19
Paulu Iwetewete Pang Di Tooltool Ke Epeses
1 Ye kene yo Apolos iyepe Korin ye in nga, ngan Paulu ipa ye malala yo iken kawal ngo a imot, motong la ipa so le du pombe ye malala mai Epeses. Idu pombe, ngan le ipuske Yesu di galiunu pattu. 2 Motong la itor di nen, “Ai, kene yo katara lomim medana pang Yesu nga, ngan le kakaua Maro Amunu Silene lapau, too tiap?”
Ngan tiyei ne, “Tiap. Am nga amlongo touo betanga sa ke Maro Amunu Silene, ngan tiap.”
3 Motong la Paulu itor di nen, “Ngan be kawete nen nga, ngan soo rriungu tirriu ang ye i?”
Ngan di tooltool tina ngan tiyei ne, “Am nga tirriu am ye rriungu ke Yowan.”
4 Motong la Paulu iwete pang di nen, “Muku ngan Yowan irriu di tooltool yo tiportak lodi ye dada dook tiap kidi yo ke noonoo nga. Inbe iwete pang di be titara lodi medana pang tool san yo be ipa mur ye a isi i. Ngan tool tani in la Yesu i.” 5 Ngan yeisa be tilongo tina yo Paulu iwete nen nga, motong la di tooltool tina ngan du irriu di ye Tool Mai Yesu ene nga. 6 Motong la ye kene tani in Paulu ipaloko baene lo kutodi nga, ngan le Maro Amunu Silene si ipapon di le tiwetewete ye di malala malala koodi. Inbe tiwetewete betanga yo Maro Amunu Silene ipapos pang di nga, ngan pang di tooltool dawa ben di Maro koonoo nga. 7 Ngan di tooltool tina le imot yo Maro Amunu Silene ipapon di nga, ngan kinkatingi kidi ben sangaul be ru.
8 Motong la Paulu ilo rumu kidi Yuda ke gaongo in lono, lo iye di Yuda tiwetewete a tiparsu ye dada yo Maro be matan kala di tooltool ki ye in nga. Ngan le itattadai tiap, bong iwete pobe pang di ye betanga tani. Ngan Paulu iye di tiyepe ye taudu tol, inbe iyei urata nen. 9 Bong ngan di tooltool tina ngan kapala lodi pang betanga ki tiap, le lodi be titara lodi medana pang Yesu tiap lapau. Le nga tiwete betanga dook tiap ye Dada yo ke Yesu nga, ngan la di tooltool le imot matadi. Ngan nen le Paulu iyege di, inbe ye ke kanakana nga, ngan ikap di tooltool tina yo tiyei ben Yesu di galiunu nga, ngan a lo iwetewete betanga ke Maro pang di ye rumu somai ke patomonaingi yo ke Tiranus i. 10 Paulu tani in iyei urata nen ye rai kerana ru. Ngan nen le di tooltool ke Yuda le Girik yo tiyepe ye tana mai Esia nga, ngan di le imot tilongo betanga yo ke Tool Mai i.
Sekeba Di Natunu Tamoto Lodi Be Tinganga Di So Sadi Lapau
11 Ngan Paulu tani in Maro ikaua gurana mai panga be iyei gogo mos matana matana ye. 12 Ngan nen le kumata be di tooltool tikap wam ke musungu ngoongoo too wam ke dukungu kutodo la Paulu itoko, lo ngan be tikap la di tooltool yo matamatenge ikap di nga, ngan tipas le titoko leu nga, ngan ole matamatenge kidi imot, inbe di so sadi tiyege di a tikoo.
13 Ngan di tooltool kidi Yuda pattu ngan tipa a tila ye malala mai in, le ngan tila ye malala mai san, inbe tiyei urata ye ngangana di so sadi ye di tooltool. Le nga di Yuda tina ngan tikapye be tipootoo Tool Mai Yesu ene, a nen ngan be tinganga di so sadi ye di tooltool. Le nga tiwete nen, “Ye Yesu yo Paulu iwetewete pam ye betanga ki i, in ene nga, ngan awete betanga medana pang be kapas a kasi tana ye tool i.” 14 Ngan tool atu kidi Yuda yo iyei tool mai ke paroranga so pang Maro i, in natunu tamoto limi be ru. Ngan tool tani in ene la Sekeba i, inbe di natunu tina ngan tiyei dada nen be tinganga di so sadi ye lapau. 15 Le nga ye ke atu in tiwete betanga nen pang so sadi atu, ngan le so sadi tani in iraua betanga kidi nen, “Ai, au i lok galanga ye Yesu, inbe lok galanga ye Paulu lapau. Bong ang nga, di sema tooltool?” 16 Ngan so sadi tani in iwete pang di nen, motong la tool tani yo so sadi iyepe ye i, in ipas lo Sekeba di natunu tina ngan atu atu podi, inbe irau welewele di le dook tiap yege le tikap moonoongoo, inbe isarrak sousoungu kidi lapau. Motong la Sekeba di natunu tina ngan timadit a tiyolo rara, inbe tidada tinidi koonoo a tikoo ye rumu tani in a tidu tana a tila.
