12
Songolol man mini tenaol non bi haklemi hondoklwaebe kisao o
Mat 10:26-27
Ngo tomb su mendel tenaol andub ora buklhoma iri non bi dengeb dengeb kobur, tenaol menden aongao ma bor pe hala hala bismisa. Ngub bismi tomb Njisesom obun man pange aol baeben bor mbes kao kalobur kakl, Peresi semom palawe and mao saraoklao sao yis menger, mbinin kone bor wiyao ub inim di songolol man mini non bu haklemi hondoklwaebe kisesa.* Mat 16:6 Ngub kobur kakl, Hambun sao tenaolom kowes bubur buklemi sao baeben mabor tenaol hambunom hondoklemi ora. Hambun sao sub hala mba uklao sao baeben di mabor perekle pa uklaol, tenaol hambunom ora hondoklemi kisesa.* Luk 8:17 Ngub buklaol inim angal hambun sao somna sub lome sao baeben di hora tenaol hambunom pangen lemi. Inim angal hambun sao sub ora andaon bor kao towem kobur lome sao baeben di, wakl mbinim and hom kemol habur tenaol hambunom pangen kaoya lemi kisesa.
Inim Ngaor obu bombor ora pakl homoklwaebe kisao o
Mat 10:28-31
Ngo tomb Njisesom nao tenaol sango hakl o, nim ini bor angal kang mend kao njun kobur kakl, Aol mendbor tenaol sango pe paen lib se haklemi baebenom mabor mbinim menjao bukl buwakleming, inim mbini pakl nao homoklwaebe kisesa. Wakl kakl, Ngub inj, nim heneng ora inim aol pakl homoklemi o ini muwalon kobur kakl, Ngaor obu tenaol khorob bimi baeben pe paen lib se aol ora habur, mabor obum tenaol mendbor ke mao handaklao is de ora bor pen lao aol o hayao kisesa. Ngub kobur kakl, Nim ini bor ngo kao njurukl ub obu ngubi ora hayaong, inim obu bombor o ora pakl homoklwaebe kisesa.
Njisesom wakl kakl, Inim di ora hendeyem. Tenaolom sao kang is su maomunu mone hundbi kang hond kabom sokl bib se ngubi baeben di Ngaorom aokl nao hemen hae ndi men pae ora yao kisesa. Ngub kobur kakl, obum inin wesmbao iri baeben di ndi men payaong, sao nao hobao sao kang kang mone hundbim sokl bib se ngubi hakl ndi menekle om ini daol bibir ndi meneyaol, ini di is mend nao baondib munuklaong pakl nao homoklwaebe ora kisesa.* Luk 12:24; Luk 21:18; Bis 27:34
Inim ni Karas sem hae ko kao paklwaebe kisao o
Mat 10:32-33; Mat 12:32; Mat 10:19-20
Ngo tomb Njisesom kakl, Nim ini bor heneng ora kao njurukl, aol mondom ni Karas sem hae ko tenaol hambunom pangen kao parob sin, Aolon Isi Ora obum di aol ngo obu nao sem ora hae ko, Ngaoron angal mini wesao baebenon el sol kao paklao kisesa. Wakl kakl, Ngub inj, aol mondom tenaol hambunon el sol ni nao hende non bu mesao njubur besao kon wa sin, nim aol ngo obu di Ngaoron angal mini wesao baebenon el sol nao hende non bu mesao kaloklwao kisesa.* Luk 9:26
10 Njisesom ngub kobur kakl, Mondom Aolon Isi Ora bor hel hondo maobowa angal ba sin, obun kone bor kho ngo wiyao ub di kunaeb se hayao o, mondom Ngaoron Wesao Ebe Tangar ora bor maobowa angal ba sin, obun kone bor kho ngo uklao o nao kunaklaol wi aeben soklao ora kisesa.
11 Njisesom wakl kakl, Ini mbinin man pangoklme anda bor mini pobur mbini ngo baebenom man tangar keyem ko te mao saraklemi tomb di, kabman hesa maomb bo haroklme aol baeben kabon el sol mao haklemi tomb di, nim mbini bor angal asub ora ko san luklwaob ko nen sabo, angal asao ora kon kobur pakl nao homoklwaebe kisesa.* Mak 13:11; Luk 21:12-15 12 Ngub kobur kakl, Bombor ngo ora tomb Wesao Ebe Komb Bi ora ndam inim angal ngon ngub ko san lib ko kao njuklao ora kisesa.
