22
Ma Judas Ka Muvuusep Ip Diip Ke Quarl Te Ma Iesus
Matiu 26.1-5; Mak 14.1-11; Jon 11.45-53
1 De vet lungera ama niirl dai ama qares iv ama asmeski ama slurlki ne ama bret i quasiq ama Yis pem nget. I luqia ama asmeski dai ra tis ki ma’, “Ama-Angeluqa-Ka-Ngim-Manep-Sagel-Ama-Qerekka.” 2 De ama Barlta nep ma Lautu de ngene lura i ai de re su ne ma Moses aa Lo dai re mali re a nge ama aiska ip te veleng ma Iesus. Dap teng ning ama qaqet, be ra ruqun ma’, “Diiv uure rekmet nanaa iv uure veleng ma Iesus?”
3 De ma Satan ka nesnas ne ma Judas, i ra tis ka ma’ Iskariot. I qa naver ama malepka ngen a iam na ra. 4 De qa mit sagel ama Barlta nep ma Lautu de ngene lura ama Barlta i ai de re uas te ama Lautu-vem-ki ama Slurlki, dai ra sil ba na. 5 Taqurla de ama arlias per a ra, de ra sil ba na ip te qurl ma Judas te a nge ama qelaing. 6 De ma Judas ka rarlis gel ta. De qa mali re a nge ama aiska ip ke quarl te ma Iesus samer araa ngerik. I ma Judas ke narliip ke tekmet ne liina i aiv i quasik kurl ama qaqet iai, i quasik ke narliip tat drlem.
Ama Risuiam Ian Druvem Ne Ama Asmeski Ama Slurlki
Matiu 26.17-25; Mak 14.12-21; Jon 13.21-30
7 De ama asmeski ara niirl dai sa nge men aa. Baiv aa de ra tes pet luqia ver ama Lautuqa. Baip luqa ama nirlaqa de dengdeng dai maikka ai de quasik ta tu ama Yis pe ama bret de maikka mager ip te peleng ama sipsip angere uis saver ama asmeski i ra tis ki ai ‘Ama-Angeluqa-Ka-Ngim-Manep-Sagel-Ama-Qerekka.’ 8 De ma Iesus ka nem ma Pita qe ne ma Jon iv ian diit. De qa ruqun na iam ma’, “Uan diit iv uan tuvem ne ama Asmeski bareq a uut, ip diip mager iv uut tes.”
9 De ian tuqun a qa ma’,
“Ngi narliiv uun tuvem na qi qua?”
10 De qa ruqun na iam ma’, “Uane narli. Uan diit be uan dan saver ama qerlingki ama barlki, dai diiv uane lu iak men ama aiska i qe tal ama kainaqi. De uan diit naser a qa sep luqia ama vetki i qa tit sep ki. 11 De maikka mager iv uane ruqun luqa i aa vetki ma’, ‘Auura Barlka qe snanpet na ngi aip ngu lu a qik kua ama rumki ip diiv uut na qa uues met ki.’ 12 De diip ke reqerl a uin ne ama rumki ama slurlki i qi vevanau. I ama taibelkina ngen ama siaqina met ki. De diip kurli uin aa de uan tuvem ne ama asmeski bareq a uut.”
13 Baiv aa de aa risuiam ian mit be ian lu liirang aa ip katikka raquarl ma Iesus ka sil ba iam sever iirang. De ian muvem ne ama asmeski.
Ma Iesus Kerl Kurl Aa Risura Te Ama Asmes
Matiu 26.26-30; Mak 14.22-26; 1 Korin 11.23
14 De se ama giqi qia men ip ta tes pet luqia ama asmeski ama slurlki. De ma Iesus ke ne aa risura ra mugun mirlek ne ama taibelki. 15 De ma Iesus ka ruqun aa risura ma’, “Maikka nade gua rlan dai ngu narliip ngua tes pet luqia iara ama asmeski nauirl ngu na ngen, iv aiv aa de ngup ngip. 16 De maikka ngul sil ba ngen, i saqias kuasik mager ngua es pet luqia ama asmeski ip deng i maikka ama asmeski qia ren marevan per ama Ngemumaqa aa Luqupki i qe uas.”
17 De qa mer ama kapka ne ama vain. De qa meraqen ne ama atlu sagel ama Ngemumaqa sever a qa. De qa ruqun ma’, “Ngen det luqa iara ama kapka de ngen mai ngene suup na met ka. 18 De maikka ngul sil ba ngen, i diiv iara be aaviit dai quasik mager ip ngup suuv ama vain, ip deng i ama Ngemumaqa qe uas per aa Luqupki ama iameski.”
