23
Ya꞉suti Godokono Tutumu Iya꞉tulamepino Awagaha Komoma꞉ Da꞉goiya꞉
Mak 12:38-39; Luk 11:43,46; 20:45-46
Ba꞉bene Ya꞉suti tawakalubi hiliyonomo ba꞉gala ebeno ta꞉matapa꞉tamo tabo ba olamagi na꞉goiya꞉, “Godokono Tutumu iya꞉tulamepi ba꞉gala Pa꞉lisi kapiyuimipi, Godote iba꞉tamo Mosesekono oko haba ikalamiya꞉, ba꞉ma ka꞉na Mosesete Bukamo da꞉miya꞉tiya꞉ iba꞉te ba꞉bi Tutumu Tabo hidamo niya꞉tulamenakamena꞉. Ba꞉bema꞉ iba꞉te la꞉ Godokono tabamo papamila꞉ma꞉ da꞉kiyalamenakomena꞉, wadiyala la꞉ na꞉papamila꞉nakuya꞉la꞉, huiyatiya la꞉le ibino emede komokomo dulamema la꞉ ibi akibamilatela꞉la꞉, mabu iba꞉te komopi koamo kiyahalamenaka hidohido komo kododilima꞉, huiyatiya hibi komo puliyala, iba꞉te ba꞉bi atu hidohido komo a꞉kododila꞉la꞉. Ma꞉l 2:7-8 Numa꞉la꞉, iba꞉te ibino tutumu tabamo tawakaluba꞉tamo menemene komokomo bikalamenaka, iyo, ibino tutumu tabo ba꞉ tawakaluba꞉te menemene ilina okamo da꞉wagalatelena ba꞉ba ka꞉nala. Ba꞉bema꞉ iba꞉te tawakalubino menemene dulamemena꞉ eta owalubi deha꞉potonomo a꞉kihata꞉la꞉, kokoto makupuhuliti dito la꞉mota꞉hananaka. Ba꞉gala ibi ubi konomola tawakaluba꞉te ibino hunu tama ba ulamelelame ibi hidohidopima꞉ koga꞉lama꞉. Ba꞉bema꞉ Godokono Buka tabo komokomo iba꞉te hegehege pepamo miya꞉teholete ibino wato kala꞉mo ba꞉bo matuhulameholenaka, ba꞉gala ibino watuino kaliko komokomo iba꞉te boelamo a꞉dehote ba꞉bo ododilinaka.* Buka ka꞉lamiholedawa, wadiyala ama꞉ Tutumu Tabo 6:6-9 ba꞉gala Nabas Ka꞉lamihole 15:37-41 nulamiya꞉. Ba꞉moi buka komokomo ba꞉ Godote Moseseko ipuwado Yu tawakaluba꞉tamo dikalamiya꞉ ba꞉bi netewa tutumu tabola. Ya꞉suku tetelo komo Pa꞉lisi kapiyuimipa꞉te ba꞉bi tutumu tabo netewa kodakodalo uwatete ibino awagaha komodo ba ododili huiyatiya ibino tepo ipuwalo hibi komo puliyala, kapola꞉lama꞉namiha꞉. Ba꞉be mabuma꞉ Ya꞉suti ibi koamo kiyahalamiya꞉. Ma꞉t 6:1; Ikuli 13:9; Tutumu 6:8; Nabas 15:38-39 Iba꞉te ubi konomola poko ododi tetelo koko habalo ahiditi kopola꞉nama꞉, ba꞉gala ibi ubila a Yunapino baidi ibubulamehole genama gulu koko dubuino habalo kogagahidima꞉. Iba꞉te ubila kolowami habalo tawakaluba꞉te ibi ulamete ba꞉bo kawagaminalema꞉, ba꞉gala ibi ubila tawakaluba꞉te ibi iya꞉tulamepima꞉ koka꞉lamima꞉.”
Ya꞉sukunu Ta꞉matapa꞉te Awagaha Modoboha꞉
