Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Matta 14

Qɵmüldürgüqi Yǝⱨyaning ɵltürülüxi

Mar. 6:14-29; Luⱪa 9:7-9

1 U qaƣlarda, Ⱨerod ⱨakim Əysaning nam-xɵⱨritidin hǝwǝr tepip,□ ■ 2 hizmǝtkarlirigǝ:

— Bu adǝm qɵmüldürgüqi Yǝⱨya bolidu, u ɵlümdin tirilgǝn bolsa kerǝk. Xuning üqün muxu alaⱨidǝ ⱪudrǝtlǝr uningda küqini kɵrsǝtmǝktǝ, — dedi.

3 Ⱨerodning bundaⱪ deyixining sǝwǝbi, u ɵgǝy akisi Filipning ayali Ⱨerodiyǝning wǝjidin Yǝⱨyani tutⱪun ⱪilip, zindanƣa taxliƣanidi.□ ■ 4 Qünki Yǝⱨya Ⱨerodⱪa tǝnbiⱨ berip: «Bu ayalni tartiwelixing Tǝwrat ⱪanuniƣa hilaptur» dǝp kǝlgǝnidi.□ ■ 5 Ⱨerod xu sǝwǝbtin Yǝⱨyani ɵltürmǝkqi bolƣan bolsimu, biraⱪ halayiⱪtin ⱪorⱪⱪanidi, qünki ular Yǝⱨyani pǝyƣǝmbǝr, dǝp bilǝtti.■

6 Əmma Ⱨerodning tuƣulƣan küni tǝbriklǝngǝndǝ, ayali Ⱨerodiyǝning ⱪizi otturiƣa qiⱪip ussul oynap bǝrdi. Bu Ⱨerodⱪa bǝk yaⱪti;□ ■ 7 xuning üqün u uningƣa: — Ⱨǝrnemǝ tilisǝng xuni sanga berǝy, dǝp ⱪǝsǝm ⱪildi.■ 8 Lekin ⱪiz anisining küxkürtüxi bilǝn:

— Qɵmüldürgüqi Yǝⱨyaning kallisini elip, bir tǝhsigǝ ⱪoyup ǝkǝlsilǝ, — dedi. 9 Padixaⱨ buningƣa ⱨǝsrǝt qǝkkǝn bolsimu, ⱪǝsǝmliri tüpǝylidin wǝ dastihanda olturƣanlar wǝjidin, kallisini elip kelinglar, dǝp buyrudi. □ 10 U adǝm ǝwǝtip, zindanda Yǝⱨyaning kallisini aldurdi. 11 Xuning bilǝn kallisi bir tǝhsigǝ ⱪoyulup, ⱪizning aldiƣa elip kelindi. Ⱪiz buni anisining aldiƣa apardi. 12 Yǝⱨyaning muhlisliri bolsa berip, jǝsǝtni elip dǝpnǝ ⱪildi; andin berip Əysaƣa bu ixlarni hǝwǝr ⱪildi.

Əysaning bǝx ming kixini toyƣuzuxi

Mar. 6:30-44; Luⱪa 9:10-17; Yⱨ. 6:1-14

13 Əysa bu hǝwǝrni anglap, ɵzi yalƣuz pinⱨan bir jayƣa ketǝy dǝp bir kemigǝ olturup u yǝrdin ayrildi. Halayiⱪ buning hǝwirini tapⱪanda, ǝtraptiki xǝⱨǝrlǝrdin kelixip, uning kǝynidin piyadǝ mangdi. ■ 14 U ⱪirƣaⱪⱪa qiⱪip kǝtkinidǝ, zor bir top adǝmlǝrni kɵrüwidi, ularƣa iq aƣritip, ularning aƣriⱪlirini saⱪaytti.■

15 Kǝq kirgǝndǝ, muhlisliri uning yeniƣa kelip: — Bu qɵl bir jay ikǝn, waⱪitmu bir yǝrgǝ berip ⱪaldi. Halayiⱪni yolƣa seliwǝtkǝn bolsang, andin ular kǝntlǝrgǝ berip ɵzlirigǝ ozuⱪ setiwalsun, — dedi.■

16 Lekin Əysa ularƣa: — Ularning ketixining ⱨajiti yoⱪ, ɵzünglar ularƣa ozuⱪ beringlar, — dedi.

17 Lekin muhlislar:

— Bizdǝ bǝx nan bilǝn ikki danǝ beliⱪtin baxⱪa ⱨeq nǝrsǝ yoⱪ, — deyixti.

