9
1 Meke zama pule la si Asa, “Maqu tozi va hinokarani gamu, kaiqa gamu pu koa hire, si lopu kaqu mate, osolae dogoria gamu sa Binaṉara te Tamasa pu mae somania na ṉiniraṉira.”
Ta Ilirae Ṉedala sa Isumatana e Zisu pa Toqere
(Matiu 17:1-13; Luke 9:28-36)
2 Meke sipu hola ka onomo rane, si turaṉa lani Zisu pa keke toqere ululuna sari Pita, Zemisi meke Zone, vasina koa teledia si arini. Meke sipu korapa doṉo la rini, si ta ilirae ṉedala si Asa.* 2 Pit 1:17-18 3 Sa Nana poko si ṉedala, meke keoro sisigiti, hola ni doduru tiṉitoṉa keorodi pule saripu boka taveti rina tie pa pepeso. 4 Meke dogori ri ka ṉeta disaepeli sari Ilaiza meke Mosese korapa vivinei dia koe Zisu. 5 Meke zama la se Pita koe Zisu, “Titisa, leana hola sapu koa tani si gami! Mami taveti ka ṉeta ipi, keke Tamugoi, keke te Mosese, meke keke te Ilaiza,” gua si asa. 6 Na lopu gilania Pita nasa si kote boka zama nia sa, sina matagutu hola dia sari ka ṉeta.
7 Meke mae nobi i keke lei si arini, meke avosia rini si keke mamalaiṉi mae gua koasa lei, sapu zama, “Hie tugo sa Tuqu koleo, mi avosia si Asa!” gua.* Mt 3:17; Mk 1:11; Lk 3:22 8 Meke seke liṉana lamae si arini, ba loke tie pule si dogoria rini, ba e Zisu mo telena si korapa koa koa rini.
9 Meke sipu gore pule rini koasa toqere, si tozini Zisu si arini, “Mi lopu vivinei nia pa tie sapu gua ele dogoria gamu, osolae turu pule pa minate sa Tuna na Tie,” gua si Asa.
10 Ke va tabea rini, ba podalae vari vivinei nia rini teledia na sa ginuana sa, “turu pule pa minate?”
11 Meke nanasia rini se Zisu, “Na vegua ke zama sari na tie va tumatumae koasa Tinarae te Mosese, sapu e Ilaiza tu si pule va kenue mae pa totoso lopu ele mae sa Karisito, gua?” gua si arini.* Mal 4:5; Mt 11:14
12 Meke olaṉi Zisu, “Hinokara, e Ilaiza tugo si kaqu mae va kenue pude va nama va toṉoto vekoi sari doduru ginugua. Ba na vegua ke ta zamae tu pa Kinubekubere Hope sapu sa Tuna na Tie si kaqu koa tava sigiti, meke ta kilu koari na tie? 13 Ba maqu tozi va hinokarani gamu, sapu ele pule kenu mae tu se Ilaiza* Sapu gunia Zisu koe Ilaiza si e Zone papitaiso, mamu tiroa Matiu 17:13., ba ṉoṉovalia rini si asa pa siraṉa gua mo sapu hiva nia rini, gua tugo sapu zama nia sa Kinubekubere Hope koasa guguana sa.”
Salaṉia Zisu si Keke Koreo sapu Koa ia na Tomate Kaleana
(Matiu 17:14-21; Luke 9:37-43)
14 Meke totoso kamo pule mae koari kasa disaepeli se Zisu, meke sari ka ṉeta disaepeli, si dogoria rini sa puku vinarigara lavata korapa koa nana vasina, meke kaiqa rina tie va tumatumae koasa Tinarae te Mosese si varivaritokei koari kasa disaepeli. 15 Meke totoso dogoria tugo ri doduru tie se Zisu, si magasa sisigiti si arini, ke haqala la koa Sa, meke va kamoa rini si Asa. 16 Meke nanasi Zisu sari Nana disaepeli, “Na sa si varitokei nia gamu koarini?” gua si Asa.
17 Meke keke tie koasa vinarigara si olaṉa, “Baṉara, turaṉa mae nia rau koa Goi sa tuqu koreo, na koa ia na tomate kaleana si asa, ke lopu boka zama. 18 Pana kamoa tomate kaleana si asa, si va hoqaia sa pa pepeso, meke vuraia na ṉoroṉoro ṉuzuna, na garata livona, meke totoqehe doduru tinina si asa. Tepai rau sari na Mua disaepeli pude hipuru pania sa tomate kaleana, ba lopu boka rini,” gua si asa.