Ba꞉bene Ya꞉suti ebe ta꞉matapa꞉tamo gala na꞉kagoiya꞉, “Wadiyaha꞉ komo tawakaluba꞉te la꞉tamo iya꞉tulamepima꞉ ga꞉la, mabu hibila, la꞉ hiliyonomo ba꞉ kapiya badininipalalata ba꞉gala na ba꞉ la꞉eno kapiya Iya꞉tulamedawanomola. Ba꞉gala ba꞉moe hopolo la꞉ eta lumagi la꞉eno nabiwima꞉ akamida꞉la꞉, mabu la꞉eno kapiya Nabiwinomo Hunu Habalo bemedena. 10 Ba꞉gala modoboha꞉ komo tawakaluba꞉te la꞉tamo watowatopima꞉ ga꞉la, mabu na Kelisote ba꞉ la꞉eno kapiya Watodawanomola. 11 Ba꞉bema꞉ kebe lumagiti koma꞉ eda꞉ma꞉ ubi dihatemene, wadiyala ebete la꞉eno huiyaha꞉ okodawama꞉ neda꞉mene, Ma꞉t 20:26; Mak 9:35; Luk 22:26 12 mabu kebe lumagiti ebe ha꞉kiya ebe koma꞉ da꞉midimini Godote ebe deha꞉potoma꞉ komidima꞉ne, ba꞉gala kebe lumagiti ebe ha꞉kiya deha꞉potoma꞉ da꞉midimini Godote huiyatiya ebe koma꞉ komidima꞉ne.” Yauba 22:29; Mulu Tabo 29:23; Luk 14:11; 18:14
Ya꞉suti Godokono Tutumu Iya꞉tulamepino Ma꞉lapila Netewa Komoma꞉ Da꞉goiya꞉
Mak 12:40; Luk 11:39-42,44,52; 20:47
13 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “Godokono Tutumu iya꞉tulamepi ba꞉gala Pa꞉lisi kapiyuimipi, la꞉ galane kuba huiya konomo kolawema꞉nemata, mabu la꞉ ma꞉lapila netewa tawakalubilata! Tawakaluba꞉te Godokono Ko Gawadalagi habamo a꞉pa꞉la꞉hama꞉ da꞉pelamenaka, la꞉le huiyatiya ibino gabo bekalapilalamenamata. La꞉ ha꞉kiya a꞉pa꞉la꞉hama꞉ ubihinola, ba꞉bema꞉ la꞉ ibi atumu na꞉duhilamenamata!
14 “Ba꞉ hibila, Godokono Tutumu iya꞉tulamepi ba꞉gala Pa꞉lisi kapiyuimipi, la꞉ ma꞉lapila netewa tawakalubilata! La꞉le hamolehamoleno ilina ha꞉da amiho komodo ba uwate ba꞉bo wibuilamelelamenakomata, ba꞉bene la꞉le ba꞉be komo kubaha꞉ma꞉ ga꞉lalo tolamete Godotamo baidi ba nibubulamehole ga꞉ga꞉ga꞉ toetoe tabo ba꞉bo nega꞉lanakomata, mabu la꞉ ubila tawakaluba꞉te la꞉eno komo umilo la꞉ hidohidopima꞉ koga꞉lama꞉. Ba꞉bema꞉ hibila, la꞉le kuba huiya konomo kolawema꞉nemata! Ma꞉t 23:14 komoeno tabo Ma꞉tiyuti bukamo kamiya꞉tiya꞉ha꞉, huiyatiya ebeno buka ododi gala hapuni eta hibima꞉ mididawate miya꞉tiya꞉.
15 “Ba꞉ hibila, la꞉ Godokono Tutumu iya꞉tulamepi ba꞉gala Pa꞉lisi kapiyuimipi, la꞉ kuba huiya konomo kolawema꞉nemata, mabu la꞉ ma꞉lapila netewa tawakalubilata! La꞉ kehaha꞉ kolomolo ba꞉gala hopo konomolo awagahago wapata꞉lamenamata eta kapiya lumagi lawete la꞉eno kapiyuimidawama꞉ komidima꞉, ba꞉bene ba꞉be uli lumagiti la꞉ ba ibamilatele atu kuba komokomo ododiliti huiyatiya ebeno kubate la꞉ hiliyonomoeno kuba kogogolema꞉ne. Ba꞉bema꞉ hibila, la꞉ hiliyonomate kapimilo Koe Habamo konepalagama꞉nemata!
