12
Uhgɨn tətəgəu əhruahru nenətɨn mɨn
Kəni nətəmi mɨn u, ilah tepət pɨk, kəutatɨg tɨtəlau e tah, kautəhtul pətɨgəm o Uhgɨn, məutəhatətə əskasɨk lan, kəni rəhalah nəmiəgəhiən in tətləfəri nəhatətəiən rəhatah. O nati u, pəh kotəlɨn rəfin nati fɨgəm iətəm otaskəlɨm-ərain itah məmə kəsotaiu pɨkiən, mɨne təfagə tərah iətəm tatəpeir=pən e tah. Kəni pəh kitah kotaiu* 1Kor 9:24 məsotəpəouiən Hip 10:36 e naiuiən iətəm Uhgɨn təmələhu aupən e tah. Kotəhrun noliən nian nəhmtɨtah otəhtul=pən əmə e Iesu, Sam 25:15 iətəm in nəukətɨ nəhatətəiən rəhatah,§ Hip 2:15 kəni inko iətəm otol məmə kitah kotətəuarus mak e nəhatətəiən rəhatah. Pəh kitah nɨkitah otəhti noliən rəha Iesu, inkonu in rəhan nətəlɨgiən təfəməh, nian in təmɨmɨs e nɨgi kəməluau, kəni mətəu nahməiən.* Fɨl 2:8,9; Hip 2:9 Mətəu in təmol nati əpnapɨn lan, megəhan e naulɨsiən rəha nɨmɨsiən e nɨgi kəməluau, mətəu-inu təmol rəhan nətəlɨgiən təskasɨk o nagiəniən iətəm in otəpanos. Kəni rəueiu, in tətəharəg e nəhlmɨn maru rəha Uhgɨn u in Kig, Mak 16:19 ikɨn nepətiən mɨne nɨsiaiən tətatɨg ikɨn. Təuvɨr məmə nɨkitəmah otəhti Iesu, mɨne rəhan nəhtul əskasɨkiən e nian nol təfagə mɨn kəmotəraki=pən e nəghatiən tərah mɨn kəm in, məmə nɨkitəmah otəsəpəouiən Kəl 6:9; Nəh 2:3 kəni motəpəh nəhatətəiən rəhatəmah.
Iəkəhrun məmə itəmah, nəutəluagɨn o noh rəkɨsiən təfagə tərah e nəmiəgəhiən rəhatəmah, mətəu itəmah kəti tɨkə əhanəh iətəm nɨran təmaiu o nəluagɨniən u.§ Hip 10:32-34 Itəmah nɨnotalu rəkɨs e nəghatiən iətəm tətəfəri nətəlɨgiən rəhatəmah. E nəghatiən u, Uhgɨn təməghati lanu kəm təmah, təhmen e nenətɨn əhruahru mɨn, mətəni məmə,
“Nətɨk, nian Iərmənɨg tətəgəu əhruahru ik,
mətagət pɨk lam,
kəni soliən nɨkim təpəou,
məsoliən nati əpnapɨn lan.
Mətəu-inu nəmə Iərmənɨg tolkeikei pɨk iətəmi kəti,
mos in məmə nətɨn,* Sam 94:12; 119:75; Nəh 3:19
kəni in otəkeikei məgəu əhruahru iətəmi u,
məkeikei mətalis.” Prov 3:11-12
Tol lanəha, otəhtul məha-məha e nian iəkɨs mɨn. Uhgɨn tətəfa nian əskasɨk mɨn u o nəgəu əhruahruiən itəmah. Itəmah nenətɨ Uhgɨn mɨn, mol məmə in tətəgəu əhruahru lanəha itəmah. Dut 8:5; 2Saml 7:14; Prov 13:24 ?Mətəu suakəku nak ko iətəm tatə rəhan in təsəgəu əhruahruiən? Uhgɨn tətəgəu əhruahru rəfin nenətɨn əhruahru mɨn.§ 1Pitə 5:9 Nəmə Uhgɨn təsoliən lanəha e təmah, kəni nɨpətɨn u məmə səniəmə itəmah nenətɨn əhruahru mɨn, itəmah kəlkələh mɨn e suaru. Rəhatah tatə mɨn e nəhue nɨftəni u, kəutəgəu əhruahru itah. Kəni kitah, kautɨsiai ilah. ?Kəni okotəhro lanu lan e tatə rəha narmɨtah* Nam 16:22; 27:16 iətəm tətatɨg e negəu e neai? Təuvɨr məmə okotosiahu agɨn itah, kəni motatɨg ahgəl. Jem 4:7 Kəni e noliən əha, kitah okotos nəmiəgəhiən. Aes 38:16 10 Rəhatah mɨn tatə, kəutəgəu əhruahru itah o nian əkuəkɨr əmə, e rəhalah əmə nətəlɨgiən. Mətəu Uhgɨn tətəgəu əhruahru itah məmə otasiru e tah, konu otol itah kotasim təhmen lan.§ 2Pitə 1:4 11 Nəmə Uhgɨn tətəgəu əhruahru itah, in təhmen e nati kəti iətəm nian kitah kəmotun, mətəu tɨsiu, kəni marfu. Mətəu uərisɨg, nəmə kotegəhan məmə nəgəu əhruahruiən əha otiuvi asɨlə e rəhatah nətəlɨgiən, kəni in otəuə e nəuan təuvɨr, inu nəməlinuiən* Aes 32:17; Jem 3:17,18 iətəm tatsɨpən e noliən əhruahru.