17 Le nga ye kene tani in bingi ke so tani yo pombe i, in ingaua malala mai Epeses in le imot, a di Yuda le di Girik yo tiyepe Epeses nga, ngan tilongo le nga titattadai welewele, inbe tiyitmaka Tool Mai Yesu ene. 18 Motong la di tooltool tina yo titara lodi medana koot nga, ngan alunu man tigaua, inbe titulu lodi la mallangana ye di tooltool matadi ye dada dook tiap kidi yo muku ngan tiyei nga. 19 Inbe di tooltool yo ke karatanga bar nga, ngan alunu la tikap rau lulungu kidi yo tiwodo betebetanga ke bar kidi ilo ye nga, ngan man tigaua a tidaun ye ei mallangana ye di tooltool le imot matadi. Motong la tikinkat pat silba tina yo muku ngan tiyimi rau lulungu tina ngan ye nga, ngan kaurene, ngan le kinkatingi ki ilo ben 50,000.* Ngan pat silba atu in ben pat ke be tayimi tool atu ye urata kootoonoo ki ye ke atu yo ikau urata ye i. 20 Ngan ye dada tani yo tiyeii nen i, le betanga ke Tool Mai in idada a ingaua ni mai i le imot, inbe gurana ki ipamede di tooltool ye yepongo kidi lapau.
Di Epeses Koodi Welewele Ye Paulu
21 Urata tina yo Paulu ipa be iyei Epeses nga, ngan pompombe a imot, motong la Maro Amunu Silene ila Paulu lono, le nga lon wete be ole ipa le idu ye tana mai Masedonia le Akaia ngan, lo ngan be imulu a ilong a ilo pang Yerusalem kooti. Le nga iyei ne, “Nga ole adu nango muku ngan, lo ngan be apa so le du akamata Rom lapau.” 22 Motong la iwanga Timoti iye Erastus yo kanakana ngan tiloni ye urata nga, ngan a yaru timuku a tidu pang Masedonia. Inbe Paulu ya taunu in si iyepe kasin mulu la tana mai Esia nga.
23 Ye kene tani yo Paulu iyepe Esia ye in nga, ngan di tooltool kapala koodi kap di tooltool yo titoo Dada ke Yesu nga. 24 Ngan tooltool atu ke karatanga so ye silba yo iyepe lapau i, in ene la Demitirius i. Ya in urata ki yo be iyeii a ikap pat ye, in nen; ole ikarata tomonaia rumu kanningana ke maro garup yo ene Atemis i, in ye pat silba. Ngan nen le Demitirius tani in ikap urata pang di tooltool yo lodi galanga mata ye karatanga so ye silba nga, inbe tiyei urata ye, a be nen ngan tiyawar ngan tikap pat maiyoko ye. 25 Motong la Demitirius tani in ikiui di tooltool tina ngan tiye di tooltool kapala yo tiyei urata ye so kapala dawa ben yo di tiyei nga, ngan man tigaua, inbe iwete pang di nen, “Di tooltool kiau nga, ngan ang nga ole lomim galanga nen, idi nga takap wele pat ye urata kidi yo tayeii i, in kootoonoo. 26 Ngan ang nga kakamata Paulu ye dada ki, inbe kalonga ye betebetanga ki oo. Ya in iwete le koon mede be di maro yo takarata di ye baede nga, nga di maro moolmool tiap. Ngan betanga tina yo iwete nga, ngan igarung di tooltool alunu kaiye ke Epeses, ngan lodi ye yo tilongo betanga ki a titoo nga. Ngan urata yo iyeii nen i, in iyeii Epeses i leu tiap, bong mooloo tiap, nga be urata tani yo iyeii i, in ingaua malala tina nga le imot yo tiken ye tana mai Esia i. 27 Ngan betanga ke Paulu tina ngan ke be igarungu urata kiidi ke kaungu pat i, in leu tiap, bong betanga ki tina ngan ole iyeie rumu ke sungunu pang maro garup kiidi yo Atemis i, in le iyei ben rumu sokorai ye di tooltool matadi. Muku ngan di tooltool le imot ke tana mai Esia, inbe ke tana maimai nga le imot, ngan tisung panga ya taleu. Inbe di tooltool le imot tiyitmaka ene mai san, bong betanga tina yo ke Paulu nga, ngan la ole igarungu ene le dook tiap nga.”
