao ngo sao buklemi ke wisao ub mbinim ngub hambun sao bu paesmi tomb, obun toklo is pe kowal bil nil li mbaesmi o mu pa taokl pobur maol bismisa.* Mat 27:59-60 30-31 Ngub maol bismi o Ngaorom obu wal obun maol ngo bor mao enjaesesa. Ngub mao enjaesaol Kalili bor di Njurusalem bor di mbini tenaol obu haru akol bu hasmi baebenom bao hor andub on ora obu wakl enjo hasaol hindismil, mbinim obu ngo hindismi ub ngubi tomb Isreyel tenaol hambunom pangen ko kao kalo haeme ora.* Bis 2:24* Bis 1:3; Bis 1:8; Bis 2:24 32-33 Naom ngubi tomb di inim Angal Bib Hobao Sao ngo pangeklemin ko kao njuklbur enjo ngo bor obo hayom ka. Mbes ora Ngaorom naon ab sumb wil baeben bor nim ini heneng ora bu muklwao ora ko kao kalisao ub obum ngubi tomb nao mbini ngo baebenom maru wam aeben bismin sem ngo hayom o bor ora bubur kisaon, Njises obu ngub wakl mao enjaesao ora. Ngub bisaol Kaoya We Lome mbuk bor we ukl kabo nan ngub ke wiyao.
Nim nje embi ngubi tomb
Ngo pindib panin kakl ol
Nje nao isi ora hael
ke wiyao.* Bis 13:23 34 Mende di Ngaorom obu obun maol bor bung nao bin wakl mao enjaklwao ko nen sabobur ngub kisao.
Nim Debir nje aol aondao ora hanin kondis ub
Hobao Sao komb bi ora ngo
Nje bor heneng ora njuklbur buwao
kisao ke wiyao. 35 Kaoya We Lome mbuk bor we mende di ngub ke wiyao.
Ni njen kowan kale aol hobao sao bombor ora hae ol
Nao toklo bung nao bin lesi
ke wiyao. 36 Ngub ke wiyao o Debir sul bao hasao tomb tenaol hambunom henden Ngaorom obum menjao menjao bin ko nen sabisao sao baeben bu ham ham bubur, mabor obu pe paesesa. Ngub pe paesaol mbinim obu di obun ab sumb wil baeben maol bismi bor was maol bismil obun toklo bung bisesa.* Bis 2:27; Bis 2:29 37 Aoh, heneng ora aol ngon toklo ngub bung bisao o, Ngaorom aol is mende ngo obun maol bor wakl mao enjaesao ndan toklo non bung nao bisao ora. 38-39 Nao haeme mbaoli hakl o, Ngaorom aol Njises ngo obu wakl mao enjaesaol, naom aol ngon angal bib hobao sao ngo kao njoroklmao nda ub aol Njises ngo obum ora inin kone bor kho wiyao o kunakaklaong, ini hambunom ngo sao oborob ora nen saboklwaebe ka. Pangeklem. Ngub ora buklaol inin kone bor kho wiyao sao Moseson manom nao kunaeb se ora wiyaol, inim Njises ngo obul ora hul ha haklemi tomb ora inin kone bor kho wiyao sao baeben kunaklaol, Ngaorom ini kone dund se wi oborob bimi tenaol ora hayem lao ko nen saboklwaebe ko Paolom ngub kisesa.* Bis 10:43; Oro 10:4 40-41 Ngub kobur kakl, Ngaoron man mini aol baebenom ngub di waeb bu wismi.
Ini hil hae non bimi baeben o pangoklaob.
Ini ngo baeben sul bao haklemi tomb
Nim bombor sao mend buklwao ora.
Mondom ngon te kao dund buklao tomb di
Inim heneng le ko nen nao sabebur
Inim burir biyu burisao po pe paklemi ora
ke wiyaong, ngo wiyao ub ini bor buklao inim oborob hondo ora haklwaebe ko Paolom ngub kisesa.
42 Ngub kao peyaoklbir Paol Banabas kab mbibi man pangoklme anda ngo bor baoraoklbir dera pibisbi tomb tenaol angal ngo pangismi nda baebenom mbibi bor kakl, Nju semon hor boroklme bao hor o ko mende pindib paklao tomb ibim angal bib ngo leb on wakl kao njukl ubuklwaebe ora ko kao deb deb bismisa. 43 Ngo tomb tenaol hambunom man pangoklme anda ngon baoraoklbir Nju sem mendbor di, Tenaol Sem Tangar ngo Nju sem baebenom hor buru man pangismi ub hem ke baeben di, ngo baebenon andub mendborom Paol Banabas kab hem ko taol mi pismil, mbibim mbini ngo baeben bor ko ko kao kal ha was habur kakl, Ngaorom ini hond homo pone ora bisur bu hayaong, angal bib ebe ngo oborob ora men hakol bibaebe ora kisbisa.* Bis 11:23; Bis 14:22
