Luk Osirizir Akar Aghuim
Akar Faragha Zuim
Luk Osirizir Akar Aghuimɨn, e Iesusɨn garima, a Israelbar gumazamiziba ua me inigha, egha Kantrin Igharazibar Gumaziba, uaghan me ini. Ezɨ Iesus uan ingangarim damuasa, kamaghɨn gumazamizibav mɨgɨa ghaze, God akar aghuim gumazir onganaraziba mikɨnasa na ginaba. Ezɨ kamaghɨn amizɨma, Ekiamɨn Duam nan iti. (
Luk 4:18ɨn gan.) Ezɨ bar guizbangɨra, akɨnafarir kamɨn Luk Iesus geghara ghaze, a gumazamizir osɨmtɨzir avɨriba ateribar apangkuvigha deravɨra me gami.
Bizir Iesus amiba, da an adarazir gamima, me bar a gakonge. Dughiar Maria a batezimɨn, gumazamiziba bar akonge (
Luk 1:42-48, 2:10), egha ghua akɨnafarim gɨvazɨ naghɨn tuzɨ, Iesus Godɨn Nguibamɨn ghuavanabozɨma, me bar akuega mamaghɨra iti. (
Luk 24:52ɨn gan).
Iesusɨn ikɨmɨrimɨn bizir avɨriba Luk uabɨra dagh eghari. Bizir kaba, da akɨnafarir igharazitamɨn itir puvatɨ. Luk uabɨra, Iesus nguazimɨn izezir bizir avɨrir otivizibagh eghari. Luk uabɨra, a Iesusɨn akar isɨn zuir kam geghari, a kamakɨn: Gumazir mam osɨmtɨzim tuavimɨn a bato, ezɨ Samarian gumazim an akura. Ezɨ akar isɨn zuir igharazim, Luk a geghari, otarim afeziam ategha ghua tintinibar aruigha gɨn uamategha ize. Egha Luk Iesusɨn akar isɨn zuir mabanang uaghan dagh eghari. Egha Luk uabɨra, bizir Sakius batozim geghari, kar gumazir dagɨaba isim.
Bizir maba Luk akar avɨriba dar iti, dar kara: God ko mɨkɨmɨvɨra ikiamin arazim, ko Godɨn Duamɨn ingangarim, ko God gumazamizibar arazir kuraba gɨn amadir arazim. Egha Luk uaghan amiziba ingarizir bizibar akar avɨriba da iti.
Lukɨn akaba, da akɨnafarir kamra itir puvatɨ. Luk uaghan akɨnafarir igharazim osiri, e a dɨbora ghaze, Aposelbar Ingangaribar Akɨnafarim. E fo, Iesus Godɨn Nguibamɨn ghuavanabogha gɨvazɨma, Aposelba bizir avɨribagh ami. Ezɨ akɨnafarir kamɨn aven, Luk aposelba amizir bizibar eghaghanim osiri.
1
Luk osirizir akar faragha zuim
1-4 Gumazir aruam, Tiofilus, nɨ fo, gumazir avɨriba God en tongɨn amizir bizibar ganigha, dar gun osirasava ami. E gumazir uari uan damaziba ganizibar akam baraki. Egha me faragha Godɨn akamɨn ingangarir gumazibar otivigha, egha an akam akuri. Kamaghɨn amizɨ, kɨ uaghan akar kam osirigh nɨ bagh anemangasa. Egha kɨ deraghavɨra dar mɨngaribagh foghasa ingara ghua dagh foghava, nɨ bagha bar deravɨrama da osiri. Nɨ dar gan fogh suam, bizir nɨ oraghizir kaba da guizɨn biziba.
Jon Gumaziba Ruer Gumazimɨn amebam a batezir dughiam, ko Maria Iesus batezir dughiamɨn mɨgɨrɨgɨam
(Sapta 1:5-2:52)
Ensel Sekaraian mɨgɨa ghaze, Jon otogham
5 Dughiar kamɨn Herot Judian atrivimɨn itima, Godɨn ofa gamir gumazir mamɨn ziam Sekaraia, an Abiyan adarazir gumazir mam. Ezɨma an amuim Elisabet, an Aronɨn ovavim.
6 Aning bar deraghavɨra Godɨn araziba koma an akam baragha dar gɨn zui. Ezɨma God aningɨn garima, aning an damazimɨn bar dera.
