7
Isitifanu dansai a kapala ka Asheshi a Pige
Magono ma Aɗara̱kpi ma wece yi, “Ikuna i na yi mayun ɗa iꞌa̱ri?”
Aku Isitifanu danai, “Eɗa̱ atoku a va̱ n azapige, pana̱ka numu, Kashila̱ uza u tsupige u wenike ta̱ kaci ka ne a asu u akaya a tsunu Ibirahi, aꞌayin a ɗa wa̱ri a uyamba u Masopotamiya kahu u ba u dusuku a Haran. U tonuko yi, ‘ꞌYa̱nga̱ a uyamba u ɗe, vu a̱sa̱ka̱ atoku a vunu, vu bana a uyamba u ɗa ma wenike vu.’ Kag. 12:1. Aku u ꞌya̱nga̱i a uyamba u aza a Kaldiya u ba u dusuki a uyamba u Haran.
“An tata u ne u kuwa̱i ɗa Kashila̱ ka tuko yi a uyamba u ɗa iꞌa̱ri ndishi gogo‑na vi. Shegai u na̱ka̱ yi agadu a uyamba vi ko udeshe u te wa. U yan ta̱ kazuwamgbani n eyi wa na̱ka̱ yi u ɗa, eyi na̱ mmuku n tsikaya n ɗa ma tuwa̱ a kucina̱ ku ne, ko an u wokoi bawu wa̱ri n maku aꞌayin yi. Kashila̱ ka tonuko yi kpam, ‘Kagali ka vunu ka gbasha ta̱ a uyamba u tsumoci. Aza a uyamba vi kpam a ka foro le ta̱ cika hal ayen amangatawanishi (400). Ma yanka ta̱ aza a uyamba u ɗa a gbashikai vi mavura. Nala u wura baci, aku a tuwa̱ a gbashika mu a asu u na vi.’ Kag. 15:13-14.
“Kashila̱ ka na̱ka̱ yi kazuwamgbani a ukuna u ukiɗa u kacombi. An Ibirahi matsai Ishaku, aku u kiɗa yi kacombi eyi n aꞌayin kulla̱. Ukuna vi u lya ta̱ kelime an Ishaku matsai Yakubu, kpam an Yakubu matsai isheku i tsunu aza ɗa a wokoi aletsu kupa n a re.
“Shegai an mmuku n Yakubu mi ma takuma vangu u le Isuhu upan, aku a denge yi ubana a uyamba u Masar. Shegai Kashila̱ ka̱ ta̱ n eyi, 10 kpam u wutukpa̱ yi a asuvu a upana u ikyamba. Kashila̱ ka na̱ka̱ yi ugboji, kpam u na̱ka̱ yi mapasa ma shinga ara Firiꞌauna† magono ma aza a Masar. U zuwa yi u lyai tsugono tsu Masar, u zuwa yi kpam u kirana n kuwa ku tsugono.
11 “Kambulu ka cipa̱i a uyamba u Masar n Kaꞌana kaɓolo n upana u ikyamba u pige, hal isheku i tsunu a nambai ilikulya. 12 An Yakubu panai a da ilya iꞌya pini a Masar, aku u suki isheku i tsunu ɗe, nwalu n kagita̱ n ɗa la vi. 13 Nwalu n le n ire n ɗa Isuhu toɗugboi kaci ka ne ara le, u wenike le kpam ara Firiꞌauna.
14 “Aku Isuhu sukunki tata u ne Yakubu u tuwa̱, n atoku a ne gba̱ ama amangatatsunkupa n ama a tawun. 15 Yakubu gonoi a Masar, nte u kuwa̱i ɗe n isheku i tsunu. 16 Aku a pura̱i ikyamba i le a gonuko le a Shekem, a zuwa le a kasaun ka Ibirahi tsilai n ikebe i azurufa* Kondo “Ikebe i azurufa” a kaci ka idani ka “Ikebe” a Idani i Uɓa̱nga̱. a asu u mmuku n Hamo pini a Shekem vi.
17 “An aꞌayin a yain evu a ɗa Kashila̱ ka shaɗangu kazuwamgbani ka ne ara Ibirahi, aku kakuma̱ ka ama a tsunu ka doki cika a uyamba u Masar, 18 hal a yain magono ma roku uza ɗa bawu u revei Isuhu. 19 Magono ma nala mi ma ryafa ta̱ isheku i tsunu aku u zuwa le a panai ikyamba, hal gba̱m u zuwai a varangusi mmuku n shili tsa̱ra̱ a yain uma wa.
20 “A aꞌayin a nala yi a ɗa a matsai Musa, aya la tsulobo tsu de, aku a wo yi a kuwa ku tata u ne uwoto u tatsu. 21 U ka̱na̱ ta̱ a wutukpa̱ yi pini a kuwa ki, pini nala, makere ma kuwa ku Firiꞌauna ma tsa̱ra̱ yi u wo yi yavu maku ma ne hal u gbonguroi. 22 A wenishike yi gba̱ ugboji u aza a Masar, eyi tani vuma ɗa uza u ucira a asu u kadyanshi n manyan ma ne.