Sombe naol bimi aolon angal mar kisao o
13 Ngo tomb tenaol andub ora ngo hasmi on is mondom Njises bor kakl, Aol aondao o, njem nao haeme kao kalobur yaon abon osisao baeben taol bu kobabur, tom mende ni njin ub ni kal kao kisesa. 14 Ngub kisaol Njisesom kakl, Aol o ka, asub ko kal? Ni aebom ibi taol biyao aol mao ha, ibin osisao taol baraoklao aol mao hasaob? kisesa. 15 Obum ngub kobur mbini hambun bor wakl kakl, Inim osisaol was kone u heb homo hae soklaong, inim oborob hondo ora haklwaebe kisesa. Wakl kakl, Aol mondom obun osisao andub ora maru u haroklao tomb obun osisao ngom obu oborob mao haraoklao sao inj yaol, obu haeben nao mao saklao kisesa.* 1 Tim 6:9-10
16 Ngo tomb obum mbini bor angal mar bombor mend di kao kalobur kakl, Aol obum osisao andub ora maru u haklao menden em bor ne andub ora and soklao kisesa. 17 Ngub kobur kakl, Aol osisao andub ora maru u haklao ngom obun kone bor nen sabobur, is, ngubi tomb nao em bor ne andub ora and seng, nao ne ngo baeben maru wib se nao and aondao mend nao haeng, nim ngubi tomb asub ora bun yeb ko nen sab sab buklao kisesa. 18 Obum ngub nen sabobur ngub lao. Nao and ne u no baraklo mbes pange kang ngo baeben kundi tuwabur lowaon, nim and aondao aondao was bubur, nao ne baeben di nao osisao hambun sao ebe ebe sao baeben and ngo baeben on was uklwao. 19 Ngub bubur nao umu bor ngub lowao. Umu o aol hobao nje. Njen hambun sao ebe sao was andub ora wi ol, karasmas andub ora pond nao bi ebe soklaong, njem kongon di nao bi, hor so ne di ib di ngo sao hakl nao pa peb bu, turi was homo ber lowao lao kisesa. 20 Ngo tomb Ngaorom aol ngo bor ngub lao. Nje kon nao wi mbaoli tumu mari non bi hael ngao, embi somna was nje pe paklesi tomb njen osisao ngo man man bu wil baeben aem muklaob? lao kisesa. 21 Njisesom angal mar ngon kao kowes bubur kakl, Aol osisao andub ora maru u haroklme baebenon mendbor aol ngom kone ngo wise ubi u haklemi baeben bor, aol ngo obu bor ngo bise ub was buklaol, mbini ngubi baeben Ngaorom hendeyao tomb dimb ora hayem kisesa.* Mat 6:19-20
Inin kone bor kang sao aondao sao bin nao boroklwaebe kisao o
Mat 6:25-34
22 Ngo tomb Njisesom obun man pange baeben bor kakl, Ngubi tomb nim ini bor kao njanda ub inin mbib haklemi on nen sabobur naom ne asao was noklmao? Naon samoklme sao di asao was samoklmaob ko inin kone bor kang sao aondao sao bin buru kho nao sen boroklwaebe kisesa. 23 Njisesom ngub kobur kakl, Ngaorom inim ne was neklemin ko nao mao hasao. Obum inim samoklme sao was sameklemin ko inin toklo di nao warisao kisesa. 24 Wakl kakl, Inim sao semom bimi ub nen saboklwaebe. Mbinim ne noklme sao is il we nao boklme, mbinim ne noklemi o di nao maru woroklme kisesa. Ngub kobur kakl, Sao ngo baebenom mbinin and ne ukl bi di mbinin osisao ukl bi and di nao bimi o, Ngaorom ora mbini taol bu kalaoklaong, sao nao hobao sao hakl ne taol bu kalekle om, ini tenaol hobao sao ora hayem o daol bibir ora taol bu njuklao kisesa.* Luk 12:7 25 Njisesom kakl, Mondom obun kone kimb bubur mendborom penar bu homoklme ub nao heme, ni ngo tomb homoklwao ko ndi tibakl buwaklao ora kisesa. 26 Wakl kakl, Inim kang kang ngubi sao haklon menjao bukl buwaeb se ora harim sin, inim asub ko tangar saon was nen aondao bu ora sab hakol bu, inin kone bor kang sao aondao sao bin buruklemib? kisesa. 