10
Yesu Iwanga Di Tooltool 72 A Tila Ye Urata
1 Ngan tiyepe, motong la Yesu ipootoo di tooltool 72 mulu a ikap urata pang di, motong la ipatar di le di ru ru, inbe iwanga di be timuku a tila pang ye malala maimai le malala kakase kapala yo lono be ole ipa pang ye nga. 2 Inbe iwete pang di nen, “Kaningi alunu kaiye la isullungu a iken kumu ngo, bong di tooltool ke urata yo be tikap a tiwinoko nga, ngan alunu tiap. Ngan nanga, ole kapatarau pang Tool Mai yo kumu taunu i, a be nen ngan iwanga di tooltool ke urata sa mulu la tikap kaningi kanono a tiwinoko. 3 Ngan nen be kala! Bong lomim tut, au i awangang a kala nga, ngan ole la kayei ben di sipsip natunu yo tiyepe kataunu ye di gaunu gok nga. 4 Bong kin lomim ru ye so kapala yo be kakap ngan be. Le so ben pat le depe ke lonloningi, inbe loningi ke kemim ngan o ke be kakap a kapa ye tiap. Inbe di tooltool yo be katauarai di dada nga, ngan kin kakodo a kawete lo ponana kiang pang di be.
5 “Ye kene yo be kapa le la pombe ye malala atu, le be tikau ang a titarang ye rumu atu nga, ngan kulkulunu ngan ole kawete pang di tooltool yo tiyepe ye rumu tani, ngan nen. Kayei ne, ‘Lo silene ke Maro iken yang.’ 6 Le kumata be tool dook mata ke lo silene sa be iyepe ye rumu in nga, ngan ole betanga kiang dook mata tani in la iyepe ye. Bong kumata be tool yo iyepe ye rumu in tool dook mata ke lo silene tiap nga, ngan betanga dook mata kiang tani, in ole imulu a iman pang yang. 7 Ngan nen le kayepe so ye rumu tani in, le kin kapa a kala ye rumu kapala be. Inbe kaningi le ran yo be tikap pang nga ngan kapas le kakan be kayin leu, yesoo kumata le be tool iyei urata nga, ngan la be ikap so ye urata kootoonoo ki nga.
8 “Ye kene yo kapa le la pombe ye malala mai atu le be di tooltool ki lodi ponana yang, inbe tikau ang nga, ngan kapas le kakan kaningi yo be tikap pang ngan leu. 9 Ngan urata yo be kayeii ye malala tani in nen: kakarata di tooltool yo matamatenge ikap di nga, ngan le tinidi dook mata mulu, inbe kakaua bingi dook mata pang di a kayei ne, ‘Mooloo tiap, inbe dada yo Maro be matan kala di tooltool ki ye i, in ole si pombe mallangana pang yang.’ 10 Bong ye kene yo be kapa le la pombe ye malala mai atu, le be di tooltool ki lodi ponana yang inbe tikau ang tiap nga, ngan kadu kakodo dada katene ke malala tani, inbe kawete pang di nen, 11 ‘Gauru ke malala kiang yo ingaungau kemam nga, ngan la be amtaurai mulu du tana nga, a nen ngan ipaposang ye dada dook tiap kiang yo kayeii pam i. Bong lomim galanga nen; mooloo tiap, inbe dada yo Maro be matan kala di tooltool ki ye i, in ole si pombe mallangana.’ 12 Awete pang nen, ye lal yo Maro itaru be ikarata betanga kidi tooltool ye in nga, ngan ole iyemenai di tooltool ke malala tani in ye urata moonoo dook tiap ki taunu le illoso urata moonoo dook tiap yo be pombe pang di tooltool ke malala mai Sodom i.”
Yesu Iwete Be Di Tooltool Yo Tiportak Lodi Tiap Nga, Ngan Tikamata Di Dook
(Matiu 11:20-24)
13 Motong la Yesu iwete mulu nen, “Atoo! Ang di tooltool ke malala mai Korasin le Betsaida nga, kin kakamatang dook leu. Nga yo be tool sa ilo malala mai Taia le Saidon lo iyei mos yo dawa ben ayei ye malala kiang nga, ngan matin nga le di tooltool ke Taia le Saidon tiportak lodi mukot ye noonoo kidi yo tiyei nga, inbe tipital wam pirara a tiwurur kaua punu a be nen ngan tipapos lo modoko kidi. 14 Bong ye lal yo Maro itaru be ikarata betanga kidi tooltool ye in nga, ngan ole iyemenai ang di tooltool ke Korasin le Betsaida ngan ye urata moonoo dook tiap ki taunu le ole illoso urata dook tiap masngana yo be pombe pang di tooltool ke Taia le Saidon i. 15 Inbe ang di tooltool ke malala mai Kapenam nga lomim tar belei, ole Maro iyitmakang le kalo meneng lang katene ni, too? Tiap yege! Ole ikatte ang kadu meneng lopo ni, ye ni kidi matenge.”
