7
Jena ruwimela napu Siteba ra'íchale
'Lige alué wa'lula balé rukele alué Siteba:
―¿'La bijchiá ju napu aní alué ralámuli? ―anile.
'Lige Sitébaka alarigá nejele:
―'Emi ralámuli israelita napurigá ne 'lige napu e'wélala ju 'we a'lá gepuwa ne ra'ichálila. Alué Onorúgame napu ra'íchale ramué rijimala 'yuga alé nolíraleka, abiena ra'íchale alué Abraámi anilime rió 'yuga, alué abé 'ya ajtígame. Ramué rijimala nile alué rió. Onorúgame ra'íchale alué rió 'yuga bijí alé Mesopotamia ajtígachi, ta'chó simichi Jarani anilichi we'ká riógachi. Onorúgame anele: «A'rewa alué mué gawila 'lige mué rijimálatiri, suwábaga a'rewa. Simiboa napu mochí uché jaré ralámuli, ne 'la ruwimela alé ko», anele Onorúgame alé ajtígichi. 'Lige Abraámika simile alé asagá napu mochílige alué ralámuli Kalrea ra'íchame napu Mesopotamia anilime nile alué gawí. Uché bilena simile Jarani anilichi we'ká riógichi. 'Lige alé bejterale. Napu'lige mukusá o'nola, Onorúgame nulele Abraámi napurigá jena nawámala napu ejperégame ju 'emi. Onorúgame tabilé 'yale gawí. Tabilé pe u'tá 'yale. Pe lisensia 'yale napurigá jena asimela. Onorúgame 'yámoríle gawí alué Abraámi rijimala napu a'kinana o'chérimili nile. Onorúgame 'la bijchiá anile. Abraámi tabilé 'cho inógame nile a'lige. Onorúgame abiena anele Abraámi: «Abé nujubapi mué rijimala buyásimala jena. Alé uché bilena sebasa (Ejipto), a'kinana ralinérigame niraga mochímala alué mué rijimala. Naó siento bamí kachi 'we resí i'kimela alé alué mué rijimala. 'Lige gastigárimala ne alué ralámuli nokao napu mué rijimala resí olá. 'Lige mué rijimala ku smela jena. Napu'lige sebasa jena, ne'chí oyéramala», anile Onorúgame. 'Lige Onorúgame nulele o'chérisichi isílala rejpunániliga pe u'tá guwala napurigá tabilé we'kuámala Onorúgame 'kúchila ko. Napu'lige Abraámi inolá o'chérasa, a'kinana osá no rawé kachi abiénachigó rejpúnale isílala pe u'tá guwala. Isaki anilime nile alué Abraámi inolá. 'Lige a'kinana alué Isaki inógame nile. Akobo anilime nile alué inolá. A'kinana Akobo makué oká inógame nile. Suwábaga alué ralámuli ramué rijimala nile.
› Bilé alué Akobo inolá José nile. Uché jaré alué Akobo inolá tabilé galegá etele alué José. Cha'pile alué José, 'lige ralinele uché jaré ralámuli. 'Lige alué ralisá, o'tole alué ralágame Ejíptochi anilichi. Mejká simile, Onorúgame abiena 'la 'yuga eyénale. 10 'We resí oliachi, Onorúgame 'we 'la gu'írile. Alekeri tabilé mukule rekó resí oliae. 'Lige alué wa'lula Ejipto nulame 'we galegá etele alué José. Baraoni* Baraoni aniáká pe bisirente aniame ju, tabilé ralámuli rewalá nile. anélime nile alué wa'lula alé Ejipto nulame. Onorúgame gu'írile alué José napurigá 'we a'lá na'támala. Alué Baraoni 'we a'lá gepule alué José rejcholi ruwichi. 'Lige Baraoni wa'lula selígame neraga ajchale alué José bochígimi alé Ejipto. Alé galírale ajchale nulame nerágachigó napurigá nulámala nóchili alé nerúgame.
