3
Ⱨarunning ǝwladliri
Pǝrwǝrdigar Sinay teƣida Musa bilǝn sɵzlǝxkǝn künlǝrdǝ, Ⱨarun bilǝn Musaning ǝwladliri tɵwǝndikilǝrdin ibarǝt idi. «künlǝrdǝ» — ibraniy tilida «kündǝ». Ⱨarunning oƣullirining ismi mundaⱪ: tunji oƣlining ismi Nadab idi, uning yǝnǝ Abiⱨu, Əliazar, Itamar degǝn oƣulliri bar idi. Mis. 6:23 Ⱨarunning oƣullirining ismi ǝnǝ xundaⱪ idi, ular mǝsiⱨlǝngǝn kaⱨinlar idi; Musa ularni kaⱨinliⱪ wǝzipisini ɵtǝxkǝ Hudaƣa atap ayriƣanidi. «Hudaƣa atap ayrix» — bu ayǝttiki «Hudaƣa atap ayrix» ibraniy tilida «ⱪolƣa selix» yaki «ⱪolni toldurux» bilǝn bildürülidu. «Mis.» 28:41 wǝ izaⱨatini kɵrüng. Kaⱨinliⱪ wǝzipisi asasǝn Hudaning ⱪurbanliⱪlirini ɵz ⱪoliƣa elixi bilǝn baxlinatti. Lekin Nadab bilǝn Abiⱨu Sinay qɵlidǝ ƣǝyriy bir otni Pǝrwǝrdigarning aldiƣa sunƣini tüpǝylidin Pǝrwǝrdigar aldida ɵldi wǝ ularning ⱨeq nǝsli ⱪaldurulmidi; Əliazar bilǝn Itamar ɵz atisi Ⱨarun aldida kaⱨinliⱪ wǝzipisini ɵtidi. Law. 10:1-7; Qɵl. 26:61; 1Tar. 24:2
 
Lawiylarning wǝzipisi
Pǝrwǝrdigar Musaƣa sɵz ⱪilip: —
Sǝn Lawiy ⱪǝbilisini aldingƣa kǝltürüp, ularni kaⱨin Ⱨarunning hizmitidǝ boluxⱪa uning aldiƣa ⱨazir ⱪil. Qɵl. 16:9; 18:2 Ular Ⱨarunning ⱨajiti wǝ pütkül jamaǝtning ⱨajitidin qiⱪip jamaǝt qedirining aldida wǝzipǝ ɵtǝp, ibadǝt qedirining hizmitini bejirsun. Ular yǝnǝ jamaǝt qediridiki barliⱪ ⱪaqa-ⱪuqa ǝswablarni baxⱪurux bilǝn Israillarning hizmitidǝ bolup wǝzipǝ ɵtǝp, ibadǝt qedirining ixlirini bejirsun. Sǝn Lawiylarni Ⱨarun bilǝn uning oƣulliriƣa tǝⱪsimlǝp bǝrgin; ular Israillar iqidin mǝhsus uningƣa tallap berilgǝn. 10 Ⱨarun bilǝn oƣullirini bolsa sǝn ɵzining kaⱨinliⱪ wǝzipisini ɵtǝxkǝ bekitkin; ⱨǝrⱪandaⱪ yat kixi yeⱪinlaxsa ɵltürülsun, — dedi.
 