28 Di tooltool tina ngan tilongo yo Demitirius iwete nen nga, le tina katedi malmal le dook tiap yege, inbe timan le koodi le mai nen, “Atemis yo maro kiidi Epeses i, in ene mai san!” 29 Di tooltool tina ngan koodi nen, le tina di tooltool ke malala mai tani in timadit a oorootang le dook tiap yege, inbe di le imot tidada a tila le la tiyololo Gaius iye Aristakus a tila pang ye ni ke gaongo. Ngan di tooltool ru tina ngan ke Masedonia, bong tiyei Paulu ene a tiye tipa. 30 Ngan Paulu tani in ya taunu lono be ipa le lo ikodo di tooltool malala mai tina ngan matadi, inbe iwete pang di. Bong ngan Yesu di galiunu yo kapala nga, ngan tilele be ilo be. 31 Ngan di leu la tilele, nga tiap, bong Paulu di tooltool ki kapala yo tiyei kuto maimai pang tana mai tani in nga, ngan di lapau la tiwanga panga a tilele be kin ipa le ilo ye ni ke gaongo be.
32 Ngan di tooltool malala mai tina yo koodi a oorootang le dook tiap yege nga, ngan kapala koodi ye so atu, inbe di kapala ngan koodi ye so san, le lodi sarere ye so kookoodi ye i. Ngan nen le di tooltool tina ngan alunu kaiye la lodi galanga ye soo punu a le man tigaua ye i, in tiap nga. 33 Motong la di Yuda tina yo tiyepe ye gaongo nga, ngan tisurpaka Aleksanda be lo ikodo dama, inbe iwete nini malmal tani in punu pang di ngan. Le nga Aleksanda tani in iyei tomonai ye baene pang di tooltool tina ngan be ilele di a tiwetewete be, inbe irau betanga kidi. 34 Bong ngan di tooltool tina ngan tikamata le tikilla ben ya in tool kidi Yuda. Yo ngan tina le di le imot tigaua koodi, inbe koodi le mai nen, “Atemis yo maro kiidi Epeses i, in ene mai san!” Di tooltool tina ngan koodi nen le ikenen leu ye manga mooloo san.† Manga mooloo san in dawa ben “aua” ru ke ke matana yo be ipa ye i.
35 Motong la tool kuto mai atu ke malala mai in iwete katkat pang di tooltool tina a ilele di, inbe iwete pang di nen, “Ang di tooltool ke Epeses nga, ngan kapalongo! Di tooltool yo ke tana mai i le imot nga, ngan lodi galanga nen, idi tooltool ke malala mai Epeses ngan matad kala rumu ke sungunu ke maro kiidi Atemis yo ene mai san i. Inbe di ngan lodi galanga lapau be idi ngan matad kala Atemis tani in kanningana yo pumbe ke lang katene a isi i. 36 Ngan nen le tool sa ke be iwil betanga nga tiap. Le kapalongo a kayepe moonoombe, inbe kin katemim ro a kayei taraia so sa be. 37 Ngan ang nga la kakap di tooltool ru a timan ni nga, bong yaru nga tipinoo touo so sa ke rumu kiidi ke sungunu i tiap. Inbe yaru tikan paseme touo maro kiidi yo garup in pitiap lapau. 38 Kumata le be Demitirius iye di tooltool ki yo tiyei urata panga nga, ngan kadi betanga sa pang tool atu nga, ngan iken le lal ke karatanga betanga ngan, lo ngan be di tooltool maimai ke karatanga betanga tikarata betanga kidi kooti. 39 Inbe kumata be kamim betanga sa mulu nga, ngan iken le talo ye gaongo ngan, lo ngan be kakarata ye ni ke gaongo. 40 Au i nga atattadai, yesoo idi nga tayeie dada dook tiap. Kumata le be di kuto maimai ke Rom tilongo betanga ye so yo nookoot katai pombe in nga, ngan ole di la be tikau idi lo takodo ye ni ke karatanga betanga i, a nen ngan ole tiwete paidi be idi la be tapamaditi malmal nga. Ngan dada yo tayeii i, in taukan punu. Le kumata be titoridi ye yo man tagaua ni a oorootang nga, ngan ole tasere betanga yo be taweta i.” 41 Ngan tool kuto mai ke malala mai tani in iwete pang di nen a imot, motong la iwete a di tooltool tina yo man tigaua ngan tiparmagiri, inbe tila pang ye ni kidi nga.