1 Ngundilo naluno, Yesus ya yokolo, oololo, Galili sono koongeyingo dabemimo nguno bibitewolo. 2 Ene ngundilo tetoni, oni simoo bale oowooyingga oolengo mayelo, Yesus tanggeyimo gooboowootoyi, ngulo Yesus ene wanggo sanganimo oolelo, bibitetoni, oniku ngu sono dabemimo kelidi sanganimo oluwonggori. 3 Asa, ngu naluno, ene mande yamonggawo yunolo, nguno oo oowooyingga etuyelolo ewolo. Oni gula kono Rayis yuwooyi kuliyowolo.

4 Ene kuliyootoni, Rayis yuwooyi gidega ooleko soletoni, nguno numbo mayelo nemukowonggori. 5 Oo yuwooyi gidega mela digi gumi digidodo musiyosina solewonggori. Mela nguno ulungga kini. Ngulo oo yuwooyingga ngu sodedonangge oolewonggori. 6 Ene uli ulo, mela newendemo uweloyi kini. Mela bodaga nangge ngulo ngundilo tewolo. Ene sa oolelo, kenootoni ariyewolo. Ngulo digi gookingombo dedoni, bidodo ariyelo kumoowolo. 7 Oo yuwooyi gidalega utoo so sanggilidodomu, kakali dimoo uto oo kewoolokono solewonggori. Kakali dimoo uto sanggilidodomu oolelo, ngundo doobengolo wiliyowonggori. Ngundilo tetoni, ngulo ma enggewolo. 8 Ene oo yuwooyi gidalega mela gome oolengomo solewonggori. Ngu oo yuwooyinggaku gome oolelo, ulungga yelo, gome enggewonggori. Gidalega engge onibi kandegula (100), gidalega engge onibi kabusa (60), gidalega engge onibiga kande elaya (30) enggewolo. 9 Oni sodeyidodo ngu mande ingoya, ene komo gome ingoyi! Elo ewolo.

10 Kootusina, Yesuslo sulena oniku eneno ombulo, sumoo ewonggori. Ge ndawugalo ngulo, mande yamonggawo nangge oni simoo baleno ete? Elo ewonggori. 11 Ene ngundilo sumoo etoyi, asa, ene mande gumi ewolo. Anut Oo Bidodo Sembuli Sembunaye, ngundo mande damoningga, ngundo enengo oni simoo bale soboyelooteku, ngu kombiteyingo oolooteku, ngu ye tunoo etuyelowa. Ene oni gidalegano ngu, no mande nga eneno yootunolo ma ewano. 12 Ngundilo nangge, oni gula Anutlo Mande Keda Mesalango ingolo, ngu dowootoni, Anutndo oo gula suleyolo, ingonduduni oowooyingga inowa. Ngundilo nangge, oni gula Anutlo Mande Keda Mesalango ngu ma dowoolo, ene koletelo yowoku ngu nangge dowoololuwaku ngu, asa, Anutndo ngu nguya andangelo yowa. 13 Nondo mande yamonggawo eneno etenoku, ngulo damoni ngandilo. Ene doongetelo, oo kenowanggoku ngu, ene ngulo damoni gome ma ingowanggo. Ngundilo nangge, ene mande ingolo ngu, ene ngulo ingondudu telo, nowoondoyemo yolo ma siliyowolo. 14-15 Ngundilo oni simoo bale, ngulo damoniye kulimi Anutlo ingondudu eyingo oni, Ayisaya, ngundo mandega eyingomu, engge tunootewolo. Ene ngandilo ewolo.

16 Yesusndo mande gula ewolo. Ngu gome oolengo, ye ngu oni ngundilo kini. Ye doongeyembo oo kenolo, nowoondoye gome ingolo, ko sodeyebo ingolo gome ingowanggo. 17 Asa, no yeno mande yanggango eteno. Kuli, Anutlo ingondudu eyingo oni, ko, oni gidalega nowoondoyemo hamoo teyingomu, ngundo nowoondoye bidodo yengo ataga kenootenggoku, ngu kenowelo ingowanggo. Ene yendo Mande Keda Mesalango ataga ingootenggoku, ene nguya ingowelo hahangewonggoku, ngulo ngu, ene ereremo kinilo ewolo.

