25
Nuhpɨkɨnien ye nɨpiraovɨn iriə m-fam ten
Kɨni Yesu rɨni-pən tuk əriə mə, “Ye Nɨpɨg Kwasɨg, narmaruyen kape Kughen tukror məkneikɨn. Nɨpiraovɨn, iriə ten. Kamhatərhav yenpɨg, mhamə tukhavən ye narkurəkien kɨrik. Kɨni maseito kɨn kwən a yame rɨmnarkurək pə pə əmə tukruə mɨkɨr kafan piraovɨn mhavən ye nimə kamor lafet ikɨn. Luk 12:35; Rev 19:7 Nɨpiraovɨn mɨnə a, kɨrkɨrɨp irəriə kɨsarmar, kɨni kɨrkɨrɨp irəriə kharkun nar. Iriə kɨrkɨrɨp yamə mɨne kɨsarmar, kɨmnhavəh kapəriə laet mɨnə, mərɨg khapəh nhavəhyen kerosin* Nəgkiarien kape Gris rɨpəh nɨniyen “kerosin,” ramni mə “oel.” rəmhen tuk nɨvi-pənien ye laet. Mərɨg nɨpiraovɨn kɨrkɨrɨp yamə mɨne kharkun nar, kamhavəh kapəriə laet kɨni mhavəh mɨn kerosin rəmhen tuk nɨvi-pənien ye laet. Kɨni kwən a yame tukror mared rɨpəh nuə-aihuaayen. Kɨni napɨrien ravəh nɨpiraovɨn mɨnə a, kamhavi kəviəm, mɨsapɨr.
“Kɨni yenpɨg-əru, kwən kɨrik rokrən apomh mɨmə, ‘Kwən yame tukror mared rɨnamuə. !Hauə mɨsəm!’
“Kɨni nɨpiraovɨn iriə ten kɨmɨsarha, mhaukrakin laet kapəriə mɨnə. Mərɨg nipiraovɨn yamə mɨne kɨsarmar khani-pən tuk nɨpiraovɨn yamə mɨne kharkun nar mhamə, ‘!Awi! Havəhsi-pə kerosin rəmhen meinai kapəmawə kerosin ruɨrkək, kɨni laet mɨnə natukhapɨs.’
“Mərɨg nɨpiraovɨn yamə mɨne kharkun nar khani-pən tuk əriə mə, ‘Nɨkam. Kerosin e rɨpəh nəmhenien tuk ətawə m-fam. Mərɨg harerɨg mhavən mhavəh nɨmrɨ kapəmiə kerosin rəmhen apa ye stoa.’
10 “Mərɨg nɨpɨg nɨpiraovɨn yamə mɨne kɨsarmar kasəriwək, mhavən mə tukhavəh kerosin, kɨni kwən a yame tukror mared ruauə. Kɨni nɨpiraovɨn yamə mɨne kasərer matuk kɨmnhavən iriə min ye nəvɨgɨnien kape mared. Mhavən imə, kɨni kətapɨg.
11 “Kwasɨg ikɨn, nɨpiraovɨn yamə mɨne kɨsarmar kɨmnharerɨg-pə, mhamə, ‘!Yemehuə! !Yemehuə! Ǝhitə, pəh yakhaurə imə.’ Luk 13:25-27
12 “Mərɨg kwən a yame tukror mared rɨni-pən tuk əriə mə, ‘Yakamni əfrakɨs mə yo yakeinein əmiə.’ ” Mat 7:23
13 Kɨni Yesu rɨni ta nuhpɨkɨnien, mɨni-pən tuk əriə mə, “Ror məkneikɨn, kɨmiə takasəkeikei mɨsərer matuk, meinai nakseinein nɨpɨg mɨne aoa yame kapəmiə Yermaru tukruə iran.” Mat 24:42
Nuhpɨkɨnien ye yermamə kɨsisər yame kɨmɨrhor wok kɨn mane
(Luk 19:11-27)