16 “A꞉iye, la꞉ puya꞉te kuba gabo diya꞉tulamenama, la꞉ ba꞉ ba꞉bi baidi tamihopi dubulata! La꞉ kuba huiya konomo kolawema꞉nemata, mabu la꞉ ba꞉ma ka꞉na ga꞉lanakomata, ‘Pote Godoko Adikumino Genamoeno mahilamo olamagiti, ebete ba꞉be tabo gala da꞉kadikamidalemene, ba꞉be komo kubaha꞉. Huiyatiya ebete atu tabo Godokono Genamoeno golodo ilinoeno mahilamo dolamagimini, ebete ebeno tabo kodakodama꞉ miditi gala a꞉kadikamidala꞉mene.’ Ma꞉t 15:14 17 Hibila, la꞉ ba꞉ baidi tamiholamepi dubula ba꞉gala la꞉ daedae ukuipilata! Godoko Adikumino Genamoeno talona konomola, huiyatiya genama gulu ditana ba꞉be golodo ilinoeno talona koha꞉!
18 “Ba꞉gala la꞉ eta komo ba꞉ma ka꞉na ga꞉lanakomata, ‘Pote Godoko owatidoloeno patapatoeno mahilamo olamagiti, ebete ba꞉be tabo gala da꞉kadikamidalemene, ba꞉be komo kubaha꞉. Huiyatiya ebete ba꞉be patapata hunulu ditana ba꞉be hawa꞉goeno ilinoeno mahilamo atu tabo dolamagimini, ebete ebeno tabo kodakodama꞉ miditi gala a꞉kadikamidala꞉mene.’ 19 Hibila, la꞉ ba꞉ baidi tamiholamepi dubulata! Godoko owatidoloeno patapatoeno talona konomola, huiyatiya ebe hunulu ditana ba꞉be hawa꞉goeno ilinoeno talona koha꞉! 20 La꞉ nulia꞉la꞉, ba꞉be patapatate Godoko owatidoloenoma꞉ itana, ba꞉gala tawakaluba꞉te patapata hunamo da꞉miya꞉tenaka ba꞉bi hawa꞉goeno ilinate atumu Godoko owatidoloenoma꞉ kapola꞉na. Ba꞉bema꞉ lumagiti talona patapatoeno mahilamo dolamagimini ebete ebeno tabo gala a꞉kadikamidala꞉mene, ba꞉gala etate talona hawa꞉goeno ilinoeno mahilamo dolamagimini ebete atumu ebeno tabo gala a꞉kadikamidala꞉mene. 21 Ba꞉ hibila, aeno Ko Talona Godote ebeno Adikumino Genamalo bemedena, ba꞉bema꞉ lumagiti Godokono talona mahilamo dolamagimini ebete ebeno tabo gala a꞉kadikamidala꞉mene, ba꞉gala etate Godokono Genamoeno mahilamo dolamagimini ebete atumu ebeno tabo gala a꞉kadikamidala꞉mene. 22 Ba꞉gala eta komo, Godokono Hunu Habalo ebete ebeno Ko Gawadalagino luta bahilo bemedena. Ba꞉bema꞉ lumagiti Hunu Haboeno mahilamo dolamagimini ebete ebeno tabo gala a꞉kadikamidala꞉mene, ba꞉gala etate Ko Gawadalagi Godokono mahilamo dolamagimini ebete atumu ebeno tabo gala a꞉kadikamidala꞉mene. Ais 66:1; Ma꞉t 5:34
23 “Ba꞉ hibila, Godokono Tutumu iya꞉tulamepi ba꞉gala Pa꞉lisi kapiyuimipi, la꞉ kuba huiya konomo kolawema꞉nemata, mabu la꞉ ma꞉lapila netewa tawakalubilata! La꞉ la꞉eno pali ilina hiliyonomo ipuwalo ta꞉ni komokomo ba anagilamehole Godotamo ebeno komo hidamo ikamehonakomata. Ba꞉be komo ipuwalo la꞉ kapiya deha꞉potonomo komo a꞉kotalemata, huiyatiya Godokono kokonomo tutumu ododilima꞉ la꞉ hidamo kemalagidolenaha꞉. Ba꞉ma ka꞉na la꞉ tawakaluba꞉godolo tuputupulu kemedenaha꞉, ba꞉gala la꞉le ibi malemalelo kemalagidolenaha꞉, ba꞉gala la꞉eno ododili