16 Motong la Yesu iwete pang di galiunu tina ngan mulu nen, “Sei tool be ilongo betanga kiang a itoo nga, ngan ya in itoo betanga kiau. E sei tool be iwala murini pang nga, ngan ya in iwala murini pau lapau. E sei tool be iwala murini pau nga, ngan ya in iwala murini pang Maro yo iwangau a asi i.”
Di Tooltool 72 Tina Ngan Timulu A Timan
17 Tiyepe a ke alunu iman a ila, motong la di tooltool 72 tina yo Yesu iwanga di a tila nga, ngan timulu a timan. Ngan lodi ponana kaiye ye urata kidi yo la tiyei nga, le nga man tigasa pang Yesu a tiyei ne, “Tool Mai, ampootoo em be amnganga di so sadi ye nga, ngan le titoo koomam lapau.”
18 Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Akamata tool dook tiap, Satan, imol ke lang katene a isi dawa ben kili itai nga. 19 Ngan kalongo. Au i awonai gurana kiau pang be la kayirtoo di moto le di so ben dongo tinana yo be tigarung di tooltool nga, inbe gurana kiang mai le kallos di koi kiang, le so sa yo ke be igarungang, ngan tiap. 20 Bong kin lomim ponana ye yo di so sadi tilongo betanga kiang a titoo koomim, ngan be. Bong be nen ngan lomim ponana ye yo Maro iwodo emim ilo ye rau yo iken ye malala ki ni nga.”
Yesu Lon Ponana Le Ipatarau Pang Maro
(Matiu 11:25-27; 13:16-17)
21 Ye kene tani in, Maro Amunu Silene ipapono Yesu le lon ponana kaiye, le nga iyei ne, “Tamak, ong in Tool Mai ke lang inbe tana. Le au i ayitmaka em, yesoo kutarkoo so tina ngan ye di tooltool yo di tapdi tikamata di ben lo galanga kidi mai mata nga, inbe kupapos pang di tooltool yo taukadi lo galanga a tiyepe le dawa ben di kakase nga. Le moolmool Tamak, ong taum kutoo lom yo dook mata i, inbe kuyei so nen.”
22 Motong la Yesu iwete pang di tooltool tina mulu nen, “So le imot nga Tamak la itar lo baek i. Ngan tool sa yo be lon galanga ye Natunu, ngan tiap, bong Tamana ya taleu la lon galanga ye i. Inbe tool sa yo be lon galanga ye Tamana, ngan tiap, bong Natunu ya taleu la lon galanga ye i. Inbe di tooltool yo Natunu lono be ipatnaia Tamana pang di nga, ngan di leu la be lodi galanga ye Tamana tani in nga.”
23 Motong la Yesu iportak pang ye di galiunu a be iwete pang di leu, ngan iwete nen, “Maro iyei urata dook mata pang ang tooltool yo kakamata so tina yo ayei nga. 24 Awete pang nen, di tooltool kuto maimai yo matadi kala tana nga, ngan tiye di Maro koonoo yo ke mukot nga, ngan lodi be tikamata so ben yo nookoot ngan ang kakamata nga, bong ngan le tikamata touo siap. Inbe lodi be tilongo betanga ben yo nookoot ngan ang kalongo nga, bong ngan le tilongo touo siap lapau.”
Yesu Ikatte Betanga Ye Tool Ke Samaria Yo Iyei Dada Dook Mata I
25 Motong la tool kuto mai atu yo lon galanga mata ye ger ke Maro i, in imadit lo ikodo a be nen ngan itouo Yesu ye betanga. Le nga itoru nen, “Pannoongoo, nga ole ayei belei be akaua yepongo dook mata yo taukan motingi i?”
