29
Jacob Laban ko sor te nama aratam
1 Asele Jacob ko aolak mu kunasaram ale namakaso. Nu aolak iluwam nama koma worem bausa ko kariimet nunga sor te aratam. 2 Umu te nu yu mutim bo arigam, se sipsip motam ilagala suan duap te ani barasuwaman mu nungarkam. Se yu mutim mu ko kuring mu manga biya bo te baguman. 3 Tom sipsip motam suen la yu mutim duap te tai bolala awusan, mu nunga bitua kari mu manga yu kuring awote mu silatasan ale sipsip yu utu nungarsan. Se sipsip yu nasan nama terong masan, mu aking bitua kari alo manga te aking yu kuring bagusan. Nuna pempem butata betesan.
4 Se Jacob sipsip bitua kari nunga isuam, “Aga saki alo, nina apalak ko ya?” mam.
“Ana Harran ko pa,” maman.
5 Se aking nunga isuam, “Nina Laban, Nahor ko numas, mu ko ikisan e?”
“Se, ana ko ikisan,” maman.
6 Se aking Jacob nunga isuam, “Nu terong bagoso e?” mam.
“Nu terong bagoso pa,” maman. “Arikko, ko nanawus Rachel ko sipsip arungak o taiwoso owa.”
7 Se Jacob nunga isuam, “Nina awuk se worem kalel biya aniso wore sipsip pasak yu nungara ale nongorak pelera se sirsir bo karogo nana mena iwitata kimi bita lagasan a?” mam.
8 Bare sipsip bitua kari mu balman, “Mena. Ana suwuta me betesan. Ana sipsip suen la tai bolala awusan, umutang asele ana yu mutim kuring kagorsan ale yu nungarsan se nasan.”
9 Se Jacob nongorak munakawaram se Rachel nuet ko sipsip giam arungak tairam, mu awuk, nu sipsip bitua imet. 10 Se Jacob nu arigam, ale ko nue Laban ko sipsip nu giam arungu taiwaram mu arigam, ale nu yu mutim te namaram ale manga mu gurugu beteram ale sipsip yu nungarukaso. 11 Asele nu Rachel kol te musuk mam ale ilak niaram, 12 ale maonam, “Ani nika niet ko koras Rebekah ko namar,” mam. Se Rachel nagu nagu namaram ko nuet maonam.
13 Se Laban ko nugar Jacob tairam wore ko den ikiam, ale naguram kote namaram. Ale iluwam kol te musuk mam, ale ilak ko kawam te namaram. Se Jacob nu mel suen biya nu kumik te aratam mu ko Laban maonam. 14 Se Laban balam, “Mu nunguningta,” mam, “ni aninga gue miri.”
Jacob Leah se Rachel noko imet ko nunga giam
Se Jacob Laban ilak sige suanta bagaram, 15 asele Laban isuam, “Ni aninga aigar, se awuk? Ni ani ago ko am ipi ura to lagerko e? Nika ura koma anapeya ko kuar, mu am aga manaruko.”
16 Laban ko nanawus ilagala; biya mu Leah, se gotek mu Rachel. 17 Leah ko motam ariga mu gugum se yawarakala, bare Rachel ko koma motam kumik lilim la mu balayam se yawarakala nunguningkiri. 18 Jacob gomang motam Rachel tuam, ale nu Laban maonam, “Ni ani ka nanawus gotek Rachel aisuko balu, mu asele ani yia tom 7 ko nika ura taikko,” mam.
19 Se Laban balam, “Mu terong. Ani ni kisekko, kari bo kilimik tuekko angamang me aniso. Ni ani agarak bagerko.” 20 Se Jacob Rachel gomang motam ninguru tuam ewere te se, yia tom 7 ningi ura tam mu ko ariga am tom tukunang gotek iwita.
21 Asele Jacob Laban maonam, “Tom aram,” mam. “Ka nanawus aisu se ilak naikko,” mam.
22 Se Laban na inang biya beteram, ale kariimet nunga auram se nukote tai gilingiman. 23 Bare tirom umu te Laban Leah ilak nama Jacob tuam se ilak aniram. 24 Ale Laban ura imet bo, ko nup Zilpah, agotala ko nanawus Leah ko ura imet ko tuam.
25 Se turomola Jacob imet koma arigam mu Leah! Se namaram Laban maonam, “Ni awuk se kiwem ewere ani angimik te beterem? Ani ura beterem mu Rachel ko ani ura taem. Se ni awuk se aninga kulem?”
26 Se Laban balam, “Ana imi te nanga munan mu iwita: kuriang laun mu kari tauk, asele uria mu kari taukko. 27 Ni Leah ilak bager se Leah kari tam ko amilmil ko tom week suanta imi menaruk, asele Rachel agotala kisekko. Bare ni yia tom 7 ko tala Rachel ko ura toko.”
28 Se Jacob butata beteram. Nu Leah ilak bagaram se week umu menaram, asele Laban ko nanawus Rachel agotala ko nuwus ko tuam. 29 Laban ura imet bo, ko nup Bilhah, agotala nanawus Rachel ko ura imet ko tuam. 30 Se Jacob Rachel ilak aniram; ale wete nongorak baga se, wore Rachel ko tawun biya kuakaso. Ale nu yia tom 7 ko tala aking Laban ko ura tam.
Jacob ko kuriang alo
31 Jacob Leah me tawun biya ko kua tuikaso mu Yawe arigam, ale Leah saongam se tuagu aratam. Bare Rachel mu kuriang me ilukaso. 32 Leah tuagu aratam se kuriang kari iluwam, ale nup beteram Reuben mam. Mu awuk, “Yawe aninga angamang bataga arigam ale aga saongam. Aitak asele aga agari aga kuerukko,” mam.* Hebrew den te nup Reuben mu ko nunguning mu “arikko, kuriang kari”, se ko nirung mu den imi ko nirung ko pingita: “aninga angamang bataga ikiam”.
33 Aking udagi tala Leah tuagu aratam se aking kuriang kari tala iluwam. Ale balam, “Yawe kuriang bo tala aisam, mu awuk, nu Jacob ani me aga kueso mu ari ikiam.” Buta se kuriang nup beteram Simeon mam.† Nup Simeon mu ko nunguning mu “ikiso”.
34 Se Leah akingtala tuagu aratam ale kuriang kari tala iluwam. Ale balam, “Aitak asele aninga agari aga kitirokko, mu awuk, ani noko kuriang kari ilagala suan iluwem,” mam. Ale kuriang nup beteram Levi mam.‡ Nup Levi mu ko nunguning mu “kitira”.
35 Se Leah akingtala tuagu aratam ale kuriang kari tala iluwam. Ale balam, “Bare aitak mu ani Yawe nup patawurikko,” mam. Ale kuriang nup beteram Judah mam.§ Nup Judah mu ko nunguning mu “nup patawura”. Se mu te Leah aking tom maiya nuam kuriang me ilukaso.