प्रेरिततय्‌गु ज्‍या
म्‍हसीका
थ्‍व प्रेरिततय्‌गु ज्‍याया सफू लूकां च्‍वःगु भिंगु खँया हे कथहं वयाच्‍वंगु खँ खः। थुकी पवित्र आत्‍मायागु शक्तिं ख्रीष्‍टया दकलय्‌ न्‍हापांयापिं चेलातय्‌सं वय्‌कःयागु भिंगु खँ यरूशलेम, यहूदिया व सामरियांनिसें सारा संसारय्‌ प्रचार याःगु खँ दु। थ्‍व यहूदीतय्‌ पाखें सुरु जुयाः सारा संसारय्‌ ख्रीष्‍टियन आस्थाया खँ प्रचार जूगु इतिहास खः। लूकां थ्‍व सफुलिइ ख्रीष्‍टियनत उबलय्‌या रोमी साम्राज्‍यया विरोधीत मखु, बरु ख्रीष्‍टियन विश्वास यहूदी धर्म पूवंकेत वःगु खः धकाः क्‍यनातःगु दु।
थ्व सफूयात थुकथं ब्वथलातःगु दु।
१) येशूयात स्‍वर्गय्‌ थकाय्‌ धुंकाः यरूशलेमय्‌ व यहूदियाय्‌ ख्रीष्‍टियनतय्‌गु विश्वास न्‍ह्यज्‍याःगु।
२) सामरिया व उकिया लिक्‍क लिक्‍क लाःगु थासय्‌ न्यनावंगु
३) एशियाय्‌ फुक्‍कभनं टार्ससंनिसें त्रोआसतक थ्व न्‍यनावंगु
४) माकेडोनिया व अखैयाय्‌ थ्व न्यनावंगु
५) भू-मध्‍य सागरया देश देशय्‌ रोम तक हे थ्व न्‍यनावंगु।
“प्रेरितय्‌” छगू मू खँ पवित्र आत्‍मायागु ज्‍या खः। पेन्‍तिकोस नखःबलय्‌ यरूशलेमय्‌ विश्वासीत पवित्र आत्‍मां जाःगु व उबलय्‌निसें पवित्र आत्‍मां विश्वासीत व मण्‍डलीया नायःतय्‌त आत्‍माय्‌ बल्‍लाकूगु व ग्‍वाहालि ब्‍यूगु खँ थुकी दु। ख्रीष्‍टयागु भिंगु खँयात थुकी उपदेश कथं नं न्‍ह्यथनातःगु दु। भिंगु खँयागु शक्ति फुक्‍क विश्वासीतय्‌के व मण्‍डलीयाके दु धकाः नं थुकी क्‍यनातःगु दु।
धलः पौ
साक्षीया तयारी ........................................ १:१-२६
१) येशूयागु दकलय्‌ लिपायागु आज्ञा व बचं .......................................... १:१-१४
२) यहूदा इस्‍करियोतया पलेसा मतियास तःगु ................................ १:१५-२६
यरूशलेमय्‌ साक्षी ब्‍यूगु .............................. २:१–८:३
यहूदिया व सामरियाय्‌ साक्षी ब्‍यूगु ............... ८:४–१२:२५
पावलया ज्‍या ............................................ १३:१–२८:३१
१) न्‍हापां खुसि भिंगु खँ न्‍यंके छ्वःगु ..... १३:१–१४:२८
२) यरूशलेमय्‌ सभा च्‍वंगु ..................... १५:१-३५
३) निक्‍वः खुसि भिंगु खँ न्‍यंके छ्वःगु .... १५:३६–१८:२२
४) स्‍वक्‍वः खुसि भिंगु खँ न्‍यंके छ्वःगु ... १८:२३–२१:१६
५) पावलयात यरूशलेम, कैसरिया
व रोमय्‌ ज्‍वंगु ................................... २१:१७–२८:३१
प्रेरित
1
हनेमाःम्‍ह थियोफिलस,
जिगु न्‍हापांयागु सफुलिइ येशू ख्रीष्‍टं यानादीगु व स्‍यनादीगु फुक्‍क खं निसें कयाः* १:१ लूक १:१-४ वय्‌कलं ल्‍ययादीपिं प्रेरिततय्‌त पवित्र आत्‍मां आज्ञा बियादी धुंकाः स्‍वर्गय्‌ झायादीगु खँ तक च्‍वयागु दु। दुखः सीधुंकाः वय्‌कलं पीन्‍हु तक धूवांधू इमिथाय्‌ झायाः इमित परमेश्वरया राज्‍ययागु खँ कँकं वय्‌कः हानं म्‍वाना वःगु खः धयागु यक्‍व ग्‍यसुलाःगु दसि क्‍यनादिल।
