Hewhewii winéwíꞌwii woꞌ ga loo Yéesu Kiristaa ee
Saŋ
bínɗa
Woꞌeencii lëgís Këyítfiiɗa
Wii wërí en Hewhewii winéwíꞌwii Saŋ bínɗa. Ya bín iñaa Yéesu tum ga ëldúnaɗa, iñcaa ya jëgíree ɓuwaaɗa, na ga loo kikaankaa na kimílískaagari. Yéesu daanee ɓuwaa kijëgíꞌ ee ya yërëméeríi woꞌeenci; ya yaa wëkíꞌ ɗúukoolíꞌcaa, ya yaa kaal raɓcaa ga ɓuwaa, ya tumeera ɓan enaama ciliis cidóoyíꞌ-waaꞌ.
Këyítfii Saŋ bínɗa manndii siiƴ na faa Mëccëe, faa Marka na faa Lúkkaa bín ga loo Yéesuɗa. Laakin iñcaa Saŋ haŋci yërí ɓéestíꞌca, ennda fodii sëgílookfaa enee ga Kanaaɗa (2: 1-12), saawalaa Yéesu na ɓetifaa dëkee Samaríiɗa (4: 1-12), lafañaa Yéesu wëkíree dëk Betsaydaaɗa (5: 1-18), ƴaalaa Yéesu wëkíree límu na kibúumɗa (9: 1-41). Ɓaa fu malak këyítfii Saŋ na cíinoociinaa, fa ɓéestíꞌtii yewin ga loo kipeskaa Yéesu ga ëldúnaɗa, fa wëñ kiwoꞌ ga loo iñaa Yéesu jëgírohɗa.
Ga dalaarii këyítfii, Saŋ woꞌ ɓuwaa ɓaa en Yéesuɗa. Ya woꞌ an Yéesu yërí en Wo’eenaa Kooh woꞌee, wa ennda ɓoꞌ, wa hayya ëldúnaɗa. Yéesu tummba enaama cidóoyíꞌ-waaꞌ, en ɗanaa ɓuwii gëm an ya yërí en buuraa Kooh tanukee kumëeñí’ ya woꞌee an yërí ƴah ɓuwii kimúsalɗa.
Ga jamaanaa Yéesu, ɓuwaa hëgískohee hen: ɓii gëmmba gari ndaga lak wóorinɓa an ya yërí en Kowukii Kooh, ɓíinoo sagussari ee ɓa wo’ee an ya ɓoꞌ-Seytaani, ya ɓasi Kooh hen ee ya jom kiꞌapu.
Saŋ woꞌ an «Kíntaancii en ga Këyítfii fiiɗa nak, ca bídu ga doonaa ɗú gëm an Yéesu yërí en Kiristaanii, Kowukii Kooh; ee ɗú gëm garinaa, ɗú hay kilaak kipes ga teekci.» Saŋ 20: 31
Këyítfii Saŋ bínɗa tíidoh anee:
1 - Yéesu yërí en leeꞌlaatii ëldúna (1: 1-18)
2 - Jangataa Saŋ-Bëtís (1: 19-34)
3 - Tëelíbéecaa Yéesu ɗeɓ kilaakɗa (1: 35-51)
4 - Iñcaa Yéesu tum paafin ɓuwaaɗa (2: 1–12: 50)
5 - Bescaa mëeñjoh ga kipeskaa Yéesuɗa (12: 1–19: 42)
6 - Yéesu mílíssa ga kikaan (20: 1-10)
7 - Yéesu feeñukka tëelíbéecaagari (20: 11–21: 25)
1
Yéesu yërí en leeꞌlaatii ëldúna
1 Ga dalaaraa ëldúna, Woꞌeenaa eneera; ee ɓaa en Woꞌeenaaɗa enee na Kooh ee ya en Kooh. 2 Ya enee na Kooh ga dalaaraa. 3 Iñaa Kooh tum tóoh, kooroh gari. Laakkii iñaa en ee koorohhii gari. 4 Kipes meyoh gari ee kipeskaa kërí enee leeꞌlaatii ɓuwii. 5 Leeꞌlaataa melicin ga ɗuuƴ ñúusii, ee ñúusii teꞌꞌiiwa.