7 Elisabet furabagh ati, kamaghɨn amizɨma aning boriba puvatɨghava, dughiar ruarim pura ikia ghua bar ghuri.
8 Ezɨ dughiar mamɨn ofa gamir gumaziba ingarima, Sekaraia uaghan ofa gamir gumazimɨn mɨn Godɨn damazimɨn ingari.
9 Ezɨ me Godɨn Dɨpenimɨn ofa gamir gumazibar arazibar gɨntɨgha, gumazim amɨsɨvasa me dagɨabagh da kuri. Ezɨ God anemɨsefe. Eghtɨ Sekaraia Godɨn Dɨpenimɨn aven mangɨ mɨgharir mughuriar aghuim zuim dapongam.
* 10 Ezɨma mɨgharir mughuriar aghuim zuim dapongamin dughiam otozɨma, gumazamizir Godɨn ziam feba, Godɨn Dɨpenimɨn mɨriamɨn uari akuvagha God ko mɨgei.
11 Ezɨma Ekiamɨn Ensel a batogha, mɨgharir mughuriar aghuimɨn ofan danganimɨn agharir guvimɨn amadaghan tughav iti.
12 Ezɨ Sekaraia an apigha dɨgavir kuram gamigha bar atiatingi.
13 Ezɨma ensel kamaghɨn a mɨgei, “Sekaraia, nɨ atiatingan markɨ, nɨ God ko mɨkemezir mɨgɨrɨgɨam, God a baraki. Ezɨma nɨn amuim Elisabet nɨ bagh otarim bategham. Eghtɨ nɨ ziar kam, Jon a datɨgh.
14-15 Egh nɨ bar akuegh navir amɨrɨzimɨn ikɨ. Eghtɨ a Godɨn damazimɨn ziar ekiam iniam, kamaghɨn gumazamizir avɨriba an otoghamin dughiamɨn bar akuegham. Eghtɨ a wain ko dɨpar onganibar aman kogham. Egh a uan amebamɨn navir averiamɨn aven ikɨvɨra ikɨtɨ, Godɨn Duam bar a gizɨvagham.
16 Egh a uam Israelɨn gumazamizir avɨriba inigh men Ekiam God bagh mangam.
17 Egh Elaijan itir Godɨn Duam ko gavgavir kamra Jon Ekiamɨn faragh mangɨva, afeziabar amutɨma me uan boriba ua dagh fueghɨva, akɨriba ragha God gasaraziba ua me damutɨma me ua nɨghnɨzir aghuibar gumazibar amuva, egh gumazibav kɨmtɨma me uari akɨrɨghasɨ Ekiam mɨzuam ikiam.”
18 Ezɨ Sekaraia enselɨn azara, “Kɨ ghurizɨ, nan amuim uaghan ghurigha gɨfa. Kamaghɨn amizɨ, kɨ manmaghɨn bizir kam guizbangɨra a gɨfogham?”
19 Ezɨ ensel an akam ikara, “Kɨ Gebriel. Kɨ Godɨn damazimɨn tughav iti. God uabɨ na amadazɨma, kɨ akar aghuir kamɨn nɨ mɨkɨmasa ize.
20 Nɨ nan akaba baregha nɨghnɨzir gavgavim dar itir puvatɨ. Ezɨ bizir kam bagh nɨ mɨkɨman kogh nɨmɨra ikiam, mamaghɨra ikɨtɨma bizir kaba otivamin dughiam otogham.”
21 Ensel Sekaraia mɨgeima, gumaziba ko amiziba azenan ikia Sekaraia mɨzua ghuav amɨragha pura nɨghnɨsi, manmaghɨn amizim a dughiar ruarimɨn Godɨn Dɨpenimɨn aven iti? 22 Ezɨ an azenan otoghava, me mɨkɨman asaghasaki. Ezɨ me fo, a ti Godɨn Dɨpenimɨn aven irebamɨn mɨn bizitamɨn gani. Egha an akamɨn me mɨgeir puvatɨgha dafaribara me mɨgei.
23 Eghava an ingangarir dughiam gɨvazɨma, a uan nguibamɨn ghu.
24 Ezɨma dughiar maba ghua gɨvazɨma an amuim Elisabet navim ada 5 plan iakinibar uabɨ modo.
25 Egha a kamaghɨn mɨgei, “Ekiam na bagha bizir kam gami. A nan apangkuvigha nan aghumsɨzim gumazamizibar damazimɨn anedangi.”
Ensel Maria bagha akam inigha zui
26 Egha Elisabetɨn navir adasem 6 plan iakinimɨn otozɨma, God ensel Gebriel Nasaretɨn anemada, Galilin Distrighɨn aven itir nguibam.
27 Ezɨ ensel ghua, guivir igiar gumazitam koma akuizir puvatɨzim, an ziam Maria, me gumazim Josepɨn ikiasa a ginaba. Josep, an Atrivim Devitɨn ovavimra.
