1 De’gɨ kɨ njekeltakita Luwə’tɨ kɨ njendo de’gɨ nya lə Luwə sii dann Njekawnan’gɨ’tɨ kɨ Antiyosɨ’tɨ non. Adɨ in: Barnabasɨ kɨ Simeyon kɨ ɓari’ə Nijer, kɨ Lisiyusɨ kɨ ɓe li’ə in Sirenn’tɨ, kɨ Manaye kɨ oti’de nan’tɨ kɨ Erodɨ kɨ isɨ dɔ dɔnangɨ’tɨ kɨ Galile* 13.1 Erodɨ Antipasɨ; Luk 3.1, kɨ Sol tɔ. 2 Ndɔ kare be ɔsi məkəsɨ’de nanga non Luwə’tɨ ə elita si’ə kɨ kɔgɨ rɔ nyakusɔ tɔ. Ningə Ndil Luwə el’de ene: «Kadɨ ɔri Barnabasɨ ingɨ kɨ Sol indəi’de ta dangɨ tadɔ kulə kɨ m’ɓari’de kadɨ rai.» 3 Nga a, lokɨ ɔgi rɔ’de nyakusɔ ə elita kɨ Luwə ningə, indəi ji’de dɔ’de’tɨ ə inyəi’de adɨ awi, 4 tokɨ Ndil Luwə el’n’de. In be ə, Barnabasɨ in kɨ Sol awi me ɓe’tɨ kɨ Seləsi. Ningə rai non gangi awi Sipir’tɨ. 5 Lokɨ tei Salaminn’tɨ, elita lə Luwə me kəykawnan’gɨ’tɨ lə Juwipɨ’gɨ. Jan in kadɨ’de’tɨ to njera se’de tɔ. 6 Lokɨ indəi dɔ dor’gɨ kɨ ɓe’tɨ kɨ Sipir’tɨ gangi ningə, ai tei me ɓe’tɨ kɨ Paposɨ. Low’ə’tɨ non, ingəi Juwipɨ kare be kɨ tɔ’a nan Bar-Jeju kɨ in njera mboli, kɨ ɓar rɔ’ne njekeltakita Luwə’tɨ. 7 Isɨ nan’tɨ kɨ de kɨ boi kɨ tɔ’a nan Serjiyusɨ Polusɨ kɨ in nje nyagər. Serjiyusɨ Polusɨ ə Barnabasɨ in kɨ Sol ɔjɨ’de adɨ gəri tokɨ n’aw kɨ ɓo k’oo ta lə Luwə ta’de’tɨ. 8 Nan Elimasɨ kɨ kɔr ginn tɔ’a nan nje mboli tan’de rɔ. Ge kadɨ de kɨ boi kin un me’ne adɨ Kirisitɨ el. 9 Be ə, Sol kɨ ɓari’ə Pol, Ndil Luwə ros’o adɨ ur kum’ne kɨ dɔ’a’tɨ, 10 el’ə ene: «In ngonn lə Su, to de kɨ nje bal de’gɨ, in rosɨ kɨ mendul. In nje kɔsɨ ta nya ra’gɨ kɨ dana pətɨ. A inyə taa mbir row’gɨ kɨ dana lə Burəɓe el wa?» 11 Kɨ ngɔsine kin, Burəɓe a indəi ɔji, kum’i a oo lo el, ningə a oo kum kadɨ el bitɨ dɔkagilo madɨ. Ningə tanan’tɨ non par ə kum’ə ndul kururu adɨ oo lo el, ra mam lo. Sangɨ de kɨ kadɨ ɔr’ɔ tarow. 12 Lokɨ de kɨ boi oo nya kɨ ra nya kin ningə, un me’ne ad’a, tadɔ nyando kɨ dɔ Burəɓe’tɨ kɨ adi’ə, ətɨ ɓol ngayn.

