13
Banabas dio Solo dio diye di goo
Antiyoka mi mapoo tei telaga odoo oso mooloogoodoloso, debei ma kulodu Godee maga to toloso kokodo takomo silesibili odoo sabolo Godeeyo goo ee eligili odoo ee dibada hu hagoso: Banabas, osoloso Simiyon (o hu hee Nigele), osoloso Kulene odoo Lukiyas, osoloso Manayen (wiligi odoo taba Helodee dio hodobo kauwa), osoloso Solo. Diye 9:15Diba nei teyuloso, Godeeyo hu dokodoo poudoolone doboome, Dio Tei oso dimapoo egeesee takaso, “Banabas dio Solo dio idoloso tou ayo hesia ee talame diba diye dee takee,” diso. Diye 6:6Eseme diayo nei teyuloso dobolone, Godee mapoo takemelee koodobuloso, Banabas dio Solo dio mapoo dibada deeso sigeso. Bei, diayo Godeeye kitulugu toloso o tou talame. Osoloso diba Godeeyo tou talame diye diso.
Banabas dio Solo dio Saiples
mi te mapoo diye di goo
4-5  Diye 12:12; 15:39Banabas dio Solo dio Dio Tei oso diye dee takeme, Selukiya mi omaga du toowa toloso Saiples mi te mapoo dulone, diba pidili odoo Yonee-Maka idoloso diso. Diba sibileso Saiples mi te mapoo mi hee eyo hu Salami mi mapoo du oluguso. Osoloso diayo mi omapoo dobolone, Yu odoowo howo gisili moso mapoo peleso Godeeyo to takoo demeleeso.
6-8 Osoloso mi te omapoo osee silesibulone, mi hee Papos mapoo dileso peledabaso. Diba mi omapoo egeino, Yu odoo hee googoo sabolo badoboome egeiso. O hu Bale-Yesu (o hu hee Guliki dia toso hedi Elimas). Yayo mi omapoo gamenee goo eligili odoo badebeiso. Mi te eyo wiligi odoo taba Selegiyas-Polus eyo odoo. Mi te eyo wiligi odoo taba yo goo goolee medee tekepo. Esiga yayo Godeeyo to dulame goomogolone, Banabas dio Solo dio ime simiso. Esino googoo gooleedoo odoo Elimas yayo gowoolone, wiligi odoo taba oso Godeeyo to duloso, Yesu mapoo tei talai goomegele. Eseme yayo Banabas dio Solo dio Godeeyo to takeeyaga gowoolone hamaga takaso. Esino biame omapoo Solo, o hu hee Polo, Dio Tei oso kitulugu toloso badolone, googoo gooleedoo odoo Elimas yimapoo howo hooda tulugu bolone 10 egeesee takaso, “No Saiteneeyo owolo! Nayo goo tekepo susuga mapoo ha teliso. Nayo biame susuga ma kulodu odoo susuga mapoo wulo kukuliso. Esiga nayo Godeeyo goo maga tei goodee, ee see opusomo dee na see. 11  Diye 9:8Esiga epedee Godeeye no dala tenelaiso. Epedee no howo bakadio siloso molone, biame abo ma kulodu bi susuga agalaime,” diso. Eseme biame omapoo neliga oso o howo mapoo gidiseme, o howo siso. Eseme yo odoo heeso eli eligilame odoo esiamo sileeso. 12 Eseme wiligi odoo taba oso Elimas mapoo goo moodoo ee ogoloso, yayo Lodee Yesu mapoo tei tooso. Bei, yayo Polo dio Banabas dio Lodee Yesuwo goo kitulugu sabolo eligi ogoloso howoodooso.
Poloye Pisidiya mi Antiyoka mapoo
Godeeyo to taka