26 Motong la Yesu iraua torungu ki nen, “Rau yo tiwodo ger ke Maro ye i, in kukinkati ngan iwete belei?”
27 Motong tool kuto mai tani in iraua betanga ke Yesu nen, “Ger ke Maro iwete nen, ‘Lomim pang Maro yo Tool Mai kiang i, in mai san, inbe kagaua lomim le tinimim ipa ye gurana le lo galanga kiang le imot panga.’ ✡ Ger 6:5 Inbe ger san yo itoo i, in nen, ‘Lom pang di diem mai san dawa ben yo ong taum lom pong mai san nga.’ ✡ Urata ke Paroranga So 19:18”
28 Motong la Yesu iwete panga nen, “Ong in kuraua betanga kiau dook mata san. Le kumata be kuyei nen nga, ngan la be kouo yepongo dook mata yo takan motingi in nga.”
29 Bong tool kuto mai tani ke ger ke Maro in lono nen, be ya in ikapsap touo ye ger ke Maro siap, le nga itoro Yesu nen. Iyei ne, “Ai, ngan di sema diek kuwete ye di be ayei dada nen pang di nga?”
30 Motong la Yesu iraua betanga ki nen, “Ye kene atu ngan tool atu kidi Yuda ipa ke Yerusalem a be idu pang Yeriko. Ngan di tooltool ke pinnau titokolani a tikap lonloningi ipa ye so ki le imot, inbe tirauu tirauu le dook tiap yege, le imata kapalak sila ikino dada katene, inbe tikoo a tila. 31 Ye kene tani in tool atu ke paroranga so pang Maro itoo dada tani in a be idu lapau, ngan ikamata. Le nga ipa yis ye la itoo dada gigini san a idu. 32 Ngan gaongo leu, tool atu yo ipa ye rara ke Liwi in itoo dada tani a be idu ngan ikamata tool tani yo ikenen dada katene nga, le nga ipa yis ye lapau la itoo dada gigini san a idu. 33 Bong tool atu ke Samaria in itoo dada tani a be isi ngan le si pombe ye ni yo tool tani in ikenen ye i, ngan ikamata yo imasingi a ikenen nga, le nga lono panga. 34 Motong la ipa le ila potai ye la ikamata moonoongoo ki tina, le nga ititi ran medana ipa ye kai olip surunu ilo ye, inbe isarrak wam a ipau moonoongoo tina ye. Motong la ipamaditi a iyitmaki lo iwur asara ki ke solanga di tooltool yo ene donki in pono, inbe ipayira ye la itaru ye rumu atu kidi lowo, inbe yaru tiyepe a matan kala. 35 Tiyepe a bongbongini ki, motong la ikap pat silba ru la ikap pang rumu taunu, inbe iwete panga nen, ‘Nga ole matam kala tool i dook, bong kumata be kotte pat kiong sa mulu ye nga, ngan amulu a aman lo ngan be kuwete pau a nen ngan arau pat kiong tina.’ ”
36 Motong Yesu titoro tool kuto mai tani ke ger ke Maro in nen, “Ngan lom tar belei ye di tooltool tol tina nga? Sei tool ikamata tool tani yo di tooltool ke pinnau tirauu i, in le iyei ben ene moolmool i?”
37 Motong la kuto mai ke ger tani in iraua betanga ke Yesu nen, “Tool yo lono panga le iloni dook mata i.”
Motong la Yesu iyei ne, “Kula ngan kuyei dada gaongo leu nen pang di diem lapau.”
Yesu Iyepe Ye Rumu Ke Mata Ye Madia
38 Yesu iye di galiunu tina tipa a tila, ngan le la pombe ye malala atu. Ngan garup atu yo ene Mata i, in ikamata Yesu, le nga ikauu a ilo rumu ki. 39 Ngan Mata tani in taini garup atu, ene la Madia i. Ya in ikamata Yesu nen nga, le nga iman iwur potai pang ye, inbe itar talngana a ilongo betanga ke soo so yo iwetewete ye nga. 40 Bong Mata tani in itu ye dawaingi le karatanga kaningi yo be tiye Yesu tikan nga, le nga ila la iwete pang Yesu nen, “Tool Mai, ngan lom pau yo taik i iyegau a iman be au taleu ayei urata mai nga lapau, too? Kuwete panga a iman man ilonau ye urata pa.”
41 Bong ngan Tool Mai iraua betanga ki nen, “Mata, Mata, akamatong ngan lom modoko ye so matana matana alunu san. 42 Bong so dook mata ataleu yo be kakauu ngan ilonang i, in la taim Madia lono panga mai mata le ikauu oo. Le o ke be takauu a tagutaki ye tiap.”