14 Kɨni Yesu rɨmɨni nuhpɨkɨnien kɨrik mɨn mɨmə, “Yakamni mɨn mə narmaruyen kape Kughen tukror məkneikɨn. Yemehuə kɨrik rɨmnor apnəpeinə mə tukrɨvən ye tanə pɨsɨn kɨrik isok. Kɨni mokrən kɨn kafan yorwok misɨr kɨrhuə. Kɨni rərəhu-pən mane ye kwermɨrisɨr mə tukrhor wok kɨn. 15 Mɨvəhsi-pən mane Nəgkiarien kape nəmə Gris ramni mə mane e “talen.” Talen kɨrikianə in nərok wok kape newk 15. kɨmi ərisɨr rəmhen tuk nɨrkunien kapərisɨr. Mɨvəhsi-pən nɨtɨp kɨrkɨrɨp kɨmi yermamə kɨrik; kɨni mɨvəhsi-pən nɨtɨp kɨraru kɨmi yermamə kɨrik; kɨni mɨvəhsi-pən nɨtɨp kɨrikianə kɨmi kɨrik. Kɨni marar mɨtərhav mamvən ye kafan nəriwəkien. Rom 12:6 16 Kɨni yorwok yame rɨmɨvəh nɨtɨp kɨrkɨrɨp rɨmavən mor aihuaa əmə bisnes kɨn, kɨni mor win ye kɨrkɨrɨp mɨn. 17 Kɨni ye norien kɨrikianə əmə mɨn, yorwok yame rɨmɨvəh nɨtɨp kɨraru rɨmavən mor bisnes kɨn mor win ye kɨraru mɨn. 18 Mərɨg yorwok yame rɨmɨvəh nɨtɨp kɨrikianə in rɨmavən mɨkɨr nɨmoptanə mɨnɨm nɨtɨp kape yemehuə kafan.
19 “Kɨni newk rɨpsaah ruə mɨvən. Yemehuə a kape yorwok mɨnə a rɨrerɨg-pə kɨni mokrən kɨn ərisɨr mə tukrəm-ru mə kɨmɨrhawor-pən ye kafan mane. 20 Yorwok yame rɨmɨvəh nɨtɨp kɨrkɨrɨp rɨmavən mɨvəh nɨtɨp kɨrkɨrɨp mɨn yame rɨmnor win iran mɨmə, ‘Yemehuə. Apa kupan, nɨmɨvəhsi-pə nɨtɨp kɨrkɨrɨp, kɨni yɨmnor bisnes kɨn, mor win ye yame rəkwakw nɨtɨp kɨrkɨrɨp mɨn.’
21 “Kɨni yemehuə rɨni-pən tukun mə, ‘Nɨmnor huvə, kɨni ik yorwok huvə yame nakamraptərəkɨn huvə wok kafam kɨni mɨpəh nəpəhyen. Nɨmnor huvə məkna, ye narɨmnar tɨksɨn, kɨni jakərəhu ik nakehuə ye narɨmnar rɨpsaah. !Yuə imə pəh rɨkirau ragien!’ Mat 24:45-47; Luk 16:10
22 “Yorwok yame rɨmɨvəh nɨtɨp kɨraru ruə məm yemehuə kafan mɨni-pən tukun mɨmə, ‘Yemehuə. Apa kupan, nɨmɨvəhsi-pə nɨtɨp kɨraru, kɨni yɨmnor bisnes kɨn, mor win ye yame rəkwakw nɨtɨp kɨraru mɨn.’
23 “Kɨni yemehuə rɨni-pən tukun mɨmə, ‘Nɨmnor huvə, kɨni ik yorwok huvə yame nakamraptərəkɨn huvə wok kafam kɨni mɨpəh nəpəhyen. Nɨmnor huvə məkna, ye narɨmnar tɨksɨn, kɨni jakərəhu ik nakehuə ye narɨmnar rɨpsaah. !Yuə imə pəh rɨkirau ragien!’
24 “Mərɨg yorwok yame rɨmɨvəh nɨtɨp kɨrikianə ruə mɨni-pən tukun mə, ‘Yemehuə. Yakɨrkun mə kafam norien rəutən. Ik nakampɨk nəvɨgɨnien yame ik nɨmɨpəh nəsimien ikɨn, kɨni mampɨk kwənkwai nai yame ik nɨmɨpəh nəmənəyen ikɨn. Ror pən, yɨmɨgɨn kɨn ik, 25 mamvən, mɨkɨr nɨmɨr merkwaig kɨn mane. Ǝm-ru, mane en kafam.’
