KITI KƆNFƐNNƐ
sɛwɛ
Sɛwɛ wi nawa sɛnrɛ
Kiti kɔnfɛnnɛ sɛwɛ wi yɛn na para ŋga kìla pye Izirayɛli woolo pe yeŋgɔlɔ wa Kana tara ti ni mari ta ko wogo na. Cɛngɛlɛ ke ni fuun kàa pye ma cɛncɛn wa tara nda kàa ta ta ti ni. Ɛɛn fɔ wunluwɔ sila pye wa gbɛn mbaa pe yɛgɛ sinni. Wagati lɛgɛrɛ na Izirayɛli woolo pe ma kaa laga Yɛnŋɛlɛ li na, na yarisunndo gbogo. Kona Yɛnŋɛlɛ li mɛɛ ti cɛngɛlɛ kele yɛgɛ woolo ma pan ma to Izirayɛli woolo pe na ma ya pe ni. Na paga ka pe kapere ti jɛn mberi yaga, mbe Yawe Yɛnŋɛlɛ li yeri li pe saga, Yɛnŋɛlɛ li mɛɛ «Kiti kɔnfɛnnɛ» torogo jaŋgo mbeli woolo pe shɔ. Ki kiti kɔnfɛnnɛ pàa pye lere kɛ ma yiri shyɛn: Otiniyɛli, naa Ehudi, naa Shamiyari, naa Debora, naa Zhedewɔn, naa Tola, naa Yayiiri, naa Zhefite, naa Ibisan, naa Elɔn, naa Abidɔn konaa Samisɔn.
Ki «kiti kɔnfɛnnɛ» pe sila pye paa nala pilige woolo pe yɛn. Pàa pye kagala yɛgɛ wɔfɛnnɛ nakoma leele shɔfɛnnɛ, na cɛnlɛ nuŋgba nakoma cɛngɛlɛ lɛgɛrɛ yɛgɛ sinni. Wa kiti kɔnfɛnnɛ sɛwɛ wi ni, kala nuŋgba pe mali sɛnrɛ ti yo yosaga lɛgɛrɛ na. Izirayɛli woolo pe ma kaa je mbe logo Yɛnŋɛlɛ li yeri mbe saa yarisunndo gbogo. Pe kapere ti kala na, Yɛnŋɛlɛ li ma ti pe juguye pe ma pan ma to pe na. Leele pe mɛɛ gbele ma Yawe Yɛnŋɛlɛ li yeri li pe saga, li mɛɛ shɔfɔ torogo pe kan. Leele pe ma Yɛnŋɛlɛ li jɛn wagati jɛnri ni, ko puŋgo na pe mɛɛ sɔngɔrɔ na pe yarisunndo ti gbogo. Kona malaga ma to pe na wagati wa ni, pe ma yɛyinŋge ta wagati wa ni. Ki wagati wìla pye maara wagati, ma pye kaŋgbanga mbe ya gbɔn pe na. Ki wagati wi ni, wunluwɔ sila pye wa Izirayɛli tara ti ni. Pe ni fuun nuŋgba nuŋgba pàa pye na tanri pe nandanwa kala lo na (Kiti 21.25).
Sɛwɛ wi yɛn ma kɔɔnlɔ yɛgɛ ŋga na
Izirayɛli woolo pàa Kana tara ti walaga nuŋgba shɔ 1.1–2.5
Yɛnŋɛlɛ làa kiti kɔnfɛnnɛ torogo Izirayɛli woolo pe kan 2.1–3.6
Otiniyɛli, naa Ehudi konaa Shamigari 3.7-31
Debora, naa Baraki konaa Yayɛli 4–5
Zhedewɔn 6–8
Abimelɛki 9.1-57
Tola, naa Yayiiri konaa Zhefite 10.1–12.7
Ibisamu, naa Elɔn konaa Abidɔn 12.8-15
Samisɔn 13–16
Dan cɛnlɛ woolo konaa pe Yɛnŋɛlɛ gbɔgɔsaga 17–18
Izirayɛli woolo sanmbala Pàa malaga gbɔn Bɛnzhamɛ cɛnlɛ woolo pe ni 19–21
IZIRAYƐLI WOOLO PAA KANA TARA TI SHƆ
1
1.1–2.5
Izirayɛli woolo pe cɛngɛ
wa Kana tara
wa Kana tara
1 Zhozuwe wi kuŋgɔlɔ, a Izirayɛli woolo pè si Yawe Yɛnŋɛlɛ li yewe ma yo fɔ: «We ni, cɛnlɛ liliin li daga mbe keli sa to Kana tara fɛnnɛ pe na?»