13 Pol in kɨ madɨ’ne’gɨ ali me to’tɨ me ɓe’tɨ kɨ Paposɨ, awi me ɓe’tɨ kɨ Perjɨ kɨ Pampili’tɨ, ningə Jan Markɨ† 13.13 Jan Markɨ; 12.12,25, 13.5 inyə’de ə təl aw Jerujalem’tɨ gogɨ. 14 Lokɨ ɔti me ɓe’tɨ kɨ Perjɨ ningə, awi tei me ɓe’tɨ kɨ Antiyosɨ kɨ Pisidi’tɨ, ai me kəykawnan’tɨ lə Juwipɨ’gɨ kɨ ndɔ kɔrkon, sii nanga. 15 Lokɨ nje tudə makitu’gɨ, tudəi makitu ndukun kɨ makitu lə njekeltakita Luwə’tɨ ningə, kɨ boi kɨ dɔ njengəm kəykawnan’tɨ lə Juwipɨ’gɨ uləi eli’de eyina: «Ngannkon’je’gɨ, kin ə awi kɨ ta kadɨ eli uləi dingəm me de’gɨ, ə kadɨ eli.» 16 Ə Pol ində taa, yəkɨ ji’ne ta’de’tɨ kadɨ sii keke, ningə el’de ene: «In Isirayel’gɨ kɨ de’gɨ kɨ nje ɓol Luwə, kadɨ oyi dɔ ta lə’m. 17 Luwə lə’je, j’in bulə Isirayel’gɨ, mbətɨ baw’je’gɨ, ningə ra se’de adɨ oji nan kɨ kete kete, lokɨ sii me ɓe’tɨ kɨ Ejipitɨ. Ɔr’de te se’de kɨ taga kɨ takul tɔg’ɔ kɨ ngayn. 18 Asɨ ɓal dɔsɔ kɨ adɨ’de nya sɔi diləlo’tɨ‡ 13.18 17-18; Tekitaga 1.7, 12.51; Kɔr Isirayel’gɨ 14.34; Ndukun kɨ nja joo 1.31. 19 Lokɨ tɔko ginn de’gɨ siri kɨ dɔnangɨ’tɨ kɨ Kana non’de’tɨ ningə, təl kɨ dɔnangɨ kakin adɨ’de to nya nduwə§ 13.19 Ndukun kɨ nja joo 7.1; Jojuwe 14.1. 20 Nya’gɨ pətɨ kɨ rai nya kin, a ra ɓal asɨ ɓu sɔ kɨ dɔmi. Go’tɨ ningə, adi’de njegangɨ ta’gɨ bitɨ te’n dɔ njekeltakita Luwə’tɨ Samiyel. 21 Ningə, dəji ngar adɨ Luwə adɨ’de Sol kɨ ngonn lə Kisɨ, kɨ in ginn kaw’tɨ lə Benjamen, adɨ onɓe dɔ’de’tɨ ɓal dɔsɔ. 22 Lokɨ ɔr’ɔ kɔ ningə, ində Dabidɨ ngar’tɨ tor’o’tɨ. Dabidɨ kɨ Luwə mannajɨ li’ə ene: “M’ingə Dabidɨ kɨ in ngonn lə Jese, kɨ in de kigo me ndigɨ’tɨ lə’m. A tɔl kon nya’gɨ pətɨ kɨ me’m ndigɨ* 13.22 21-22; 1 Samiyel 8.5, 19, 10.21, 13.14, 16.12.” 23 In ginn kaw’tɨ li’ə ə, Luwə adɨ Jeju kɨ Njekajɨ Isirayel te’tɨ, kigo ndukun’tɨ li’ə. 24 Kete non re Jeju’tɨ, Jan iləmbər kadɨ de’gɨ tɔri ndu’de, ningə kadɨ rai batəm. Iləmbər kin kɨ rɔ bulə Isirayel’gɨ’tɨ ba pətɨ. 25 Lokɨ Jan aw kadɨ tɔlta kulə lə’ne ningə, el ene: “M’in de kɨ isɨ mərita dɔ’a’tɨ kin el. Nan in a re go’m’tɨ non kɨ kulə sa kɨ nja’a’tɨ ka m’in m’asɨ tutɨ el† 13.25 Jan 1.20,27; Mat 3.11; Mrk 1.7; Luk 3.16.”

26 «Ngannkon’m’gɨ kɨ ginn kaw’tɨ lə Abiraham, kɨ nje ɓol Luwə kɨ dann’se’tɨ, in j’ingi ə Luwə ulə kɨ ta kajɨ kin rɔ’je’tɨ. 27 De’gɨ kɨ nje kisi Jerujalem’tɨ ingɨ kibo’gɨ lə’de gəri de kɨ in Jeju kin el, taa gəri me ta’gɨ lə de’gɨ kɨ njekeltakita kɨ ta Luwə’tɨ, kɨ isɨ tudəi kɨ ndɔ kɔrkon’gɨ pətɨ kin el tɔ. Be ə lokɨ gangi ta dɔ Jeju’tɨ, tɔlita ta’gɨ kɨ njekeltakita Luwə’tɨ ndangi. 28 Ingəi nya madɨ kare kɨ asɨ kadɨ tɔli’ə el, nan dəji Pilatɨ kadɨ tɔl’ɔ par. 29 Lokɨ tɔli kon nya’gɨ pətɨ kɨ ndangi me makitu’tɨ ɔjidɔ’a ningə, adɨ risi’ə dɔ kagidəsɨ’tɨ nanga, il’ə me ɓe ninn’tɨ‡ 13.29 28-29; Mat 27.22-23, 57-61; Mrk 15.13-14,42-47; Luk 23.21-23, 50-56; Jan 19.15, 38, 42. 30 Nan Luwə ad’a ində taa dann njekoy’gɨ’tɨ. 31 Asɨ ndɔ ngayn kɨ te kɨ rɔ de’gɨ’tɨ kɨ in si’ə dɔnangɨ Galile’tɨ nu, ə rei si’ə bitɨ Jerujalem’tɨ, ingɨ kin ə in nje mannajɨ li’ə kɨ non bulə de’gɨ’tɨ§ 13.31 1.3. 32 J’in kaa j’isɨ j’ilə’se mbər Poyta kɨ majɨ kin tɔ. Poyta kɨ majɨ kɨ in ta kun mindɨ kɨ Luwə un ndu’ne dɔ’tɨ adɨ baw’je’gɨ. 33 Luwə tɔlta kun mindɨ kin kɨ rɔta’tɨ j’in ngann de’gɨ kɨ gorow te kɨ adɨ Jeju te lo koy’tɨ tokɨ ndangi me makitu Pa’gɨ’tɨ eyina:

