5
Jisas Ke Velepuhira Na Mavitu Kori Suasupa
1 A Jisas ke reghira na mavitu ke sethe kena leghua me vano hadi kori suasupa me nohe horu. Nigna na komi vaovarongo kena hathatano mai itagna, 2 ma Jisas ke turughu na velepuhiragna me anira,* Turughu kori Matiu 5:3 me jufu kori Matiu 7:27, a Jisas ke velepuhira na komi tinoni kena magnahaghinia na leghuagna. Toke keda ai, sethe mua na tinoni kena mono ngengeni mena vaovarongo itagna.
3 “A God keda vatokera arahai kena kuma kena vaututunia imanea vamua keda hathera hahali.
Imarea kedana mono kori hughuta i popo.† “hughuta i popo” Iaani ke nanaba vamua tagna “na hughuta nigna a God.” Mara Jiu kena togha sina puhi bali ghaghana bohea a God, boi velea na ahagna. Na vunegna Matiu ke risoa tadia mara Jiu, imanea ke risoa, “na hughuta i popo,” boi “na hughuta nigna a God.” Reghia “Hughuta nigna a God” kori Diksonari.
4 A God keda vatokera arahai kena dikahehe.
Imanea keda sulara.
5 A God keda vatokera arahai kena mono taluleghu.
Imanea keda hera na komi fata ke taluhaghorea vanira ghohi.
6 A God keda vatokera arahai kena pukuni magnahaghinia na leghuagna nigna na vanohehe.
Imanea keda hathera eigna kedana eia iangeni.
7 A God keda vatokera arahai kena rarovira na komi tinoni.
Imanea keda rarovira.
8 A God keda vatokera arahai kena pukuni jino kori havidia.
Imarea kedana reghia a God.
9 A God keda vatokera arahai kena hathera na komi tinoni eigna kedana mono kori soleana.
Imanea keda kilora ara dathegna.
10 A God keda vatokera arahai kena papara eigna kena eia na hava ke jino kori matagna a God.
Imarea kedana mono kori hughuta i popo.
11 “A God keda vatokeghamu kori vido na komi tinoni kena haghore diadikalaghamu mena vaparaghamu mena velea na komi piapilau eimiu ghamu eigna koti leghuu inau. 12 Oti totogo moti lealea kori vido kena eia na komi fata iraani itamiu, eigna a God keda heghamu na taba hutu puala kori vido kotida hadi i popo. Oti saghoi havaghinia na komi tinoni kena eia mua na komi fata ke dika irangeni tadia na komi profet i hau.
Na Sol Ma Na Lui
(Mak 9:50; Luk 14:34-35)
13 “Sol na fata ke toke puala. Ighamu hiri na sol eidia na mavitu kori maramagna. Keana gi keda beabeagha na sol, boi tangomana nidia kedana ghoi vaaha. Na sol iangeni kedana soni aua vamua kori hangana ma na komi tinoni kedana tapalia.
14 “Ighamu hiri vaghagna na lui vanira na komi tinoni kori maramagna. Na komi tinoni kena boi tangomana kedana poloa na meleha kena agutua kori suasupa. 15 Me teo ahai keda totha na lui me boa saragna na nahu! Keana imanea keda savera hadia tagna na bali sasaveragna eigna kedana dodoro toetoke na komi tinoni koragna na vathe. 16 Vaghagna iangeni mua, oti saghoi polora tadia na komi tinoni na komi tango ke toke koti eia. Keana kotida tatelira au eigna kedana reghira mena kilothaba a Tamamiu i popo.
Na Komi Vetula Nigna A Moses
17 “Oti saghoi toatogha inau ku mai bali sonira au na komi vetula nigna a Moses ba na komi velepuhi nidia mara na profet. U boi mai eigna kuda sonira au, keana eigna kuda tateli aua na pukuni ghaghana ikoradia. 18 Inau ku veleghamu, na komi fata gougovu tadia na komi vetula nigna a Moses keda talu mono me ghieghilei govu na maaloa ma na thepa. Na komi fata gougovu a God ke velea keda mono mai tutuni. 19 Ahai keda boi leghua sa vetula tadia na komi vetula, me velepuhira arahai tavogha eigna kedana eia iangeni, imanea keda boi nagho tadia na komi tinoni a God ke vunaghi pungusira. Keana ahai keda leghua na komi vetula me velepuhira arahai tavogha eigna kedana leghura, imanea keda haluhadi vano tadia na komi tinoni a God ke vunaghi pungusira. 20 Inau ku veleghamu, gi na puhimiu keda boi toke vano tagna na puhidia mara na Farise mi mara na velepuhigna na vetula nigna a Moses, teo kotida mono duadia na komi tinoni a God ke vunaghi pungusira.‡ Na fata ke velea Jisas iaani ke vaverera arahai kena rorongo itagna eigna mara Jiu kena ghaghana na puhidia mara na Farise mi mara na velepuhigna na komi vetula nigna a Moses ke toke vano tadia na puhidia arahai tavogha. Turughu kori 5:21 me jufu kori 5:48, Jisas ke titionoa na komi fata katida eia bali pukuni leghua a God kori havida doudolu. Toke mara na Farise mi mara na velepuhigna na vetula nigna a Moses kena pukuni leghua na komi vetula, imarea kena boi jino kori havidia.
