1  * Jon 5:18Vêm ma Islael iniŋ ŋê bêŋbêŋ idum ek nijik Yisu vônô. Ba intu hadô ek ni Judia ma hi haveŋ Galili lôbôlôbô iyom. 2  * Wkp 23:34Ma avômalô Islael iniŋ waklavôŋ te habobo ba elam nena Elav Unyak Alôkŋauŋ. 3 Êŋ ma Yisu anêŋ iviyaŋ ibi yani liliŋ ba enaŋ, “Waklavôŋ Elav Unyak Alôkŋauŋ lêk hayô ba otak loŋ êntêk ma nu Judia ek anêm avômalô takatu ba esopa o tem nêgê lavôŋiŋ takatu ba hothak hudum. 4 Lemhaviŋ avômalô sapêŋ neyala o, êŋ ma miŋ umbuŋ o ami. Bôk huik o thô yôv ba intu nu yaiŋ ek avômalô sapêŋ neyala o!” 5  * Ap 1:14Yisu anêŋ iviyaŋ miŋ êvhaviŋ yani ami ba intu enaŋ aêŋ.

6 Ma Yisu hanaŋ viyaŋ, “Yenaŋ waklavôŋ yana Jelusalem ma mi denaŋ. Ma môlô ma wak sapêŋ ma mavi. 7 Avômalô pik miŋ hatôm nêpôlik ek môlô ami. Ma yahik avômalô pik iniŋ kambom thô ba intu êpôlik hathak ya. 8 Môlô nu ôŋgô waklavôŋ atu. Ma yenaŋ waklavôŋ yana Jelusalem miŋ lêk hayô ami denaŋ ba intu tem miŋ yana daku ami.” 9 Êŋ ma hamô Galili.

10 Aêŋ ba anêŋ iviyaŋ êmôŋ ba i ek nêgê waklavôŋ êŋ. Ma yani haveŋ i yam ma doŋtom miŋ hik i thô ami. 11 Ma Islael iniŋ ŋê bêŋbêŋ takatu ba êyê waklavôŋ êmô Jelusalem êbôlêm Yisu ba enaŋ, “Anyô êntêk hamô êsê?”

12 Ma avômalô nômbêŋ êŋ enaŋ abô thikuthik bêŋ anôŋ hadêŋ i hathak yani. Vi enaŋ, “Yani anyô mavi anôŋ.” Ma vi enaŋ, “Mi. Yani hasau avômalô.” 13 Ma avômalô êkô ek iniŋ ŋê bêŋbêŋ ba intu miŋ imiŋ piklêvôŋ ek nenaŋ iniŋ auk bêŋ ami.

14 Waklavôŋ Elav Unyak Alôkŋauŋ anêŋ wak te malêvôŋ hayô. Ma Yisu hi unyak matheŋ anêŋ piklêvôŋ ba hêv auk hadêŋ avômalô. 15  * Mat 13:54; Luk 2:47Islael iniŋ ŋê bêŋbêŋ elaŋô Yisu anêŋ abô êŋ ma esoŋ kambom ba enaŋ, “Aisê ka ôpêntêk hawa auk hathak alalôaniŋ abô balabuŋ? Kêdôŋwaga te miŋ hadôŋ yani ami.”

16  * Jon 12:49; 14:10Ma Yisu hanaŋ viyaŋ, “Auk atu ba yahêv hadêŋ môlô halêm anêŋ ôpatu ba hêv ya ba yahalêm ma miŋ yada yenaŋ auk ami. 17 Ôpatu ba hadum ek esopa Wapômbêŋ anêŋ lahaviŋ, yani tem eyala nena yenaŋ auk êŋ halêm anêŋ Wapômbêŋ mena halêm anêŋ yada yenaŋ auk iyom. 18  * Jon 8:50Ôpatu ba habam yanida hadum aêŋ ek enja athêŋ lôkmaŋgiŋ. Ma doŋtom ôpatu ba hadum ku ek avômalô nebam anyô atu ba hêv yani ba halêm, ôpêŋ ma hanaŋ abô avanôŋ. Ma miŋ hasau avômalô ami. 19  * Ap 7:53; Lom 2:21-24Mose bôk hêv abô balabuŋ hadêŋ môlô yôv. Ma doŋtom môlônim anyô te miŋ hasopa abô balabuŋ takêŋ ami! Ma môlô udum ek uŋgwik ya vônô eka?”