18 U: — Ularni manga elip kelinglar, dedi.

19 U halayiⱪni qɵplükning üstidǝ olturuxⱪa buyruƣandin keyin, bǝx nan bilǝn ikki beliⱪni ⱪoliƣa elip, asmanƣa ⱪarap Hudaƣa tǝxǝkkür eytti. Andin nanlarni oxtup muhlisliriƣa bǝrdi, muhlisliri halayiⱪⱪa ülǝxtürüp bǝrdi. ■ 20 Ⱨǝmmǝylǝn yǝp toyundi. Muhlislar exip ⱪalƣan parqilarni liⱪ on ikki sewǝtkǝ teriwaldi. □ 21 Ozuⱪlanƣanlarning sani ayallar wǝ balilardin baxⱪa tǝhminǝn bǝx ming kixi idi.

Su üstidǝ mengix

Mar. 6:45-52; Yⱨ. 6:16-21

22 Arⱪidila, u muhlisliriƣa: Ɵzüm bu halayiⱪni yolƣa seliwetimǝn, angƣuqǝ silǝr kemigǝ olturup, dengizning ⱪarxi ⱪirƣiⱪiƣa ɵtüp turunglar, dǝp buyrudi. ■ 23 Halayiⱪni yolƣa seliwǝtkǝndin keyin, u dua ⱪilix üqün ɵzi hilwǝt taƣⱪa qiⱪti. Kǝq kirgǝndimu u yǝrdǝ yalƣuz ⱪaldi. ■ 24 Bu qaƣda, kemǝ ⱪirƣaⱪtin heli kɵp qaⱪirim yürgǝnidi, lekin xamal ⱪarxi yɵnlixitin qiⱪiwatⱪaqⱪa, kemǝ dolⱪunlar iqidǝ qayⱪilip turatti.□

25 Keqǝ tɵtinqǝ jesǝk waⱪtida, u dengizning üstidǝ mengip, muhlisliri tǝrǝpkǝ kǝldi. □ 26 Muhlislar uning dengizning üstidǝ mengip keliwatⱪanliⱪini kɵrüp, alaⱪzadǝ bolup: — Alwasti ikǝn! — dǝp ⱪorⱪup quⱪan selixti.

27 Lekin Əysa dǝrⱨal ularƣa:

— Yürǝklik bolunglar, bu mǝn, ⱪorⱪmanglar! — dedi.

28 Petrus buningƣa jawabǝn:

— I Rǝb, bu sǝn bolsang, su üstidǝ mengip yeningƣa beriximƣa ǝmr ⱪilƣaysǝn, — dedi.

29 Kǝl, — dedi u.

Petrus kemidin qüxüp, su üstidǝ mengip, Əysaƣa ⱪarap ketiwatatti; 30 lekin boranning ⱪattiⱪ qiⱪiwatⱪanliⱪini kɵrüp ⱪorⱪup, suƣa qɵküxkǝ baxlidi: — Rǝb, meni ⱪutⱪuzuwalƣaysǝn! — dǝp warⱪiridi.

31 Əysa dǝrⱨal ⱪolini uzitip, uni tutuwaldi wǝ uningƣa:

— Əy ixǝnqi ajiz bǝndǝ, nemixⱪa guman ⱪilding? — dedi.

32 Ular kemigǝ qiⱪⱪanda, xamal tohtidi. 33 Kemidǝ olturƣanlar uning aldiƣa kelip sǝjdǝ ⱪilip:

— Bǝrⱨǝⱪ, sǝn Hudaning Oƣli ikǝnsǝn, — deyixti.

Əysaning Ginnisarǝttǝ bimarlarni saⱪaytixi

Mar. 6:53-56

34 Ular dengizning ⱪarxi tǝripigǝ ɵtkǝndǝ, Ginnisarǝt yurtida ⱪuruⱪluⱪⱪa qiⱪti. ■ 35 U yǝrdiki adǝmlǝr uni tonup ⱪelip, ǝtraptiki barliⱪ jaylarƣa hǝwǝr ǝwǝtti; xuning bilǝn kixilǝr barliⱪ bimarlarni uning aldiƣa elip kǝldi; 36 ular uningdin bimarlarning ⱨeqbolmiƣanda uning tonining pexigǝ bolsimu ⱪolini tǝgküzüwelixiƣa yol ⱪoyuxini ɵtündi. Uningƣa ⱪolini tǝgküzgǝnlǝrning ⱨǝmmisi sǝllimaza saⱪaydi.

