1 Dɔkagilo’ə’tɨ kin, de’gɨ kɨ dər banyi banyi ə kawinan dɔ Jeju’tɨ, adɨ mbisəi nan kɨ yo ge kɨ ne ge. Lo kin’tɨ, Jeju el njendo’gɨ lə’ne ene: «Nya kɨ dɔkete, majɨ kadɨ indəi kumkədɨ dɔ rɔ’se’tɨ ɔjɨ’n dɔ hum lə Parisɨ’gɨ, adɨ in kədikumnan lə’de. 2 Tadɔ nyara kɨ gidɨ kuwə kɨ ginn’ə, a te el goto taa nya kɨ to lo kiyə’tɨ kɨ de a gər el goto tɔ. 3 In tadɔ kin ə, ta’gɨ pətɨ kɨ a eli lo kɨ ndul’tɨ, de’gɨ oyi dɔ’a dann kadɨ nda’tɨ; ta’gɨ kɨ uwəi ta’se mbi nan’tɨ taa eli, de’gɨ a rai dɔ kəy’tɨ to iləi mbər’ə.»

4 Ingɨ kɨ in madɨ’m’gɨ, m’el’se kadɨ in ɓoli de’gɨ kɨ a tɔli darɔ’se par, ə go’tɨ asi ra nya kɨ rangɨ el, kin el. 5 M’a m’tɔjɨ’se de kɨ majɨ kadɨ in ɓoli’ə. De kɨ majɨ kadɨ in ɓoli’ə in de kɨ a tɔl darɔ’se, ningə təl aw kɨ tɔgɨ dɔ’tɨ non kadɨ ilə’se me por’tɨ kɨ bitɨ kɨ non’tɨ ɓay kin. Tokɨ rɔta’tɨ, in ə majɨ kadɨ in ɓoli’ə. 6 De’gɨ isɨ gati kɨ yəl’gɨ mi ə silə joo adɨ oyi ne, nan kɨ kare dann’de’tɨ kɨ kadɨ me Luwə oy dɔ’a’tɨ goto. 7 Kɨ ətɨ ɓol ngayn inɓe ɓay kɨ kadɨ in gəri, bin dɔ’se inɓe kin kaa, Luwə tudə’de kare kare gər kɔr’de, um kadɨ in ɓoli nya madɨ el. Ingɨ kin, Luwə oo tor’se utə tor yəl’gɨ pətɨ. 8 M’el’se ta kɨ rɔta’tɨ kadɨ in gəri tokɨ, de kɨ elta takum de’gɨ’tɨ wangɨ tokɨ n’in de lə’m, Ngonn de a elta wangɨ takum malayka’gɨ’tɨ lə Luwə tokɨ in de lə’ne. 9 Nan de kɨ manjɨ ta takum de’gɨ’tɨ tokɨ n’gər’m el, Ngonn de a manjɨ ta takum malayka’gɨ lə Luwə tokɨ n’gər’ə el tɔ. 10 De kɨ elta kɨ majel ɔsɨ’n ta Ngonn de ə, Luwə a inyə go majel’gɨ li’ə kɔ, nan de kɨ elta kɨ mal ɔsɨ’n ta Ndil Luwə, Luwə a inyə go majel li’ə kɔ el ratata. 11 Lokɨ a uwəi’se kadɨ awi sese ta kəykawnan’gɨ’tɨ lə Juwipɨ’gɨ, non nje konɓe’gɨ’tɨ kɨ non njekɔrnon’gɨ’tɨ, ononyi’se kadɨ me’se ɓol ko kene ke a asi kadɨ manjɨ ta dɔ’se’tɨ wa, ke ta ri ə a eli wa. 12 Tadɔ, low’ə’tɨ inɓe non kin, Ndil Luwə a ndo’se ta kɨ kadɨ eli.

13 De kare dann bulə de’gɨ’tɨ el Jeju ene: «Njendo de’gɨ, el ngonnkon’m adɨ, nya nduwə kɨ baw’je inyə adi’je kin, kadɨ kanyi yan’m adɨ’m.» 14 Ə Jeju el’ə ene: «De kɨ ində’m kadɨ to m’in njegangɨ ta dann’se’tɨ eke kadɨ to m’in nje kanyi’se nya goto.» 15 Ningə təl el de’gɨ pətɨ ene: «Majɨ kadɨ indəi kumkədɨ dɔ rɔ’se’tɨ ɔjɨ’n dɔ mal nyakingə kɨ dɔnangɨ’tɨ. Tadɔ re de ingə’n nya to ri, to ri kaa, nyakingə li’ə kin ə a ra adɨ si’n kɨ dɔ’ne taa el.»