23 “An Musa yain ayen amangare, aku u da a̱sa̱ka̱ ve u ba u kondo ama a ne aza a Isaraꞌila. 24 An u wenei vuma u Masar u roku wa lapa vuma u ne uza u Isaraꞌila, aku u ba u ɓa̱nga̱ yi u wunai vuma vi. 25 N u dani atoku a ne a ka reve an ara ne ɗa Kashila̱ ka wutukpa̱ le, shegai a reve wa.
26 “An kain ka wansai, u wenei ama a re aza a Isaraꞌila a ka shila̱ka̱na̱, aku u tuwa̱i tsa̱ra̱ u wansa le, u danai, ‘Eɗa̱ ama a na, uza n utoku u ɗa iꞌa̱ri, niɗa ya shila̱ka̱na̱?’
27 “Uza ɗa u gita̱i n kushulu ki u gamai Musa, u danai, ‘Ya zuwa vu vu woko uzapige n uza u afada a tsunu? 28 Wata, wuna ɗa va ciga vu wuna mu tyoku ɗa vu wunai vuma u Masar nala nayain vi?’ Kag. 2:11-14. 29 An Musa panai nala, u sumai u gonoi a uyamba u tsumoci a Midiya, nte u matsai pini ɗe mmuku ma aꞌali n re.
30 “An ayen amangare a wurai, aku katsumate ka zuba ka wenikei kaci ka ne ara Musa a kakamba evu n Masasa ma Sinai. U wenei katsumate ki a asuvu a katyashi ka akina a asuvu a maɗanga ma kenu. 31 An u wenei ili i nala yi, uwonvo u ka̱na̱ yi cika, aku u raɓai evu tsa̱ra̱ u wene iꞌya mai. Aku u panai kala̱ga̱tsu ka Magono ma Zuba ka tonuko yi, 32 ‘Mpa Kashila̱ ka isheku i vunu, Kashila̱ ka Ibirahi, n Kashila̱ ka Ishaku, n Kashila̱ ka Yakubu.’ Aku ikyamba i Musa i gita̱i uje, u fuɗa gba̱m kpam u weɓele wa.
33 “Magono ma Zuba ma tonuko yi, ‘Foɗo akpata a vunu, kpaci asu u ɗa va̱ri na vi wa̱ ta̱ uwulukpi. 34 Mayun n wene ta̱ mavura ma a ka yanka ama a va̱ a ɗa aꞌa̱ri a Masar, n pana ta̱ maꞌika ma le, kpam n tuwa̱ ta̱ tsa̱ra̱ n wauwa le. Tuwa̱ gogo n suku vu a Masar.’ Uwt. 3:5-10.
35 “Musa ɗa a ꞌyuwain vi, hal a danai, ‘Ya zuwa vu vu woko uzapige n uza u afada a tsunu vi?’ Aya Kashila̱ ka suki u woko uzapige n kawauwi n uɓa̱nga̱ u katsumate ka zuba ka ka wenikei kaci ka ne ara ne a maɗanga mi. 36 U wutukpa̱ le a asuvu a Masar, u yain kpam iryoci n ikunesavu a uyamba u Masar a Mala ma Shili† hal ayen a amangare a kakamba.
37 “Musa na vi ɗa u tonukoi aza a Isaraꞌila, ‘Kashila̱ ka ɗanga̱sa̱ka ɗa̱ ta̱ matsumate a asuvu a ama a ɗe tyoku u va̱.’ U.Ml. 18:15. 38 U ɓolomgbonoi ama yi a kakamba. U rongoi ɗe kaɓolo n isheku i tsunu n katsumate ka zuba ka ka yanka yi kadyanshi a Masasa ma Sinai† mi. Aya kpam u na̱ka̱ yi kadyanshi ka una̱ka̱ uma a asu u Kashila̱, aku u tonuko tsu.
39 “Shegai isheku i tsunu a ꞌyuwan yi upana̱ka, a ꞌyuwan yi. Aꞌa̱ri uyan maluwa a gono a Masar. 40 A tonukoi Haruna, ‘Yanka tsu ameli a ɗa a ka tono n a̱tsu. Kpaci Musa ɗa wuta̱i n a̱tsu a Masar vi tsu reve ili iꞌya i gita̱i n eyi ɗe wa.’ Uwt. 32:1. 41 Aꞌayin a nala yi a ɗa a yain kameli ka ka rotsoi madyondyom. A yanka yi uɗara̱kpa, aꞌa̱ri uyan maza̱nga̱ a adama a ili iꞌya a yain n akere a le. 42 Adama a nala, Kashila̱ ka kpatala̱ka le kucina̱, u a̱sa̱ka̱ le a gbashika atala, tyoku ɗa wa̱ri ukorongi a asuvu a itagara̱da i Ntsumate,
