1 Maain Jisas katɨp mɨt miyapɨr kerek nererik nau netike mɨt nɨrak disaipel hɨrak ketpor kar ik: 2 Mɨt ne Skraip kerek ninɨn nertei hɨm me Moses natɨp mɨt em, hɨr netike mɨt ne Farisi, mɨt iuwe hɨr nehimɨteni hɨr natɨp mɨt hɨm me Moses ɨr enisesim. 3  * Mal 2:7-8Te yi eimtau menmen hɨr netpiyem yi eiyisesim. Te yi ap eiyises menmen hɨr nɨrɨakem au emɨt! Hɨr natɨp hɨm ham te hɨr ap nisesim au. Hɨr nises hɨm ham. 4 Hɨr neriuwe hɨm mɨr kerek hɨr netpiyem yi eiyisesim hɨram mar ke hɨr neit menmen nɨmenum neneipetɨtem newisɨm mau yapɨr ki yi yeremɨme. Te hɨr ap nankepi nanɨt menmen nɨmenum yi yerermɨme au. Hɨr ap te nanises hɨm enum nɨpaa hɨr netpiyem yi eisesim taau. 5  * Eks 13:9; Nam 15:38-39; Diu 6:8; Mt 6:1Hɨr nɨrɨak menmen yapɨrwe te mɨt kerek nɨrem hɨr nantɨp hɨr mɨt yaain. Hɨr nime ni newis hɨm me prea mekre tanɨk mɨram mau maat metike his mɨr, te mɨt nɨrem hɨr natɨp hɨr yaain. Hɨr nime ni nokim newisɨm neses laplap kerek hɨr newisɨm mau yɨnk mɨr me wɨ hɨr nitehi God menmen, te mɨt nɨrem hɨr natɨp hɨr yaain. 6  * Mt 6:5; Lu 14:7Hɨr hanhan nanu yeno mɨt nehimɨtanem me mɨt iuwe nanwim neit wɨnak kerek mɨt nererik nekine hɨm me Moses neitai en nekre wɨnak ke mɨt me wɨ hɨr nererik naam menmen. 7 Hɨr hanhan mɨt miyapɨr hɨr nɨri neit maket, hɨr nanwenɨpi niuk mɨr natɨp hɨr mɨt iuwe, hɨr nenewor, ‘Mɨt naiu iuwe tisa.’

8 Yi ap eiwis mɨt hɨr nenewi yi mɨt iuwe Tisa au emɨt! Yi yapɨrwe yɨre ni yinan keriyen, mɨtɨk kiutɨp hɨrak Mɨtɨk Iuwe God hɨrak Tisa ki. 9 Yi ap eine mɨtɨk hak kiutɨp kau tɨ ik enewek ‘Mɨtɨk Haai Iuwe’ au ekɨt! Yi ap enewek Mɨtɨk Haai Iuwe ki eiyɨntar Mɨtɨk Haai Iuwe kiutɨp kerekek kepu. Hɨrak God kekrekek kerek kepu wit kɨrak Heven. 10 Yi ap eiwis mɨt hɨr nenewi yi Mɨt Iuwe au emɨt eiyɨntar Mɨtɨk Iuwe kiutɨp ki hi Mɨtɨk kerek God kehimɨtena hi han akepi yi mɨt atihis. 11  * Mt 20:26; Mk 9:35; Lu 22:26Keimɨn hanhan niuk mɨrak iuwe kekre nɨmɨn ke yi mɨt hɨrak kakwenɨn han kɨrak kakisesi kakɨkepi kakrɨak menmen. 12  * Jop 22:29; Pro 29:23; Esi 21:26; Lu 14:11, 18:14Mɨt kerek han kitet hɨr yaain ninɨn mɨt han, maain God kakɨwaank niuk mɨr hɨram menmen weinɨm. Mɨt kerek hɨr newenɨn han kɨr han kitet hɨr weinɨn, maain God kaknip niuk mɨr hɨram iuwe.

13 “Yi mɨt ne Farisi yetike yi mɨt kerek yinɨn yertei hɨm lo me Moses yatɨp mɨt em. Maain God kakiwep kakriwaank kakɨntar yi enun yewisesik. Yi yar ke mɨt enun neiyepet weipɨr ke mɨt hɨr nanɨno nɨmɨn. Yi ap hanhan yises hɨm me God werek werek au, te yi yewen mɨt miyapɨr kerek hanhan nanises God werek werek. 14 [Yi mɨt ne Farisi yetike yi mɨt kerek yatɨp mɨt hɨm me Moses. Maain God kakiwep kakriwaank kakɨntar yi enun yewisesik. Yi yemitetpɨn miyapɨr kerek mɨt epei naa, yi yemitorpɨn yeit menmen mɨr mekre wɨnak kɨr te maain yi yitehi God yerp ninaan me mɨt, yi yɨsawɨn menmen enum yi yɨrɨakem yeriuwe prea im te yi yenip mɨt hɨr han kitet yi yaain.]