12 Tol lanəha, nati əpnapɨn məmə itəmah nəutatɨg e nian iəkɨs, mətəu otləfəri nəhlmɨtəmah iətəm təpəou, məmə otəsanən. Mɨne nəulɨtəmah iətəm tətərəmrumɨn, kəni nəkotol məmə təsanən o naiuiən. Aes 35:3
13 “Otol suaru rəhatəmah təhruahru vivi, Prov 4:26
məmə pəh u iətəm nəutaliuək pəti, nəhlkɨn təmɨmɨs,
nəhlkɨn ko təsərah agɨniən, miet rəkɨs,§ Kəl 6:1
mətəu in otəpanəuvɨr mɨn.”* Aes 35:3; Hip 10:36-39; 12:1-3; Prov 4:26
Iətəmi təsəhatətəiən e Uhgɨn, in otəkeikei mos nalpɨniən
14 Otalkut məmə onəkotatɨg vivi itəmah nətəmimi rəfin e nəməlinuiən. Rom 14:19 Kəni motalkut məmə nəkotol itəmah məmə rəhatəmah nəmiəgəhiən tasim. Rom 6:22 Iətəmimi iətəm təsasimiən, ko təseruhiən nəhmtɨ Iərmənɨg nian kəti.§ Mat 5:8 15 Autətəu vivi itəmah məmə məta itəmah kəti iətəm tətaiu matuvən otəpəou e nəlugɨ suaru, kəni məsosiən nəuvɨriən rəha Uhgɨn.* Hip 3:12; 4:1 Autətəu vivi itəmah məmə nokɨ nɨgi akonə kəti Dut 29:18; Hip 3:12 in otəsuvəniən e nɨkitəmah, kəni meviə, mol nəuan tepət e nəmiəgəhiən rəhatəmah. Kəni nəhuɨn təhrun nərəkɨniən nəmiəgəhiən rəha nətəmi asim nəuvein mɨn. 16 Autətəu vivi itəmah məmə iətəmi kəti təsit əpnapɨniən iərman uə pətan. 1Kor 6:18 Itəmah kəti otəsəhmeniən e Iso u rəhan nəmiəgəhiən təsəhruahruiən, in tatol nati əpnapɨn e Uhgɨn. In təmaupən mair, mətəu in təmətuati e nepətiən rəha suakəku iətəm təmaupən mair.§ Jen 25:29-34 Mətəu nəhmtɨ nati u in təmətuati lan, in nauəniən iətəm təmun mau kətiəh əmə. 17 Itəmah nəkotəhrun məmə uərisɨg, nɨkin təmanuvən mɨn e nepətiən rəha suakəku iətəm təmaupən mair. Kəni təmalkut pɨk məmə rəhan tatə otəfaki məhlman e nəuvɨriən kəti kəm in. Mətəu nati əpnapɨn məmə təmətasək pɨk pau ohni,* Jen 27:30-40 mətəu nati u iətəm təmol, in təruru nəuhliniən mol nati pɨsɨn. Kəni rəhan tatə ko təsəfakiən məhlman e nəuvɨriən kəm in, məruru məfən kəm in nepətiən rəha suakəku iətəm təmaupən mair.
Lou təhro lanu lan mol pɨsɨn e nanusiən təuvɨr
18 Aupən nətəm Isrel kəməhuva e nɨtəuət asoli Sainai, nɨtəuət u e nəhue nɨftəni u iətəm nətəmimi kotəhrun neruhiən mɨne nekiən. Kəmoteruh nəmnamɨ nɨgəm tatuəu, napinəpuiən, mɨne norəuiən mɨne nɨmətagi asoli, 19 kəmotətəu təui təmasək əfəməh, Eks 19:12-22; 20:18; Dut 4:11 kəni motətəu nəuian kəti tətəghati kəm lah. Dut 4:12 Kəni nian kəmotətəlɨg e rəhan nəghatiən mɨn, kəni ilah kəmautəni əskasɨk məmə ilah kotəpəh agɨn nətəu mɨniən nəuian u.§ Eks 20:18-19; Dut 5:5,25; 18:16 20 Kəmotəgɨn pɨk e nəghatiən u, təməni məmə, “Nəmə nati miəgəh əmə kəti otuvən e nɨtəuət u, mətəu itəmah onəkotəkeikei motahtɨmu e kəpiel apɨn tɨmɨs.”* Eks 19:12,13 21 Nian Mosɨs təmeruh natimnati mɨn u, in mɨn təmətəu tərah kəni məni məmə, “Iəu inəgɨn u inəgɨn, mɨnətərəmrumɨn.” Dut 9:19