Lawiylarning tallinixi
11 Andin Pǝrwǝrdigar Musaƣa mundaⱪ dedi: —
12 — Ⱪara, Mǝn Israillar iqidin Lawiylarni tallidim, ularni Israil iqidǝ baliyatⱪuning barliⱪ tunji mewisining orniƣa, yǝni qong oƣullirining orniƣa ⱪoyimǝn, xunga Lawiylar Mening bolidu. «tunji balilar Meningkidur» — Huda ǝslidǝ Israillarni Misirdin ⱪutⱪuzux yolida Misirliⱪlarning barliⱪ tunji oƣullirini wǝ ⱨǝtta ⱨaywanlarning tunji balilirinimu ɵltürüwǝtkǝnidi. Biraⱪ Israillar «ɵtüp ketix ⱨeytining ⱪozisi» («pasha ⱪoza»)ning ⱪenini ixik kexǝklirigǝ sepixi bilǝn, ularning tunji oƣulliri wǝ ⱨaywanlarning tunji baliliri xu aⱪiwǝttin ⱪutⱪuzup ⱪilinƣan. Huda Israillarning tunjilirini alayitǝn ⱪutⱪuzƣan bolƣaqⱪa, ⱨazir hǝlⱪⱪǝ: «tunji balilar Meningkidur» dǝydu. Demǝk, ular ǝslidǝ Hudaning ⱪulluⱪida boluxi kerǝk idi, lekin Huda «Mǝn ularning orniƣa Lawiylarni ⱪoyimǝn» dǝp Ɵz hizmitigǝ Lawiylarni ularning orniƣa ⱪobul ⱪildi (13-ayǝtnimu kɵrüng).   Mis. 13:2 13 Qünki tunji oƣullarning ⱨǝmmisi Meningkidur; Mǝn Misir zeminida tunji tuƣulƣanlarning ⱨǝmmisini ⱪǝtl ⱪilƣan künidǝ Israillarning iqidiki tunjilarning ⱨǝmmisini, mǝyli adǝm bolsun yaki ⱨaywan bolsun, muⱪǝddǝs ⱨesablap Meningki ⱪilƣanidim. Ular Meningkidur; Mǝn Pǝrwǝrdigardurmǝn. Mis. 13:2; 22:29; 34:19; Law. 27:26; Qɵl. 8:16; Luⱪa 2:22
 