2 A Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si pe pye fɔ: «Zhuda cɛnlɛ loli. Ye wele, mi yɛn na Kana tara ti nii pe kɛɛ.»
3 Kona, Zhuda cɛnlɛ woolo pè si Zhuda wi nɔsepyɔ Simeyɔn wi cɛnlɛ woolo pe pye fɔ: «Ye pan we kɔrɔgɔ wa tara laga ŋga kì kan we yeri ki ni, we sa malaga gbɔn Kana tara fɛnnɛ pe ni wege shɔ. Ko puŋgo na, we yaa kari wa ye woro ti ni sa ye saga.» A Simeyɔn cɛnlɛ woolo pè si taga Zhuda cɛnlɛ woolo pe na. 4 A pè si yiri ma kari sa malaga ki gbɔn. A Yawe Yɛnŋɛlɛ lì si Kana tara fɛnnɛ, naa Perɛzi cɛnlɛ woolo† 1.4: Zhenɛ 13.7; 34.30; Zhozu 17.15 pe le pe kɛɛ. Pàa lere waga kɛ (10 000) wo gbo wa Bezɛki ca. 5 Pàa wunlunaŋa Adoni Bezɛki wi yan wa ki ca ki ni ma to wi na. Pàa malaga gbɔn Kana tara fɛnnɛ naa Perɛzi cɛnlɛ woolo pe ni ma ya pe ni. 6 Adoni Bezɛki wìla fe; ɛɛn fɔ, a pè si taga wi na ma saa wi yigi, mɛɛ wi kɛyɛn yombɛgbɔrɔ naa wi tɔɔrɔ yombɛgbɔrɔ ti kɔɔnlɔ. 7 Kona, a Adoni Bezɛki wì sho fɔ: «Wunlumbolo nafa taanri ma yiri kɛ mbele pe kɛyɛn yombɛgbɔrɔ naa pe tɔɔrɔ yombɛgbɔrɔ tìla pye ma kɔɔnlɔ pe na, yaakara nda tìla pye na yinrigi wa na tabali wi na na tuun tara, to pàa pye na kaa. Ŋga mìla pye, ko Yɛnŋɛlɛ lì sɔngɔrɔ na na.» A pè si kari wi ni wa Zheruzalɛmu ca; pa wìla saa ku wa.
8 Zhuda cɛnlɛ woolo pàa saa to Zheruzalɛmu ca woolo pe na ma ca ki shɔ, ma leele pe gbo tokobi ni, mɛɛ ca ki sogo. 9 Ko puŋgo na, Kana tara fɛnnɛ mbele pàa pye ma cɛn wa yanwira tara ti ni, naa Negɛvu tara ti ni konaa wa yanwira tigiwɛn tara ti ni, a Zhuda cɛnlɛ woolo pè si kari mbe sa malaga gbɔn pe ni. 10 Kana tara fɛnnɛ mbele pàa pye ma cɛn wa Eburɔn ca, Zhuda cɛnlɛ woolo pàa saa to pe na. Faa pàa pye na Eburɔn ca ki yinri Kiriyati Ariba. Pàa malaga gbɔn ma ya Sheshayi sege woolo, naa Ahima sege woolo konaa Talimayi sege woolo pe ni.
11 Pè kaa yiri lema, a pè si saa to Debiri ca woolo pe na. Faa pàa pye naga yinri Kiriyati Sefɛri† 1.11: Zhozu 15.15-19. 12 A Kalɛbu wì sho fɔ: «Lere ŋa ka ya mbe malaga gbɔn Kiriyati Sefɛri ca woolo pe ni mbege shɔ, mi yaa na sumborombyɔ Akisa wi kan ki fɔ wi yeri wi jɔ.» 13 Kì kaa pye ma, Kalɛbu wi jɔnlɔ Kenazi wi pinambyɔ Otiniyɛli, a wì si kari ma saa ca ki shɔ. A Kalɛbu wì suu sumborombyɔ Akisa wi kan wi yeri wi jɔ. 14 Puŋgo na, sumboro wìla kaa gbɔn wa wi pɔlɔ Otiniyɛli wi tanla, a wì sigi yo wi kan ma yo wi tara laga ka yɛnri wi to Kalɛbu wi yeri. Kona, a Akisa wì si yew ma yiri wa wi sofile wi na ma tigi. A Kalɛbu wì suu yewe ma yo fɔ: «Yiŋgi maa jaa.»