28 Ensel a bagha ghuava kamaghɨn a mɨgei, “Dughiar aghuarim Maria. Ekiam nɨ gifongegha deravɨra nɨ gamua egha nɨ ko iti.”
29 Ezɨ Maria an akam baregha dɨgavir kuram gamigha pura nɨghnɨsi, “Kar akar manmaghɨn amizim?”
30 Ezɨ ensel kamaghɨn a mɨgɨa ghaze, “Maria, nɨ atiatingan markɨ, God bar nɨ gifuegha nɨ ko iti.
31 Nɨ oragh, nɨ navim asegh otarim bateghɨva, ziar kam Iesus, a datɨgh.
32 A ziar ekiam ikɨtɨ, me suam, kar Godɨn bar pɨn itimɨn otarim. Eghtɨ God a damightɨ, a uan ovavim, Atrivim Devitɨn mɨn ikiam.
33 Eghtɨ a Jekopɨn adarazir atrivimɨn ikɨvɨra ikiam. Eghtɨ a bizibagh ativamin dughiar kam gɨvaghan kogham.”
34 Ezɨma Maria kamaghɨn enselɨn azara, “Kɨ guivir igiar patamɨn itir puvatɨzim. Ezɨma bizir kam manmaghɨn na batogham?”
35 Ezɨ ensel an akam ikaragha kamaghɨn mɨgei, “Godɨn Duam nɨ bagh izeghtɨ bar pɨn itir Godɨn gavgavim nɨ avaragham. Eghtɨ borim Godɨn damazimɨn zueghtɨ me Godɨn Otarim a darɨgham.
36-37 Bizitam Godɨn aven kozir puvatɨ. Nɨn anabam Elisabet, a ghurigha, egha uaghan navim adai. Me ghaze, an navim asangan kogham, ezɨ an navir adasem datɨrɨghɨn iakinir 6 plan tu.”
38 Ezɨ Maria kamaghɨn ensel ikara, “Kɨ Godɨn ingangarir amizim. Nɨ mɨkemezir moghɨra God bizibar na damu.” Ezɨ ensel anetegha ghu.
Maria Elisabetɨn ganasa zui
39 Ezɨ dughiar kamɨn Maria uan biziba akɨrighava zuamɨra nguibar ekiar Judian Distrighɨn mɨghsɨamɨn itimɨn ghu.
40 Egha a Sekaraian dɨpenimɨn aven ghugha dughiam Elisabet ganɨngi.
41 Ezɨ Elisabet Marian tiarim barazima, an borim an navimɨn aven aguaghfa, ezɨma Elisabet Godɨn Duam a gizɨfa.
42 Eghava a pamtemɨn tiarim akarigha kamaghɨn mɨgei, “Nɨ amizibagh afirazɨ God bar bizir aghuim nɨ gami. Egh a uaghan bizir aghuim borir nɨ oteghamim gami.
43 Ezɨ God tizim bagha deravɨra na gami, ezɨma nan Ekiamɨn amebam na bagh izi?
44 Ezɨ kɨ nɨ barazi, nɨ dughiam na ganɨngizɨma borir na navir averiamɨn itim bar akuegha aguaghfa.
45 Nɨ nɨghnɨzir gavgavim Godɨn iti, ezɨ Ekiam nɨ mɨkemezɨ moghɨn bizibar nɨ gami. Kamaghɨn nɨ bar akongegh.”
Marian ighiam
46-49 Ezɨ Maria kamaghɨn mɨgei,
“Kɨ pura Ekiamɨn ingangarir amizim,
kamaghɨn amizɨma a na ginɨrɨ.
Kamaghɨn nan navim Ekiamɨn ziam fe.
Ezɨ nan duam God bagha bar akonge,
a nan akurvazim.
God a bar gavgavigha bizir bar ekiabar na gami.
Ezɨ an ziam bar zuegha dera.
Kamaghɨn amizɨ, datɨrɨghɨn tugh mangɨ
gumazamiziba na mɨkɨm suam,
God deravɨra nɨ gami.
50 Ezɨma a gumazamizir an atiatiava an apengan itibar apangkufi.
A kamaghɨra datɨrɨghɨn itir gumazamizibar amu
gɨn izamin gumaziba ko amizibar amu mamaghɨra ikiam.
51 A uan dafarimɨn bizir bar gavgavibagh ami.
Gumazir uarira uan ziaba feba, a men agɨrazɨma me are.
52 God atrivibar gavgavim dɨkabɨragha
gumazir kɨniba fe.