20  * Jon 8:48; 10:20Ma avômalô enaŋ viyaŋ, “Ŋgôk hamô haviŋ o. Opalê te hadum ek injik o vônô?”

21 Ma Yisu hanaŋ, “Bôk yahadum ku te hadêŋ Sabat nena yahadum anyô havuviŋ atu mavi. Êŋ ma hadum ba môlô osoŋ kambom! 22  * Stt 17:9-13; Wkp 12:3Odaŋô! Môlô osoŋ nena Mose hêv abô balabuŋ neŋgothe anyô kupik hadêŋ môlô. Ma doŋtom mi. Bumalô da êv. Ba intu ku êŋ habitak hadêŋ Sabat ma môlô othak osopa aêŋ iyom. 23  * Jon 5:8-10,16Abô balabuŋ neŋgothe kupik ma bêŋ ek abô balabuŋ Sabat. Ba intu môlô oŋgothe okna kupik hadêŋ Sabat ek môlô miŋ numbuliŋ Mose anêŋ abô balabuŋ atu ami. Ma nindum anyô mavi ma bêŋ ek neŋgothe kupik! Aêŋ ba yahatôm yandum anyô te liŋkupik lôkthô mavi êndêŋ Sabat. Ma môlô lemimmaniŋ eka? 24 Noja auk thêthôŋ esak ku lo loŋ vêmam. Ma miŋ ôŋgô iyom ma nundum abô esak ami.”

25 Êŋ ma avômalô Jelusalem doho enaŋ, “Ôpêntêk intu ba ŋê bêŋbêŋ idum ek nijik vônô, e? 26 Ôŋgô, yani hanaŋ abô hamiŋ piklêvôŋ ma ŋê bêŋbêŋ êyê iyom. Yakô ek thêlô neyala nena ôpêŋ ma Mesia la. 27  * Jon 7:41; 9:29Ma doŋtom ôpêntêk ma ayala anêŋ malak ôdôŋ. Ma Mesia atu halêm ma tem miŋ nayala anêŋ malak ôdôŋ ami.”

28  * Mat 11:27; Jon 8:55Yisu hamiŋ unyak matheŋ anêŋ piklêvôŋ ma halaŋô thêlôniŋ abô. Êŋ ma halam, “Môlô oyala ya lôk yenaŋ malak ôdôŋ e? Ôpatu ba hêv ya ba yahalêm ma Wapômbêŋ anôŋ atu ba môlô ôthôŋ yani paliŋ ba miŋ yahalêm hatôm yadanaŋ auk ami. 29 Yahalêm anêŋ yani atu ba hêv ya ba yahalêm. Ba intu yada yahayala yani.”

30  * Jon 7:44Thêlô elaŋô abô êŋ ba idum ek nebaloŋ yani ma doŋtom anêŋ waklavôŋ miŋ hayô ami denaŋ. Ba intu miŋ hatôm anyôla embaloŋ yani ami. 31 Avômalô nômbêŋ atu ba êmô ma êyê. Bêŋ anôŋ ma êvhaviŋ yani ba enaŋ thikuthik, “Anyôla tem miŋ embeŋ yam ba indum lavôŋiŋ bêŋ anôŋ êmôŋ ek ôpêntêk ami. Yakô yani ma Mesia atu la.” 32 Ŋê Palisi elaŋô thêlôniŋ abô. Êŋ ma thêlô lôk ŋê bêŋbêŋ êbôk da êv thêlôniŋ sôp bidoŋ ba i ek nebaloŋ Yisu.

33 Ma Yisu hanaŋ, “Sawa bidoŋ ma tem yamô imbiŋ môlô vêm ma tem yambôna êndêŋ ôpatu ba hêv ya ba yahalêm. 34  * Jon 8:21; 13:36Ma môlô tem nômbôlêm ya, ma doŋtom tem miŋ hatôm nôpôm ya ami lôk miŋ hatôm unu loŋ atu ba yahamô ami.”