15 A wì suu to wi yɔn sogo ma yo fɔ: «Mila ma yɛnri, ma kajɛŋgɛ pye na kan, ma puluyo ya kan na yeri, katugu tara laga ŋga mà kan na yeri wa yɔnlɔparawa kalige kɛɛ ki na, tɔnmɔ woro wa ki ni.» A Kalɛbu wì si tara ti gona puluyo naa ti nɔgɔna puluyo yi kan wi yeri† 1.15: Zhozu 15.19.
16 Moyisi wi nafɔ lenaŋa wìla pye Keni cɛnlɛ woolo wo wa. Wi setirige piile pè si yiri wa Zheriko ca, ko ŋga pe yinri sɛngɛndire ca ye, poro naa Zhuda cɛnlɛ woolo pe ni, ma saa cɛn wa Zhuda tara gbinri lara ti ni, wa ki leele pe sɔgɔwɔ, ma wa Aradi ca ki yɔnlɔparawa kalige kɛɛ yeri.
17 A Zhuda cɛnlɛ woolo pè si pinlɛ wi nɔsepyɔ Simeyɔn wi cɛnlɛ woolo pe ni, a pè saa malaga gbɔn Kana tara fɛnnɛ mbele pàa pye ma cɛn wa Zefati ca pe ni. Pàa leele pe gbo pew, ma ca ki ni fuun ki tɔngɔ maga tɛgɛ ki yɛ Yawe Yɛnŋɛlɛ li kan. A pè sigi mɛgɛ taga naga yinri Ɔrima† 1.17: Eburuye sɛnrɛ ti ni Ɔrima mɛgɛ ki kɔrɔ wowi ŋa mbege tɔngɔ pew.. 18 Zhuda cɛnlɛ woolo pàa Gaza, naa Asikalɔn konaa Ekirɔn cara† 1.18: Gaza, naa Asikalɔn konaa Ekirɔn cara tìla pye wa Mediterane kɔgɔje yɔn ki na, wa funwa laga falafala ki ni (Zhozu 13.3). ti shɔ mari ta konaa ti kanŋgara na tara ti ni. 19 Yawe Yɛnŋɛlɛ lo jate làa pye pe ni. Kì pye ma, pàa ya ma yanwira tara ti shɔ. Ɛɛn fɔ, pe sila ya mbe leele mbele pàa pye ma cɛn wa funwa laga falafala ki ni pe purɔ, katugu malaga gbɔnwotoroye tugurɔn woolo la pye pe yeri. 20 Pàa Eburɔn ca ki kan Kalɛbu wi yeri paa yɛgɛ ŋga na Moyisi wìla ki yo we. A Kalɛbu wì si Anaki setirige piile taanri pe purɔ† 1.20: Nɔmbu 14.24; Dete 1.36; Zhozu 14.9-14.
21 Bɛnzhamɛ cɛnlɛ woolo pe sila ya mbe Zhebusi cɛnlɛ woolo pe purɔ, poro mbele pàa pye ma cɛn wa Zheruzalɛmu ca we. Pe yɛn ma cɛn wa Bɛnzhamɛ cɛnlɛ woolo pe sɔgɔwɔ ali ma pan ma gbɔn nala.
22 A Zhozɛfu setirige piile pè si kari ma saa to Betɛli ca ki na ma malaga gbɔn ki woolo pe ni. Yawe Yɛnŋɛlɛ làa pye pe ni. 23 Pàa keli ma leele tun, a pè saa Betɛli ca kagala ke yewe ma ke jɛn. Faa pàa pye naga yinri Luzi. 24 Kagala yewefɛnnɛ pe gbɔnsaga wa, a pè si naŋa wa yan wila yinrigi wa ca ki ni, a pè suu pye fɔ: «We mbe ya ye wa ca ki ni laga ŋga na, ki naga we na, pa we yaa kajɛŋgɛ pye ma kan.» 25 Pe mbe ya ye wa ca ki ni laga ŋga na, a naŋa wì sigi naga pe na. Kì pye ma, a Zhozɛfu setirige piile pè si ca woolo pe ni fuun pe gbo tokobi ni. Ɛɛn fɔ, pàa ko naŋa wo naa wi go woolo pe ni fuun pe yaga, a pè kari. 26 A ki naŋa wì si kari ma saa cɛn wa Hɛti cɛnlɛ woolo pe tara, ma ca ka kan wa maga mɛgɛ taga naga yinri Luzi. Ko mɛgɛ ko ki yɛn ki na ali ma pan ma gbɔn nala† 1.26: Zhozu 16.2.