Lawiylarning nopusining sanaⱪtin ɵtküzülüxi
14 Andin Pǝrwǝrdigar Sinay qɵl-bayawanida Musaƣa: —
15 — Sǝn Lawiylarni ata jǝmǝti, ailisi boyiqǝ sanaⱪtin ɵtküz; barliⱪ ǝrkǝklǝrni, yǝni bir ayliⱪtin axⱪanlarning ⱨǝmmisini sanaⱪtin ɵtküz, — dedi. 16 Xuning bilǝn Musa Pǝrwǝrdigarning ǝmri boyiqǝ, ɵzigǝ deyilgǝndǝk Lawiylarni sanaⱪtin ɵtküzdi.
17 Lawiyning oƣullirining ismi mundaⱪ: — Gǝrxon, Koⱨat, Mǝrari. Mis. 6:16, 17, 18; Qɵl. 26:57; 1Tar. 6:1, 16; 23:6 18 Gǝrxonning oƣullirining ismi aililiri boyiqǝ Libni wǝ Ximǝy idi. 19 Koⱨatning oƣulliri aililiri boyiqǝ Amram, Izⱨar, Ⱨebron wǝ Uzziǝl idi. 20 Mǝrarining oƣulliri aililiri boyiqǝ Maⱨli wǝ Muxi idi. Bularning ⱨǝmmisi ata jǝmǝti boyiqǝ Lawiylarning jǝmǝti boldi.
21 Gǝrxondin Libnilarning jǝmǝti bilǝn Ximǝylǝrning jǝmǝti wujudⱪa kǝldi; bular Gǝrxonlarning jǝmǝtliri idi. 22 Barliⱪ ǝrlǝrning saniƣa asasǝn, bir ayliⱪtin axⱪanlirining sanaⱪtin ɵtküzülgǝnliri jǝmiy yǝttǝ ming bǝx yüz kixi boldi. 23 Gǝrxonning jǝmǝti ibadǝt qedirining arⱪa tǝripidǝ, yǝni ƣǝrb tǝrǝptǝ bargaⱨ ⱪurdi; 24 Gǝrxon jǝmǝtining ǝmiri Laǝlning oƣli Əliasaf idi. 25 Gǝrxonlarning jamaǝt qediridiki wǝzipisi ibadǝt qedirining ɵzidiki astinⱪi ikki yapⱪuq-pǝrdǝ, uning üstidiki yopuⱪ wǝ jamaǝt qedirining ixik pǝrdisigǝ, «qedirining ɵzidiki astinⱪi ikki yapⱪuq-pǝrdǝ» — ibraniy tilida «turalƣu ɵzi wǝ qedirni» — mǝnisi qoⱪum tǝrjimimizdǝk boluxi kerǝk. «Mis.» 25:1-13ni kɵrüng. 26 xundaⱪla ⱨoyla ǝtrapidiki pǝrdilǝr, ⱨoyla dǝrwazisining pǝrdisi (ⱨoyla pǝrdiliri ibadǝt qediri bilǝn ⱪurbangaⱨni qɵridǝp turatti) wǝ ⱨoylida ixlitilidiƣan munasiwǝtlik barliⱪ tanilarƣa ⱪarax idi.
27 Koⱨattin Amramlarning jǝmǝti, Izⱨarlarning jǝmǝti, Ⱨebronlarning jǝmǝti wǝ Uzziǝllǝrning jǝmǝti wujudⱪa kǝldi; bu Koⱨatlarning jǝmǝtliri idi. 28 Barliⱪ ǝrkǝklǝrning sani boyiqǝ, bir ayliⱪtin axⱪanlar jǝmiy sǝkkiz ming altǝ yüz adǝm bolup qiⱪti; ular muⱪǝddǝs jayƣa ⱪarax wǝzipisini ɵtǝydiƣan boldi. 29 Koⱨat ǝwladlirining jǝmǝtliri jamaǝt qedirining jǝnub tǝripidǝ bargaⱨ tikti. 30 Koⱨat jǝmǝtining ǝmiri Uzziǝlning oƣli Əlizafan idi. 31 Ularning wǝzipisi ǝⱨdǝ sanduⱪi, xirǝ, qiraƣdan, ikki ⱪurbangaⱨ, xuningdǝk muⱪǝddǝs jayning iqidǝ ixlitidiƣan ⱪaqa-ⱪuqa, pǝrdǝ wǝ ibadǝt qedirining iqidǝ ixlitidiƣan barliⱪ nǝrsilǝrgǝ ⱪarax idi.
32 Lawiylarning ǝmirlirining ǝmiri bolsa kaⱨin Ⱨarunning oƣli Əliazar idi; u muⱪǝddǝshaniƣa ⱪarax wǝzipisini ɵtǝydiƣanlar üstidin nazarǝt ⱪilidiƣan boldi.
33 Mǝraridin Maⱨli jǝmǝti bilǝn Muxi jǝmǝti wujudⱪa kǝldi; bular Mǝrarining jǝmǝtliri boldi. 34 Barliⱪ ǝrkǝklǝrning saniƣa asasǝn, bir ayliⱪtin yuⱪiri bolƣanlar sanaⱪtin ɵtküzülgǝndǝ jǝmiy altǝ ming ikki yüz kixi qiⱪti. 35 Mǝrarining jǝmǝtining ǝmiri Abiⱨayilning oƣli Zuriyǝl boldi; ular ibadǝt qedirining ximal tǝripigǝ bargaⱨ ⱪurdi. 36 Mǝrari ǝwladlirining wǝzipisi ibadǝt qedirining tahtayliri, baldaⱪliri, hadiliriƣa, tǝglikliri barliⱪ ǝswab-jabduⱪliriƣa ⱪarax, xuningdǝk bularƣa munasiwǝtlik ixlitilidiƣan barliⱪ nǝrsilǝrgǝ, 37 xundaⱪla ⱨoylining tɵt ǝtrapidiki hadilarƣa wǝ ularning tǝglikliri, ⱪozuⱪ wǝ tanilarƣa mǝs’ul boluxⱪa bǝlgilǝnidi.
38 Ibadǝt qedirining aldiƣa, xǝrⱪ tǝripigǝ, yǝni jamaǝt qedirining künqiⱪix tǝripigǝ bargaⱨ ⱪurƣanlar Musa, Ⱨarun wǝ Ⱨarunning oƣulliri idi; ular Israillarning hizmitidǝ bolux wǝzipisini ɵtǝp, muⱪǝddǝs jayƣa ⱪaraydiƣan boldi; ularƣa yat bolƣan ⱨǝrⱪandaⱪ adǝm muⱪǝddǝs jayƣa yeⱪinlaxsa, ɵltürülǝtti. Qɵl. 3:10; 16:40
39 Musa bilǝn Ⱨarun Pǝrwǝrdigarning ǝmri boyiqǝ, sanaⱪtin ɵtküzgǝn barliⱪ Lawiylar, jǝmǝtliri boyiqǝ, yǝni bir ayliⱪtin yuⱪiri sanaⱪtin ɵtküzülgǝn ǝrkǝklǝr jǝmiy yigirmǝ ikki ming qiⱪti.
 