35 Ma Islael iniŋ ŋê bêŋbêŋ enaŋ hadêŋ thêlôda, “Tem ni êsê ba miŋ hatôm alalô napôm ami? Yani ni loŋ atu ba alalôaniŋ avômalô sêbôk ba ilupuniŋ i ba lêk êmô haviŋ ŋê daluk ek êndôŋ thêlô e? 36 Yani anêŋ auk aisê ba intu hanaŋ aêŋ, ‘Tem môlô nômbôlêm ya, ma doŋtom tem miŋ hatôm nôpôm ya ami lôk miŋ hatôm unu loŋ atu ba yahamô ami.’ ”

37  * Wkp 23:36; Ais 55:1; Jon 4:14Waklavôŋ bêŋ êŋ anêŋ daŋ ma bêŋ ek wak vi. Ma Yisu haviyô hamiŋ unyak matheŋ kapô ma halam, “Anyô te hathakmuniŋ ek inum ŋaŋ ma êlêm êndêŋ ya. 38  * Ais 58:11Abô te hêk Wapômbêŋ anêŋ kapya ba hanaŋ, ‘Ŋaŋ atu ba hêv lôkmala tem endaŋviŋ êndôk avômalô takatu ba êvhaviŋ ya iniŋ kapôlôŋiŋ ba endaŋ endeba ni.’ ” 39  * Jon 16:7; 20:22; Ap 2:4Yisu hanaŋ abô êŋ hathak Lovak Matheŋ atu ba tem nêm êndêŋ avômalô takatu ba êvhaviŋ. Yani miŋ hama ba haviyô ami denaŋ ba intu Lovak Matheŋ miŋ halêm ami.

40  * Lo 18:15; Jon 6:14Avômalô doho elaŋô Yisu anêŋ abô êŋ ma enaŋ, “Avanôŋ biŋ! Alalô ayabiŋ plopet te! Ôpêŋ êntêk êŋ!”

41-42  * Jon 1:46; Sng 89:3-4; Mai 5:2Ma vi enaŋ, “Yani ma Mesia!”

Ma vi enaŋ, “Mi. Wapômbêŋ anêŋ kapya hanaŋ, ‘Mesia ma tem imbitak anêŋ Devit anêŋ thalaleŋ anêŋ malak Betlehem.’ Ma doŋtom yani ma anyô Galili te.” 43 Aêŋ ba avômalô evak i vose hi ôdôŋ ju. 44 Anyô doho leŋiŋ haviŋ nebaloŋ yani, ma doŋtom miŋ evaloŋ ami.

45 Êŋ ma ŋê bêŋbêŋ iniŋ sôp bidoŋ êvôi ek ŋê bêŋbêŋ êbôk da lôk ŋê Palisi. Ma thêlô enaŋ, “Aisê ba môlô miŋ ovaloŋ yani ba owa ba ôlêm ami?”

46  * Mak 1:22Ma sôp bidoŋ takêŋ enaŋ, “Anyô êŋ hanaŋ abô atu ba miŋ anyô la bôk hanaŋ ami.”

47 Ma Palisi ethaŋ thêlô ba enaŋ, “Ôpêŋ bôk hasau avômalô bêŋ anôŋ. Ma lêk hasau môlô haviŋ e? 48  * Jon 12:42Ma alalôaniŋ ŋê bêŋbêŋ lôk Palisi takêntêk iniŋ anyô te hêvhaviŋ yani e? 49 Ma mi! Avômalô alonaŋ takêŋ êthôŋ Mose anêŋ abô balabuŋ paliŋ. Ba intu Wapômbêŋ tem injiki vônô!”

50  * Jon 3:1-2Nikodimus, anyô Palisi atu sêbôk ba hi hadêŋ Yisu halaŋô abô takêŋ ma hanaŋ hadêŋ thêlô, 51 “Alalôaniŋ abô balabuŋ hanaŋ nena nijik anyô te vônô oyaŋ e? Mi. Nadaŋô anêŋ abô ba nayala nôm takatu ba hadum vêmam.”

52  * Jon 7:41-42Ma thêlô enaŋ viyaŋ, “O Galili hatôm ôpêŋ e? Osam abô atu ba hêk Wapômbêŋ anêŋ kapya katô ma tem oyala nena plopet te tem miŋ êlêm anêŋ Galili ami.”

53 Yôv ma avômalô i iniŋ unyak.