छन्‍हु इपिं नाप नयेत फ्‍यतुनादीबलय्‌ वय्‌कलं थथे धयादिल -- “यरूशलेमं गनं मवँसे बाःनं बियादी तिनि धकाः जिं धयागु वरदान कायेत पिया च्‍वँ।* १:४ लूक २४:४९ यूहन्‍नां ला लखं बप्‍तिस्‍मा बिल, आः याकनं हे पवित्र आत्‍मापाखें छिमिगु बप्‍तिस्‍मा जुइतिनि।”* १:५ मत्ती ३:११; मर्क १:८; लूक ३:१६; यूह १:३३
येशूयात स्‍वर्गय्‌ थकाःगु
मर्कूस १६:१९-२०; लूका २४:५०-५३
अय्‌जूगुलिं इमिसं हानं मुंबलय्‌ येशूयात थथे न्‍ह्यसः यात -- “प्रभु, छिं आः हे इस्राएलीतय्‌त राज्‍य लित बियादीत्‍यना ला?”
अले वय्‌कलं धयादिल -- “बाःनं यानादीगु ज्‍या छिमिसं छु इलय्‌, गुबलय्‌ जुइ धकाः न्‍यना च्‍वने माःगु मदु। पवित्र आत्‍मां छिपिं जायेवं छिमिके शक्ति दइ। अले छिपिं यरूशलेमय्‌, यहूदियाय्‌ व सामरियांनिसें सारा संसार न्‍यंक जिगु साक्षी जुइ।”* १:८ मत्ती २८:१९; मर्क १६:१५; लूक २४:४७-४८
थुलि धयादी धुंकाः इमिसं स्‍वया च्‍वँच्‍वं हे वय्‌कःयात थत यंकाः सुपाँचं त्‍वपुया बिल।* १:९ मर्क १६:१९; लूक २४:५०-५१ 10 वय्‌कः थहां झायाच्‍वंगु मिखा हे लिमकासे आकाशय्‌ स्‍वया च्‍वंबलय्‌ तुयुगु वसः पुना तःपिं निम्‍ह मनूतय्‌सं इमिथाय्‌ लिक्‍क दं वयाः 11 थथे धाल -- “गालीलय्‌ च्‍वंपिं मनूत, छाय्‌ वातां दनाः आकाशय्‌ स्‍वयाच्‍वनागु? येशू स्‍वर्गय्‌ झायादीगु छिमिसं खंथें तुं वय्‌कः हानं अथे हे थन लिहां झायादी तिनि।”
यहूदाया थासय्‌ मेम्‍ह चेला ल्‍यःगु
12 अले इपिं जैतून डाँडां यरूशलेमय्‌ तुं लिहां वल। जैतून डाँडां यरूशलेम छगू किलोमिटर ति तापाः। 13 शहरय्‌ वयेवं इपिं छखा छेँय्‌ दुहां वनाः तले च्‍वंगु क्‍वथाय्‌ वन। अन पत्रुस, यूहन्‍ना, याकूब, अन्‍द्रियास, फिलिप, थोमा, बारथोलोमाइ, मत्ती, अल्‍फयसया काय्‌ याकूब, क्रान्‍तिइ सने धुंकूम्‍ह सिमोन व याकूबया काय्‌ यहूदापिं च्‍वनिगु खः।* १:१३ मत्ती १०:२-४; मर्क ३:१६-१९; लूक ६:१४-१६ 14 इपिं फुक्‍कं छगू हे मनयापिं जुयाः मेमेपिं मिसात, येशूया मां मरियम व वय्‌कःया किजापिं नाप प्रार्थना यानाच्‍वनिगु खः।
15 लिपा अन सछि व नीम्‍ह चेलात मुना च्‍वंथाय्‌ पत्रुसं दनाः थथे नवात -- 16 “दाजुकिजापिं, येशूयात ज्‍वंकूम्‍ह यहूदाया खँय्‌ न्‍हापां हे दाऊदया म्‍हुतुं पवित्र आत्‍मां नवाःगु खँ धर्मशास्‍त्रय्‌ च्‍वयातःगु खः। थथे जुइ हे माःगु खः, अले जु नं जुल। 17 व नं झीपिं थें खः, अले वं नं झीसं थें हे ज्‍या यानाच्‍वंगु खः।”
18 यहूदां मभिंगु ज्‍या याना वःगु धिबां छकू जग न्‍यात। अले व हे जगय्‌ कुतुं वनाः आतापति फुक्‍कं पिहां वयाः सित। 19 थ्‍व खँ यरूशलेमय्‌ च्‍वंपिं फुक्‍क मनूतय्‌सं सिल। अले व जगयात इमिगु थःगु भासं ‘हकल्‍दामा’, अथबाः ‘हियागु जग’ धकाः नां तल।* १:१८-१९ मत्ती २७:३-८
20 “थ्‍व खँ भजनया सफुलिइ थथे च्‍वयातःगु दु --
 