18 Ye komo ingoyi! Onindo oo yuwooyi kono kuliyowoku mande yamonggawo, ngulo damoni ngu ngandilo. 19 Oni gidalega Anutlo mande damoningga, ngundo enengo oni simoo bale soboyelooteku, ngu ingolo, ingondudunimo nangge ingolo, ngulo gome ma ingootenggoku ngu, ariya, sodedonangge Setando ombulo, Anutlo mandega ingowonggoku, ngu andangelo yowa. Ngungga ngu, oo yuwooyi ooleko soleteku ngundilo. 20-21 Oni simoo bale gidalega ngu Rayis yuwooyi mela digidodomo soleteku ngundilo. Ene mande ingolo, sodedo yolo, ngulo ene oni oni tewonggori. Oni oni telo, ene kootusina ngulo ingondudu telo, ngu ene newendemo hamoo tewoku ngu yokowa. Ene uli moole kini ngundilo tewa. Enengo newende hamoo teyingo ngu, ootuwoo bodaga. Ene Anutlo me oni, ngundo oni simoo bale Anutlo mande ingowonggoku, ngu kowuli ulungga yunootenggo. Ngundilo tetoyi ngu, sodedonangge, oni simoo bale gidalega enengo nowoondoyemo hamoo ngu yokolo, Anut kootu inowanggo. 22 Oni simoo bale gidalega ngundilo oo yuwooyi utoo sanggilidodo kewoolokono solewonggori. Ene mande ngu ingootenggoku, ngulomu ene kowuli guladilo nga melangga ngalomu eneno tunootetoni, ko, bobeye ulungga yoweloyimbolo ngulo ingondudu bidodo, ngundo Anutlo mande doobengoote. Ngundilo oni simoo bale ene gome ma enggewanggo. 23 Oo yuwooyi mela gomemo soleteku ngu, ene oni simoo bale gidalega ngu, ene Anutlo mande ingolo, yolo, gome dowoolo, gome enggewanggo. Yo, oni Anutlo Mande Keda Mesalango ngu ingolo, nowoondoyemo gome siliyowonggori. Oo gidalega engge oowooyingga oolengo (100), gidalega engge logomo nangge (60), ko gidalega engge bodaga nangge (30). Elo ewolo.

24 Yesusndo mande yamonggawo gula yunolo ewolo. Anutlo mande damoningga, ngundo enengo oni simoo bale soboyelooteku, ngu oni kono oo yuwooyi gome kuliyooteku ngundilo. 25 Oni simoo bale suwoono wetomukootoyi, ko sembuliga ngulo me oninggakundo mayelo, kono so biyomi oo yuwooyi kewooloko oolongoolo toongewolo. 26 Kootusina, Rayis yuwooyi ko so biyominggaku nguya goobooyingolo oolewolo. 27 Ariya, ko oniku ko sembulimo oololo ewonggori. Oni ulungga, noolendo ingootetoku, ngu gengo kono oo yuwooyi gomemu ngu kuliyowonggori. Ndatelo ngulo, so biyomingga nga nguya oolete? Elo ewolo.

28 Ene ngundilo sumoo etoyi, enendo ko onikuya mande gumi ewonggori. Ngu me oninggado tewolo. Ngundilo etoni, ko onikundo enedodo gumi ewonggori. Ge ingootooga, noolendo oololo, so biyomi ngu mete gumoowato, bine? Elo sumoo ewonggori. 29-30 Ene ngundilo sumoo etoyi, enendo mande gumi ewolo. Kini, yendo so biyomi gumoolo nguno ngu, Rayis nguya gumoowanggo. Ngundilo ngulo, elayadodo yokootoyiga nguno olili. Kootusina engge mandoni yewo nalunogo, ngu koyi teweloyi onino ewano. Yendo koletelo so biyomimu gumoolo kaweloyimbolo wetumooyi. Ene yendo Rayis yolo, nolo oowalilo yano goobooyingolo, wata yewanggolo ewolo.

31 Asa, Yesusndo mande yamonggawo gula yunolo ewolo. Anut Oo Bidodo Sembuli Sembunaye, ngundo mande damoningga enengo oni simoo bale soboyelooteku, ngu de gula oowooyi Mastet yuwooyi ngundilo. Onindo ngu Mastet yuwooyi yolo, enengo kono imiwolo. 32 Mastet yuwooyingga ngu bobodi oolengo puka yuwooyi ngundilo. Oo ngu imitoyi ngu, enengombo oolelo, de ulungga biyomi yelo, oowali gidalega kono ngu bidodo dagayelolo, enengo kambini ulungga yelo, yongeyi tetoni, numbo ngu sanganimo bibitetenggolo ewolo.