6 Laakka ɓaa Kooh wos, ya teeksee Saŋ. 7 Ya hayya fodii seedi, kiwoꞌ iñaa ya ínoh ga leeꞌlaataaɗa, en ɗanaa ya tah ɓéeɓ kigëm. 8 Ɓaa yaama enndii yërí en leeꞌlaatii wayee ya jomee kiseediꞌ leeꞌlaatii.
9 Leeꞌlaataama wërí en leeꞌlaatii wikayohwii, wa hay ëldúna kiléeríꞌ ɓaa en ɓéeɓ.
10 Ɓaa en Woꞌeeniiɗa enee ga ëldúna; ee Kooh hëwíꞌta ëldúna koorohha gari; wayee ɓu-ëldúna ínohsohhiiri. 11 Ya hayin ga ɓuunci, wayee ɓa tookkiiri.
12 Wayee ɓuwii tookkiɗa, ɓii gëm ga teekiigariɗa, ya oninɓa kiꞌen ɓitowu Kooh. 13 Ɓa enin ɓitowu Kooh, enndii fodii ɓaa límuk ga ɓoꞌ, wayee Kooh yërí onɓa kipeskaa kiꞌaskaama.
14 Woꞌeenaa ennda ɓoꞌ, ya hayya dëkka naruu, líiffa na ndam na kayoh. Ɗu hotin ndamiigari, ee ndamaama wërí en ndamaa, ya, Kowu kíinoo ga Paamudii, ya ɓewoh ga paamciɗa.
15 Saŋ seediꞌꞌari, yéegalohha iñii yii didóolíꞌ an:
- Yërí mi woꞌeerúu ga waa mi woꞌ an: «ga fenooroo laakin ɓaa en na kihay ee yërí wëñnjoo kilaak solu, ndaga balaa minaa, lak ya enin.»
16 Ɓéeɓpúu ɗú laasin ga yërmaandiigari leehooɗa, ɗú ɓii barkeeluk ga rek. 17 Iñcii Kooh nakoh kitumɗa, koorohca ga Móyíis, wayee yërmaandii na kayohfiigari, Yéesu Kiristaa haydohca. 18 Ken mosoo kihot Kooh, wayee Kowukii Kooh laak doŋ ee en Kooh, ee en ga yahaa Paamudiiɗa, teewinnduuri.
Jangataa Saŋ-Bëtís
19 Yaawúuꞌcaa ga Yéerúsaleemɗa wosussa ɓisarahoh na ɓiLéwít kimeekis Saŋ-Bëtís an:
- Fu yërí en ɓa?
Iñii yii yërí Saŋ seediꞌ.
20 Ya woꞌꞌa faŋ ee ɗaakkii dara ga, ya woꞌꞌa ga fíkíi ɓéeɓ an:
- Mi enndii Kiristaanii .
21 Ɓa meekissari an:
- Kon fu yërí en ɓa? Fu yërí en Ili, sëldíiga-Koohaane?
Saŋ taassaɓa an:
- Óꞌóo, mi enndiiri.
Ɓa meekissari an:
- Fu yërí en sëldíiga-Koohii jom kihayɗane✡ 1: 21 Malkat Dëteronom 18: 15,18.?
Saŋ taassaɓa an:
- Óꞌóo.
22 Waa ennda ɗa, ɓa woꞌꞌari an:
- Kon woꞌaaríi ɓii fu enɗa, ndaga ɓuwaa wossíiɗa, ɗí jomin kilaak iñaa ɗí woꞌanɓa. Fu woꞌ ya ga haffu?
23 Saŋ taassaɓa an:
- Mi yërí en koonaakii ɓii en na kiwoꞌ didóolíꞌ ga ɗuuƴ ëgíꞌ-dúndagii an:
Yólóhɗat waasii Haꞌmudii ƴah kikoorohɗa!
Iñaama yërí Ísayíi, sëldíiga-Koohaa woꞌee.