15 “Yi mɨt ne Farisi yetike yi mɨt kerek yi yinɨn yertei hɨm lo me Moses yatɨp mɨt em. Maain God kakiwep kakriwaank kakɨntar yi mɨt enun yewisesik. Yi yɨrɨak menmen ham yapɨrwe te yi yari han ke mɨtɨk kiutɨp kakises hɨm mi. Maain hɨrak kises hɨm mi, yi yenipek hɨrak kakre nɨkan ke Seten kakno si tatɨknenik, kinɨn yi mɨt enun hɨrak ap kises God kakɨr ke yi mɨt.

16  * Mt 15:14“Maain God kakiwep kakriwaank yi mɨt enun yar ke mɨt nanamɨr toto eiyɨntar yi ap yeteikɨn mɨt han yayiwe kɨrak werek werek au. Yi yemitorpɨn. Yi yatɨp, ‘Mɨtɨk hak kerek katɨp, “Hi tewen arɨak menmen. Hi ap te ewisiyek au hi atɨp werek. Hi ekine wɨnak iuwe ke God kakɨhimɨtenau hɨm mai.’ ” Yi yatɨp, ‘Hɨrak kaktɨp kakɨr ik, hɨrak ap te kakises hɨm mɨrak au menmen weinɨm.’ Yi yatɨp, ‘Mɨtɨk hak katɨp, “Hi tewen arɨak menmen. Hi ap te ewisesik au. Hi atɨp werek. Hi ekine gol mekre wɨnak iuwe ke God te hi hatɨp werek.’ ” Yi yatɨp, ‘Hɨrak katɨp hɨm im, hɨrak ekises menmen hɨrak ketpim em.’ 17 Yi mɨt enun han auri. Mekam hɨram iuwe minɨn? Mekam au hɨram kike mɨkaru? Gol mɨwaai mekre wɨnak ke God o wɨnak ke God kerek kɨrɨak gol hɨram yaaim me God. Wɨnak ke God kerekek kinɨn! 18 Yi wen yatɨp, ‘Mɨtɨk kerek kekine kɨnaan keit wɨnak ke God hɨram mehimɨtan hɨm mɨrak hɨrak katɨp hɨrak kakisesim. Maain hɨrak ap kakisesim te hɨram menmen weinɨm. Te mɨtɨk kerek kekine menmen mɨt hɨr newisɨm mentar kɨnaan, hɨr natɨp ‘Tru antap’, hɨram mamɨhimɨtan menmen hɨrak ketpim hɨrak kakisesim, te hɨrak kakisesim, o au en, hɨrak mɨtɨk enuk.’ 19 Yi mɨt nanamɨr toto! Mekam hɨram iuwe minɨn a? Menmen mɨt newisɨm mɨwaai mentar kɨnaan newepwarem newet God, o kɨnaan hɨrekes kerek kɨrɨak menmen im mɨt newet God em hɨram yaaim? Kɨnaan keremem hɨram minɨn. 20 Mɨtɨk kerek kekine kɨnaan hɨram mehimɨtan menmen hɨrak ketpim, hɨrak kekine kɨnaan metike menmen mewim hɨram mehimɨtan hɨm mɨrak. 21 Mɨtɨk kerek kekine wɨnak iuwe ke God kakɨhimɨtan menmen hɨrak ketpim hɨrak kakisesim, hɨrak kekine wɨnak ketike God kerek Hɨmɨn kɨrak kewik hɨrakɨt tehimɨtan hɨm hɨrak ketpim. 22  * Ais 66:1; Mt 5:34; Ap 7:49Mɨtɨk kerek kekine wit ke God kakɨhimɨtan menmen hɨrak ketpim, hɨrak kekine wit ke God kerekek au. Hɨrak kekine God kerek kau wit kɨrak hɨrak kakɨhimɨtan menmen hɨrak katɨp hɨrak kakisesim.

23  * Lev 27:30; Mai 6:8“Yi mɨt ne Farisi yetike yi mɨt kerek yinɨn yertei hɨm lo me Moses yatɨp mɨt em. Maain God kakriwaank kakɨntar yi mɨt enun yewisɨk. Yi yewep menmen mi yapɨrwe mar hiswiyen (10) te maain yi yewet God menmen mi miutɨp me menmen hiswiyen (10). Yi yises menmen kike im te yi yeweikɨn sip yewet hɨm iuwe me God ham im. Yi ap yises menmen yaaim, yi ap hanhan mɨt miyapɨr han au, yi ap yises menmen yi yetpim au. Yi yɨrɨak menmen iuwe im metike menmen kike me yewet God menmen te yi yaain. Te au, yi yɨnapen! 24 Yi mɨt enun yɨre mɨt nanamɨr toto yeteikɨn mɨt han yayiwe ke God. Yi hanhan yayises menmen kike me hɨm me God te yi han kaa yayises menmen mɨrak iuwe.