19 Meke olaṉa la se Zisu, “Kei, na sinage loke mia vina hinokara! Ve seunae gua si kaqu koa turaṉa gamu, na tupitini gamu Rau? Turaṉa mae nia koa Rau sa koreo!” gua si Asa. 20 Meke turaṉa mae nia rini koe Zisu sa koreo. Meke sipu dogoria sa tomate kaleana si Asa, si lopu sana kamo pulea sa koreo, ke hoqa pa pepeso, meke topili lamae, na vuraia ṉoroṉoro ṉuzuna si asa. 21 Meke nanasia Zisu sa tamana, “Ve seunae gua ta evaṉa koasa sapu guahe?”
Meke olaṉa sa tie, “Podalae tu sipu kobukoburuna. 22 Soku totoso, si ele podekia sa tomate kaleana pude va matea si asa, ke va hoqaia sa si asa pa nika meke pa kolo. Mu tataruni gami, mamu tokani gami, be guana boka Goi!” gua si asa.
23 “Uve, be guana boka si goi telemu, sina doduru tiṉitoṉa si lopu tasuna koasa tie sapu va hinokara,” gua se Zisu.
24 Lopu sana zama va ululae sa tie pu ari tuna, “Va hinokara si rau, ba lopu garo sa qua vina hinokara, ke mamu toka nau,” gua si asa.
25 Meke totoso dogoria Zisu sapu haqala varigara mae sari na tie, si zama ia Sa sa tomate kaleana, “Agoi na tomate sapu evaṉia sa nuli na poka, zama igo Rau si goi, mamu vura taloa koasa koreo, mamu lopu nuquru pule hokara koasa!” gua si Asa.
26 Meke sipu beto gagaemana sa tomate kaleana si ta kamoe va kalekaleana sa koreo, meke tiqe vura taloa koasa si asa. Doṉo guana tie matena sa koreo, ke soku ari na tie si zama, “Ele mate si asa!” gua. 27 Ba taṉinia Zisu sa limana, meke va tekulia, ke turu si asa.
28 Sipu ele nuquru pa vetu se Zisu, si nanasa golomia ri Nana disaepeli si Asa, “Na vegua ke lopu boka hipuru pania tu gami sa tomate kaleana?” gua si arini.
29 Meke olaṉa se Zisu, “Pa vinaravara mo si boka ta hipuru palae sapu gua asa, loketoṉa pule,” gua si Asa.
Tozi Pulea Zisu Guguana sa Nana Minate
(Matiu 17:22-23; Luke 9:43-45)
30 Meke taluarae vasina se Zisu meke sari Nana disaepeli, meke ene va korapa hola la gua pa Qaleli si arini. Lopu hiva vata gilana nia Zisu koa ri na tie, sa vasina koa si Asa, 31 sina korapa va tumatumaei Sa sari Nana disaepeli sapu sa Tuna na Tie si kaqu ta vala pa limadi rina tie pu kote va matea si Asa. Ba hola ṉeta rane, si kaqu turu pule si Asa, gua.
32 Pupuhu nia rini ginuana sa vina tumatumae hie, ba pamaṉa nanasia rini si Asa.
Esei sapu Arilaena Hola?
(Matiu 18:1-5; Luke 9:46-48)
33 Totoso kamo pa Kepaniami si arini, meke sipu ele nuquru rini pa vetu, si nanasi Zisu sari Nana disaepeli, “Na sa si varitokei nia gamu pa siraṉa?” gua si Asa.
34 Ba lopu hite kulu si arini, sina koasa dia inene pa siraṉa, si varivaritokei nia rini sapu esei si arilaena hola, gua.* Lk 22:24 35 Habotu se Zisu meke tioki Sa sari ka manege rua disaepeli, meke zama, “Be keke tie si hiva koa na ṉati hiniva si mani va hiteke pule nia, mani nabulu ni sari doduru.”* Mt 20:26-27, 23:11; Mk 10:43-44; Lk 22:26
36 Meke vagia Sa si keke koburu hite, meke va turua Sa pa kenudia rini; kuka vagia Sa si asa, meke zama, 37 “Asa sapu va kamo ia si keke ri na koburu hite hire pa korapa pozaqu Rau, si va kamo Au tugo sa si Arau. Meke asa sapu va kamo Au, si lopu Arau mo, si va kamo Au sa, ba Asa tugo sapu garunau si Arau,” gua se Zisu.* Mt 10:40; Lk 10:16; Zn 13:20
Asa sapu Lopu Kana Gita si Tokani Gita
(Luke 9:49-50)
38 Zama se Zone koa Sa, “Baṉara, dogoria gami si keke tie sapu hipuru palae tomate kaleadi pa pozamu Goi, meke tozi nia gami si asa pude noso, sina lopu somanaena koa gita si asa,” gua si asa.