27 Manase cɛnlɛ woolo pe sila ya mbe Bɛti Sheyan ca woolo pe purɔ, naa Taanaki ca woolo, naa Dɔri ca woolo, naa Yibileyamu ca woolo, naa Megido ca woolo konaa ti kanŋgara kapire woolo pe ni. Ki kala na, ki Kana tara fɛnnɛ pàa yere ki yerewe mbe koro mbe cɛn wa ki tara laga ki ni. 28 Naa Izirayɛli woolo pàa kaa fanŋga ta ma wɛ Kana tara fɛnnɛ pe na, pe sila pe purɔ. Ɛɛn fɔ pàa pe le kulowo tunndo ni.
29 Efirayimu cɛnlɛ woolo pe sila ya mbe Gezɛri ca woolo pe purɔ. Ki Kana tara fɛnnɛ pàa koro ma cɛn wa Efirayimu cɛnlɛ woolo pe sɔgɔwɔ.
30 Zabulɔn cɛnlɛ woolo pe sila ya mbe Kitirɔn ca woolo konaa Nahalɔli ca woolo pe purɔ. Ki Kana tara fɛnnɛ pàa koro ma cɛn wa Zabulɔn cɛnlɛ woolo pe sɔgɔwɔ, a Zabulɔn cɛnlɛ woolo pè pe le kulowo tunndo ni.
31 Asɛri cɛnlɛ woolo pe sila ya mbe Ako ca woolo pe purɔ, naa Sidɔn ca woolo, naa Alabu ca woolo, naa Akizibu ca woolo, naa Eliba ca woolo, naa Afiki ca woolo konaa Erehɔbu ca woolo pe ni. 32 Kì pye ma, Asɛri cɛnlɛ woolo pàa cɛn wa ki tara ti ni wa ki Kana tara fɛnnɛ pe sɔgɔwɔ, katugu pe sila pe purɔ.
33 Nɛfitali cɛnlɛ woolo pe sila ya mbe Bɛti Shɛmɛshi ca woolo poro naa Bɛti Anati ca woolo pe purɔ. Ɛɛn fɔ, pàa cɛn wa ki Kana tara fɛnnɛ mbele pàa pye wa tara ti ni faa pe sɔgɔwɔ. Pàa ki cara shyɛn ti woolo pe le kulowo tunndo ni.
34 Amɔri cɛnlɛ woolo pàa Dan cɛnlɛ woolo pe wɔnrɔgɔ, a pè lugu ma kari wa yanwira ti na; pe sila pe yaga pe tigi wa gbunlundɛgɛ laga ki ni. 35 Amɔri cɛnlɛ woolo pàa koro ma cɛn wa Hari Herɛzi ca, naa Ayalɔn ca konaa Shaalibimu ca ki ni. Ɛɛn fɔ, a Zhozɛfu setirige piile pè si kaa fanŋga ta pe na, mɛɛ pe le kulowo tunndo ni. 36 Amɔri cɛnlɛ woolo pe tara kɔnlɔ làa yiri wa Akirabimu tinndi wi na, ma saa gbɔn wa Sela ca, mɛɛ toro ma kari wa yɛgɛ.
†1:4 1.4: Zhenɛ 13.7; 34.30; Zhozu 17.15
†1:11 1.11: Zhozu 15.15-19
†1:15 1.15: Zhozu 15.19
†1:17 1.17: Eburuye sɛnrɛ ti ni Ɔrima mɛgɛ ki kɔrɔ wowi ŋa mbege tɔngɔ pew.
†1:18 1.18: Gaza, naa Asikalɔn konaa Ekirɔn cara tìla pye wa Mediterane kɔgɔje yɔn ki na, wa funwa laga falafala ki ni (Zhozu 13.3).
†1:20 1.20: Nɔmbu 14.24; Dete 1.36; Zhozu 14.9-14
†1:26 1.26: Zhozu 16.2