13  Diye 15:38Osoloso Polo sabolo, odoo yibolo sibadee sabolo, Papos mi maga du toowa toloso abei toowa daloso see Pampiliya mi toowa mapoo sibileso peledabaso. Mi toowa ma kulodu mi hu Pelega mapoo dibada du oluguso. Eseme biame omapoo Yonee-Maka diba poogoloso see Yelusalem mapoo wedi diso. 14 Osoloso Polo dio Banabas dio Pelega mi maga see mili Pisidiya mi Antiyoka mapoo dileso peledabaso. Diba omapoo dileso dobolone, Yu odoowo hasali biame omapoo, diba howo gisilame, Yu odoowo howo gisili moso ma kulodu peleso bulumaso. 15 Eseme howo gisili moso wiligi odoo tebisa oso Moseseeye eligi goo hogugu sabolo, osoloso Godee maga to toloso kokodo takomo silesibili odoo oso hogugu goo sabolo, odoo susuga mapoo hesigaso. Osoloso see Polo dio Banabas dio mapoo egeesee takaso, “Emegei, niyo imapoo pidi to takalai mologa, takee,” diso.
16 Osoloso Polo toboloso diayo to kesamelee ee koodobilame o deeso wabisulone egeesee takaso, “Emegei, Isalael odoo sabolo, Yu odoonee Godee mapoo mesili odoo sabolo, niba mo to hagee dui! 17  Exo 1:7; 6:6; 12:51Isalael odoo ibada Godeeye ibada amawe dio hesiaso. Osoloso diba Isipi mi mapoo doboome, Godeeye diba medee gibadebeiso. Eseme Isalael odoo oso bei moodooso. Eseme Godeeye kitulugu sabolo Isipi mi maga diba gilimadoloso peegoo diso. 18  Num 14:34; Deut 1:31-32Osoloso diba dugo 40 ma kulodu miwe poogoo mapoo silesibulone, Godee mapoo diayo gowooloso yimaga miligi pialoso silesibiso, esino Godeeye diba pegele. 19  Deut 7:1; Josh 14:1Eseme Godeeye Keinen mi ma kulodu to opusomo opusomo di kesali 7 mosobia odoo susuga peegoo hasiso buguloso, dibada mi peedee buguloso, see o odoo Isalael odoo imapoo teneeso.
20-21  Judg 2:16; 1Sam 3:20; 8:5, 19; 10:20-24Eseme ibada amawe dio oso Isipi mi mapoo doboso see mi hagee talame sibadee, dugo 450 poogooso. Osoloso ibada amawe dio oso omapoo osee doboome, Godeeye goo midili odoo hesiaso, diba gibadalame. Esino hamamee Godee maga to toloso kokodo takomo sili odoo Semuweleeye badebei biame omapoo Isalael odoo see goomogaso, diba gibadalai wiligi odoo taba talame. Eseme Godeeye Benyamin eyo bala ma kulodu odoo hee Kiseeyo owolo Solo wiligi odoo tabalame hesiaso. Eseme Soloye dugo 40 ma kulodu Isalael odoowo wiligi odoo toboloso badebeiso. 22  1Sam 13:14; 16:12; Psa 89:20Eseme Godeeye Solo gowoolone peegoo poogooso. Osoloso see Yesiyo owolo Deibidiye dibada wiligi odoo tabalame hesiaso. Eseme Godeeye Deibidiyo goo maga egeesee takaso, ‘Ayo Yesiyo owolo Deibidi mapoo ogoloso goomogoso. Bei, yayo ayo goomoga goo susuga ee talaiso.’
23  2Sam 7:12-16Esiga Godeeye daga hoogoo to takoloso magolone egeesee takaso, ‘Deibidiyo amawe dima kuloduga Isalael odoo dibada gie badeli pidili odoo sibileiso.’ Esiga odoo ee olo simiso. Yo Yesu. 24  Mat 3:1-2Esino Yesu sibilega molome, daga Yoneeye sibileso Isalael odoo susuga mapoo Godeeyo to takomo silone egeesee takaso, ‘Niba goo su wuduloso nibada goo tokenee maga miligi pialoso howo ogusige,’ diso. 25  Yon 1:20, 27Osoloso Yoneeye o tou hoo pagalame dulone egeesee takomo sileeso, ‘Niyo a odoo ogu deliyo? Godeeye hesia Keliso asonee. Esino yo ama hamamee sibileiso. Yayo kitulugu toowa ayo kitulugu yayo dagadi. Esiga a tekeponee, o homo bei mapoo gauwuloso o homo bi tigamagalai,’ diso.”