53 A bizir aghuiba isava mɨtiriaba azibagh aniga,
biziba bar izɨvaziba amangizɨma me pura ghue.
54-55 A uan ingangarir gumazim Israelɨn akura.
Egha en ovavibagh amizir akar gavgavim gɨnɨghnɨghavɨra iti.
Egha Abrahamɨn apangkuvigha,
egh gɨn otivamin gumazibar apangkuvigh mamaghɨra ikiam.”
56 Ezɨ Maria iakinir pumuning ko mɨkezimɨn Elisabet ko ikegha gɨn uamategh uan nguibamɨn ghu.
Elisabet Jon batezir dughiam
57 Ezɨma Elisabet otamin dughiam otozɨma, an otarim bate.
58 An boroghɨra itir darasi koma an anababa kamaghɨn oraki, Ekiam an apangkuvigha bizir aghuim a gamizɨma, me a ko bar akonge.
59 Ezɨ an 7 plan dughiaba gɨvazɨma, me borimɨn mɨkarzir mogomem aghorasa izi. Egha me an afeziamɨn ziam Sekaraia a darɨghasa.
60 Ezɨma an amebam kamaghɨn me mɨgei, “Puvatɨ! E Jon a darɨgham.”
61 Ezɨ me kamaghɨn a mɨgei, “Nɨn anabatam ziar katam itir puvatɨ.”
62 Egha me dafarimra an afeziamɨn azangsɨsi, a ziar manatam uan otarim darɨgham.
63 Egha Sekaraia an ziam osirasa biziba bagha dafaribara men azangsɨsi. Egha kamaghɨn osiri, “An ziam Jon.” Ezɨma me kamaghɨn ganigha bar aguaghfa.
64 Ezɨma an akam zuamɨra kuiaghrɨzɨma an mɨzem fɨriaghrɨzɨma, a maghɨra mɨgɨava Godɨn ziam fe.
65 Ezɨma an boroghɨn itir darazi kamaghɨn ganigha, bar atiatingi. Ezɨma Judian Distrighɨn itir nguibar mɨghsɨabar itibar gumaziba bizir otivizir kaba baregha dar gun uariv gei.
66 Ezɨ Ekiamɨn gavgavim borir kam ko iti. Ezɨma me bar moghɨra bizir kam baregha, a gɨnɨghnɨgha a bagha azangsɨsi, “Borir kam bar manmaghɨram otogham?”
Sekaraian ighiam
67 Ezɨma an afeziam Sekaraia Godɨn Duam a gizɨvazɨma, a Godɨn nɨghnɨzimɨn gun mɨgei,
68 “Ekiam iza uan gumaziba ko amiziba ua me ini,
kamaghɨn amizɨma, e an ziam fe, a Israelbar God.
69 God en akurvaghasa uan ingangarir gumazim Devitɨn adarazir aven gumazir bar gavgavim amɨsefe.
70 Godɨn akam inigha izir gumaziba bizir kamɨn gun fomɨra kamaghɨn me mɨkeme.
71 An en apaniba koma en atara pazav e gamibar dam e iniasa ize.
72 Egh apangkuvim en ovavibar akakaghɨva,
uan Akar Dɨkɨrɨzir Gavgavim nɨrɨgham,
73 akar gavgavir en ovavim Abraham ganɨngizim.
74 Egh en apaniba dam e iniva,
en amamangatɨghtɨma e an ingarsɨva atiatingan koghɨva,
75 eghɨva e an damazimɨn arazir aghuir a ifongezibar gɨn mangam,
eghtɨ a ifongezir arazir aghuir kaba en ikiam.
76 Ezɨ nɨ nan borim, nɨ faragh mangɨ Ekiam bagh tuavim akɨr.
Kamaghɨn amizim, me Godɨn bar pɨn itimɨn akam inigha izir gumazim nɨ darɨgham.
77-78 Godɨn apangkuvim e ko itima, a uan gumazamiziba ua me iniamin fofozim me ganɨga,
men arazir kuraba gɨn amadi.
Ezɨma aruemɨn angazangarim Godɨn Nguibamɨn ikegh e bagh izighram.
79 Egh angazangarim mɨtarmemɨn ikiava aremeghasava amibagh feghɨva,
egh navir amɨrɨzimɨn tuavim en suebar akagham.”
80 Ezɨma Jon gɨn aghuiga gɨvazɨma an duam uaghan aghua gavgafi. Egha a Judian nguazir gumaziba puvatɨzimɨn iti. Egha ghua an azenim girɨgha Israelɨn gumazibar damazimɨn oto.