19 De qa mer ama bretki, de qa meraqen ne ama atlu sagel ama Ngemumaqa sever a qi. De qa bingmet na qi, de qa qurl a ra. De qa ruqun na ra ma’, “Luqia iara dai gua qetdingki aa. I ngua quarl tem ki ip kia tat never a ngen. Dai maikka mager iv ait de ngene tekmet taqurla ip pukpuktik per a ngen na ngua.”
20 Baip ta mes be verleset, de saqikka qa rekmet taqurla se ama kapka ne ama vain i qa ruqun ma’,
“Luqi iara ama qerlapki dai gua qerekka i qe rletik bareq a ngen. I qatikka ne liina dai ngu rarles ne ama Aiska ama Iameska iv ama Ngemumaqa qe iames ne aa qaqet masmas.
21 Dap ngene lu, luqa i diip kerl kuarl tem ngua semet gua qumes-ta araa ngerik, dai qa tes ke ne na ngua iara ve ama taibelki. 22 De ama qaqet araa Rarlimka dai qatikka diip ka iit nep luqa ama aiska i sa murl ama Ngemumaqa qa mu qa ba qa. Dap maikka diip ma vu malai barek luqa i diip ke quarl tem ka bareq aa qumes-ta.” 23 Aip ka meraqen taqurla, de qatikka ra, re snanpet nanaa ma’, “Diip nemka qe rekmet taqurla?”
Ama Risura Ra Taarl Metna Aip Nemka Dai Ama Barlka
24 De nge rarlma liina varlen ama risura i ra taarl metna aip nemka never a ra dai maikka qa veviit never a ra. 25 De qa ruqun na ra ma’,
“Ama kingkena i re uas te lura i quasiq ai ama Judaqena na ra ver ama aivetki, dai ama Aamngimta na ra bareq araa qaqet. Be lura i araa dlek daleng iari ama qaqet, dai ra tis ta, ai ra veviit. 26 Dap maikka quasik mager ip ngene tekmet taqurla. Ariq aiv iak ke narliip ke ruirl iv ama Barlka na qa dai mager ip ke semagil nanas. De luqa i qe ruirl se ngen dai mager ip ket matna bareq ama qaqet ip taquarl ama buaiska. 27 Dai ngu lu a qek nanaa dai qa veviit? Kua luqa i qa mugun de qa tes dap kua luqa i qet matna i qat den se ama asmes barek luqa i qa mugun? Luqa i qa mugun dai qa veviit. Dap ngua dai ip taquarl ama buaiska i ngut matna varlen me ngen ip ngua tat never a ngen. 28 De qatikka lua i ama merleniirang nge men per a ngua de ama qasiquat sagel ngua. Dap katikka qurli ngene na ngua i quasiq ai ngen mit namen na ngua. 29 De Gumam dai qa qurl a ngua re ama dlek ip ngu uas. Dai saqikka diip ngu qurl a ngen te lungera ama dlek. 30 Be diip ngen dres de ngene srluup nep gua taibelki pet gua Luqupki i ngu uas. De diip ngen tuqun mer ama King aa siaqina de ngene uas te ama liin ama 12 na nget ne ama qaqet navet ma Isrel.”
Diip Ma Pita Qe Ngim Temanau Ne Ma Iesus
Matiu 26.31-35; Mak 14.27-31; Jon 13.36-38
31 De ma Iesus ka ruqun ma’, “Saimon, ngi narli. Sa ma Satan ka snanpet ne ama Ngemumaqa ip diip ke siquat na ngen. Dai be maget ip diip ke rligus ngen ip ke siquat na ngen ip taquarl luqa i ai de qe rligus aa wit ip te ama atlunget.
32 Dap sa ngua nen ama Ngemumaqa ip ka tat never a ngi, ip gia tuaqevep dai quasik mager ip nge raat. De mager ip ngia tat navet gia nenggeni-ra iv askerlka re dlek malai i saqiaskerlka aip ngia guirl sagel ngua.”
33 De ma Pita qa virliit ma’, “Gua Barlka, ngua dai sa ngua muvem nanas be mager ip ngu karabus ngu na ngi. De mager ip ngu na ngi uune ngip.”
34 De ma Iesus ka ruqun ma Pita ma’, “Maikka ngul sil ba ngi ne ama revan. I nani de ama arlenki aris de diip ngi vererl temiis, ai quasik ngiat drlem se ngua. I diip ngi vererl temiis taqurla ma depguas niirang be nakka aiv aa de ama durlaikka qek nak.”