27 Ngub kobur kakl, Inim is humb il ki kao ko saoklao nda ub nen sabaoklaob. Is ngo baebenom kongon di menjao nao bimi. Mbinim lab lab kongon di nao bimi o nim ini kao njun ub pangoklaob. Mbes Solomon obu aol homa aondao ora habur, obun lab lab di obun osisao hambun sao di buklhoma iri non bi maru u hasao o, is humb il ki kao ko soklao ndam aol Solomon ngon yaor ngo bu hasao ub men mbaraoklao ora kisesa. 28 Wakl kakl, Em hinin den kang kang nao hobao sao mend haraoklao ndisao haklon daol Ngaorom oborob sor mubur yaor baraoklao o, ekera nan mondom den ngo bo den haoreyao tomb bao dao peklao ora. Ngub biyao o den nao hobao sao ngo hakl yaor mao barekle om, obum ini daol bibir maeb ha inim samoklemi sao di taol bu njuklaong, inim asub ko obul hul nao hae hayem? kisesa. 29 Wakl kakl, Pangeklem. Naom ne asao was noklmao? Ib di asao was noklmaob ko inin kone bor kang sao aondao sao bin buru hem nao lowaebe ora. 30 Hambun sao ngo sao hakl mbini sun tenaol baebenom was asub buklmaob ko nen sabo hem kaeb se hayem. Ngub bimi o ini non inin Ab Ngaorom inim asao was wa win hayem ko ora hendeyao. 31 Ngub beyaong inim tangar tangar sao ngo wa win habur hem lemi sao hakl di obum ebe taol bu njuklaong, inim Ngaor obum maeb ha maomb bo hayao bor ora poklbur hem ko es bu haklwaebe ko Njisesom ngub kisesa.
Hebenol osisao maru wi non bu haklwaebe kisao o
Mat 6:19-21
32 Ngo tomb Njisesom obun man pange baeben bor kakl, Ini some sib non bi sem kang o hakl o, inin Aoraom obum maeb ha maomb bo haraoklao ub obum ini di nao haru turi homo maomb bo haklmao ora ko man man bu hayaong, inim pakl pakl homo menjao nen nao saboklwaebe ora kisesa.* Luk 22:29; Kao 1:6 33 Ngub kobur kakl, Inin osisao baeben mone mubur lemin, tenaol mendbor mone nao wi burubur dam nao bin buruklemi baeben bisur bu kaloklwaebe kisesa. Wakl kakl, Inim ngub buklemi tomb inin mone bawis ebe wi aeben ora saeb se di, inin osisao hambun sao ebe ngubi baeben yu heben ngo inin menjao menjao nao bum haeb se ol ora maru wi non bu haklemi kisesa. Heben ngo bor paes noklme aol di nao hayao. Aoll horom di nao noklao ora kisesa.* Luk 18:22 34 Njisesom wakl kakl, Inin sul ebe sao was mondom ini hibi lao mib biyao ndisao baebenol was kone u harim sin, inin kone di ngol bao uklao ora kisesa.
Njisesom aol aondaon kongon bimi aol baeben bor mar kisao o
35 Njisesom ngub kobur kakl, Inim bao ngon ngo sao buklao ko nao hende bereyem ngao, inin lab lab samo hak ya di munu kere mba samobur, inin laomb hakl kena u man man bu ora boroklwaebe kisesa.* Mat 25:1-13; Mak 13:33-36; 1 Pit 1:13 36 Ngo tomb obum mar kobur kakl, Kongon bimi aol baebenom mbinin aorao ngo obum su enderae ora bor ne haraklemi o no haklbir oboklao ko hondo haroklme ub, inim di ngub oborob hend ha ora haklwaebe. Mbinin aorao aondao ngom obobur obun kongon bimi aol ngo baeben bor ni obon ko tiriyaol lu nga nga lao tomb mbinim penar bu ora tiriyao komboklemi. 37 Ngub buklemil aol ngom kongon bimi aol ngo baebenom u nao paol pele ngub man man bu ora haklemil hondoklao tomb, mbini kongon bimi aol ngo baebenom turi aondao ora homoklemi kisesa. Wakl kakl, Nim ini bor heneng ora kao njurukl, aol aondao ngo obum obun lab lab hakl sam mbabur, mbini bor inin ne taol bu njun ub baoraoklaob kobur laon ne taol bu kaloklao kisesa.