16 Ningə Jeju təl el’de kujita madɨ ene: «Dingəm madɨ kare kɨ njenyakingə isɨ non, lo ndɔɔ’gɨ li’ə, kandɨ nya te’tɨ majɨ ngayn. 17 Ə dəjɨ rɔ’ne ta ene: “In ri ə kadɨ to m’ra dana? Lokɨ kadɨ to m’kaw nya ndɔɔ’tɨ lə’m goto.” 18 Ningə təl el ene: “Majɨ, nya kɨ m’a m’ra ə to kin: m’a m’ndu dam’gɨ lə’m kɨ kete kin kɔ, ningə m’a m’ur dam’gɨ kɨ boi ngayn kadɨ to m’kaw nya ko’gɨ’tɨ lə’m pətɨ pətɨ, nan’tɨ kɨ ndəgɨ nya majɨ’gɨ lə’m. 19 Ningə m’a m’el me’m’tɨ m’ene: ‹Ngɔsine m’aw kɨ nyakingə kɨ to mbar mbar kadɨ m’ra’n ɓal banyi banyi, ə kadɨ m’uwə kɔr rɔ’m, m’njɔ ge, m’anyi ge, m’oo’n majɨ rɔ’m.›” 20 Nan Luwə el’ə ene: “In mbo de kɨ isɨ elta kin, kondɔ’tɨ ne inɓe kin ndɔ’i a asɨ. Eke nya’gɨ kɨ isɨ kaw kɨ dɔnan’tɨ kin, a in yan nan wa?” 21 In kin ə in nya kɨ a te dɔ de’tɨ kɨ nje kaw nyakingə’gɨ kɨ nan’tɨ tadɔ lə rɔ’ne inɓe, um tadɔ lə Luwə el.»

22 Jeju el njendo’gɨ lə’ne ene: «In tadɔ kin ə, m’el’se kadɨ adi me’se ra sururu dɔ nyakusɔ’se’tɨ kɨ kadɨ isɨ kɨ dɔ’se taa el, taa dɔ ku kɔ’se’tɨ el num tɔ. 23 Tadɔ kisikidɔtaa utə nyakusɔ, taa darɔ de utə ku kɨ kɔ tɔ. 24 Gonyi kagan’gɨ oyi, duwi ko el num, təti el num, taa awi kɨ lo madɨ kɨ kadɨ ngəmi nya’tɨ tadɔ ndɔ kɨ lo ti’tɨ el num, dam lə’de kaa goto num tɔ, nan Luwə isɨ adɨ’de nya sɔi majɨ. Ningə ingɨ, oyi kadɨ Luwə oo nda’se utə yəl’gɨ el wa? 25 Nan dann’se’tɨ ə asɨ kadɨ a ilə ngonn kadɨ kɨ nden be dɔ ndɔ’ne’tɨ kɨ takul me kɨ ra sururu lə’ne wa? 26 Kin ə nya kɨ nden be kin kaa asi kadɨ rai dɔrɔ’se el ə, majɨ kadɨ adi me’se osɨ nanga dɔ ndəgɨ nya’gɨ’tɨ. 27 Gonyi putɨ kam’gɨ kɨ rai me mu’tɨ kin oyi, rai kulə madɨ el num, oji ku el tɔ, nan ngar *Salomon kɨ tɔ’a ɓar ngayn me nyakingə’tɨ kin kaa, ɔɔ ku kɨ ndolo asɨ nan se’de el* 12.27 1 Ngar’gɨ 10. 28 Ə kin ə, Luwə ulə ku rɔ ngann mu’gɨ’tɨ kɨ j’oo’de ɓone, ə lo ti par ə por a on’de kin be ningə, ra bann ə in de’gɨ taa a ulə ku rɔ’se’tɨ el wa? In ton’gɨ me kunme’tɨ. 29 Adi mərta aldɔ’se ɔjidɔ nyakusɔ’se eke mann kanyi’se el. 30 Nya’gɨ kin pətɨ, in de’gɨ kɨ gəri Luwə el kɨ dɔnangɨ’tɨ ne kin ə isɨ sangi kɨ non kum’de’tɨ, nan ingɨ, Baw’se gər majɨ kadɨ awi kɨ ndoo’ə tɔ. 31 Nya kɨ kadɨ sangi, in Konɓe li’ə yo, ningə a adɨ’se ndəgɨ nya’gɨ kin dɔ’tɨ. 32 Adi ɓol ra’se el, ingɨ kɨ toi to ngann nyakul’gɨ kɨ isɨ uni go ɓe’de be kin. Tadɔ Baw’se oo majɨ ngayn kadɨ adɨ’se Konɓe.