33 Asa, Yesusndo mande yamonggawo gula ene yunolo ewolo. Noole Anut Oo Bidodo Sembuli Sembunaye, ngundo mande damoningga enengo oni simoo bale oo soboyelooteku, ngu ene oomanongoyingo koongeweloyi, Yis ngundilo. Baledo ngu Yis yolo, oomanongoyingododo goobooyingolootoni, Yisga, ngundo yeni oololo, oomanongoyingo ngu bidodo koongewa. Elo ewolo.* Nga mandega ngalo damoni ngandilo. Anutlo Mande Keda Mesalango Yesusndo enengo sulena oni kande elaya kegidembolo elaya ngu yunootoni ngu, ngu mandega yade yade oololo, mela bidodomo tunootewa.

34 Yesusndo oni simoo baleno mande yamonggawo nangge yunolo, ene mande gula tunoo eneno ma wesiyolo yunowolo. 35 Ngundilo nangge, kuli Anutlo ingondudu eyingo oni gulado mandega eyingonggaku, ataga engge tunootete. Ene Yesusya ngundilo ewolo.

36 Ariya, Yesusndo enengo sulena onidodo oni simoo bale yokolo, yano ulo, eneno oololo ewolo. So biyomi kono ooleteku, ngulo mande yamonggawo gedo ewoku, ngulo damoni nooleno etooga, ingowato. Elo ewolo.

37 Yesusndo mande ngundilo ingolo, ene mande gumi eneno ewolo. Oni gula kono oo yuwooyi metemi kuliyowoku ngu, ngu no Anut Nangoni Oni Kilalongo, ngu no ngundilo. 38 Enengo ko ngu, ngu mela bidodo ngundilo. Oo yuwooyi kono metemimu ngu oni simoo bale Anutlo pawa newendemo oolootenggoku, ngu ngundilo. So biyomingga ngu, ngu oni simoo bale gidalega Setanlomu. 39 Oni so biyomi kono kuliyowoku, ngu Setan. Engge yoweloyi nalungga ngu, ngu nalu wenga wilikoyeloweloyiga ngu ngundilo. Engge yoweloyi oningga ngu, ngu Anutlo Sambono Oni. 40 Onindo so biyomi gumoolo, goobooyingolo, de nombono kaweloyi ngu, ngu nalu wengamo, nga melako ngundilo tunootewa. 41 No, Anut Nangoni Oni Kilalongo, Anutlo Sambono Oni ngu suleyelootoowe, ombulo, ngundo oni simoo baledo oni gidega yowoosoolo, mbumbuwa tetenggoku oni ngu keyoyelolo, ko, oni damoni biyomi tetenggoku nguya keyoyelowa. Keyoyelootoyi, Anut Oo Bidodo Sembuli Sembunaye, ngundo endega enengo oni simoo bale soboyelooteku, ngu newendemo ma uwanggo. 42 Ngundilo oni ngu, ene Setanlo ende biyomi de nombo ma kumooweloyi nguno oolongooyelootoni, ene sendo ulungga biyomi telo, metokalikali telo, ngundilo sugi sugi oluwanggo. 43 Ngundilo naluno, oni biyomi Setanlo endemo oluwonggoku, oni nowoondoyemo hamoo teyingo ngu Anut Oo Bidodo Sembuli Sembunaye, ngundo endega enengo oni simoo bale soboyelooteku, nguno sugi sugi oluwanggo. Ngu ende gomenggano nguno, Kristen oni simoo baledo damoni nenengo oolengongga, ngundo himi sa ngundilo oluwa. Oni sodeyidodo tetoningga ngu, ene nga mandega nga gome ingonilo ewolo.

44 Anutndo endega nguno enengo simoo bale soboyelooteku, ngu bobeye oowooyingga oolengo ngundilo. Ngu bobeye ngu Kesdodo mele newendemo oongoowolo. Nalu gulano, oni gulado ngu kenolo, enebana ko yolo, mele gumisina doobengolo oongoowolo. Ngundilo telo, ene oni oni telo, sodedonangge oololo, enengo sitowi bidodo oni yunootoni, uliyootoyi, ngulo ulini yolo, oololo, ene mela sembulimo mela ngu uliyowolo.