22 Mətəu itəmah nəsəhuva mɨniən u ikɨnu, e nɨtəuət kəti rəha nəhue nɨftəni. Eks 19:16-19; 20:18-21; Dut 4:11-12 Itəmah nɨnəhuva rəkɨs e nɨtəuət u Saion,§ Aes 24:23; 60:14; Nəh 14:1 mɨne taun asoli* Hip 11:10; 13:14; Mat 16:16 u imə Uhgɨn ikɨn iətəm tətəmiəgəh, tətatɨg itulɨn. Inu Jerusɨləm vi əpəha ilɨs e negəu e neai, Kəl 4:26 u nagelo mɨn tausɨn tausɨn kəmuhapumɨn ilah ikɨn o nagiəniən asoli. 23 Kəni itəmah nəməhuva e nuhapumɨniən asoli rəha nətəmimi rəha Uhgɨn, iətəm kotəhmen e nətəm kəmotaupən motair u rəhan mɨn, Eks 4:22 nərgɨlah kəmətei rəkɨs e negəu e neai.§ Nəh 20:12 Kəni itəmah nəməhuva o Uhgɨn, iətəm otəpanakil nətəmimi mɨn rəfin.* Jen 18:25; Sam 94:2 Itəmah nəməhuva motol kətiəh itəmah narmɨ nətəmi əhruahru nətəm kɨnohmɨs rəkɨs, kəni Uhgɨn tɨnol ilah kɨnotətəuarus mak. Fɨl 3:12 Suaru kəti mɨn o nəuhliniən nəghatiən u, “Uhgɨn tɨnol ilah kɨnotəhruahru agɨn.” 24 Itəmah nəməhuva o Iesu u, in suaru rəha nəniəskasɨkiən vi rəha nasiruiən u iətəm Uhgɨn təmol kəm tah. Kəni nəməhuva o nɨra Iesu, iətəm in təmol=pən§ Hip 9:19; 10:22; 1Pitə 1:2 mol itəmah nəkotasim. Nɨrə əha in tətəni pətɨgəm natimnati mɨn u iətəm kotəuvɨr motapirəkɨs natimnati mɨn iətəm nɨra Epɨl təməni pətɨgəm.* Jen 4:10; Hip 11:4 Nɨra Epɨl in təməni pətɨgəm məmə Uhgɨn otol nalpɨniən, mətəu nɨra Iesu tətəni pətɨgəm məmə Uhgɨn otoh rəkɨs nalpɨniən.
25 O natimnati mɨn u, autətəu vivi itəmah, məmə itəmah onəsotəuhliniən nəmtahtəmah o Uhgɨn Hip 3:12 u tətəghati kəm təmah.§ Hip 1:1 Kitah kotəhrun məmə nətəmi aupən kəməsotətəlɨgiən e nəghatiən rəha Mosɨs o nəhgɨ-pəriən ilah. Kəni nati əpnapɨn məmə in iətəmimi əmə rəha nəhue nɨftəni, mətəu ilah kəməsotagɨm rəkɨsiən e nalpɨniən rəhalah. ?Kəni nəmə tol lanəha, kəni okəhro itah nəmə kəsotətəlɨgiən e nəghatiən rəha Uhgɨn iətəm təmsɨpən e negəu e neai muva məmə otəhgi-pəri itah?* Hip 2:2,3; 10:29 ?Kitah okotagɨm rəkɨs əhro lan lanu?
26 Nian aupən, nəuia Uhgɨn təmarɨgrɨg e nɨftəni. Eks 19:18 Mətəu rəueiu əha, təməni əskasɨk kəm tah məmə, “Nian kəti mɨn əha ikɨn, iəu iəkarɨgrɨg mɨn e nəhue nɨftəni. Kəni o nian əha, səniəmə nəhue nɨftəni əmə iəkarɨgrɨg lan tarɨgrɨg, mətəu neai mɨn otarɨgrɨg.” Hag 2:6 27 Nian Uhgɨn tətəghati məmə, “Nian kəti mɨn əha ikɨn,” nɨpətɨn u məmə in otarɨgrɨg§ Aes 34:4; 54:10; 1Kor 7:31; Hip 1:11,12; 2Pitə 3:10; 1Jon 2:17 e natimnati rəha nəhue nɨftəni əmə iətəm in təmol, məmə otoh rəkɨs ilah. Otoh rəkɨs lanəha natimnati, məmə natimnati iətəm okəsotəlauəl-əlauəliən, ilah okotatɨg, kəni inu, natimnati iətəm okotatɨg itulɨn.
28 O nati u, təuvɨr məmə kitah kotəni tagkiu o Uhgɨn, mətəu-inu kitah kautos negəu rəha Uhgɨn u, kəruru nəlauəl-əlauəliən lan, kəni ko təsietiən nian kəti.* Sam 15:5; Dan 2:44 Təuvɨr məmə kitah kotəfaki kəm in, e noliən iətəm nɨkin tagiən lan, məmə kitah okotɨsiai, kəni motəgɨn mɨn, Mal 2:5; 4:2 29 mətəu-inu Uhgɨn rəhatah, in təhmen e nɨgəm asoli kəti iətəm tətuvan əhtuv natimnati rəfin. Eks 24:17; Dut 4:24; 9:3; Sam 97:3; Aes 33:14; 2Təs 1:7