26 “Kɨni yemehuə a rɨni-pən tukun mɨmə, ‘!Ik yorwok has kɨrik! Nakamarpah pɨk. Nakwɨrkun ta mə yakampɨk nəvɨgɨnien yame yɨmɨpəh nəsimien ikɨn, kɨni mampɨk kwənkwai nai yame yɨmɨpəh nəmənəyen ikɨn. 27 Rhuvə mə to nakpivəh kafak mane mɨvən mərəhu-pən ye bang, pəh nɨpɨg yame jakrerɨg iran, jakɨrkun nɨvəhyen kafak mane iriu yame rəkwakw.’
28 “Kɨni yemehuə rɨni-pən tuk kafan yorwok mɨnə tɨksɨn mɨmə, ‘Havəh-si ta mane tukun mɨvəhsi-pən kɨmi yorwok e yame rɨmɨvəh nɨtɨp ten, 29 meinai yermamə yame ravəh nar kɨrik, tukpivəhsi-pən mɨn tɨksɨn kɨmin. Mərɨg yermamə yame kafan nar kɨrik rɨrkək, tukpivəh-si ta fam kafan narɨmnar mɨnə. Mat 13:12; Mak 4:25; Luk 8:18 30 Kɨni arakikɨn-pən yorwok e yame ramarpah, meinein norien nar huvə kɨrik ye nəpɨgnəpien- ikɨn kamasək ikɨn, kaməkwəruə ikɨn.’ ” Mat 8:12; Luk 13:28
Nuhpɨkɨnien ye sipsip mɨnə mɨne nəni mɨnə
31 Kɨni Yesu rɨmɨni mɨmə, “Nɨpɨg Yo Ji Yermamə jakuə ye nɨkhakien mɨne nəsanɨnien kafak, kɨmawə agelo mɨnə fam, Yo King, jakwəkwətə ye kafak jea mamarmaru ye nəsanɨnien mɨne nɨkakien kafak. Mat 16:27; 19:28 32 Narmamə m-fam ye kantri mɨnə fam tuksofugɨn əriə mɨnə ye nɨmrɨk, kɨni jakor narɨmnar rəmhen kɨn yermamə yame ramarha tuk sipsip mɨnə, maməwhai sipsip mɨnə mɨne nəni mɨnə. Esik 34:17; Rev 20:11-13 33 Jakəwhai sipsip mɨnə tukhavən ye kwermɨk matuk; kɨni nəni mɨnə tukhavən ye kwermɨk mawor.
34 “Kɨni Yo, King, jakni-pən tuk yamə mɨne kasərer ye kwermɨk matuk mə, ‘Hauə. Kɨmiə e yamə mɨne Rɨmɨk Kughen rɨmnautə-pre kɨn kafan nɨhuvəyen kɨmi əmiə. Hauə mhavəh naha nhagɨn yame Kughen rɨmnərəhu karɨn mə kapəmiə. Hauə mɨsarə əfrakɨs ye narmaruyen kafan yame rɨmnor əpnəpeinə iran mə kapəmiə kwasɨg ikɨn ror tokrei tanə. 35 Hauə mhavəh, meinai nɨpɨg yɨmnəmkərəv, nɨmnhavəhsi-pə nəvɨgɨnien; kɨni nɨpɨg yɨmnəkwakwə, nɨmnhavəhsi-pə nu; kɨni nɨpɨg yɨmaurə rəmhen kɨn yepsɨpɨs, nɨmnhakɨr Yo mhavən ye kapəmiə rukwanu; Aes 58:7 36 kɨni nɨpɨg kafak neipən rɨmɨkək, nɨmnhavəhsi-pə neipən kɨmi yo; kɨni nɨpɨg yɨmnamhə, nɨmɨsəm huvə Yo; kɨni nɨpɨg yɨmnamarə ye kalabus, nɨmnhauə mhavaag-pə kɨn Yo.’