44 Ngo tomb mabor sao Nju semon hor boroklme bao hor o ko mende pindib paesao tomb, tenaol and lobokl lobokl ngo bor birismi baebenon mendbor hambun ora Aorao Aondaon angal bib ebe ngo pangoklbur obo kiril mbaesmisa. 45 Ngo tomb Nju sem mendborom tenaol andub ora ngub obo kiril mba birismil hondobur, mbinin kone bor Paol Banabas kab bor ko homo daongirir kobur, Paolom kisao sao men mbaklbur obu hondo ko bowes bu obu bor per ab saond bu kalismisa.* Bis 14:2 46 Ngub bismil Paol Banabas kabom pakl nao heme buri palobur kakl, Ngaorom nao bor bibaebe ko kao njisao ub yaom Ngaoron angal bib ngo ini Nju sem bor mbes kao njuklbao ora ko nen sabobao o, inim man ngo makl homo tuwabur, nao haeben nao saeb se ora hayom lem be? Ngon ebe ka. Yaom ini ngo baeben ngub bereklemin tuwaklbir Tenaol Sem Tangar bor angal bib hobao sao ngo kao kalokl poklbao ora kisbisa.* Luk 7:30; Bis 3:26; Bis 18:6 47 Ngub kobur mbini bor wakl kakl, Aorao Aondaon mbuk waeb bor wiyao ub,
Su hambun bor Tenaol Sem Tangar paoloklme baeben di
Hambun ora bu muklbur
Nim njem mbini hambun bor bao hangaen hanin ko
Mao hawao ko
Aorao Aondaom nao ngo baeben bor ngub ke wiyao kisbisa. 48 Ngub kisbil Tenaol Sem Tangar birismi baebenom Aorao Aondaon angal ngo mbes wisaol kisbi nda ub pangobur, turi aondao bu ora homo Ngaor bor kaoya kismisa. Ngo tomb mbes ora Ngaorom mbini tenaol ngo baebenon mendbor haeben saen ko sablo haen kisao baeben hambunom obul hul ha hasmisa.* Bis 11:18
49 Ngo tomb Aorao Aondaon angal bib ngo su Pisiriya ngo hambun bor kam aeben aeben bismil tenaol hambunom pangaesmisa. 50 Ngub bisaol Nju sem mendborom Tenaol Sem Tangar paolismi on homa ten mendbor Nju semon man hem ko pange birismi baeben di, and lobokl lobokl aondao ngon aol aondao baeben di, ngo baebenon kone bor sukl sukl mao ba baondaokl talobur, mbinim Paol Banabas kab nar wen ebe hende non bu ko aondao ora mao homaesmisa. Ngub bismil mbinim Paol Banabas kab bor ibi enjo naon su ngol nao hae puklub ko, hondo ko lu bowes bubur lu taolismisa.* Bis 17:4; Bis 17:12 51 Ngub bismil Paol Banabas kabom tenaol ngo baebenom khorob ngo bu hasmi ub makl homobur, mbibin aongao su bor su ngon pange su huni hasao o di, mbinim khorob bismi sao menger tandoklo tuwaklbir su Akoniyam bor paokl pisbisa.* Mat 10:14; Bis 18:6 52 Ngub pisbi tomb Karasol hul ha hasmi mendbor su Pisiriyan and lobokl lobokl Andiyok ngo bor birismi baebenon kone bor, Wesao Ebe Komb Bi ora ndam aondao bu ora honda haen hasmil, mbinim turi homo werek aondao bu ora bismisa.

*13:1: Bis 11:27

*13:2: Bis 9:15

*13:3: Bis 6:6

*13:5: Bis 12:12; Bis 13:13; Bis 15:39

*13:8: 2 Tim 3:8

*13:13: Bis 13:5; Bis 15:38

*13:15: Bis 15:21

*13:16: Bis 12:17

*13:24: Mat 3:1-2

*13:25: Njo 1:20; Njo 1:27

*13:26: Bis 13:16

*13:27: Njo 16:3; Bis 3:17

*13:28: Mat 27:22-23

*13:29: Mat 27:59-60

*13:30-31: Bis 2:24

*13:30-31: Bis 1:3; Bis 1:8; Bis 2:24

*13:32-33: Bis 13:23

*13:36: Bis 2:27; Bis 2:29

*13:38-39: Bis 10:43; Oro 10:4

*13:43: Bis 11:23; Bis 14:22

*13:45: Bis 14:2

*13:46: Luk 7:30; Bis 3:26; Bis 18:6

*13:48: Bis 11:18

*13:50: Bis 17:4; Bis 17:12

*13:51: Mat 10:14; Bis 18:6