11 › A'kinana alé Ejíptochi 'we gurule alué go'ame. Alé napu ejperele José rijimala abiénachigó, Kanani anilichi. 'We resí ikile alé. 'Lige alué José rijimala tabilé rewale go'ame. Alé Ejipto ta'mé 'we gurule go'ame. A'lá nuteka mochile go'ame, e'wele rekochi mo'agá muchile go'ame. 12 'Lige alué Akobo júlale bo'né 'kúchila alé Ejipto go'ame pabéniliga. A'kinana júlale uchéchigo siné. Sinékó tabilé machile José ko. 13 A'kinana kulí bo'né alué José ruwile: «Ne 'emi bonila júpaché», anile alué José. 'Liko 'la machile. Sinékó tabilé machile Baraoni chieri rijimala níligo alué José. A'kinana machile alué rijimala sebasa alé. 14 'Lige alué José anele: «Jeka simawa 'emi o'maka napurigá jena mochiwa», anele. A'lige jsile alé napu José ajtile alué José rijimala napu gicháosa makué miná maligi ralámuli nile. 15 'Lige a'kinana mukule alué Akobo 'lige 'kúchilatiri alé Ejipto mochiga. 16 'Lige a'kinana o'tóleru alué Akobo 'kúchila o'chila alé 'mi Sikémichi anilichi. Alué Akobo o'chila uché bilena o'tóliru Ebroni anilichi. E'nesi Génesis 49:29-33. Alé ilile bilé resó napu ralálige Abraámi 'ya bajchabé rawé. Alué Jamori anilime 'kúchila, alué ralinele alué resó. Alé ro'áliru alué Akobo 'kúchila o'chila.
17 › A'kinana we'ká bamí kachi we'ká nile alué José rijimala alé Ejipto ejperégame. 'Lige ta'mé we'ká bamí rokáréle napurigá 'yámala alué gawí Kanani anilichi napurigá anele Onorúgame alué Abraámi 'we 'ya. 18 'Lige 'we 'ya mukule alué Baraoni, alué napu José gu'írilige 'ya. 'Lige a'kinana ajtígame wa'lula alé Ejipto nulame tabilé machile chieri ko José. 19 'Lige alué wa'lula tabilé nirame nile alué José rijimala. Regá aneme nile alué bo'né 'yuga nóchame: «U'kuchí o'chéresichi alué ralámuli israelita 'kúchila, wamí ma'chí 'lúpua alé bi'tigá suwirálikó», aneme nile. 20 'Lige ochérale bilé rió napu Moisesi anilime nile. 'We semati towí nile. Onorúgameka 'we galegá etele alué towí. 'Lige onolá, eyélatiri 'we galegá etélechigó, bakiá mechá nasoka mochile alué u'tá towí. 21 Alésí 'ma tabilé ikírole nasoa, 'mi wa'lú ba'wichí rekale alué u'tá towí bilena ganástachi bakate newárigime. 'Lige Baraoni malala rewale alé ba'wichí enágichi. 'Lige o'tole neséramia napurigá bo'né ranala neraga. 22 'Lige Moisesi wa'lú ochérasa 'we a'lá benile napu ekí benírilige alé Ejipto asagá. Suwábaga 'we a'lá benile napu ekí nóchali nerúlige alé. 'Ma wa'lú ochérasa 'we semáriga ra'íchale 'lige 'we a'lá sébali nóchale alué rió.
23 › 'Ma oká liá bamígame ka, Moisesi 'nátale simea kólimia alué ralámuli israelita bo'né rijimala. 24 'Lige alé sébaga Moisesi, etele bilé rió ejipsio wejpá chukúgachi bilé rió Moisesi rijimala. 'Lige Moisesi gu'írile alué bo'né rijimala. Me'ale alué rió Ejipto bejtégame. 25 «Suwábaga ne rijimala 'we a'lá machimela jípeko Onorúgame nuléligo ne'chí. Ne 'la nejkúrimala napurigá buinámala alué ne rijimala napurigá simámala uché bilena.» Alarigá 'nátale Moisesi. Alué rijimala tabilé alarigá 'nátale. 26 'Lige melénala Moisesi etele oká bo'né rijimala nakó uchúkachi. 'Lige Moisesi tabilé najkile napurigá aminabi nakómala. Anele: «Aka rijimala júpaché 'emi, ¿chonigá nakóliché?», anele. 27 'Lige alué abé chojkila rajkibule Moisesi. Anele: «Mueka pecha selígame júkó napurigá gustisia olámala ne'chí. 28 ¿Me'limé olá mué ne'chíchigó napurigá me'ale mué alué rió ejipsio?», anele. 29 Napu'lige alieti akisá alué, Moisésika yati 'másale mejká. Mariana anilichi simile. 'Lige alé bejterale. Pe alé asale nocha, pe nawágame nílige. 'Lige alé rewale mukí. Oká inorale alué rió alé.