24 Laakeera ɓiFërísiyeeŋ ga ɓuwaa wossee ga Saŋɗa* 1: 24 Laakin lëegísohcaa woꞌ an: «Ɓuwaa wossee ga Saŋɗa ensee ɓiFërísiyeeŋ.». 25 Ɓa meekissari an:
- Waa fu enndii Kiristaanii, fu enndii Ili, fu enndii sëldíiga-Koohii jom kihayɗa, kon iñii tah ya fu bëtísiꞌi ɓuwii?
26 Saŋ taassaɓa an:
- Mi, mi bëtísiꞌꞌúu ga músú, wayee laakin ɓaa en ga ɗuuƴcúu, yaa ɗú ínohoo. 27 Ya hay ga fenooroo ee joobinndoo sah kipëkís liiwaa ñafaraagari.
28 Iñii laak yii hewee ga dëk-kawaa Bétaníi hanoh húlúwaa Yúrdeŋ gaa, ga ɗekataa Saŋ bëtísiꞌohee ɓuwaaɗa.
Yéesu yërí en Kubaalkii Kooh
29 Ga kooh-wíisfaa, Saŋ hotta Yéesu yaa hay gari, ya woꞌꞌa ɓuwaa an:
- Kubaalkii Kooh jee, yii hay kinís baakaaꞌcii ɓuwii ga ëldúnaɗa. 30 Yërí en ɓaa mi woꞌeeɗa. Mi woꞌee gari an: «Ga fenooroo, laakin ɓaa en na kihay ee yërí wëñnjoo kilaak solu, ndaga balaa minaa, lak ya enin. 31 Mi ga kihaffoo, mi ínohéeríi ɓaa enndiɗa, wayee mi hayin ëldúna kibëtísiꞌ ga músú doonaa ya ínohuk ga ɓu-Isarayeel .»
32 Ga iñaama, Saŋ seediꞌꞌa an:
- Mi hotin Helaa yiselaꞌíꞌyaa yoosukohha asamaan en fan hoꞌ, yammba ga ɗookci.
33 Mi ínohéeríi ɓaa enndiɗa, wayee Kooh yaa wossoo kibëtísiꞌ ga músúɗa, yërí woꞌeeroo an: «Fu hay kihot Helaa yiselaꞌíꞌyaa yoosukoh asamaan yam ga ɗook ɓoꞌ. Ɓaa yaama yërí ƴah kibëtísiꞌ ga Helaa yiselaꞌíꞌyaa.»
34 Saŋ tíkka ga an:
- Iñaama mi hotinndi, ee mi seediꞌ an ɓii yii yërí en Kowukii Kooh.
Tëelíbéecaa Yéesu ɗeɓ kilaakɗa
35 Ga kooh-wíisfaa, Saŋ enissa daama, ya na tëelíbée ɓanak ga ɓaagari. 36 Daa ya hotee Yéesu yaa paaf, ya malakkari bi maañnja, ya woꞌꞌa an:
- Malkat, yii en Kubaalkii Koohɗa, yeema!
37 Tëelíbéecaa Saŋ ɓanakɓaa kelohussa woꞌeenaama, ɓa taabukka Yéesu. 38 Yéesu heelukka, ya hotta an ɓa ɓaa taabukki, ya meekissaɓa an:
- Ɗú heel ya?
Ɓa woꞌꞌari an:
- Rabí, fu dëk gada?
«Rabí» wërí en «Jëgírohii».
39 Yéesu taassaɓa an:
- Hayat, ɗú hot.
Waa ennda ɗa, ɓa kaꞌta, ɓa hotta daa ya dëkɗa. Enee ga ɓak wahtu kilaagis na noh-soos. Ɓa ennda nari iñaa tes ga besaa bëríiɗa† 1: 39 Ga woꞌeenaa yaawúuꞌcaa, wahtaama woꞌsi wahtaa wudaaŋkaahwaa. Bescaagaɓa dali na noh-soos, lak nohaa waa aas bi ga daa wahtaama haysan, ennda wahtucaa hëgísohu kom cidaaŋkaah na kanak (12)..