komodo Godokono hibi komo kahawakaliminaha꞉. Ba꞉bema꞉ wadiyala la꞉ ba꞉bi koko komo nododilinala꞉ ba꞉gala atu tetelo hegehege komo ododili akadodohola꞉la꞉. Hawi 27:30; Mai 6:8 24 A꞉iye, la꞉ puya꞉te gabo kubamo diya꞉tulamenama, la꞉ ba꞉ ba꞉bi baidi tamihopi dubulata! Ba꞉bema꞉ la꞉eno ododi komo ba꞉ ba꞉ma ka꞉nala, la꞉ beya niho tetelo la꞉ dopamo beya ba hola꞉minahale hegehege ilina humagago tama꞉mo miya꞉tenakomata, huiyatiya la꞉eno kalili ipuwalo da꞉pola꞉na ba꞉bi koko ababale ilina ulameheno beyago dito nihonakomata!
25 “Ba꞉ hibila, Godokono Tutumu iya꞉tulamepi ba꞉gala Pa꞉lisi kapiyuimipi, la꞉ kuba huiya konomo kolawema꞉nemata, mabu la꞉ ma꞉lapila netewa tawakalubilata! La꞉le la꞉eno kalili ba꞉gala meleke hunu hapu bukulalenakomata, huiyatiya la꞉eno tepo ipuwalo da꞉pola꞉na ba꞉bi komokomo a꞉kukulala꞉lemata, ba꞉bema꞉ la꞉le pilo gabodo ba꞉gala kateneno ubi gabodo dododilinakoma, ba꞉bi koko kuba tabotabohonomola. Mak 7:4 26 Ba꞉bema꞉ Pa꞉lisi baidi tamihodawa, wadiyala ama꞉ kalili ipuwa dopamo ukulate ba꞉bene tame atumu na꞉kukuluya꞉! Ba꞉be gabo kapiyado amia꞉no dalowa꞉te kowiboma꞉ne.
27 “Ba꞉ hibila, Godokono Tutumu iya꞉tulamepi ba꞉gala Pa꞉lisi kapiyuimipi, la꞉ kuba huiya konomo kolawema꞉nemata, mabu la꞉ ma꞉lapila netewa tawakalubilata! Iyo, ha꞉lahapino bobo bahino piki tawakaluba꞉te hidohido tita꞉goenoma꞉ da꞉midilinaka, la꞉ ba꞉ ba꞉ba ka꞉nala mabu hunuti hidamo pola꞉na huiyatiya piki mabulu tawakalubino goha ababale tabotabohote pola꞉na! Oel 23:3 28 Hibila, ba꞉ ba꞉ba ka꞉na tawakaluba꞉te la꞉eno hunu tama ba ulamelelamena la꞉ tuputupupima꞉ ka꞉laminata, huiyatiya la꞉eno tepo ipuwalo ma꞉lapila netewa komo ba꞉gala kuba ododili komate la꞉godolo tabotabohote pola꞉na.” Luk 16:15
Godokono Tutumu Iya꞉tulamepa꞉te Ibino Kuba Huiya Lawema꞉ Ya꞉suti Gala Da꞉kagoiya꞉
Luk 11:47-51
29 Ya꞉suti tabo moga꞉melo gala na꞉kagoiya꞉, “Godokono Tutumu iya꞉tulamepi ba꞉gala Pa꞉lisi kapiyuimipi, la꞉ kuba huiya konomo kolawema꞉nemata, mabu la꞉ ma꞉lapila netewa tawakalubilata! Numa꞉la꞉, la꞉eno iniwala꞉te Godokono ukui hawakalimipi danakapulamenakui, la꞉ ba꞉ma tetelo ba꞉bi Godokono tuputupu okopi hunamo ba wadiya꞉paa꞉latele ibino bobo bahi hidonomamo ododiliti haiyai ba꞉bo amihonakomata. 30 Ba꞉gala atu tetelo la꞉ na꞉kaga꞉lanakomata, ‘Aeno iniwala꞉te demedenama꞉, a ba꞉ba tetelo iba꞉go nemedenatale, ale Godokono ukui hawakalimipa꞉tamo owalubi ba ihate aeno hidohido ododili komodo ibino ka꞉ka꞉ ba꞉mula꞉lelamiya꞉na꞉.’ 31 Ao, la꞉le ba꞉ atumu ibi banakapulamiuya꞉na꞉! Numa꞉la꞉, la꞉ ha꞉kiya la꞉eno tabamo la꞉eno kuba ukui behawakalilamenakomata, iyo, la꞉ ba꞉ iniwalino gugudilata! Oel 7:52 32 Ba꞉bema꞉ la꞉eno iniwala꞉te da꞉tupuimiya꞉, modobola la꞉ ibino kuba konomo upula꞉te la꞉eno kuba huiya Godogodone na꞉lawiya꞉la꞉!