Na Velepuhi Eigna Na Dikatagna Na Tinoni
21 “Ighamu koti rongovia ghohi na vetula nigna a Moses ke velea, ‘Saghoi vathehea na tinoni. Ahai keda vathehea na tinoni, imarea kedana fatea.’ 22 Keana inau ku veleghamu, ahai keda dikatagna tagna sa tinoni, a God keda fatea. Ahai keda vele houhorua sa tinoni, imarea kedana hati vanoa tadia mara na Kansol§ “Kansol” Reghia kori Diksonari eigna kedana fatea. Ma ahai keda haghore leghua sa tinoni, e naba a God keda vapara imanea tagna na joto kori meleha papara.
23 “Na vunegna iangeni, gi koda hati maia nimua na sosoni bali hea a God, keana o togha sina tinoni ke dikatagna itamua, 24 o talu horua nimua na sosoni hilighagna na olta. Mo vano tagna na tinoni iangeni mo vajinoa na fata ke hahi varihotaghimiu. Gi o ghoi tabiru mai mo hea a God nimua na sosoni.
25 “Gi nimua na thevuioka ke magnahaghinia keda hatigho kori vido bali fate, o saisami vano itagna mo vajinoa eigna koroda mono kori soleana gi oro vano kori vido bali fate. Gi koda boi eia iangeni, imanea keda lubatigho vano tagna na mane bali fate. Ma na mane bali fate keda lubatigho vano tadia mara na pulis eigna kedana sonigho haghe kori vathe tatari. 26 Na hava ku velegho ikeagaieni e tutuni, teo koda mamaluha mo ghieghilei voli huia engiha na rongo kena velegho koda volia.
Na Velepuhi Eigna Na Ghoho
27 “Ighamu koti rongovia ghohi na vetula nigna a Moses ke velea, ‘Saghoi ghoho.’ 28 Keana inau ku veleghamu, ahai ke reghia na vaivine me mamagna, imanea ke ghoho ghohi kori ghaghanagna. 29 Na vunegna iangeni, gi na mata madothomu ke batugho kori koakoa, o sipa aua mo sonia. Na soniagna sina vidoi tonomu e toke vano tagna na tonomu doudolu keda vano kori meleha papara. 30 Gi na lima madothomu ke batugho kori koakoa, o utuhia aua mo sonia. Na soniagna sina vidoi tonomu e toke vano tagna na tonomu doudolu keda vano kori meleha papara.
Na Velepuhi Eigna Na Veisonighi
(Matiu 19:9; Mak 10:11-12; Luk 16:18)
31 “Ighamu koti rongovia ghohi na vetula nigna na Moses ke velea, ‘Ahai keda sonia a taugna, imanea keda hea iia na pepa veisonighi.’ 32 Keana inau ku veleghamu, ahai keda sonia a taugna, kari iia ke boi ghohoa, imanea ke batua iia eigna keda ghoho kori vido iia keda ghoi taulaghi tagna na mane tavogha. Ma na mane keda taulaghi tagna na vaivine iangeni, imanea hiri ke ghoho mua kori matagna a God.
