Abô Mavi atu ba
Jon
hato
Abô môŋ
Jon hato kapya êntêk. Yani ma anyô Islael te. Yani ma anyô havôv alim vêm ma hasopa Yisu. Yani ma Yisu anêŋ ŋê ku laumiŋ ba lahavuju takatu te ba intu hato hathak nôm takatu ba habitak ba hayê hathak madaluk. Jon ma ‘ŋê ku ali atu ba Yisu hathak lahaviŋ bêŋ anôŋ’ (Jon 13:23; 19:26; 20:2; 21:7, 20, 24).
Jon anêŋ abô môŋ hêk kapya êntêk ma hanaŋ hathak Yisu intu opalê. Ma hato kapya êntêk ek avômalô nesam ba nênêmimbiŋ nena Yisu ma Mesia atu lôk Wapômbêŋ anêŋ Nakaduŋ. Ma hato ek nênêmimbiŋ ek neja lôkmala esak anêŋ athêŋ (Jon 20:31).
Hato hadêŋ 87 AD la.
1
Abô habitak hatôm anyô
1 * Jon 17:5; 1Jon 1:1-2; ALK 19:13Sêbôk atu ba môŋ anôŋ ma Abô hamô. Ma Abô êŋ hamô haviŋ Wapômbêŋ ba Wapômbêŋ da intu abô êŋ 2 ba hamô haviŋ Wapômbêŋ hadêŋ sêbôk ba môŋ anôŋ.
3 * 1Ko 8:6; Kol 1:16-17; Hib 1:2Abô êŋ intu Wapômbêŋ hapesaŋ nômkama sapêŋ hathak. Nômlate atu ba miŋ habitak ami, êŋ ma miŋ yani hapesaŋ ami. 4 * Jon 5:26Abô êŋ hadum ba nômkama sapêŋ habitak lôkmala. Ma lôkmala êŋ ma avômalô iniŋ deda. 5 * Jon 3:19Deda êŋ habi hayô hêk momaŋiniŋ. Ma momaŋiniŋ êŋ hathôŋ paliŋ ba miŋ hatôm ênjêk deda êŋ loŋ siŋ ami.
6 * Mat 3:1; Luk 1:13-17,76Ma Wapômbêŋ hêv anyô te halêm ba anêŋ athêŋ nena Jon. 7 Yani halêm ek injik Abô deda êŋ thô ek avômalô sapêŋ nedaŋô ba nênêmimbiŋ. 8 Yanida ma miŋ deda êŋ ami ma halêm ek injik thô iyom. 9 * Jon 8:12Deda êŋ halêm pik ba habi hayô hêk avômalô. Deda êŋ ma deda anôŋ.
10 Wapômbêŋ bôk hapesaŋ avômalô hathak Abô êŋ ba halêm pik. Ma doŋtom êthôŋ paliŋ denaŋ. 11 Yani hi ek anêŋ avômalô, ma miŋ ewa yani thô ami. 12 Ma avômalô takatu ba ewa yani thô lôk êvhaviŋ ma hatak avômalô takêŋ ek nimbitak Wapômbêŋ anêŋ nali. 13 * Jon 3:3-6; 1Pi 1:23Avômena takêŋ ma Wapômbêŋ da hapesaŋ loŋôndê ba intu ibitak yanida anêŋ nali. Ma miŋ ibitak hatôm avômalô pik sapêŋ atu ba ibitak ami. Lôk anyô te miŋ habi thêlô vê ami. Ma taluvi lo lami miŋ idum ba ibitak ami lôk miŋ ibitak hathak lami iniŋ leŋiŋhaviŋ ami. Mi.
14 * Plp 2:7Abô êŋ intu habitak anyô ba halêm hamô haviŋ yêlô ba bôk ayê nena anyô lôkmaŋgiŋ anôŋ. Yani ma wapôm anêŋ ôdôŋ biŋ ba hik nômkama avanôŋ thô hadêŋ avômalô. Yani ma Lambô anêŋ Nakaduŋ doŋtom êŋ iyom ba intu Lambô hêv lôkmaŋgiŋ êŋ hadêŋ yani.
15 Jon hik anyô êŋ thô ba halam, “Bôk yahanaŋ yôv hathak anyô êntêk êŋ nena, ‘Anyô te tem embeŋ ya yam. Ma doŋtom yani hamô hadêŋ sêbôk ba miŋ yahabitak ami. Ba intu yani ma bêŋ ek ya.’ ”
16 Yani ma lôkmaŋgiŋ anôŋ ba anêŋ wapôm hêv liŋ siŋ ba halêm ek alalô lôbôlôŋ 17 * Kis 34:28; Lom 6:14aêntêk nena sêbôk ma hêv abô balabuŋ hadêŋ Mose lôk alalô. Yôv ma Yisu Kilisi halêm ba hik Lambô lôk anêŋ wapôm thô. 18 * Kis 33:20; Jon 6:46; 1Ti 6:16Anyô te miŋ bôk hayê Wapômbêŋ ami. Ma doŋtom Wapômbêŋ anêŋ Nakaduŋ doŋtom êŋ iyom intu Wapômbêŋ ba hamô haviŋ Lambô ma hik Lambô thô hadêŋ alalô.