30 › Alé asale oká liá bamí. Bilé rawé eyénale alé napu tabilé riógachi nile. Aminami 'we wakígachi nile alé. Alé ilile bilé rabó Sinaí anilime. Alé 'minami alué rió najtépale bilé rojá wejchégame napurigá bainoro rajá ilime. Alé nasipa ilile Onorúgame bilé santo ánjeli neraga. 31 Moisesi 'we o'wé e'negá ilile. A'lige simile abé a'bé e'nemia alué rojá wejchégame rajame. Alé sebasa, akele Wa'lula Onorúgame ra'íchachi. 32 «Ne ju Onorúgame», anile. «Alué 'ya mochígame mué rijimala Abraámi, Isákitiri, Akóbotiri, 'we 'la nirame kéturu ne'chí», anile Onorúgame. 'Liko Moisesi 'we majale, 'we 'áwalia ilile. 'Lige se'wí e'nena ilile, tabilé e'nénele napu ilile Onorúgame. 33 'Lige anele alué wa'lula Onorúgame: «Bujá mué akalá. Jena 'we najtékame ju napugiti jena ajtigame Onorúgame», anile. 34 «Ne 'la etiárubá ne 'kúchila 'we resí nília mochí alé Ejipto. 'Ma tabilé anacha ne. Nawá ne jena buinamia alué resí nilia mochígame ralámuli 'mi Ejipto. Alé julámala ne mué napurigá buinámala mué ne 'kúchila», Onorúgame anele alué rió Moisesi.
35 › 'Lige ku Ejipto simile alué Moisesi. Onorúgame ajchale alué Moisesi wa'lula neraga napurigá buinámala alué bo'né rijimala alé Ejipto mochígame napurigá simámala uché bilena napurigá tabilé resí nílamala. 'Yako alué Moisesi bijí alé Ejipto bejtégachi, tabilé galéliliru a'boi rijimálate. Anele alué rijimala: «Mueka tabilé selígame ju napurigá ra'íchali gatega einámala ramué 'yuga», anele. Onorúgame napurigá bilé ánjeli niraga napu Moisesi etele alé 'mi o'weti ilígame wejchachi nasipa rajá ilígame, alué Onorúgameka júlale alué Moisesi. 36 Moisesi 'sílikuru buyana alué ramué rijimala napurigá simámala uché bilena. 'We e'karúriga 'sile 'we semáriga alué Moisesi Onorúgame a'walila gite. Bajonile bilena wa'lú ba'wichí, Wa'lú Ba'wí Sejtákame anilichi. Oká liá bamí eyénale alé 'mi jami wakígachi napu tabilé riógachi nile we'ká ralámuli 'yuga. 'Lige alemi eyénaga 'we e'karúriga 'sile alué Moisesi alué ralámuli gu'íriga. 37 Alué Moisesi anele alué rijimala: «Onorúgame uché abé nujubapi julámala uché bilé rió napu ruimeli ju napu anele Onorúgame napurigá ruyame ju ne», anele. 38 Alué Moisesi eyénale alé wakígachi napu tabilé riógachi nílige alué 'ya ejperégame ralámuli 'yuga. Alué Onorúgame napuyeri santo ánjeli, Moisesi 'yuga ra'íchale alé 'mi rabomi Sinaí anilichi. 'Lige alué Moisesi Onorúgame ra'ichálila ruyele uché jaré ralámuli. Napu ramué niga mochiru ye rejcholi, alué Moisesi nejílala ju.