Lawiylarning Israillarning tunjilirining ornini besip Hudaƣa atilixi
40 Pǝrwǝrdigar Musaƣa: — Sǝn Israillar iqidǝ bir ayliⱪtin axⱪan tunji oƣullarni sanaⱪtin ɵtküzüp, isim-familisi boyiqǝ tizimlap qiⱪ. 41 Sǝn Lawiylarni Israillarning barliⱪ tunjilirining ornida Manga has ⱪil (Mǝn Pǝrwǝrdigardurmǝn); Lawiylarning mal-qarwilirinimu Israillarning barliⱪ tunji mal-qarwilirining ornida Manga has ⱪil, — dedi.
42 Musa Pǝrwǝrdigarning ǝmri boyiqǝ, Israillarning tunjilirini ⱪoymay sanaⱪtin ɵtküzdi. 43 Bir ayliⱪtin yuⱪiri tunji oƣul balilirini isim-familisi bilǝn sanaⱪtin ɵtküzgǝndǝ, ular jǝmiy yigirmǝ ikki ming ikki yüz yǝtmix üq kixi qiⱪti.
44 Pǝrwǝrdigar Musaƣa mundaⱪ dedi: — 45 Sǝn Lawiylarni Israillarning tunjilirining ornida Manga talla, xundaⱪla Lawiylarning mal-qarwilirinimu Israillarning mal-qarwilirining ornida Manga talla; xuning bilǝn Lawiylar Meningki bolidu; Mǝn Pǝrwǝrdigardurmǝn. 46 Wǝ Lawiylarning sanidin artuⱪ qiⱪⱪan Israillarning tunjiliri, yǝni xu ikki yüz yǝtmix üqi üqün ⱨɵrlük ⱨǝⱪⱪini ⱪobul ⱪilƣin; «ikki yüz yǝtmix üqi» — «Israillarning tunji oƣulliri»ning sani 22273 (43-ayǝt) «Lawiylarning» bolsa 22000 idi (39-ayǝt), ǝmdi «Lawiylarning sanidin artuⱪ qiⱪⱪan Israillarning tunjiliri»ning sani 273 adǝm idi. 47 xularning ⱨǝrbiri üqün bǝx xǝkǝl kümüx al, kixi saniƣa ⱪarap bolsun; muⱪǝddǝs jaydiki xǝkǝlning ɵlqǝm birliki boyiqǝ ulardin alƣin (bir xǝkǝl yigirmǝ gǝraⱨdur). «bir xǝkǝl» — tǝhminǝn 11.4 gram boluxi mumkin, bǝx xǝkǝl 57 gram. «muⱪǝddǝs jaydiki xǝkǝlning ɵlqǝm birliki» — «muⱪǝddǝs jaydiki xǝkǝlning ɵlqǝm birliki» xübⱨisizki, pütkül ǝl üqün ɵzgǝrmǝs ɵlqǝm bolsun dǝp, muⱪǝddǝs jayda saⱪlaⱪliⱪ, muⱪim bekitilgǝn birnǝqqǝ hil ɵlqǝmlǝrdin biri boluxi kerǝk idi.   Mis. 30:31; Law. 27:25; Qɵl. 18:16; Əz. 45:12 48 Artuⱪ qiⱪⱪan adǝmlǝrning, yǝni ⱨɵrlük ⱨǝⱪⱪini tɵlixi kerǝk bolƣanlarning kümüxini Ⱨarun bilǝn uning oƣulliriƣa bǝr.
49 Əmdi Lawiylar tǝripidin «ⱨɵrlükkǝ qiⱪirilƣan» dǝp ⱨesablanƣan tunji oƣullardin artuⱪ qiⱪⱪanlardin bolsa, Musa ulardin xu ⱨɵrlük ⱨǝⱪⱪini aldi; 50 u Israillarning tunjiliridin xu kümüxni, yǝni muⱪǝddǝs jaydiki xǝkǝlning ɵlqǝm birliki boyiqǝ jǝmiy bir ming üq yüz atmix bǝx xǝkǝl aldi. «bir ming üq yüz atmix bǝx xǝkǝl» — tǝhminǝn 16.4 kilogram. 51 Musa Pǝrwǝrdigarning ǝmri boyiqǝ «ⱨɵrlükkǝ qiⱪirilƣan»larning kümüxini dǝl Pǝrwǝrdigar buyruƣinidǝk, Ⱨarun bilǝn uning oƣulliriƣa bǝrdi.
 
