□15:1 ««Heqiqiy üzüm téli» özümdurmen» — «heqiqiy üzüm téli» bolghandin kéyin, saxta yaki por-püchek üzüm télimu barmu? Buning toghrisida «qoshumche söz»imizde azraq toxtilimiz.
□15:2 «Baghwen mendiki méwe bermeydighan herbir shaxni késip tashlaydu» — bashqa birxil terjimisi «Mendiki méwe bermeydighan herbir shaxni baghwen (baranggha) ésp qoyidu». Lékin 6-ayetke qarighanda terjimimiz toghra bolsa kérek. «Méwe bergenlirini bolsa téximu köp méwe bersun dep, pak qilip putap turidu» — «putap turidu» grék tilida «tazilaydu» yaki «paklaydu» bilen ipadilinidu. 4-ayetni körüng.
□15:3 «... siler men silerge yetküzgen sözüm arqiliq alliburun pak boldunglar» — «pak» mushu yerde yene «putalghan» dégen menisinimu bildürüshi mumkin. Biraq muhim menisi «pak» ikenlikige shübhisi yoqtur (10:31ni körüng).
■15:6 Ez. 15:2-8; Mat. 3:10; 7:19; Kol. 1:23.
■15:7 Yer. 29:12; Mat. 7:7; 21:22; Mar. 11:24; Luqa 11:9; Yuh. 14:13; 16:24; Yaq. 1:5; 1Yuh. 3:22; 5:14.
□15:8 «Siler mende izchil tursanglar we sözlirim silerde izchil tursa, némini telep qilsanglar, silerge shu ijabet bolidu. Silerning köp méwi bérishinglar, shundaqla méning muxlislirim ikenlikinglarni ispatlishinglar bilen shan-sherep atamgha keltürülidu» — 7-8-ayetke qarighanda, muxlislar Xudagha chiqarghan, uni xursen qilidighan méwe ünümlük dua-tilawetlerni öz ichige alidu.
■15:10 Yuh. 14:15, 21, 23; 1Yuh. 5:3.
■15:12 Law. 19:18; Mat. 22:39; Yuh. 13:34; Ef. 5:2; 1Tés. 4:9; 1Pét. 4:8; 1Yuh. 3:23; 4:21.
■15:13 Rim. 5:7; Ef. 5:2; 1Yuh. 3:16.
□15:14 «Silerge buyrughan emrlirimni ada qilsanglar, méning dostlirim bolisiler» — 13-14-ayette Xudaning muhebbitining ulughluqi ayan qilinidu. «Mesihning dostliri» uning emrlirini ada qilghuchilardur. Lékin Mesih barliq kishiler, jümlidin öz emrlirini ada qilmighuchilar, yeni düshmenliri üchün jénini pida qilghandur.
■15:14 Mat. 12:50; 2Kor. 5:16; Gal. 5:6; 6:15; Kol. 3:11.
□15:15 «Emdi mundin kéyin men silerni «qul» dep atimaymen» — «qul» yaki «chakar».
□15:16 «Siler méni tallighininglar yoq, eksiche men silerni tallidim we silerni bérip méwe bersun hemde méwiliringlar daim saqlansun...» — «...bérip méwe bersun» dégen ibare belkim, muxlislar Xudagha chiqarghan, uni xursen qilidighan méwe bolsa, pütün dunyagha bérip xush xewer arqiliq bashqilarni Xudaning yoligha keltürüshni öz ichige alidu, dep körsetse kérek.
■15:16 Mat. 28:19; Mar. 16:15; Yuh. 13:18; Ef. 1:4; Kol. 1:6.
□15:17 «Silerge shuni emr qilimenki, bir-biringlarni söyünglar» — grék tilida «Silerge shularni emr qilimenki, bir-biringlarni söyünglar».
□15:19 «Silermu bu dunyadikilerdin bolghan bolsanglar, bu dunyadikiler silerni özimizningki dep, söygen bolatti» — grék tilida «Silermu bu dunyadin bolghan bolsa, bu dunya silerni öziningki dep söygen bolatti».
■15:20 Mat. 10:24; 24:9; Luqa 6:40; Yuh. 13:16; 16:2.
□15:25 «Ulargha tewe bolghan Tewrat qanuni» — hejwiy, kinayilik söz. 8:17 we izahatini körüng. «Héchqandaq sewebsizla mendin nepretlendi» — «Zeb.» 35:7, 19 we 69:4.
□15:26 «...Yardemchi, yeni Atining yénidin chiqquchi Heqiqetning Rohi kelgende, U manga guwahliq béridu» — mushu ayettin Muqeddes Rohning shexs ikenliki körünüp turidu. Mesih Uni «Atining yénidin» ewetidu; mushu yerde Muqeddes Roh yene «Atining yénidin chiqidu» déyilidu. Grék tilida «chiqidu» dégen péil «hazirqi zaman» shekilde bolghachqa, Muqeddes Rohning herdaim shu heriketni qiliwatqini körsitilidu.
■15:26 Luqa 24:49; Yuh. 14:26; 16:7; Ros. 5:32.