39 › Ramué rijimala 'ya ejperégame tabilé e'wale. Tabilé galéliru alué Moisesi selígame kachi. Ralámuli ku Ejipto simánilioríle. 'Liko Moisesi 'pa rabomi simile. 40 'Lige alué ralámuli anele Moisesi bonila, Aroni anilime: «Tabilé machirú alué Moisesi koche simíligo, alué napu ramué buyánilige 'naka Ejíptochi. Jípeko newáwagó jaré mono napurigá ramué tebume nímala», anile. 41 'Lige newale bilé besero. 'Lige we'ká e'karúgame ajágame me'ale alué besero kógimia. 'Lige aminami wa'lú piesta newale alué ralámuli. 'We ra'sálagá mochile a'lige alué besero newasa napurigá Onorúgame neraga eteme nile. 42 Onorúgame tabilé galele alué alarigá nokame. Alésíko Onorúgame a'rele alué ralámuli. A'má tabilé gu'írile alué ralámuli. 'Lige alué ralámuli tabilé oyérame nile Onorúgame. Pe mechá oyérame nile. Pe rayénali, pe so'pilí oyérame nile. 'Yako Onorúgame jaré rió 'yale 'nátili napurigá ruyémala ralámuli. Alué jaré rió osale napurigá anile Onorúgame. Onorúgame anile:
'Emi ralámuli israelita
'émika e'yénale oká liá bamí alé jami napu tabilé riógichi ju.
'Émika me'lisá alué ajágame pe se'núchigo kógile,
tabilé ne'chí.
'Émika tabilé tábiri kógile ne'chí.
43 'Émika newale bilé tábiri napuyeri rayénali,
napu Moloka anilime ju.
'Lige aminami newale napuyeri bilé so'pilí
napu Repani anilime ju.
'Émika alieti newasa gu'írili tánime nile
napurigá Onorúgame niraga.
Alekeri gastigárimala ne 'emi.
Mejká julámala alé we'ká riógachi Babilonia anilichi aminami.
Alarigá osale alué ralámuli napurigá anile Onorúgame ―anile Siteba.
44 A'lige anile uché rajpé alué Siteba:
―Napu'lige alué ramué rijimala 'ya ejperégame ralámuli bijí jami e'yénachi, Onorúgame nulele Moisesi napurigá newámala bilé re'obá wi'chite newárigime napurigá anele Onorúgame. Onorúgame alé nawámoríle ralámuli 'yuga ra'ichamia alué re'obá gainasa. Alué re'obá wi'chite newárigime su'panálime nile, 'lige pabega e'yénale nabí alué ralámuli alé jami. 45 Napu'lige Moisesi mukusá, 'liko Josué ajcháleru wa'lula niraga. 'Lige 'ma su'panasa, pabérale alué re'obá wi'chite newárigime napu'lige mo'ile alé Kanani anilichi wa'lú gawí bo'ígichi. Onorúgame suwábaga mabule alué bo'né saíla. 'Lige alé ilile alué re'obá wi'chite newárigime we'ká bamí napusí Rabí wa'lula asíbachi. 46 Onorúgame 'we galegá etele alué Rabí. 'Lige alué Rabí Onorúgame tánile lisensia napurigá newámala bilé wa'lú re'obá tabilé wi'chite, rejtete newárigime 'nalina. Najkile bilé re'obá napu Onorúgame alé asimela bejtega, alué bo'né Onorúgame napu Akobo oyérame nílege 'we 'ya rawé. 47 Onorúgame tabilé lisensia 'yale 'lige. A'kinana lisensia 'yale alué Rabí inolá, Salomoni anilime, napurigá newámala alué wa'lú re'obá, Onorúgame galila.
48 › Alué Wa'lula Onorúgame re'pá ajtígame tabilé bejtégame ju alé pachá re'obachi napu newame ju ralámuli. Bilé rió napu ruwime nílige napu anele Onorúgame, 'ya bajchá rawé osale napurigá anílige Onorúgame. Onorúgame anile:
49 Neka pe rewagachi ajtime ju
'lige bochígimi wijchimoba teka asame ju ne.