* Njo 13:4 38 Njisesom ngub kobur kakl, Aol aondao ngo obum somna undum tuku oboklao be? be? sao kulao angal mubao biyao nda bi tomb oboklao be? obum ngub obo pindib pabur hondoklao tomb obun kongon bimi aol ngo baebenom u nao paol pe wisim sin, mbinim turi aondao ora homoklemi kisesa. 39 Ngub kobur kakl, Inim ngo sao oborob ora nen saboklwaebe. Aol and aorao baebenom bao ngon somna ora paes naoklao aolom paes nokl oboklao ko hondokl bemen, paes naoklao aol ngom mbinin anda bor tiriyao kombo paes ngub nokl eben bao wa nao bi hend ha ora hakl beme kisesa.* Mat 24:43-44; 1 Tes 5:2 40 Wakl kakl, Aolon Isi Ora obu di bao ngon oboklao ko inim nen nao sabe ora haklemi tomb oboklao ngao, inim di oborob ora man man bu hend ha ora haklwaebe ko Njisesom ngub kisesa.
Kongon bimi aol sem kab hayem ko mar kisao o
Mat 24:45-51
41 Ngo tomb Pitam Njises bor ne mubur kakl, Aorao Aondao o njem angal mar ngo kal o, nao njen man pange aol baeben bor was kal be? be? tenaol hambun bor di nen sabobur kal kisesa. 42 Ngub kisaol Aorao Aondaom kakl, Kongon biyao aol mondom obun kone bor oborob ora kimb bubur kongon oborob was ba sin, wakl obun aol aondaom obu bor njem nao kongon bimi aol baeben hambun maeb ha, mbini bor ne di ngo tomb was taol bu kalaebe lao ub taol bu kalo haklao kisesa. Njisesom ngub kobur kakl, Kongon biyao aol ngubi nje hael be? aol tangar kisesa. 43 Ngub kobur kakl, Mabor kongon biyao aol ngo obun aol aondao nda obu wakl obobur hondoklao tomb, obun kongon biyao aol ndam obum mbes kao kaolaokl pisao nda ub bu harob sin, kongon biyao aol ngo obum turi aondao ora homoklao kisesa. 44 Wakl kakl, Nim ini bor heneng ora kao njurukl, aol aondao ngo obum obun hambun sao obun kongon biyao aol ngom was maeb haen lao kisesa.* Mat 25:21; Mat 25:23 45 Ngub buklao o aol aondaon kongon biyao aol ngom obun kone bor nao aol aondao penar bu nao oboklao ko nen sabobur laon, obum obu haru kongon bimi tenaol baeben lu bowes bu obum ne was na ha burubur, he soklme ib no he sakl haklao kisesa. 46 Ngub kobur kakl, Obum ngub buklao tomb kongon biyao aol ngo obun maomb bo haraoklao aol aondao nda mabor ko mend handam oboklao tomb, obun kongon biyao aol ndam nao maomb bo haraoklao aol aondao oboklao ko nao hondo biri awis ora harob sin, obum ngo tomb oboklao ko nao hende haklao o obum sub obo pindib paklao kisesa. Wakl kakl, Aol aondao ndam ngub obobur laon obun kongon biyao aol ngo khorob ora ke mao handabur, tenaol mendbor obul hul nao hae haroklme baeben pen lao bor maomunu pen lao kisesa.
47 Njisesom wakl kakl, Aol aondaon kongon bimi baebenom mbini maeb haraoklao aolon kone ora hondoklemi o mbinim mbinin kone bor man man bu, mbini maeb haraoklao aol ngom bibaebe lao ub nao baem sin, obun kongon bimi ngo baeben obum doroklom aondao bu ora luklao kisesa.* Nje 4:17 48 Ngub inj, aol aondaon kongon bimi ngo baebenon mendborom mbini maeb haraoklao aolon kone nao hendebur mbini maeb haraoklao aol o kang mend ko mao homarim sin, ngon mbini doroklom kang bu sao luklao kisesa. Ngub biyaol Ngaorom aol is mend bor hambun sao andub ora taol bu kala sin, aol ngom obu bor di andub ora njuklao ko nen sabeyao. Ngaorom aol is mende bor di ora aondao bu pone haen kond ba ora taol bu kalaoklao tomb di, aol ngom di obu bor aondao bu kond ba sao buklao ko nen sabeyao.