45 Oni simoo bale Anutlo mande damoningga, ngundo enengo oni simoo bale soboyelooteku, ngu ya dogoni Stuwa oni beye goyayi gula erewelo yoweloyi ngundilo. 46 Oni gulado ngu beye goyayiga kenowoku ngu, ngu gome oolengo tetoni ngu, enengo oo yolo, oololo, oni gidalegano suleyolo, ngunonggo bobeye yolo oololo, ngu beye goyayiga uliyowolo.

47 Mande yamonggawo gula oni simoo bale Anutlo mande damoningga, ngundo enengo oni simoo bale soboyelooteku, ngu ngandilo. Isolo si sono koongeyingomo oolongootoyi, iso oowooyingga enengo siko ulo oolootenggo. 48 Isolo si isombo hangetoni, yolo, ombulo, sakiko kelidi sanganimo yewolo. Oniku bibitelo, iso metemi nangge wiyokolo, koondomo yewonggori. Ngundilo nangge, iso biyomiku ngu oolongooyi uwonggori. 49-50 Ngundilo nangge, wilikoyeloweloyi nalu wengamo nguno, ngundilo tunootewa. Anutlo Sambono Onindo ombulo, oni biyomimu, oni nowoondoyemo hamoo teyingo kewooloyemo oolootenggoku, ngu andangeyelolo, Setanlo ende biyomi de nombo ma kumooweloyi, nguno oolongooyelowanggo. Ngundilo oolongooyelootoni, ngu de ma kumooweloyinggano nguno sugi sugi ootoolo ngu, sendo ulungga telo, metokalikali telo oluwanggolo ewolo.

51 Yesusndo enengo mande gula sumoo ewolo. Ye mande nga bidodo ingootenggo bine? Etoni, enebana gumi ewolo. Yolo ewolo. 52 Ngundilo etoyi, enendo gumi ewolo. Ariya, ngundilo ngulo, Moseslo mamana mande etuyeloyingo oni, ngundo Anut Oo Bidodo Sembuli Sembunayimbolo mande damoningga, ngundo enengo oni simoo bale soboyelooteku ngu, ngulo mande gome ingolo, ene ya ulungga ngulo Sembuli ngundilo oolootenggo. Ngu oningga ngundo ene yano ulo, oo kulimimu ko kedamu nguya yolo, goobooyingolo, dowoolo, koyi tewalo ewolo.† Mande yamonggawo nguno oo kulimimu ngu Moseslo mamana mande ngundilo. Oo kedamu ngu Anutlo Mande Keda Mesalango ngundilo. Moseslo mamana mande etuyeloyingo oni, ngu ene Yesuslo nowoondoye hamoo telo, ngundo ene mete Moseslo mamana mande, ko, Yesuslo Mandeni Keda Mesalango nguya gome oolengo ingowa.

53 Yesusndo mande yamonggawo yunomukolo ngu, ariya, ene ngu endegaku yokolo toongewolo. 54 Ene yade yade oololo, enengo ende damoni oowooyi Nasaret nguno oololo, oni simoo bale Yudalo goobooyingo yano, Anutlo Mande Keda Mesalango ngu wesiyolo yunowolo. Yunootoni, oni simoo bale enengo mande ingolo, soliyokolo, sumoo ewonggori. Nga oningga nga ingonduduni, ko, oo damoni sungo oolengo gula onindo ma teweloyim, ngu yanggangongga ngu ndanonggo yolo tete? 55-56 Nga oningga nga ya yeweloyi oningga, ngulo nangoni nangge. Noole kuli ingowooto. Enengo nemi, Mariya, ko, enengo konedoboongo, Yems, Yosep, Yudas, ko, Sayimon. Enengo kuwookuwooyi nguya, ngano nooledodo oolooteto. Ngu ingonduduningga, ko oo tewoku ngu, ndanonggo yowo? Elo ewonggori. 57 Ngundilo elo nowoondoyemo sanggili tewonggori. Ene Yesusndo gumi ewolo. Mela bidodomo, Anutlo ingondudu eyingo oni yeyolo ngu, ngu oni ngu Anutlo oni ulungga. Ene enengo yano, ko, enengo ende damonimo nguya oowooyi bingamiye kinilo ewolo. 58 Ndatelo ngulo, ene nowoondoye hamoo ma teyingo, ngulo Yesusndo ngu endegano nguno, oo damoni sungo oolengo gula onindo ma teweloyi, ngu oowooyingga ma tewolo.