39 Ba zama se Zisu, “Mi lopu podekia pude va nosoa si asa, ura loke tie pu tavetia si keke tinavete variva magasana pa pozaqu Rau, si kote boka zama va kaleana Au. 40 Ura asa sapu lopu va kari gita, si tokani gita tugo.* Mt 12:30; Lk 11:23 41 Maqu tozi va hinokarani gamu, asa sapu poni gamu si keke kapa kolo mo, koa gua sapu na tie taqarau si gamu, si hinokara sapu kote vagia tugo sa sa nana pinia.* Mt 10:42
Sa Tinoketoke pu Va Kamo Gita pa Sinea
(Matiu 18:6-9; Luke 17:1-2)
42 Asa sapu vata luarae ia si keke koburu hite gua hire pa nana rinaṉeraṉe koa Rau, si leana hola koa sa tie sana si pude sidolo nia patu lavata ruana, meke la va lodu pania gana pa lamana peava. 43 Ke be vata luarae ia sa kali limamu sa mua rinaṉeraṉe, si mamu gomu pania! Ura leana hola si be gomugomumu meke vagia goi sa tinoa hola, hola nia si be koa beto dia sari karu limamu, meke ta okie la pa Heli, koasa nika sapu lopu hite ari matena.* Sari kara vesi 44, 46 si lopu koa pa doduru Kinubekubere Hope koadi. Meke kekeṉoṉo puta si arini koasa vesi 48.* Mt 5:30 45 Meke be vata luarae ia sa kali nenemu sa mua rinaṉeraṉe, si mamu gomu pania! Ura leana hola si pude gomu palae kali nenemu, meke nuquru pa tinoa hola, hola nia si pude koa beto dia nenemu, meke ta okie la pa Heli. 47 Meke be vata luarae ia sa kali matamu sa mua rinaṉeraṉe, si mamu lobiti pania gana! Ura leana hola si pude nuquria goi sa Binaṉara te Tamasa* Mamu tiro la ia sa buka Revalesoni 20:11-15., koa ke kali matamu mo, hola nia si pude koa beto dia matamu, meke ta okie la pa korapa Heli.* Mt 5:29 48 Vasina pu lopu ari matedi sari na uloso pu ganidi rini, meke sa nika sapu suludi si lopu hite ari matena.* Ais 66:24
49 Doduru tie si kaqu tava via pa nika, gua sapu tava via sa vina vukivukihi koasa soloti.* Gina zama nia sa vesi hie sa hahanana tadi Ziu pa vina vukivukihi. Sari na tie si na vina vukivukihi toana (Roma 12:1) meke kaqu tava via si arini koa sa nika, guana tinasuna meke na tina sigiti pa dia tinoa (1 Pita 1:7, 4:12), kekeṉoṉo guana vina vukivukihi tadi na Ziu pukerane sapu tava via koasa soloti pude va qetua sa Tamasa. (Liv 2:13, Izk 43:24)
50 Soloti si leana, ba pana murimuri sa liṉiliṉi soloti tanisa, si vegua meke kaqu boka va liṉiliṉi pulea gamu si asa? Mi tagoa gamu sa soloti, sapu sa tinoa binaere, pude mani toa koa gamu sa binule.”* Mt 5:13; Lk 14:34-35
*9:7 Mt 3:17; Mk 1:11; Lk 3:22
*9:13 Sapu gunia Zisu koe Ilaiza si e Zone papitaiso, mamu tiroa Matiu 17:13.
*9:35 Mt 20:26-27, 23:11; Mk 10:43-44; Lk 22:26
*9:37 Mt 10:40; Lk 10:16; Zn 13:20
*9:43 Sari kara vesi 44, 46 si lopu koa pa doduru Kinubekubere Hope koadi. Meke kekeṉoṉo puta si arini koasa vesi 48.
*9:47 Mamu tiro la ia sa buka Revalesoni 20:11-15.
*9:49 Gina zama nia sa vesi hie sa hahanana tadi Ziu pa vina vukivukihi. Sari na tie si na vina vukivukihi toana (Roma 12:1) meke kaqu tava via si arini koa sa nika, guana tinasuna meke na tina sigiti pa dia tinoa (1 Pita 1:7, 4:12), kekeṉoṉo guana vina vukivukihi tadi na Ziu pukerane sapu tava via koasa soloti pude va qetua sa Tamasa. (Liv 2:13, Izk 43:24)