Jon anyô hathik ŋaŋ hanaŋ anêŋ ku bêŋ
(Mat 3:1-12; Mak 1:7-8; Luk 3:15-17)
19 Islael iniŋ ŋê bêŋbêŋ takatu ba êmô Jelusalem êv ŋê êbôk da lôk avômalô Livai doho ba i hadêŋ Jon ma enaŋ hik yani liŋ nena, “O ma opalê?” 20 Ma yani miŋ bônôŋ ami ma hanaŋ bêŋ nena, “Ya ma miŋ Mesia atu ba Wapômbêŋ hêv ek nêm avômalô bulubiŋ ami. Mi anôŋ.” 21 * Mal 4:5; Mat 11:14Êŋ ma enaŋ hik yani liŋ, “Sêbôk ma enaŋ nena Elia tem êmôŋ vêm ka Mesia embeŋ yam. O êŋ êntêk e?”
Ma hanaŋ, “Mi.”
“Sêbôk ma Mose hanaŋ nena plopet te tem êlêm. O êŋ êntêk e?” Lo 18:15-18
Ma hanaŋ viyaŋ, “Mi.”
22 “Aêŋ ba o opalê? Onaŋ aisê esak oda? Onaŋ viyaŋ ek yêlô ana nanaŋ êndêŋ ŋê bêŋbêŋ.”
23 Êŋ ma Jon hawa plopet Aisaia anêŋ abô ba hanaŋ,
“Ya ma kaêk atu ba halam halêm anêŋ loŋ thiliv nena,
‘Nopesaŋ loŋôndê ek Anyô Bêŋ êlêm.’ ” Aisaia 40:3
Hasam Aisaia anêŋ abô êŋ yôv ma hanaŋ, “Ya êŋ êntêk.”
24 Vêm ma Palisi takatu ba êlêm haviŋ ŋê bêŋbêŋ 25 enaŋ hik yani liŋ, “O ma miŋ Mesia lôk plopet ma Elia ami. Aisê ka huthik avômalô halôk ŋaŋ?”
26 Ma Jon hanaŋ viyaŋ, “Yahathik thêlô hathak ŋaŋ, ma doŋtom anyô te hamô môlô malêvôŋ ba môlô ôthôŋ ôpêŋ paliŋ. 27 * Jon 1:15Yani ma ôpatu ba tem embeŋ ya yam. Yani ma anyô lôk athêŋ bêŋ ma ya ma yaônalôk ba intu miŋ hatôm yapole anêŋ vakapô bokŋgôp anêŋ yak vê ami.”
28 Nôm êŋ habitak anêŋ Betani hêk Jolodaŋ vi, loŋ atu ba Jon hathak hathik avômalô halôk ŋaŋ.
Yisu ma Wapômbêŋ anêŋ Boksipsip Nakaduŋ
29 * Ais 53:6-7; 1Pi 1:18-19Haviyô hayaŋ ma Jon hayê Yisu halêm. Ma hanaŋ, “Ôŋgô, ôpêŋ ma Wapômbêŋ anêŋ Boksipsip Nakaduŋ atu ba hêv ek nêm avômalô pik iniŋ kambom vê. 30 * Jon 1:15Yani ma ôpatu ba bôk yahanaŋ nena, ‘Anyô te tem embeŋ ya yam. Ma doŋtom yani hamô hadêŋ sêbôk atu ba miŋ yahabitak ami denaŋ. Ba intu yani ma bêŋ ek ya.’ 31 Yada ma yahathôŋ ôpêŋ anêŋ ku paliŋ. Ma doŋtom yahalêm yahathik avômalô halôk ŋaŋ ek yaŋgik ôpêŋ thô êndêŋ avômalô Islael.”
32-33 * Mat 3:16Êŋ ma Jon hanaŋ hathak nômlate atu ba bôk yani hayê yôv. Yani hanaŋ nena, “Sêbôk ma yahathôŋ ôpêŋ anêŋ ku paliŋ. Ma doŋtom Wapômbêŋ hêv ya ba yahalêm ek yasik avômalô êndôk ŋaŋ. Ma yani hanaŋ hadêŋ ya nena, ‘Tem nôŋgô Lovak Matheŋ êlêm anêŋ leŋ ba êyô êmô anyô te. Ma ôpêŋ intu tem isik avômalô esak Lovak Matheŋ.’ Wapômbêŋ bôk hanaŋ abô êŋ hadêŋ ya. Êŋ ma yahayê Lovak Matheŋ hatak leŋ ma halôk ba halêm hatôm menak bôbô ba hayô hamô ôpêŋ. Yada yahayê nôm êŋ. 34 * Mat 3:17Avanôŋ! Yada bôk yahayê nôm êŋ. Ma yahanaŋ nena anyô êntêk ma Wapômbêŋ anêŋ Nakaduŋ.”