26 Poloye see egeesee takaso, “Emegei, Eibalaham eyo amawe dio (Yu odoo) nibolo, osoloso Yu odoonee Godee mapoo mesili odoo, niba mo to dui! Gie badeli pidili goo hamaga to ee imapoo teneeso. 27-28  Mat 27:22-23Esino Yelusalem mi mapoo debeli Yu odoo sabolo, dia wiligi odoo tebisa sabolo oso Yesu yo kibiya hoodo egele. Esiga diayo Yesu yo wooloomalame goomogaso. Osoloso diayo goo mauwe dileso Pailet mapoo Yesu wooloomeye doloso tiasooso. Diayo goo hagee tomo silee ee Godee maga to toloso kokodo takomo silesibili odoo oso daga hogugu sabolo teibaso. O, esiga goolee, Yu odoowo hasali biame susuga mapoo wiligi odoo tebisa oso, Yu odoowo howo gisili moso kulodu to hogugu ee hesigeliso. Esino diayo goo eyo bei kibiya gooleedele. 29  Mat 27:59-60Esiga Godee maga to toloso kokodo takomo silesibili odoo oso Yesuwo goo mapoo taka goo susuga oso dileso hosudoloso, diayo Yesu yo homo bulubo magoo dokodooga tomeileso wulu ma kulodu magooso. 30 Esino Godeeye yo ta maga see hogadiso. 31  Diye 1:3, 8Osoloso hamamee biame bei ee ma kulodu Yesu yo telega Gelili mi maga Yelusalem mi mapoo yibolo sibadee odoo dimapoo o su eligimo sileeso. Osoloso odoo egee bia oso diayo Yesu ta maga hogabuloso silee ogoloso goo ee, ibada odoo Yu bia odoo mapoo takomo ka siloso.
32-33  Psa 2:7Esiga iyo to tekepo nimapoo tosimiso. Osoloso daga Godeeye ibada amawe dio sabolo to magoo goo oso yayo owolo Yesu ta maga see hogadi eyo goo maga epedee dibada amawe dio imapoo peledabaso. Esiga Sam booka ma kulodu, Sam bakadio mapoo Godeeye Yesuwo goo maga egeesee takooso,
‘No mo holo deeso.
Epei ayo no moma deeso.’
34  Isa 55:3Osoloso Godeeye Yesu ta maga hogadiso. Esiga Godeeyo owolo Yesu see talaime. Goo hamaga Godeeye egeesee takaso,
‘Ayo daga Deibidi mapoo to magoo sabolo tei pidili goo ee nimapoo tenelaiso,’ diso.
35  Psa 16:10Osoloso Godeeye Sam hee mapoo egeesee takaso,
‘Nayo hesia odoo eyo su midoo ma kulodu hunuleime,’ diso.
36 Esino Godeeyo to hagee Deibidiyo goo takele. Bei, Deibidiye Godeeyo tou susuga tomo siloso hosudoloso taso. Eseme o su ee amawe dio midoosoo pee mapoo midoosooso. Osoloso o su omapoo huneso. 37 Esino Yesu o su ee midoo ma kulodu molone hunule. Bei, Godeeye yo ta maga hogadiso.
38-39  Loum 10:4Esiga emegei, niba iyo to hagee taka medee dui! Bei, Yesuye ta maga nibada goo tokenee hapoloso boobado bigileiso. Esino Moseseeye eligi goo oso nibada goo tokenee susuga hapalaime. Esino edebeeyo Yesu mapoo tei toga, yo o goo tokenee susuga hapoloso, Godeeyo howo woola yo tekepo palaiso. 40 Esiga niba mo to medee kibiya toloso tei too ma kulodu debee. Niyo mo to medee tele poogooga, Godee maga to toloso kokodo takomo silesibili odoo oso taka goo hagoso nimapoo sibileiso. Bei, diayo Godeeyo booka mapoo hageesee hoguguso,
41  Hab 1:5Godeeye egeesee takooso,
‘Niyo debei domo omapoo ayo goo toowa moodoolaiso.
Esino niyo goo hagee ogoloso tei talaime.
Osoloso odoo heeso goo hageeyo bei nimapoo takooga,
niyo medee tei talaime.
Esiga mo to mapoo manali odoo niba goo hagee ogoloso howoogadalaiso.