25  * Mk 7:4“Yi mɨt ne Farisi yetike yi mɨt kerek yinɨn yertei hɨm lo me Moses yatɨp mɨt em. Maain God kakriwaank kakɨntar yi mɨt enun yewisesik. Han ki hɨrak kɨre wenkepye metike kap kerek mɨt nekemyetɨt neke wit te hɨram menmen enum mewim meke nɨmɨn hɨr ap nekemyetɨt au. Han ki enuk keit nɨmɨn kentar menmen yi yisesim yi yetɨwem yeriuwe menmen enum yi yɨrɨakem yeriyaam yises han ki. 26 Yi mɨt ne Farisi yi han auri. Yi yar ke mɨt enun nanamɨr toto. Yi eiyinɨn eiyises menmen yaaim mekre han ki te maain menmen yi yairɨakem hɨram mamre yaaim. Menmen im hɨram mamre mɨt nekemyet wenkepye metike kap neke nɨmɨn, neke wit.

27  * Ap 23:3“Yi mɨt ne Farisi yetike yi mɨt yatɨp mɨt han hɨm me Moses. Maain God kakriwaank kakɨntar yi mɨt enun yewisesik. Yi han ki yar ke hei herwe maa mɨt newisɨm mekrerek. Hɨr namɨr timen meweiknɨwek te mɨt nanɨnen nanɨrem hɨr han kitet hei hɨrak yaaik. Te menmen enum mɨre herwe hemik paan mɨnɨn mekrerek. 28  * Lu 16:15Mar im mɨt miyapɨr nɨri hɨr han kitet yi mɨt yaain yises hɨm yaaim. Te yi mɨt enun. Menmen enum mɨsawɨn mekre han ki. Menmen me yi yewisesik ek, metike menmen ham enum enum.

29 “Yi mɨt ne Farisi yetike yi mɨt kerek yi yinɨn yertei hɨm lo me Moses yatɨp mɨt em. Maain God kakriwaank kakɨntar yi mɨt enun yewisesik. Yi yeses hei kerek mɨt profet nɨpaa nau tɨ hɨr naa hemik mɨr mɨwaai mekrerem. Hɨram metike hei mei me mɨt yaain nɨpaa naa hemik mɨr mɨwaai mekrerem. 30 Yi yatɨp yar ik: ‘Nɨpaa haiu mepu tɨ wɨ mɨt profet hɨr nepu netike maamrer naiu, haiu ap te manɨp mar ke maamrer naiu nɨrɨakem taau.’ 31  * Ap 7:52Te yi yeriuwe hɨm im yi yetpim yewepyapɨr yi nepenyerer ne mɨt kerek nɨpaa nenep mɨt profet hɨr naa. 32 Hi hetpi. Yi yayises menmen enum nɨpaa maamrer ni hɨr nɨrɨakem ere yi enun yayɨr ke hɨr enun. 33  * Mt 3:7, 12:34; Lu 3:7Yi mɨt enun yar ke manpen (o yenmik). Yi mɨt enun nepenyerer ne mɨt enun nɨre manpen. Yi yarkeik yi han kitet yi ap eino si tatɨkneni a? Taauye!

34  * Ap 7:52; 1Te 2:15; Mt 10:23“Te hi hetpi. Maain hi ariuwet mɨt profet nantike mɨt nertei hɨm me God werek werek netike mɨt nanwepyapɨr hɨm mai yaaim. Mɨt han ne mɨt in yi yainɨp yeiwenkeki nanu nu tentarakɨt. Mɨt han yi yainɨp yairiuwe nɨpɨn yayɨt wɨnak kerek yi yekine hɨm me Moses yekrerem. Yi yaipɨri nanɨnaaiwɨr wit ik yi yayɨnyei hɨr nanrɨr nanɨno nanrer wit wit. 35  * Jen 4:8; 2Kro 24:20-21; Hi 11:4Yi eirɨak menmen im te God kakrekyi enum kakiwep kakrer paan ki. Hɨrak kakiwep kakɨntar kakrer paan ki me mɨt yapɨrwe yaain naa, me wɨ hemkre me mɨtɨk yaaik Ebel mewen ere me mɨtɨk profet Sekaraia, nɨkan ke Berekaia, kerek maamrer ni hɨr nakɨp kaa kekre nɨmɨn ke kɨnaan metike wɨnak iuwe ke God. 36 Hi hetpi werek. Menmen im enum yapɨrwe mamnen yi mɨt miyapɨr kerek yi en ek yau tɨ yaiyɨntar menmen hi nepei hetpiyem yi yairɨakem.

37  * Ap 7:59; 1Te 2:15“Yi mɨt miyapɨr ne Jerusalem, wit kerek mɨt newi hɨr nenep mɨt profet. Hɨr nenep mɨt kerek God keriuweti nan nɨri. Wɨ yapɨrwe hi hanhan naanmɨpri me menmen enum har ke suware naanmɨpre nɨkim mɨre mɨnɨk yapɨr mɨre. Te yi au yɨnapen. 38  * 1Kin 9:7-8; Jer 12:7, 22:5Yi eiyɨmtewem. Maain wit ki hɨrak kaku weinɨk mɨt miyapɨr ap nanwi au. 39  * Sam 118:26; Mt 21:9In ere maain yi mɨt miyapɨr ne Jerusalem ap pɨke nanɨra meiyam au ere yi eitɨp,