‘Eɗa̱ aza a Isaraꞌila, i kiɗa̱ga mu nnama kpam i yanka mu uɗara̱kpa a aꞌayin a ɗa i rongoi a kakamba ayen amangare wa.
43 I na̱ka̱i asu u ɗa a ka gbashika Meleki kameli tsupige, hal n kameli ka katala ka ɗe Rafani.
I yain ameli a nala yi i gbashika le. Adama a nala ma tutsuku ɗa̱ ta̱ ɗe a kucina̱ ka uyamba u Babila.’ Emo. 5:25-27.
44 “Caupa isheku i tsunu aꞌa̱ri ta̱ n Katani ka Kavasu ka iryoci a kakamba. A yan ta̱ ka tyoku ɗa Kashila̱ ka tonukoi Musa yain ka. 45 An ayen ushani a wurai, aku Joshuwa† tonoi n kuvon n iyamba i Awulawa, uyamba u ɗa Kashila̱ ka loko le. A cangai Katani ka Kavasu† ki ubana a uyamba u savu vi. Nte ka̱ri pini hal utuwa̱ aꞌayin a Dawuda magono. 46 Kashila̱ ka pana ta̱ kayanyan ka Dawuda. Aku Dawuda folo yi u maka Kashila̱ ka Yakubu Kuwa ku Kashila̱, 47 shegai Solomo ɗa mai ka.
48 “Gba̱ n nala, Kashila̱ Uza u Ucira Gba̱ u dusuku a kuwa ka ama a mai wa. Tyoku ɗa matsumate ma danai, an u yain kadyanshi ka Magono ma Zuba,
49 ‘Zuba ɗa karatsu ka tsugono tsu va̱,
likimba kpam a asu u ɗa aꞌene a va̱ a ka wunvuga.
Icun i kuma ku eni ka kpam ya maka mu?
Ko kpam nte a asu u uwunvuga u va̱?
50 Mpa n yain ili i na yi gba̱ n akere a va̱ wa?’ Isha. 53:7-8.
51 “Eɗa̱ aryagbaji, aza ɗa bawu iꞌa̱ri n upana̱ka kpam i ꞌyuwain Kulu Keri. Eɗa̱ tyoku u isheku i ɗe u ɗa iꞌa̱ri aza ɗa a tsu rongo kushulu n Kulu Keri kain dem. 52 A asuvu a ntsumate, matsumate ma eni ma isheku i ɗe i kpa̱ɗa̱i uwisha? Hal gba̱m a wunusai aza ɗa a danai Uza u Uwulukpi wa̱ ta̱ utuwa̱. Kpam gogo‑na i neke ɗe Kawauwi i wuna yi kpam. 53 Eɗa i wushai Mele a akere a atsumate a zuba, shegai i kpa̱ɗa̱i ma utono.”
A vara̱sai Isitifanu a wunai
54 An azapige a aza a Yahuda a panai ili iꞌya Isitifanu danai, aku a namgbai katsuma̱ cika hal a lumai ajubu a le. 55 Shegai Isitifanu wa̱ ta̱ ushaɗangi n Kulu Keri, u weɓelei zuba, aku u wenei tsupige tsu Kashila̱ n Yesu kushani a kukere ku ulyaki ku Kashila̱. 56 U danai, “Wundyai, n wene ta̱ zuba u kukpa̱i aku n wenei Maku ma Vuma kushani a kukere ku ulyaki ku Kashila̱!”
57 Aku a salai a palai atsuvu a le, kute‑kute a ka̱na̱ yi. 58 A wutukpa̱ yi a uroto u ilyuci a gita̱ yi uvara̱sa n atali tsa̱ra̱ a wuna yi.
Aza ɗa a wenei ukuna vi a zuwusai aminya a le a kapala ka kalobo ka roku uza u kala Shawulu. Shawulu: Kala ka vuma u na ka tuwa̱ ta̱ ka wokoi Bulus, kpam u woko ta̱ Katoni ka Yesu ka maci.
59 An aꞌa̱ri yi uvara̱sa, aku u yain kavasu, u danai, “Asheku Yesu, wusha kulu ku va̱.” 60 Aku u kuɗa̱ngi u salai, “Asheku, kotsu vu ka̱na̱ unyushi u cingi u na a kaci ka le wa.” An u danai nala, aku uma u ne u wuta̱i.

7:3 Kag. 12:1.

7:7 Kag. 15:13-14.

*7:16 Kondo “Ikebe i azurufa” a kaci ka idani ka “Ikebe” a Idani i Uɓa̱nga̱.

7:28 Kag. 2:11-14.

7:34 Uwt. 3:5-10.

7:37 U.Ml. 18:15.

7:40 Uwt. 32:1.

7:43 Emo. 5:25-27.

7:50 Isha. 53:7-8.

7:58 Shawulu: Kala ka vuma u na ka tuwa̱ ta̱ ka wokoi Bulus, kpam u woko ta̱ Katoni ka Yesu ka maci.