Ngen Druvem Nanas Sev Ama Merlen Ara Qames
35 De ma Iesus ka snanpet ne ama risura ma’, “Mekai ngua nem ngen i quasiq ai ngene tal ama qelaing met nget, de ama quvang met nget dap kua ama ilaing iigrling. Taqurla be quarl ai de ama ruus per a ngen te a qeni?”
De ama risura ra virliit ma’, “Kuasik.”
36 De qa ruqun na ra ma’, “Dav iara dai aiv iak i aa qelaing-met-ki dai mager ip ke tal ki. De aiv iak i aa quvang-met-ki dai saqikka mager ip taqurla. Dav ariq aiv iak, i quasiq aa a nge ama sinki, dai mager ip ke nem aa serlapki iv a qek ke van per a qi de qe van per a nge ama sinki. 37 I raquarli ama Langinka qa sil ma’,
‘Ta mu qa men ama vura.’ Ais. 53.12
De maikka ngul sil ba ngen i liina dai diiv iini nge ren per a ngua. Ii, i ama lengi mai i ama Langinka qa sil na nget, dai lu diiv iara verlverleset met nget.” 38 De ra ruqun ma’, “Auura Barlka, ngi lu. Auura siniim iara ama udiim.” De qa ruqun na ra ma’, “Mager aa”.
Ma Iesus I Ngerek Se Qa Qe Raring
Matiu 26.36-46; Mak 14.32-42
39 De qa mit sedarliik be qa mit saver ama damki ma Ulip, ip katikka raquarl ai daa. De ama risura ra mit naser a qa. 40 Baip ka men pet luus aa, de qa ruqun aa risura ma’, “Maikka mager ip ngene raring, ip kuasik mager iv ama qasiquat nget den per a ngen.”
41 Baip maget de nakka qa aang imanau quarla. I ama ainkules dai ip taquarl i ariq aiv iak ka rlu ne ama dulka be deng na qa. De qa aan aa buum de qe raring ma’,
42 “Gumam, ariq aip ngi narliip dai ngi at luqa iara ama merlenka nagel ngua. Dap kuasiq ai ngia tit kut gua narliip. Kuasik. Dap katikka ngia tit kut gia narliip.”
43 De iaq ama Angeluqa nev uusep ka men sagel ka be qa mat never a qa. 44 Dap ma Iesus dai maikka qe taneng ama merlenka ama slurlka, de maikka qe raring madlek. Be baing se ama rlingka ver a qa i qa ip taquarl ama qerekka be qa aat per ama aiverem.
45 Baip ke raring be verleset de qa maarlviit de qa mit sagel aa risura. Dai qa lu ra i qatiaskerl te brlaing. I qatiaskerl ama merlenka ver a ra be re brlaing. 46 De qa ruqun na ra ma’, “Ngene brlaing ip nanaa? Ngen daarlviit de ngene raring te ama dlek. I arik ma’, ama qasiquarl-iirang nge men per a ngen.”
Ma Iesus I Ra Uurut Per A Qa
Matiu 26.47-56; Mak 14.43-50; Jon 18.3-11
47 De qatiaskerl lua i ma Iesus ka taqen, de ama liinka ne ama qaqet i buup na ra, ra men. De luqa i ra tis ka ma Judas, i qa namene lura i ama malepka ngen a iam na ra, dai qe ruirl se ra. I qa men sagelna ne ma Iesus ip kes nismet met ka. 48 Dap ma Iesus ka ruqun ma’, “Judas, kua ngia quarl te ama qaqet araa Rarlimka sagel aa qumespik, dai ne liina i ngia nismet met ngua?”
49 De ama risura i qurli ra re ne ma Iesus dai ret lu i diip liina nge ren taqurla. De ra snanpet ne ma Iesus ma’, “Auur a Barlka, kua ngi narliip se uut iv uure veleng ta ne auur a sinkina?”
50 De iaq ama risuqa qa berltik per ama asmesna ara sinki be qa dik iaq aa asdemki. I luqa dai ama buaiska i ai de qet matna ip ka tat never ama Lautu angera Barlka.
51 Dap ma Iesus ka lu liina de qa ruqun ma’, “Ngia rekmet ne liina de verleset aa.”
De qa raneng pet luqia ama asdemki be saqiaskerlka maget na qi.