*12:1 1Kor 9:24

12:1 Hip 10:36

12:2 Sam 25:15

§12:2 Hip 2:15

*12:2 Fɨl 2:8,9; Hip 2:9

12:2 Mak 16:19

12:3 Kəl 6:9; Nəh 2:3

§12:4 Hip 10:32-34

*12:6 Sam 94:12; 119:75; Nəh 3:19

12:6 Prov 3:11-12

12:7 Dut 8:5; 2Saml 7:14; Prov 13:24

§12:8 1Pitə 5:9

*12:9 Nam 16:22; 27:16

12:9 Jem 4:7

12:9 Aes 38:16

§12:10 2Pitə 1:4

*12:11 Aes 32:17; Jem 3:17,18

12:12 Aes 35:3

12:13 Prov 4:26

§12:13 Kəl 6:1

*12:13 Aes 35:3; Hip 10:36-39; 12:1-3; Prov 4:26

12:14 Rom 14:19

12:14 Rom 6:22

§12:14 Mat 5:8

*12:15 Hip 3:12; 4:1

12:15 Dut 29:18; Hip 3:12

12:16 1Kor 6:18

§12:16 Jen 25:29-34

*12:17 Jen 27:30-40

12:19 Eks 19:12-22; 20:18; Dut 4:11

12:19 Dut 4:12

§12:19 Eks 20:18-19; Dut 5:5,25; 18:16

*12:20 Eks 19:12,13

12:21 Dut 9:19

12:22 Eks 19:16-19; 20:18-21; Dut 4:11-12

§12:22 Aes 24:23; 60:14; Nəh 14:1

*12:22 Hip 11:10; 13:14; Mat 16:16

12:22 Kəl 4:26

12:23 Eks 4:22

§12:23 Nəh 20:12

*12:23 Jen 18:25; Sam 94:2

12:23 Fɨl 3:12

12:23 Suaru kəti mɨn o nəuhliniən nəghatiən u, “Uhgɨn tɨnol ilah kɨnotəhruahru agɨn.”

§12:24 Hip 9:19; 10:22; 1Pitə 1:2

*12:24 Jen 4:10; Hip 11:4

12:24 Nɨra Epɨl in təməni pətɨgəm məmə Uhgɨn otol nalpɨniən, mətəu nɨra Iesu tətəni pətɨgəm məmə Uhgɨn otoh rəkɨs nalpɨniən.

12:25 Hip 3:12

§12:25 Hip 1:1

*12:25 Hip 2:2,3; 10:29

12:26 Eks 19:18

12:26 Hag 2:6

§12:27 Aes 34:4; 54:10; 1Kor 7:31; Hip 1:11,12; 2Pitə 3:10; 1Jon 2:17

*12:28 Sam 15:5; Dan 2:44

12:28 Mal 2:5; 4:2

12:29 Eks 24:17; Dut 4:24; 9:3; Sam 97:3; Aes 33:14; 2Təs 1:7