34 «Luwə ad’a ində taa lo koy’tɨ um ad’a ndum me ɓe ninn’tɨ el, tokɨ el’n ene:

35 «In tadɔ kin ə, el’n me makitu’tɨ lo madɨ’tɨ ɓay ene: “A inyə njekulə lə’i kɨ ar njay kadɨ ndum ɓe ninn’tɨ el‡ 13.35 Pa’gɨ 16.10.” 36 Nan Dabidɨ, lokɨ ra kulə dɔkagilo’tɨ lə’ne kigo kɔjitara’tɨ lə Luwə ningə, oy adɨ duwi’ə gədɨ kaw’a’gɨ’tɨ, ningə ndum me ɓe ninn’tɨ. 37 Nan in kɨ Luwə ad’a ində taa lo koy’tɨ ndum me ɓe ninn’tɨ el.

38 «Kadɨ gəri majɨ ngannkon’m’gɨ, tokɨ in kɨ takul’ə ə isɨ iləi’se mbər kɨ ɔjidɔ k’inyə go majel kɔ, kɨ təl de kɨ dana takum Luwə’tɨ kɨ asi kadɨ ingəi me ndukun’tɨ lə Mojɨ el. 39 In kɨ takul’ə tɔ ə, re de kɨ un me’ne ningə, Luwə təl’ə de kɨ dana takum’ne’tɨ. 40 Tadɔ in kin ə, kadɨ oyi go rɔ’se majɨ nan to ta kɨ de’gɨ kɨ njekeltakita Luwə’tɨ eli kin ta’a tɔl dɔ’se’tɨ:

42 Lokɨ Pol in kɨ Barnabasɨ isɨ tei taga ningə, dəji’de kadɨ ndɔ kɔrkon kɨ gogɨ ə kadɨ təli rei ndoi’de ta kin ɓay. 43 Lokɨ bulə Njekawnan’gɨ sananyinan ningə, Juwipɨ’gɨ kɨ de’gɨ kɨ təli Juwipɨ’gɨ kɨ nje ɓol Luwə, dani Pol kɨ Barnabasɨ, a wali nan ta se’de. Ningə Pol kɨ Barnabasɨ uləi dingəm me’de’tɨ kadɨ uwəi rɔ’de ba me memajɨ’tɨ lə Luwə kin.

44 Ndɔ kɔrkon’tɨ kɨ gogɨ ningə, bulə de’gɨ ngayn kɨ me ɓebo’tɨ kawinan kɨ nan’tɨ kadɨ n’oyi dɔ ta lə Burəɓe. 45 Lokɨ Juwipɨ’gɨ oyi bulə de’gɨ ningə, ni ra’de adɨ taji Pol, ə eli ta’gɨ kɨ majel ndɔri ta li’ə. 46 Pol kɨ Barnabasɨ eli’de kɨ me kɨ tinyi katɨ eyina: «In ingɨ ə kadɨ j’ilə’se mbər ta lə Luwə kin kete, nan tokɨ mbəti ə oyi tokɨ ingɨ asi ta kajɨ kɨ bitɨ kɨ non’tɨ el, j’a jɨ təl jɨ yətɨ rɔ’je kɨ rɔ ginn de’gɨ’tɨ kɨ in Juwipɨ’gɨ el’tɨ. 47 Tadɔ Burəɓe lə’je un ndu’ne adɨ’je ene:

48 Lokɨ ginn de’gɨ kɨ in Juwipɨ’gɨ el oyi dɔ ta kin ningə, rai rɔnel ngayn dɔ’tɨ, adɨ uləi tɔjɨ dɔ ta’tɨ lə Burəɓe, adɨ de’gɨ pətɨ kɨ Luwə mbətɨ’de tadɔ kajɨ kɨ bitɨ kɨ non’tɨ, uni me’de. 49 Ta lə Burəɓe sanan kɨ dɔnangɨ kɨ Antiyosɨ’tɨ kɨ ta’a ba. 50 Nan Juwipɨ’gɨ suləi dene’gɨ kɨ in dene’gɨ kɨ njetɔɓar kɨ me ɓe’tɨ, kɨ nje kɔsikurə Luwə, kɨ de’gɨ kɨ boi kɨ me ɓe’tɨ adɨ indəi kum Pol kɨ Barnabasɨ ndoo, ningə tuwəi’de me ɓe’tɨ lə’de kɔ. 51 Pol kɨ Barnabasɨ indəi bu kɨ nja’de’tɨ kɨ dɔ ɓe’tɨ lə’de ningə, ɔti ai me ɓe’tɨ kɨ Ikoniyom† 13.51 Markɨ 6.11. 52 Kɨ rɔ njendo’gɨ’tɨ lə Jeju ə, rɔ’de nəl’de ngayn, taa Ndil Luwə kaa rosɨ me’de tɔ.