33 «Indəi nya majɨ’gɨ lə’se ndogɨ’tɨ, ə adi nar’a njendoo’gɨ. Rai ɓɔl nar kɨ a tujɨ el, indəi nyakingə’gɨ lə’se kɨ a tujɨ el dɔnan’tɨ dɔnan’tɨ dɔran’tɨ, kɨ in lo kɨ njeɓogɨ a te’tɨ el num, in lo kɨ yon kɨ njetujɨ nya kaa goto’tɨ num kin. 34 Tadɔ, lo kɨ nyakingə lə’se in səm’tɨ ə me’se a in səm’tɨ tɔ.

35 «Sii dɔ nja’se’tɨ kɨ ku ra kulə, adi por lambɨ’gɨ lə’se on majɨ. 36 Ningə kadɨ toi to de’gɨ kɨ isɨ nginəi ta təl ɓe’de kɨ aw lo taa nan’tɨ be. Isɨ nginəi taa kadɨ re təl taa, ə ində takəy ningə tei adi’ə. 37 Majikur in dɔ njekuləɓər’gɨ’tɨ kɨ, ɓe’de təl ningə ingə’de sii dɔ nja’de’tɨ. Tokɨ rɔta’tɨ, adɨ m’el’se, ɓe’de a un ku kulə lə’ne ulə rɔ’ne’tɨ, ə a adi’de sii nangɨ kadɨ adi’de nya sɔi. 38 Kin ə re təl dann lo’tɨ, eke ta ginn lo’tɨ, ə ingə de sii dɔ nja’de’tɨ ə, majɨ a ur’de.

39 «In gəri majɨ kadɨ re ɓe nje kəy gər dɔ kadɨ kɨ njeɓogɨ a re’n’tɨ ə, a inyə njeɓogɨ adɨ mbutɨ bɔr kəy li’ə el. 40 Ə ingɨ kaa, sii dɔ nja’se’tɨ tɔ, tadɔ m’in Ngonn de m’a m’re dɔ kadɨ’tɨ kɨ in gəri el.»

41 Lo kin’tɨ, Piyər dəjɨ Jeju ene: «Burəɓe, kujita kɨ el kin sɔw dɔ’je eke sɔw dɔ de’gɨ pətɨ wa?» 42 Ə Burəɓe el’ə ene: «Njengəm nya kɨ in de kɨ nje ra nya kɨ low’ə’tɨ, kɨ kum’ə ədɨ ə in de kɨ ɓe’ə a ində dɔ me kəy’tɨ kadɨ lowə nyakusɔ de’gɨ kɨ dɔ kadɨ kɨ kadɨ adɨ’n’de. 43 Njerakulə kin a in nje majikur, lokɨ ɓe’ə təl ə ingə ta kulə’tɨ kin, ra ra. 44 Tokɨ rɔta’tɨ adɨ m’el’se, a ində dɔ nya majɨ’gɨ’tɨ lə’ne pətɨ. 45 A kin ə re nje ra kulə kin el me’ne’tɨ ene: “Ɓe’m a re kalangɨ el ɓay”, ə ra ta tində ndəgɨ nje ra kulə’gɨ’tɨ kɨ dene kɨ kɨ dingəm, ra ta kusɔ’tɨ kɨ ta kanyi’tɨ, adɨ yiwi ra’a ningə, 46 Lokin’tɨ ɓe nje kəy a re kɨ ndɔ kɨ in ində me’ne dɔ’tɨ el, kɨ dɔ kadɨ kɨ in gər el. Ɓe’ə a ɔj’ɔ kum’ə, kadɨ oo nya kon kɨ a ra de’gɨ kɨ njera nya kɨ dana el. 47 Njekuləɓər kɨ gər ndigira lə ɓe’ne majɨ, nan ində rɔ’ne ta ndigira’tɨ kin ra el, a ndəi’ə ngayn. 48 Nga ningə, njekuləɓər kɨ gər ndigira lə ɓe’ne el, ə ra nya kɨ asɨ ta kində wa, a ingə kində ngayn el. De kɨ adi’ə ngayn, a dəji’ə ngayn ngayn tɔ, de kɨ adi’ə me’de adɨ adi’ə nya ngayn, a gei nya ngayn ji’ə’tɨ tɔ.

