□50:1 «Mǝn ⱪoyuwǝtkǝn ananglarning talaⱪ heti ⱪeni?... Silǝrning asiyliⱪliringlar tüpǝylidin ananglar ⱪoyuwetilgǝnidi» — Huda Israilƣa «ɵz ayalim»dǝk ⱪaraydu. «Ⱪoyuwǝtkǝn ananglarning talaⱪ heti ⱪeni?» — Musa pǝyƣǝmbǝr arⱪiliⱪ berilgǝn ⱪanunƣa asasǝn, «talaⱪ hǝt» bolmisa, «ajraxⱪanlar» ⱪaytidin ǝplǝxsǝ bolidu. Demǝk, Israilning Hudaning yeniƣa ⱪaytix yoli oquⱪ kɵrünidi. «Manga ⱪǝrz bǝrgüqilǝrning ⱪaysisiƣa silǝrni setiwǝtkǝnmǝn?» Hudaƣa ⱪǝrz bǝrgüqi yoⱪ, ǝlwǝttǝ. Huda «Ɵz mǝnpǝiti»ni kɵzligǝn ǝmǝs, bǝlki ularning gunaⱨliri tüpǝylidin düxmǝnlǝrning ularni ayaƣ asti ⱪilip ǝsirgǝ qüxürüxigǝ yol ⱪoyƣan (oⱪurmǝnlǝrning esidǝ bolsunki, Yǝxaya asasǝn muxu bexarǝtlǝrni ɵzidin keyinki bir dǝwr üqün sɵzlǝydu).
□50:2 «Mǝn kǝlginimdǝ, nemixⱪa ⱨeq adǝm qiⱪmidi? Mǝn qaⱪirƣinimda, nemixⱪa ⱨeqkim «Mana mǝn» dǝp jawab bǝrmidi? Ⱨɵrlükkǝ qiⱪirixⱪa ⱪolum ⱪisⱪiliⱪ ⱪilamdu? Ⱪutⱪuzƣudǝk küqüm yoⱪmidu?» — muxu sɵzlǝr bǝlkim yuⱪiriⱪi «Pǝrwǝrdigar mǝndin waz kǝqti, Rǝb meni untup kǝtti!» degǝn ⱪaⱪxaxlarƣa berilgǝn ikkinqi bir jawab. Huda Zionni untumidi; biraⱪ U ulardin Ɵz hizmitini ⱪilƣudǝk adǝmni qaⱪirsa, Uning hizmitini ⱪilixⱪa ⱨeqkim qiⱪmaydu. Birsi qiⱪsila, u arⱪiliⱪ ⱪutⱪuzidiƣan küq-ⱪudritini kɵrsitip berǝtti.
□50:3 «Asmanlarni ⱪariliⱪ bilǝn kiydürimǝn, ularning kiyim-keqǝklirini ⱪara bɵzdin ⱪilimǝn» — Israilning «Misirdin qiⱪix» dǝwridǝ muxundaⱪ ixlar kɵp yüz bǝrgǝn. «Misirdin qiⱪix»ni kɵrüng.
□50:4 «...tǝlim-tǝrbiyǝ alƣuqilar... tǝrbiyilǝngǝnlǝr...» — ibraniy tilida «tǝlim-tǝrbiyǝ alƣuqilar» wǝ tɵwǝndiki «tǝrbiyilǝngǝnlǝr» ⱨǝm «muhlislar» (8-bab, 16-ayǝt) bir sɵz bilǝn ipadilinidu. «(Pǝrwǝrdigar meni ⱨǝr sǝⱨǝr oyƣitip turidu, tǝrbiyilǝngǝnlǝrning ⱪatarida mening ⱪuliⱪimni oyƣitidu» — Hudaning sɵzini anglap, uning kɵngligǝ pükkinini ǝmǝlgǝ axurux üqün Israildin ⱨeqkim qiⱪmidi. Hudaning niyitidiki ixni ⱪilixⱪa qiⱪidiƣini ⱨǝm xundaⱪla xu ixini ⱪilaliƣuqi pǝⱪǝtla Hudaning ⱪuli Mǝsiⱨ idi. Pǝⱪǝt bir ⱪetimla ǝmǝs, u «ⱨǝr sǝⱨǝrdǝ» Hudaning sɵzini anglap tǝrbiyini ⱪobul ⱪilidu.
□50:5 «Rǝb Pǝrwǝrdigar ⱪuliⱪimni aqti; mǝn bolsam itaǝtsizlik ⱪilmidim, yaki yolidin bax tartmidim» — ⱪul bolsa ⱨǝr sǝⱨǝr Hudaning sɵzini wujudi bilǝn berilip anglaydu. Bir küni u Hudaning wǝⱨiysi bilǝn, Hudaning kɵngüldikilirini ǝmǝlgǝ axurux üqün kɵp japa-muxǝⱪⱪǝtlǝrni, adǝmlǝrning rǝzil horlaxlirini tartix kerǝk dǝp bilidu. Xu qaƣda u bax tartmaydu, bǝlki muxu ixlarni ⱪobul ⱪilixⱪa ⱪǝt’iy bǝl baƣlaydu (6-7-ayǝt).
■50:5 Yⱨ. 14:31; Fil. 2:8; Ibr. 10:5-10
□50:7 «Xunga mǝn niyitimni ⱪǝt’iy ⱪilip yüzümni almastǝk qing ⱪildim» — «almas» ibraniy tilidiki «qaⱪmaⱪ texi» degǝn sɵz bilǝn ohxax mǝnidǝ (ǝng ⱪattiⱪ tax).
□50:8 «Meni Aⱪliƣuqi yenimdidur; kim manga ǝrz-xikayǝt ⱪilalisun? ... Kim mening üstümdin ǝyiblimǝkqi bolsa, aldimƣa kǝlsun!» — bu ayǝtkǝ ⱪariƣanda, ⱪul sot ⱪilinip ⱪattiⱪ tɵⱨmǝt-xikayǝtlǝrgǝ uqraydu.
□50:10 «Aranglarda Pǝrwǝrdigardin ⱪorⱪidiƣan, Uning ⱪulining sɵzigǝ itaǝt ⱪilidiƣan kim bar?» — bexarǝt boyiqǝ «Pǝrwǝrdigardin ⱪorⱪux» ⱨǝm «Uning ⱪulining sɵzigǝ itaǝt ⱪilix»tin ibarǝt ikki ix ǝmǝliyǝttǝ ohxaxtur.
□50:11 «Mana, ɵzliri üqün ot yaⱪidiƣan, ǝtrapinglarni mǝx’ǝllǝr bilǝn oraydiƣan ⱨǝmminglar!... «Azab-ⱨǝsrǝt iqidǝ yatisilǝr!»» — bu türküm kixilǝr: «Hudadin ⱨeq nur kǝlmidi ⱨǝm kǝlmǝydu» dǝp ɵz-ɵzigǝ yol kɵrsitix üqün ɵzlirining hiyalidiki «nur»ni yaⱪidu. Əgǝr «nur» Hudaning Ɵzidin kǝlgǝn bolmisa, sahta pǝyƣǝmbǝrlǝrdin, insanlardiki pǝlsǝpilǝrdin yaki hǝlⱪning ɵzining hiyal-tǝpǝkkuridin kǝlgǝnlirining ⱨǝmmisining nǝtijisi ohxax bolup, ular ⱨaman: — «azab-ⱨǝsrǝt iqidǝ yatidu».