33 “A꞉iye, la꞉ kaluino gugudilata, iyo, la꞉ ba꞉ bu kalulata! Ba꞉bema꞉ la꞉ Koe Haboeno huiya komone keba ka꞉na na꞉kalahutihoma? Ma꞉t 3:7; 12:34; Luk 3:7 34 Ba꞉bema꞉ nale la꞉ na꞉goelamemata, nale Godokono ukui hawakalimipi ba꞉gala ebeno mulupi dubu ba꞉gala ebeno hibi Tutumu iya꞉tulamepi la꞉tamo kopoelamema꞉nemo. Huiyatiya la꞉le komopi kehamo ba pihomolatele kanakapulamema꞉nemata, ba꞉gala la꞉le komo la꞉eno baidi ibubulamehole genamalo giya꞉pa꞉pa꞉mo ka꞉na꞉miga꞉latilima꞉nemata, ba꞉bene naeno okopa꞉te la꞉eno temeteme ikalame ipuwane eta habamo da꞉nawalelahalemena꞉, la꞉le ba꞉bamo nikuliti ibi gala eta habamo kakaneta꞉malatelema꞉nemata. 35 Ba꞉bema꞉ la꞉le kuba huiya kolawema꞉nemata, mabu ba꞉moe hopoeno tupuimi mabuni la꞉le Godokono ukui hawakalimipi anakapulamenakuimata. Tuputupudawa A꞉ibolokono hawiti hakamo da꞉ka꞉ka꞉liya꞉, ba꞉be komo ba꞉ tupuimi mabula. Ba꞉bene la꞉le komo tuputupu okopi hiliyonomo anakapulamete, kuititi tetelo Godoko Adikumino Genamalo la꞉le Balakayakono gudu Sekalayako ba꞉bo kanakapumiya꞉mata, iyo, ebete ba꞉be Genamoeno Talona Haba ba꞉gala Godotamo hawa꞉goeno ikameho bahi tetenomolo ba la꞉na, la꞉le ebe kubanomamo anagalimiya꞉mata. Tup Mabu 4:8 36 Ba꞉bema꞉ na la꞉tamo hibi tabo begoemo, ba꞉ma tete tawakaluba꞉tamo ba꞉bi hiliyonomoeno kuba huiyate hibilo kopema꞉ne.”
Ya꞉suti Yelusalema Haboeno Komoma꞉ Tepo Temeteme Diya꞉tawuya꞉
Luk 13:34-35
37 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “O Yelusalema, Yelusalema! Ama꞉le Godokono ukui hawakalimipi anakapulamenakata, ba꞉gala ebete ama꞉ kowalubima꞉ da꞉poelamenako, ama꞉le ibi nakolamo mapelamelo akanakapulamenakata. Tete ga꞉ga꞉nomolo na ubi nihatenamimo amia꞉no tawakalubi naeno ekatamo kitagua꞉midalema꞉, kakabate ebeno gugudi ditagua꞉midalenako ba꞉ba ka꞉na, huiyatiya ama꞉ ubiha꞉ma꞉ eda꞉nama꞉ta! 38 Ba꞉bema꞉ mu numitota꞉, amia꞉no habate kubanomo kokubama꞉ne. 1Gaw 9:7-8; Yel 22:5 39 Nale ama꞉tamo na꞉goemo, amia꞉no tawakaluba꞉te na tete ga꞉ga꞉nomolo a꞉kunama꞉mena꞉, huiyatiya amia꞉no galanepa꞉te Godotamo ba꞉ma ka꞉na da꞉ga꞉lamena꞉, ‘Amia꞉no mahilago da꞉pita, ale ebe hunamo kadipatema꞉nema꞉!’ ba꞉ba tetelo nale gala da꞉kapemo iba꞉te na ba꞉bo kunamema꞉na꞉.” Ohale 118:26