52 De ma Iesus ka ruqun ama slurlta nep ma Lautu de ngene lura i re ruirl se ama rleriirang de ngene lura i re ruirl se ama Lautu, i ra men ip te rurut per a qa. De qa ruqun na ra ma’, “Ngen dren se a ngen aviskina ngen a ngen a galep, i ngen dren ip katias taquarl aip ngene rurut per ama suamka. 53 De qatikka ai de ver ama niirl mai de qurli ngu na ngen pe ama Lautu-vem-ki, dav ai de quasiq ai ngene uurut per a ngua. Dav iara dai ama giqi qia men ip bareq a ngen ip ngen uurut per a ngua. I iara dai ama bengaingki ara dlek ngere ruirl.”
Ma Pita Qa Taqen I Quasik Ka Drlem Se Ma Iesus
Matiu 26.57-75; Mak 14.53-72; Jon 18.12-27
54 De ma Iesus ka meraqen be verleset de ra mit se qa sev iaq ama Barlka i maikka qa veviit nep ma Lautu aa vetki. De ma Pita qa mit naser a ra. Dap nakka qa mit be qurli qa sangis kuarla. 55 De ama soldiaqena ra iistem ama altingki parlen mer ama baniski i qi ser ama vetki. De ra iing demna de ra mugun. I ma Pita dai qa mugun ke na ra. 56 De iaiq ama lugutki i ai de qit matna gel ama Barlka nep ma Lautu, dai qia lu ma Pita i qurli qa, i qa mugun. De qia ruqun ma’, “Kerlka luqa dai ai de qurli ngen a qa qe ne ma Iesus.”
57 Dap ma Pita dai qa sil ai quasik. I qa sil ma’, “Maqi, kuasik nguat drlem se qa.”
58 De nakka aiv aa de iak ka lu qa de qa ruqun ma’, “Kerlka ngen a ngi dai namen araa liinka.”
Dap ma Pita qa ruqun ma’, “Kuasik tem ngua.”
59 De aip nani de iak ka meraqen madlek ma’, “Maikka, ama revan, i luqa dai qerlka ai de medu qurli qa qe ne ma Iesus. I qatti qerlka qa navet ma Galili.”
60 Dap ma Pita qa ruqun ma’, “Katias kuasik nguat drlem se liina ama lengiini i ngia taqen.”
De qatiaskerl ka taqen taqurla de masna ama durlaikka qa nak. 61 De ma Iesus qa guirltik per a nas de qem ngim sagel ma Pita.
De saqiaskerlka vuktik pet ma Pita ne liina ama lengiini i medu ama Slurlka qa sil ba qa, i lua i qa ruqun ma’, “Diip pet luqia ama arlenki i as kuasiq ai ama durlaikka qa nak, de diip ngia raqen ma depguas niirang ma’, “Kuasik nguat drlem se ma Iesus.” 62 De ma Pita qa mit sedarliik i ama qilkilem na qa.
Ten Nian Te Ma Iesus De Re Uamet Na Qa
Matiu 26.59-68; Mak 14.55-65; Jon 18.19-24
63 De ama qaqet i ra uurut pet ma Iesus dai ra tuma se qa de re uamet na qa. 64 De ra aar ver aa uuves ne ama luanki de ra snanpet na qa ma’, “Sa qerl iara ngil sil bareq a uut aip nemka qa uamet na ngi?” 65 De qatiaskerl ta taqen ne iang ama lengi ama vunget i buup sagel ka.
66 Baip maget, de lua i baing se ama nirlaqa, de ama Barlta navet ma Isrel ta iing demna, i lura i ama Barlta nep ma Lautu de ngene lura i rat drlem se ama Lo. De ra mit se ma Iesus sagel araa Kaunsil be ra ruqun ma’,
67 “Ngi sil ba uut aip kua ngi i ama Ngemumaqa qa mak na ngi ip ngi iames ne ama qaqet, dap kua quasik?”
De qa ruqun na ra ma’, “Ariq aip ngua sil ba ngen, dai diip kuasiq ai ngen dru a ngen a qevep. 68 De ariq aip ngua snanpet na ngen ne a qeng ama lengi, dai quasik mager ip ngene virliit ba ngua. 69 Dav iara de qatikka masmas nasat dai ama qaqet araa Rarlimka dai diip ka ruqun pe ama Ngemumaqa aa merlmerliit, i ama dlek mai gel ka.”
70 De ra ruqun ma’, “De qua ngi dai ama Ngemumaqa aa Uimka na ngi?”
De ma Iesus ka ruqun ma’, “Ii, maikka ngene tek maget i ngene tuqun ai ngua raqurla.”
71 De ra ruqun ma’, “Saqias ngu lu iv uure narli a qeng ama lengi ip nanaa? Ama lengi nemet ka, dai sa uut narli nget.”