‘वयागु छेँ खालि जुइमा,
अले अन सुं हे मच्‍वनेमा।’
‘वयागु थाय्‌ नं मेम्‍हय्‌सिनं कायेमा।’* १:२० भज ६९:२५; १०९:८
 
21 “अय्‌जूगुलिं प्रभु येशू झी नाप दीबलय्‌ निसें न्‍ह्याबलें झी नाप दुम्‍ह छम्‍ह मनूयात ल्‍यये माल। 22 थ्‍व मनू यूहन्‍नां बप्‍तिस्‍मा ब्‍यूबलय्‌ निसें येशू स्‍वर्गय्‌ झायादीबलय्‌ तकं झी नाप दुम्‍ह जुइ माः। वं झीसं थें येशू सिनाः म्‍वाना वःगु खँय्‌ साक्षी बी माः।”* १:२२ मत्ती ३:१६; मर्क १:९; १६:१९; लूक ३:२१; २४:५१
23 अले इमिसं निम्‍ह मनू बारसाबास धाःम्‍ह योसेफ, (वयागु मेगु नां युस्‍तस खः) व मतियासयात न्‍ह्यथन। 24 अले इमिसं थथे प्रार्थना यात -- “मनूतय्‌गु नुगलय्‌ दुने च्‍वंगु खँ स्‍यूम्‍ह प्रभु, थुपिं निम्‍हय्‌ गुम्‍हय्‌सित छिं ल्‍ययादिया, जिमित क्‍यनादिसँ। 25 यहूदा थ्‍व ज्‍या त्‍वःताः गन वने माःगु खः अन वने धुंकूगुलिं वया थासय्‌ ज्‍याय्‌ तयेत व प्रेरित यायेत गुम्‍ह मनू ज्‍यू, धयादिसँ?” 26 अले इमिसं चिट्ठा तल, चिट्ठा मतियासयात लात। थथे मतियास नापं यानाः आः झिंनिम्‍ह प्रेरित खात।

*1:1 १:१ लूक १:१-४

*1:4 १:४ लूक २४:४९

*1:5 १:५ मत्ती ३:११; मर्क १:८; लूक ३:१६; यूह १:३३

*1:8 १:८ मत्ती २८:१९; मर्क १६:१५; लूक २४:४७-४८

*1:9 १:९ मर्क १६:१९; लूक २४:५०-५१

*1:13 १:१३ मत्ती १०:२-४; मर्क ३:१६-१९; लूक ६:१४-१६

*1:19 १:१८-१९ मत्ती २७:३-८

*1:20 १:२० भज ६९:२५; १०९:८

*1:22 १:२२ मत्ती ३:१६; मर्क १:९; १६:१९; लूक ३:२१; २४:५१