49 «M’re kɨ por dɔnangɨ’tɨ; ningə k’in ə, m’ndigɨ kadɨ por kakin on nga! 50 majɨ kadɨ m’a m’osɨ me kon’tɨ to de kɨ osɨ me mann batəm’tɨ be. Ningə in nya kɨ adɨ’m kon me ndil’m’tɨ, bitɨ kadɨ nya kin ra’n nya. 51 Kadɨ in məri me’se’tɨ tokɨ m’re kɨ lapiya dɔnangɨ’tɨ el. M’el’se, m’re kɨ lapiya el jagɨ, nan m’re kɨ gangɨ nan yo. 52 Kɨ ngɔsine kin, de’gɨ mi kɨ sii me kəy’tɨ kɨ kare a gangi nan, de’gɨ kɨ mutə a ɔsi ta nje kɨ joo, ə de’gɨ kɨ joo a ɔsi ta nje kɨ mutə. 53 Baw ngonn a ɔsɨ ta ngonn’ne kɨ dingəm, ngonn’o kɨ dingəm a ɔsɨ ta baw’ne; kon ngonn a ɔsɨ ta ngonn’ne kɨ dene, ngonn kɨ dene a ɔsɨ ta kon’ne; kon ngonn kɨ dingəm a ɔsɨ ta məm’ne; ngonn kɨ dene a ɔsɨ ta məm’ne kɨ dene† 12.53 Mis 7.6.»

54 Jeju el bulə de’gɨ ene: «Lokɨ oyi ndi in lo kuwə‡ 12.54 Jeju el ene kilndi kɨ lo kurkadɨ’tɨ kɨ nəl kɨ kɨ holo tadɔ in be me ɓe’tɨ li’ə nan jɨ ndangɨ nje kɨ ɓe’tɨ lə’je ne tɔ kadɨ jɨ gər’n majɨ. kadɨ’tɨ ningə, tanan’tɨ non eli eyina: “ndi a ədɨ”, ningə ndi ədɨ tɔ. 55 A re oyi nəl kɨ in holo ə sii ulə ningə, eli eyina: “Lo a tingə”, ningə lo tingə kaa tɔ. 56 In de’gɨ kɨ njekedikum de’gɨ, asi gəri kum nya’gɨ kɨ isɨ rai nya dɔnangɨ’tɨ ne, eke dɔran’tɨ, ningə ra bann be ə nyakɔjɨ’gɨ kɨ isɨ rai nya dɔkagilo’tɨ kɨ ɓone taa, asi kadɨ indəi manjɨ nya’gɨ kɨ isɨ rai nya səm’tɨ el wa!

57 «Ra bann be ə inɓe’gɨ, nya kɨ to kadɨ gangɨ ta dana dɔ’tɨ ə, gangi el wa? 58 Kin ə isɨ awi lo gangɨ ta’tɨ kɨ nje ta lə’i ə, lokɨ in dɔ row’tɨ ɓay ə, in sangɨ row kadɨ ndu’se osɨ go nan’tɨ si’ə, nan to aw sə’i uləi ji njegangita’tɨ, adɨ njegangɨ ta uni uləi ji njerɔ’gɨ’tɨ, adɨ njerɔ’gɨ iləi’nu dangay’tɨ. 59 Ningə adɨ m’el’i, a in te lo kin’tɨ el bitɨ kadɨ ugə dɔboy sisi ɓay taa a inyəi’nu taa.»