23:3: Ma꞉l 2:7-8

*23:5: Buka ka꞉lamiholedawa, wadiyala ama꞉ Tutumu Tabo 6:6-9 ba꞉gala Nabas Ka꞉lamihole 15:37-41 nulamiya꞉. Ba꞉moi buka komokomo ba꞉ Godote Moseseko ipuwado Yu tawakaluba꞉tamo dikalamiya꞉ ba꞉bi netewa tutumu tabola. Ya꞉suku tetelo komo Pa꞉lisi kapiyuimipa꞉te ba꞉bi tutumu tabo netewa kodakodalo uwatete ibino awagaha komodo ba ododili huiyatiya ibino tepo ipuwalo hibi komo puliyala, kapola꞉lama꞉namiha꞉. Ba꞉be mabuma꞉ Ya꞉suti ibi koamo kiyahalamiya꞉.

23:5: Ma꞉t 6:1; Ikuli 13:9; Tutumu 6:8; Nabas 15:38-39

23:11: Ma꞉t 20:26; Mak 9:35; Luk 22:26

23:12: Yauba 22:29; Mulu Tabo 29:23; Luk 14:11; 18:14

23:14: Ma꞉t 23:14 komoeno tabo Ma꞉tiyuti bukamo kamiya꞉tiya꞉ha꞉, huiyatiya ebeno buka ododi gala hapuni eta hibima꞉ mididawate miya꞉tiya꞉.

23:16: Ma꞉t 15:14

23:22: Ais 66:1; Ma꞉t 5:34

23:23: Hawi 27:30; Mai 6:8

23:25: Mak 7:4

23:27: Oel 23:3

23:28: Luk 16:15

23:31: Oel 7:52

23:33: Ma꞉t 3:7; 12:34; Luk 3:7

23:35: Tup Mabu 4:8

23:38: 1Gaw 9:7-8; Yel 22:5

23:39: Ohale 118:26