¿Chieti galí elimo olago mué ne'chí,
napurigá ne resíbumala?
Ne nulá suwábaga.
Neka panápuri eyéname kame.
Neka panápuri resíbame júkuru.
50 Neka 'ma newagame suwábaga tábiri jena wijchimoba
'lige re'pá rewagachi abiena.
Alarigá anele Siteba alué we'ká ralámuli.
51 A'lige 'we a'wágame anele Siteba:
―'Emi e'wélala, 'we neyúrigame ju 'emi, tabilé akenti, 'lige tabilé e'wame ju 'emi napurigá Onorúgame nulá. Pe abalieri kéturu 'emi rijimala alué 'ya mochígame. Nabí sayégame mochime ju 'emi Onorúgame Alawala 'yuga. 52 'Emi a'chigóriga nokame ju napurigá 'emi rijimala 'ya ejperégame. Alué 'emi rijimala tabilé nirame nile alué ralámuli napu ruwime nílige napu anele Onorúgame, 'lige me'líliru alué ralámuli napu anile uché bilé nawamio ralámuli gu'írimia. Jipe pe kulí kachi nejile 'emi alué gu'írame Esusi. 'Emi nulele me'línalaga alué. 53 'Emi narele Onorúgame nulalila napu 'emi 'yálirige santo ánjelite. ¡'Émika peka oyérame ke Onorúgame nulalila!
Jena ruwimela Siteba rejtete basibuga me'líriligo
54 'Liko alué e'wélala iwégame ayole Siteba 'yuga. 'We chátiri e'negá jale ayonia alué Siteba 'lige 'ma ramalátiri chi'ná jale ayoga. 55 Onorúgame Alawala gu'írile uché rajpé alué Siteba. 'Lige alué Siteba o'weti rewagachi e'nénale. 'Lige 'we semati etele alué Siteba alé 'pa rewagachi napu ajtí Onorúgame. 'We rapá ilile. Esukristo alé 'pa rewagachi ilile Onorúgame 'yuga, wajtoná. Anile 'lige alué Siteba:
56 ―E'nésirigó 'pa rewagachi. Ewagá ilíbakuru rewagá. Neka eté aba alué napu Onorúgame júlale 'pa rewagáchika napurigá bilé rió neraga. E'nesi glosario «Hijo del Hombre». Alé 'pa ilíkuru wajtoná Onorúgame 'yuga ―anile alué Siteba.
57 'Lige alué ralámulika najkala na'ómale ta akináliga, aminami a'wágame ne'oa jale. 'Liko yati júmaka cha'pile alué ralámuli alué Siteba. 58 'Lige o'tole alé 'mi suwemi tabilé riógachi. Alué ralámuli bujale alué we'lí o'pacha amoba chujkúgame a'boi o'páchala Siteba bajsibumia. 'Lige alué we'lí o'pacha bujisá alué ralámuli, alemi paka 'yale bilé rió Sauli anilime napurigá repuka asimela alué Siteba bajsibúlichi. Alué rió Sauli 'we re'malí nile. 59 Napu'lige rejtete bajsibua uchúkachi alué ralámuli me'lináliga alué Siteba, 'lige alué Siteba ra'íchale e'wele sináká, anile:
―Mué Wa'lula Esusi, narépogo ne alawala ―anele.
60 A'lige alué Siteba chojkóbisiga ilíbaga e'wele sináká anele Onorúgame:
―Mué Wa'lula, tabilé ayónawagó ye ralámuli napurigá noká. Tabilé chélagá etewa ye ralámuli rekó cha nokame ke ―anele.
'Lige alanisá yati mukule alué Siteba.
Alué Saúlika bi'lepi 'nátame nile alué ralámuli 'yuga napu Siteba me'ale.

*7:10 Baraoni aniáká pe bisirente aniame ju, tabilé ralámuli rewalá nile.

7:16 Alué Akobo o'chila uché bilena o'tóliru Ebroni anilichi. E'nesi Génesis 49:29-33.

7:56 E'nesi glosario «Hijo del Hombre».