37 “Kɨni nəmə atuatuk mɨnə tukhani-pə tuk Yo mhamə, ‘Yermaru. ?Naha nɨpɨg yɨmɨsəm Ik nɨmnəmkərəv, kɨni yaksəvɨgɨn Ik? ?Uə naha nɨpɨg nɨmnəkwakwə, yakhavəhsi-pre nu kɨmik? 38 ?Kɨni naha nɨpɨg yɨmɨsəm Ik yepsɨpɨs kɨni yakhakɨr ik mhavən yerkwanu? ?Uə naha nɨpɨg kafam neipən rɨmɨrkək kɨni yakhavəhsi-pre neipən kɨmik? 39 ?Kɨni naha nɨpɨg yɨmɨsəm nakamhə uə nɨmnamarə ye kalabus, kɨni yɨmnhaurə mhavaag-pre kɨn Ik?’
40 “Kɨni Yo, King, jakni-pən tuk əriə mə, ‘Yakamni əfrakɨs mə naha nhagɨn yame nɨmɨsor kɨmi piak kɨrik, nar apnapɨg mə in yermamə apnapɨg əmə, mərɨg nɨmɨsor kɨmi Yo.’ Prov 19:17; Mat 10:42; Mak 9:41
41 “Kɨni ai, jakni-pən tuk yamə mɨne kasərer ye kwermɨk mawor mə, ‘Havən isok tuk Yo. Kughen rɨnərəhu ta kapəmiə narpɨnien. Havən ye nap ehuə yame ramuək rerɨn, yame kɨmnor kape Setan mɨne yarmhə mɨnə kafan. Mat 7:23 42 Havən isok meinai nɨpɨg yɨmnəmkərəv, nɨmnhapəh nhavəhsi-pəyen nəvɨgɨnien kɨmi Yo. Kɨni nɨpɨg yɨmnəkwakwə, nɨmnhapəh nhavəhsi-pəyen nu kɨmi Yo. 43 Kɨni nɨpɨg yɨmaurə rəmhen kɨn yepsɨpɨs, nɨmnhapəh nhakɨrien Yo mhavən yerkwanu. Kɨni nɨpɨg kafak neipən rɨkək, nɨmnhapəh nhavəhsi-pəyen neipən kɨmi Yo. Kɨni nɨpɨg yɨmnamhə, mɨne nɨpɨg yɨmnamarə ye kalabus, nɨmnhapəh nhaurəyen mhavaag-pə kɨn Yo.’
44 “Kɨni iriə mɨn tukhani-pə tuk Yo mhamə, ‘Yermaru. ?Naha nɨpɨg yɨmɨsəm Ik nɨmnəmkərəv iran, uə nɨmnəkwakwə iran, uə Ik nɨmauə yepsɨpɨs, uə kafam neipən rɨkək, uə nɨmnamhə, uə nɨmnɨmarə ye kalabus, kɨni yakhapəh nhaurəyen mhavaag-pre kɨn Ik?’
45 “Kɨni jakni-pən tuk əriə mə, ‘Yakamni əfrakɨs tuk əmiə mə tukmə nakhapəh nɨsasituyen ye piak kɨrik, nar apnapɨg mə in yermamə apnapɨg əmə, mərɨg nakhapəh nɨsasituyen irak.’
46 “Kɨni iriə tukhavən mhavəh narpɨnien yame infamien rɨkək. Mərɨg nəmə atuatuk tukhavəh nɨmraghien rerɨn.” Dan 12:2; Jon 5:29

25:1: Luk 12:35; Rev 19:7

*25:3: Nəgkiarien kape Gris rɨpəh nɨniyen “kerosin,” ramni mə “oel.”

25:11: Luk 13:25-27

25:12: Mat 7:23

25:13: Mat 24:42

25:15: Nəgkiarien kape nəmə Gris ramni mə mane e “talen.” Talen kɨrikianə in nərok wok kape newk 15.

25:15: Rom 12:6

25:21: Mat 24:45-47; Luk 16:10

25:29: Mat 13:12; Mak 4:25; Luk 8:18

25:30: Mat 8:12; Luk 13:28

25:31: Mat 16:27; 19:28

25:32: Esik 34:17; Rev 20:11-13

25:35: Aes 58:7

25:40: Prov 19:17; Mat 10:42; Mak 9:41

25:41: Mat 7:23

25:46: Dan 12:2; Jon 5:29