Na Velepuhi Eigna Na Taluhaghore
33 “Mi ghamu koti rongovia ghohi na vetula nigna a Moses ke velea, ‘O saghoi havaghinia na eiagna na hava ko taluhaghorea, mo eia vamua na hava ko taluhaghorea tagna a Lod.’ 34 Keana inau ku veleghamu, kori vido koti eia na taluhaghore, saghoi jijighi tagna sa fata. Saghoi jijighi tagna na hughuta i popo, eigna a God ke mono kori hughuta i popo. 35 Saghoi jijighi tagna na thepa, eigna a God ke vunaghi pungusira na komi fata gougovu i thepa. Saghoi jijighi tagna i Jerusalem, eigna na meleha iangeni na meleha nigna a God, na king ke haluhadi puala. 36 Moti saghoi jijighi vaghagna iaani, ‘Gi kuda boi eia na hava ku taluhaghorea, na sesehugu keda ufa.’ Eigna boi tangomana nimiu kotida vapura ba vajongoa sikei sesehumiu. 37 Gi kotida taluhaghorea sa fata, oti velea hii ba teo vamua kari govu. Gi koti jijighi tagna sa fata, iangeni ke mai tagna a Satan.
Na Velepuhi Eigna Na Tughu Tabiruagna Na Dika
38 “Ighamu koti rongovia ghohi na vetula nigna a Moses ke velea, ‘Gi ahai keda vangesoa na matagna sa tinoni, oti vangesoa na matagna na tinoni iangeni. Ahai keda tupi kavuvua na keigna sa tinoni, oti tupi kavuvua na keigna na tinoni iangeni.’ 39 Keana inau ku veleghamu, saghoi tughu tabirua vania ahai ke eia vanighamu na dika. Gi ahai keda tapoa na bako madothomu, o lubati vania na bako toimu eigna keda tapoa mua. 40 Gi ahai keda hatigho tagna na mane bali fate me kaea nimua na poko tono bali tughua na hava ko eia, o hea vano mua nimua na oopo. 41 Gi sina soldia keda vele huhurugho eigna koda hulungia nigna na ngoi sina kilomita, o hulunia vania mua e rua na kilomita. 42 Kori vido sa tinoni keda kaea sa fata itamua, o hea vamua. Gi ahai keda kaea sa nimua na fata me velea keda mai boa tabirua, o lubati vania.
Na Velepuhi Eigna Na Dotho
(Luk 6:27-28, 32-36)
43 “Ighamu koti rongovia ghohi na vetula nigna a Moses ke velea, ‘O dothovira ara kulamu, mo siriuhaghinira nimua na thevuioka.’ 44 Keana inau ku veleghamu, oti dothovira nimiu na thevuioka, moti tarai eidia arahai kena vaparaghamu. 45 Gi kotida eia iangeni, ighamu kotida pukuni ara dathegna a Tamamiu ke mono i popo. Eigna imanea ke valaema na aho popodia na komi tinoni kena dika mi popodia na komi tinoni kena toke. Vaghagna mua, imanea ke vetula na uha tadia na komi tinoni koakoa mi tadia na komi tinoni kena jino. 46 Gi kotida dothovira vamua arahai kena dothovighamu, a God teo keda heghamu na taba. Eigna, toke mara bali oho takis kena dika, imarea kena dothovira arahai kena dothovira. 47 Gi kotida haghore toke tadia ara kulamiu vamua, ighamu koti boi tavogha tadia arahai tavogha. Eigna, toke na komi tinoni bongihehe kena boi leghua a God, imarea kena haghore toke tadia ara kuladia. 48 Oti ei hahalia na komi fata ke jino vaghagna vamua a Tamamiu i popo ke ei hahalia na komi fata ke jino.”
*5:2 Turughu kori Matiu 5:3 me jufu kori Matiu 7:27, a Jisas ke velepuhira na komi tinoni kena magnahaghinia na leghuagna. Toke keda ai, sethe mua na tinoni kena mono ngengeni mena vaovarongo itagna.
†5:3 “hughuta i popo” Iaani ke nanaba vamua tagna “na hughuta nigna a God.” Mara Jiu kena togha sina puhi bali ghaghana bohea a God, boi velea na ahagna. Na vunegna Matiu ke risoa tadia mara Jiu, imanea ke risoa, “na hughuta i popo,” boi “na hughuta nigna a God.” Reghia “Hughuta nigna a God” kori Diksonari.
‡5:20 Na fata ke velea Jisas iaani ke vaverera arahai kena rorongo itagna eigna mara Jiu kena ghaghana na puhidia mara na Farise mi mara na velepuhigna na komi vetula nigna a Moses ke toke vano tadia na puhidia arahai tavogha. Turughu kori 5:21 me jufu kori 5:48, Jisas ke titionoa na komi fata katida eia bali pukuni leghua a God kori havida doudolu. Toke mara na Farise mi mara na velepuhigna na vetula nigna a Moses kena pukuni leghua na komi vetula, imarea kena boi jino kori havidia.
§5:22 “Kansol” Reghia kori Diksonari