Anyô doho ibitak Yisu anêŋ ŋê ku
35 Haviyô hayaŋ ma Jon lôk anêŋ ŋê ku ju êmô loŋ atu hathak loŋbô. 36 * Jon 1:29Ma hayê Yisu halêm ma hanaŋ, “Ôŋgô, Wapômbêŋ anêŋ Boksipsip Nakaduŋ atu intu.”
37 Ŋê ku ju êŋ elaŋô abô êŋ ma i esopa Yisu. 38 Êŋ ma yani hik i liliŋ ma hayê thai esopa yani ma hanaŋ hik thai liŋ, “Mamu lemimhaviŋ malê?”
Ma thai enaŋ, “Labai, hôêk êsê?” (“Labai” anêŋ ôdôŋ nena “Kêdôŋwaga”.)
39 Ma Yisu hanaŋ, “Mamu nôlêm nôŋgô.”
Êŋ ma thai i êyê loŋ atu ba yani hamô. Nôm êŋ habitak hadêŋ yaŋsiŋ hatôm 4 kilok. Ma thai êmô haviŋ yani aleba bôlôvôŋ.
40 * Mat 4:18-20Andulu ma Saimon Pita anêŋ yaŋ, yani ma Jon anêŋ anyô ku te atu ba halaŋô Jon anêŋ abô ba hi hasopa Yisu. 41 Yani hayê Yisu vêm ma hi ketheŋ ba hapôm yaŋ Saimon ma hanaŋ, “Yêlô lêk ayê Mesia.” (Mesia anêŋ ôdôŋ nena “Kilisi, ôpatu ba Wapômbêŋ hêv ek nêm avômalô bulubiŋ”.)* “Mesia” ma abô Hiblu. “Kilisi” ma abô Glik. 42 * Mat 16:18Ma Andulu hawa Saimon ba hi hadêŋ Yisu. Yisu hayê ma hanaŋ, “O Saimon, Jon nakaduŋ. O ma tem nendam nena Sipas.” (Athêŋ “Sipas” êŋ ma hatôm “Pita”. Ma athêŋ ju êŋ anêŋ ôdôŋ nena “valu”.)
Yisu halam Pilip lo Nataniel
43 Haviyô hayaŋ ma Yisu hadum ek ni Galili ba hapôm Pilip ma hanaŋ, “Ôlêm osopa ya.”
44 Pilip ma anyô Betsaida. Betsaida êŋ ma Andulu lo Pita iniŋ malak ôdôŋ. 45 * Lo 18:18; Ais 7:14; 9:6; Jer 23:5; Ese 34:23Yani hapôm Nataniel ma hanaŋ nena, “Sêbôk ma Mose hato abô te hêk kapya balabuŋ hathak anyô te. Ma plopet doho bôk eto abô hathak ôpêŋ haviŋ. Ma yêlô lêk ayê yani yôv. Ôpêŋ ma Yisu anêŋ Nasalet, Josep nakaduŋ.”
46 Ma Nataniel hanaŋ nena, “Malê mavi te tem imbitak Nasalet?”
Ma Pilip hanaŋ, “Ôlêm nôŋgô.” Êŋ ma thai i.
47 Ma Yisu hayê Nataniel halêm ma hanaŋ, “Avanôŋ! Ôpêntêk ma anyô Islael mavi te. Yani ma abôyaŋ mi.”
48 Ma Nataniel hanaŋ, “Hoyala ya aisê?”
Ma Yisu hanaŋ, “Pilip miŋ halam o ami denaŋ. Ma yahayê hômô alokwaŋ avi te ôdôŋ ba yahayala o.”
49 * Mat 14:33; 16:16; Mak 3:11Nataniel halaŋô abô êŋ ma hanaŋ, “Kêdôŋwaga, o ma Wapômbêŋ anêŋ Nakaduŋ ma avômalô Islael iniŋ Kiŋ.”
50 Ma Yisu hanaŋ, “Thatu yahayê hômô alokwaŋ ôdôŋ ba intu hôêvhaviŋ e? Ondaŋô! Nôm êŋ ma yaôna ek yaŋ atu ba tem embeŋ yam.” 51 * Stt 28:12Ma hanaŋ abô doho haviŋ nena, “Yanaŋ avanôŋ biŋ êndêŋ môlô. Tem môlô ôŋgô leŋ ekyav ma aŋela nesak ba nêndôk ek ya Anyô Anêŋ Nakaduŋ.”