Njises obu tenaol hambun armend sisao tuma bara win koklbur ibisao o
Mat 10:34-36
49 Ngo tomb Njisesom kakl, Nim su ngo baeben hambun bor isaolao tib paklbur obowaol, isaolao ngo penar bu ngubi tomb ora do pindib pakl baonaon nim turi aondao ora homokl buwao kisesa. 50 Wakl kakl, Ni mbabtas buklwao o kang mend wen sao buklwaol, nao bu pae bao hae aeben anga tomb nao kone bor kend aondao ora bin hae kisesa.* Mat 26:38; Mak 10:38-39; Njo 12:27 51 Ngub kobur kakl, Inim nim tenaol hambun bor turi was homo taeki kokl ibisao ko nen sabeyem be? Aoh, nim ini bor oborob ora kao njun ub pangaoklaob. Nim ini tenaol hambun armend sisao was dikla kaob kaob bu bereklemin koklbur obowao ora kisesa. 52 Wakl kakl, Ngubi tomb tuma pa aeben anga ol non tenaol is su mend mbini and bombor on buruklemi baebenom di wakl dikla kobabur, is kab mend is teb aolon saond bi haklebi. Is tebom di is kabon saond bi haklemi kisesa. 53 Njisesom ngub kobur kakl, Mbinim ngub tuma kaob kaob bubur lemin aol baebenom mbinin nas maru wi baeben saond bu kaloklemil, nas baebenom di mbinin ab sisao saond bu kal kal buklemi. Ngo tomb ten baebenom di mbinin wane maru wi sisao saond bu kal kal buklemil, nong baebenom di mbinin am sisao saond bu kaloklemi kisesa. Ngub buklemi tomb aol menden ingim aol ngon were bor saond bu kaloklao. Ten ngo obum di ten obun esao ngo bor saond bu kaloklao kisesa.
Ngaorom bu haraoklao sao mendborom nen nao sabismi o
Mat 16:2-3; Mak 8:11-13
54 Ngo tomb Njisesom tenaol hambun bor di kao kalobur kakl, Inim unu nan saohar bor mulaol mend ebeyao o hondobur inim penar bu ora ngub lome. Se oboklbur be lome. Ngub keme tomb heneng ora se bao ubuklao kisesa. 55 Wakl kakl, Inim posabsu ana naon hakl ebeyao o hondobur inim ngub lome. Nar tanda bi aondao ora doklbur be lomel, heneng ora ngo di ngub biyao kisesa. 56 Ngub kobur kakl, Ini songolol ma mini non bi o hakl o, inim su ngon menger hesa saohar kabon menger oborob ora hendeyem ngao, inim ngubi tomb Ngaorom tenaol hambun bor bu hae sao asub ko oborob nao hendeyem? kisesa.
Howes nao kao hae tomb ko helbeklwaebe kisao o
Mat 5:25-26
57 Ngo tomb Njisesom mbini bor wakl kakl, Inim inin mbib inin kone bor asub ko ngo sao kho ngo sao ebe e ko nen sabo taol bukl buwaroklmeb? kisesa. 58 Ngub kobur kakl, Aol mondom nje bor howes kokl mbao ka sin, wen harerol aol ngo nje bor howes kokl mbao lao hesa poklebi tomb njem obu bor oborob ora kao kao bab ko kao kalaebe. Njem ngub bab nao ke bao wabur obum nje howes kokl kemi pen bao wari sin, obum nje howes pangaoklao aol biri mini poklaol, howes pangaoklao aol ndam nje polisman munu kaloklao. Ngo tomb polismanom nje kalabus anda bor mao palaklao kisesa. 59 Njisesom wakl kakl, Nim ini bor heneng ora kao njurukl, howes pangaoklao aol ndam nje bor nji lao sao hambun sao kang ora di nao kalae sin, njem kalabus anda ngo tuwaklbir anda pokl buwaklesi ora ko Njisesom ngub kisesa.

*12:1: Mat 16:6

*12:2: Luk 8:17

*12:7: Luk 12:24; Luk 21:18; Bis 27:34

*12:9: Luk 9:26

*12:11: Mak 13:11; Luk 21:12-15

*12:15: 1 Tim 6:9-10

*12:21: Mat 6:19-20

*12:24: Luk 12:7

*12:32: Luk 22:29; Kao 1:6

*12:33: Luk 18:22

*12:35: Mat 25:1-13; Mak 13:33-36; 1 Pit 1:13

*12:37: Njo 13:4

*12:39: Mat 24:43-44; 1 Tes 5:2

*12:44: Mat 25:21; Mat 25:23

*12:47: Nje 4:17

*12:50: Mat 26:38; Mak 10:38-39; Njo 12:27