 

3:1 «künlǝrdǝ» — ibraniy tilida «kündǝ».

3:2 Mis. 6:23

3:3 «Hudaƣa atap ayrix» — bu ayǝttiki «Hudaƣa atap ayrix» ibraniy tilida «ⱪolƣa selix» yaki «ⱪolni toldurux» bilǝn bildürülidu. «Mis.» 28:41 wǝ izaⱨatini kɵrüng. Kaⱨinliⱪ wǝzipisi asasǝn Hudaning ⱪurbanliⱪlirini ɵz ⱪoliƣa elixi bilǝn baxlinatti.

3:4 Law. 10:1-7; Qɵl. 26:61; 1Tar. 24:2

3:6 Qɵl. 16:9; 18:2

3:12 «tunji balilar Meningkidur» — Huda ǝslidǝ Israillarni Misirdin ⱪutⱪuzux yolida Misirliⱪlarning barliⱪ tunji oƣullirini wǝ ⱨǝtta ⱨaywanlarning tunji balilirinimu ɵltürüwǝtkǝnidi. Biraⱪ Israillar «ɵtüp ketix ⱨeytining ⱪozisi» («pasha ⱪoza»)ning ⱪenini ixik kexǝklirigǝ sepixi bilǝn, ularning tunji oƣulliri wǝ ⱨaywanlarning tunji baliliri xu aⱪiwǝttin ⱪutⱪuzup ⱪilinƣan. Huda Israillarning tunjilirini alayitǝn ⱪutⱪuzƣan bolƣaqⱪa, ⱨazir hǝlⱪⱪǝ: «tunji balilar Meningkidur» dǝydu. Demǝk, ular ǝslidǝ Hudaning ⱪulluⱪida boluxi kerǝk idi, lekin Huda «Mǝn ularning orniƣa Lawiylarni ⱪoyimǝn» dǝp Ɵz hizmitigǝ Lawiylarni ularning orniƣa ⱪobul ⱪildi (13-ayǝtnimu kɵrüng).

3:12 Mis. 13:2

3:13 Mis. 13:2; 22:29; 34:19; Law. 27:26; Qɵl. 8:16; Luⱪa 2:22

3:17 Mis. 6:16, 17, 18; Qɵl. 26:57; 1Tar. 6:1, 16; 23:6

3:25 «qedirining ɵzidiki astinⱪi ikki yapⱪuq-pǝrdǝ» — ibraniy tilida «turalƣu ɵzi wǝ qedirni» — mǝnisi qoⱪum tǝrjimimizdǝk boluxi kerǝk. «Mis.» 25:1-13ni kɵrüng.

3:38 Qɵl. 3:10; 16:40

3:46 «ikki yüz yǝtmix üqi» — «Israillarning tunji oƣulliri»ning sani 22273 (43-ayǝt) «Lawiylarning» bolsa 22000 idi (39-ayǝt), ǝmdi «Lawiylarning sanidin artuⱪ qiⱪⱪan Israillarning tunjiliri»ning sani 273 adǝm idi.

3:47 «bir xǝkǝl» — tǝhminǝn 11.4 gram boluxi mumkin, bǝx xǝkǝl 57 gram. «muⱪǝddǝs jaydiki xǝkǝlning ɵlqǝm birliki» — «muⱪǝddǝs jaydiki xǝkǝlning ɵlqǝm birliki» xübⱨisizki, pütkül ǝl üqün ɵzgǝrmǝs ɵlqǝm bolsun dǝp, muⱪǝddǝs jayda saⱪlaⱪliⱪ, muⱪim bekitilgǝn birnǝqqǝ hil ɵlqǝmlǝrdin biri boluxi kerǝk idi.

3:47 Mis. 30:31; Law. 27:25; Qɵl. 18:16; Əz. 45:12

3:50 «bir ming üq yüz atmix bǝx xǝkǝl» — tǝhminǝn 16.4 kilogram.