Esino niba wedileiso,’ diso.”
42 Osoloso Poloye to takoloso koodobume, Polo dio Banabas dio howo gisili moso maga meiyadaga molome, odoo aboso sibileso dimapoo egeesee takaso, “Niba see hasali biame heeso niyo to taka goo hagee see medee takalame sibadee!” diso. 43 Gooloogoo oso dileso koodobume, odoo susuga oso dia moso mapoo diyadeeso. Eseme Yu odoo abo sabolo, osoloso Yu odoonee oso, Yu odoowo Godee mapoo tei teli odoo abo sabolo, Polo dio Banabas dio diyadaga molome hamamee diyadeeso. Eseme Polo dio Banabas dio dimapoo egeesee takaso, “Niba Godeeye sooloo dolone pidili ee ma kulodu debee,” diso.
44 Osoloso hasali biame heeso mosobia odoo susuga oso Godeeyo to Yesuwo goo maga taka ee dulame sibadeeso. 45 Eseme Yu bia oso odoo gooloogoo toowa ogoloso Polo dio Banabas dio mapoo diya kooso. Osoloso Poloye Godeeyo to takomolome, diayo tebisaloso, Polowo to su maga gamenee goo takoo doloso, diayo Polowo goo maga to tokenee takaso.
46  Diye 3:26; 18:6Esino Polo dio Banabas dio ebilega to nei dimapoo egeesee takaso, “Godeeye to kitulugu sabolo imapoo taka, malalo nimapoo Godeeyo to Yesuwo goo ee takalaiso. Esino niyo gie badeli talai gowooso. Esiga iyo niba poogoloso see Yu odoonee mapoo Godeeyo to takomo silesibileiso. 47  Isa 49:6Bei, Godeeye o odoo yimaga to toloso kokodo takomo sili odoo hee maga Isalael odoo imapoo to kitulugu sabolo hageesee takaso,
‘Ayo niba Yu odoonee dima kulodu gadeebugu masi badalame hesiaso.
Esiga niyo gie badeli goo ee mipoo toowa hamapoo debeli odoo susuga mapoo takomo dilame.’ ”
48 Eseme Yu odoonee oso Poloye to taka duloso goomogolone, Lodeeyo goo taka ee tekepo diso. Osoloso dima kulodu Godeeye gie badalame hesia odoo susuga oso tei tooso.
49 Eseme mi omapoo odoo susuga oso Godeeyo to ee dulugamo diso. 50 Esino Yu odoo oso Polo dio Banabas dio dimapoo heiga toowa molone, diayo dileso Godee mapoo mesili Yu sobonee hu toowa too sabolo, osoloso mosobia eyo wiligi odoo tebisa sabolo, oso kamanalame Polo dia goo maga dimapoo gamenee takaso. Eseme diayo Polo dimapoo dala teneloso mi omaga peegoo hasiso buguso. 51  Mat 10:14; Diye 18:6Egeeseeme Polo dio Banabas dio see Ikoniyum mi mapoo dilame dobolone, diayo wudu taka eligilone, Godeeye diba poogolone dimapoo dala tenelaiso dolone, dia homo mapoo basago tidadoo Yu odoowo howo woola mapoo taso. 52 Esino tei telaga odoo diba Dio Tei oso kitulugu toloso dobolone, diya goomogaso.

13:2: Diye 9:15

13:3: Diye 6:6

13:4-5: Diye 12:12; 15:39

13:11: Diye 9:8

13:13: Diye 15:38

13:17: Exo 1:7; 6:6; 12:51

13:18: Num 14:34; Deut 1:31-32

13:19: Deut 7:1; Josh 14:1

13:20-21: Judg 2:16; 1Sam 3:20; 8:5, 19; 10:20-24

13:22: 1Sam 13:14; 16:12; Psa 89:20

13:23: 2Sam 7:12-16

13:24: Mat 3:1-2

13:25: Yon 1:20, 27

13:27-28: Mat 27:22-23

13:29: Mat 27:59-60

13:31: Diye 1:3, 8

13:32-33: Psa 2:7

13:34: Isa 55:3

13:35: Psa 16:10

13:38-39: Loum 10:4

13:41: Hab 1:5

13:46: Diye 3:26; 18:6

13:47: Isa 49:6

13:51: Mat 10:14; Diye 18:6