40 Yíinoo ga ɓuwaa ɓanakɓaa kelohsee woꞌeenaa Saŋ, taabukussa Yéesuɗa, enee Andari, këmëeŋkí Simoŋ-Peeꞌ. 41 Andari ɗeɓpa kikaꞌ ga Simoŋ, yaakci sah-sah, woꞌꞌari an:
- Ɗí hotin Mesíinii‡ 1: 41 Mesíinii Woꞌeen ga kiꞌEbërëe, wërí en Kiristaanii ga kiGerek..
«Mesíi» wërí en «Músalkaataa Kooh falɗa»: Kiristaanii .
42 Waa ennda ɗa, ya ɓayya Simoŋ ga Yéesu. Yéesu malakka Simoŋ bi maañnja, woꞌꞌari an:
- Fu en Simoŋ, kowu Saŋ. Fu teeksan Kefaas§ 1: 42 Kefaas Woꞌeen ga kiꞌArameyee, wërí en Peeꞌ. .
«Kefaas» ga kiꞌArameyee wërí en «Peeꞌ-atoh».
Yéesu ɓayya Filiip na Natanayeel
43 Ga kooh-wíisfaa, Yéesu ɓewukka kiƴah gohaa Gëlílée, ya hotta Filiip, ya woꞌꞌari an:
- Taabukaaroo!
44 (Filiip kúlkohee Betsaydaa, dëkaa Andari na Peeꞌ dëkohɗa.) 45 Lëehíꞌta, Filiip kaꞌta ga Natanayeel, woꞌꞌari an:
- Ɗí hotin ɓaa woꞌsee ga Këyítfaa Waasaa Móyíisɗa, yaa sëldíiga-Koohcaa yéegaloheeɗa. Yéesu yërí, kowu Yoseef, ga teeraa Nasareet.
46 Natanayeel woꞌꞌari an:
- Nasareete? Enaama yijófíꞌ mínin daama kimeyohe?
Filiip woꞌꞌari an:
- Haya, fu hot.
47 Yéesu hotta Natanayeel yaa hay gari, ya dalla kiwoꞌ gari an:
- Kowu Isarayeel kayoh-kayohɗa yeema! Ya laakoo caahan.
48 Natanayeel meekissari an:
- Fu ínohohhoo gada?
Yéesu taassari an:
- Balaa Filiip ɓayyaanaa, mi hotee garaa lak fu yaa ga bosaa eenaa.
49 Natanayeel woꞌꞌa Yéesu an:
- Jëgírohii, fu yërí en Kowukii Kooh, fu yërí en buurii ɓu-Isarayeel.
50 Yéesu loffari an:
- Dii mi woꞌꞌaa an mi hotee garaa ga bosaa eenaaɗa tahhaa kigëme? Fu hay kihot enaama ciliis caa wëñ kiyak!
51 Lëehíꞌta Yéesu tíkka ga an:
- Kayoh-kayohɗa mi woꞌꞌúuka. Ɗú hay kihot asamaanii lëgísuk, malaakacaa Kooh lapi ɗook asamaan ee ɓa yoosuki kakay ga Kowukii ɓii* 1: 51 Yakoop hotee iñaama ga heeƴ. Sënees 28: 12-13..
✡1:21 1: 21 Malkat Dëteronom 18: 15,18.
*1:24 1: 24 Laakin lëegísohcaa woꞌ an: «Ɓuwaa wossee ga Saŋɗa ensee ɓiFërísiyeeŋ.»
†1:39 1: 39 Ga woꞌeenaa yaawúuꞌcaa, wahtaama woꞌsi wahtaa wudaaŋkaahwaa. Bescaagaɓa dali na noh-soos, lak nohaa waa aas bi ga daa wahtaama haysan, ennda wahtucaa hëgísohu kom cidaaŋkaah na kanak (12).
‡1:41 1: 41 Mesíinii Woꞌeen ga kiꞌEbërëe, wërí en Kiristaanii ga kiGerek.
§1:42 1: 42 Kefaas Woꞌeen ga kiꞌArameyee, wërí en Peeꞌ.
*1:51 1: 51 Yakoop hotee iñaama ga heeƴ. Sënees 28: 12-13.