Matta
<
14
>

□14:1 «Ⱨerod ⱨakim» — «ⱨakim» grek tilida «tetrarⱪ» deyilidu. Bu sɵz «zeminning tɵttin birini idarǝ ⱪilƣuqi» degǝnni bildüridu. Rim imperiyǝsi Pǝlǝstinni tɵt ⱪisimƣa bɵlgǝn bolup, ⱨǝrbir ⱪismining «tetrarⱪ»i bar idi. Ⱨerodning toluⱪ ismi «Ⱨerod Antipas» bolup, bǝzi yǝrlǝrdǝ «Ⱨerod padixaⱨ» yaki «Ⱨerod han» dǝp atilidu. U Galiliyǝgǝ ⱨɵkümranliⱪ ⱪilatti. Uning akisi «Ⱨerod Arhelaus» idi (2:22). «Ⱨerodlar» toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»imiznimu kɵrüng.

■14:1 Mar. 6:14; Luⱪa 9:7.

□14:3 «Ⱨerod... ɵgǝy akisi Filipning ayali Ⱨerodiyǝning wǝjidin Yǝⱨyani tutⱪun ⱪilip, zindanƣa taxliƣanidi» — Yǝⱨyani tutux «Ⱨerodiyǝning wǝjidin» — Ⱨerod bǝlkim Ⱨerodiyǝning biwasitǝ tǝlipidin xundaⱪ ⱪilƣan boluximu mumkin. Ⱨerod ɵgǝy akisi Filipning ayali Ⱨerodiyǝni Filiptin tartiwelip andin uni ajrixixⱪa ⱪayil ⱪilip, Ⱨerodiyǝ bilǝn ɵzi toy ⱪilƣanidi.

■14:3 Mar. 6:17; Luⱪa 3:19.

□14:4 «Bu ayalni tartiwelixing Tǝwrat ⱪanuniƣa hilaptur» — «Law.» 16:18, 20:21dǝ, birsining aka yaki ukisi ⱨayat ǝⱨwalda, birining ayalini yǝnǝ biri ɵz ǝmrigǝ elixⱪa bolmaydu, dǝp bǝlgilǝngǝn.

■14:4 Law. 18:16.

■14:5 Mat. 21:26.

□14:6 «ayali Ⱨerodiyǝning ⱪizi otturiƣa qiⱪip ussul oynap bǝrdi» — «Ⱨerodiyǝning ⱪizi» — Ⱨerodiyǝning burunⱪi eridin bolƣan ⱪizi.

■14:6 Yar. 40:20; Mar. 6:21.

■14:7 Ⱨak. 11:30.

□14:9 «Padixaⱨ buningƣa ⱨǝsrǝt qǝkkǝn bolsimu,...» — Ⱨerod ⱨakim bǝzidǝ «padixaⱨ» deyilǝtti.

■14:13 Mat. 12:15; Mar. 6:31; Luⱪa 9:10.

■14:14 Mat. 9:36; Yⱨ. 6:5.

■14:15 Mar. 6:35; Luⱪa 9:12.

■14:19 1Sam. 9:13.

□14:20 «Muhlislar exip ⱪalƣan parqilarni liⱪ on ikki sewǝtkǝ teriwaldi» — grek tilida «Ular exip ⱪalƣan parqilarni... teriwaldi». Muhlislar ikǝnliki «Mat.» 16:9-10-dǝ ispatlinidu. «liⱪ on ikki sewǝtkǝ teriwaldi» — «sewǝt» grek tilida «ⱪol sewǝt» — demǝk, bir adǝm ikki ⱪollap kɵtürǝlǝydiƣan sewǝt.

■14:22 Mar. 6:45; Yⱨ. 6:17.

■14:23 Mar. 6:46; Yⱨ. 6:15.

□14:24 «kemǝ ⱪirƣaⱪtin heli kɵp qaⱪirim yürgǝnidi» — yaki «kemǝ dengiz otturisida yürgǝndidi...».

□14:25 «keqǝ tɵtinqǝ jesǝk waⱪtida...» — bir keqǝ tɵt jesǝkkǝ bɵlünǝtti; xunga bu waⱪit tang atay degǝn waⱪit idi.

■14:34 Mar. 6:53.