1 Faulo be Sailasa ʼabaga Filifai inogei. ʼInega itauya ʼabaga Amififoli be Afolonia ʼidia, ta ʼabibodanaya iʼifoqe ʼabaga Tesalonaika ʼinaya. Ta ʼabaga nana ʼinaya me Diu edi vanue tafwalolo taha ʼenoʼeno. 2 ʼInega Faulo edi vanue tafwalolo ʼinaya lugu, ʼedewani ena ilivu diʼwe qabuna ʼidia viaviaqia. Ta omoʼe ʼinaya Sabate toi ʼidia Buki Nugwenugweina ʼinega veveʼitedi ta maega iveʼaeʼaetoga. 3 Ta tovesimasimana edi ʼwayavi nugwenugweina ʼinega Faulo givesimatalia ʼidia Keliso weaqina luaqiaqiea be yuvaqa nalobea ta naʼaliga, ta ʼabibodanaya ʼaligega nayaʼitoto ʼevivi. Ta wese vonedi vonaya, “Ieisu nana yavonavonayea ʼimia, e benaʼe tauna Toʼetoyavua Keliso.” 4 Ta vaina me Diu Faulo be Sailasa edi lugaihi nuadi ʼewea ʼinega adi yoʼo gamonaya ilugu. Ta wese me Guliki ʼidiega Yaubada ana toʼamayabayavo ʼeala ilugu be wese vivine adi wawa ʼenaʼenaʼina tufwana qabudi ilugu ta Faulo ʼelavidi maega iluvetuba. 5 Ta me Diu adi tovanugwetayavo Faulo be Sailasa iveʼifiʼifiedi.

ʼInega vaina toluyaba kavokavovo ʼabagega igaba vaʼauqidi imai ta maega idima govaqa, nuanuadi Faulo be Sailasa ina vevoalanedi. Ta igogona itauya Iesoni ena vanuea italaʼavuya nuanuadi Faulo be Sailasa ina kafidi ta ina lihi ʼifoqeyedi ʼabaga ʼatamanaya tomotau ʼiawadia. 6 Ta isali ʼwayoqedi, ʼinega Iesoni ta wese vaina tovetumaqana maega ikafidi ilihidi ta itauyedi ʼabaga ana toluvineavo matadia. Ta bonadi qiduanega igaba ivonaya, “Baʼe tomotau diavona diʼwe qabuna adi togiveluveifa niʼa imai eda ʼabagaya, 7  * Lk 23:2; Ion 19:12 ta Iesoni ʼebeʼewedi ena vanuea ana wagawagayavo ʼidewani. Ta Sisa ena luvineavo ibwegea, mana ivonaya vonigo Kini vauvauna niʼa ʼifoqe ana wawa Ieisu.” 8 Ta tuta nana tomotau qabudi ta wese ʼabaga ana toluvineavo vona baʼe inoqolia ʼinega diadi vilea gegoyo. 9 ʼInega toluvineavo Iesoni ma enavo iluvinedi mane ina aʼuya edi liʼama weaqina. Ivemaisa gumwala, ʼinega iawafeledi ta itauya.

10 Niʼa velovelovana ʼifoqe ʼinega Tesalonaika ana tovetumaqanayavo Faulo be Sailasa iluvetunedi itauya ʼabaga Belia ʼinaya. Ta tuta nana iʼifoqe ʼinega magilafudi ilugu me Diu edi vanue tafwalolo ʼinaya. 11 Lova Tesalonaika ʼinaya me Diu ge nuadi Ieisu Valena ina noqolia. Ta ʼesi me Diu taudi baʼe Belia nana ʼinaya itoatoa Vale nana iʼawahaqiaqiea, ta wese nuadi ʼewea ʼenaʼina. ʼInega ʼaubena ʼaidega ʼaidega Buki Nugwenugweina iavo aqiaqiea, mana nuanuadi ina alamania ʼeguma Faulo ena simana vona aqiaqina nage gebu. 12 Baʼe ʼinega me Diu qabudi edi vetumaqana ilobea. Ta wese me Guliki vivine be ʼoloto ʼenaʼenaʼidi qabudi baʼe Vale nana ivetumaqanea. 13 Ta tuta nana me Diu Tesalonaika ʼinaya itoatoa Faulo valena inoqolia tauna wese ʼabaga Belia ʼinaya veʼale Yaubada ena vona lulugaihiea, ʼinega lukwayavonega imai Belia ʼinaya ta edi vona ʼinega tomotau italaveaʼiedi nuanuadi Faulo be Sailasa ina vevoalanedi. 14 ʼInega tovetumaqanayavo ilukwayavoni Faulo iluvetunei tauya mwadeʼwaya. Ta Timoti be Sailasa nawale Belia ʼinaya itoatoa. 15 Ta Faulo ana mata ʼweabuyavo maega wagega igelu itauya ʼabaga qiduana Ateni ʼinaya. Ta omoʼe ʼinaya ivalovea ʼinega iʼevivi itauya Belia ʼinaya. Ta vale Faulo ʼinega imiea Sailasa be Timoti ʼidia nuanuana ina lukwayavoni ina mai, ta maega ina luvetuba Ateni ʼinaya.

16 Faulo nawale ʼabaga qiduana Ateni ʼinaya toatoa ta Sailasa be Timoti baʼebaʼeyedi. Ta nuana vita qiduana, mana ʼabaga nana ʼinaya ʼebeiwaʼodu kavokavovo kavona tokwalui ʼeala ʼitedi. 17  * Via 18:19 ʼInega Faulo ʼaubena ʼaidega ʼaidega vanue tafwalolo ʼinaya be wese ʼebevaʼauta ʼidia Yaubada ana toʼamayabayavo taudi me Diu ta wese me Guliki maega iluluvoya baʼe yani nana weaqina. 18 Ta vaina toalamani taudi igabedi Efikulo* Taudi Efikulo “Epicurean” taha qabu, ta taudiega igabedi toalamani aqiaqidi. Ta tuta qabuna yani taha taha weaqina inuanua, ta wese nuanuadi baʼe yani diavona weaqina ina veqaeyedi mali qabu maega. be Sitioki† Taudi Sitoike “Stoics” wese taha qabu ʼabaga Ateni ʼinaya, ta edi ilivu be wese edi nuanua kavona taudi Efikulo ʼidewani., Faulo maega iveʼaeʼaetoga, mana Faulo Ieisu Valena be ena yaʼitoto ʼevivi ʼaligega weaqina simanea ʼidia. ʼInega vaina ʼidiega ivonaya, “Aa, kwavakwavana, baʼe tolaʼai ena nuenuega vonevonei?”

Ta wese vaina ivonaya, “Nage mali yaubadayavo weaqidi luluqaihi ʼidaya?” 19 ʼInega Faulo iʼebeʼewei itauyea Ateni ana kaniselayavo matadia, taudi wese adi wawa igabedi Alifago‡ Bwanaga Alifago ʼenoʼeno Ateni diʼwenaya, ta me Ateni edi ʼebeveloba. Ta edi kaniselayavo wese igabedi Alifago, mana bwanaga nana ʼinaya edi ʼebevekotu ʼenoʼeno..

ʼInega ivetalaʼaiea ivonaya, “Nage au fata eu veʼita baʼe una givesimatalia ʼimaya? 20 Mana yani qabuna niʼau uvonema kavona yani vauvauna ʼimaya. ʼInega nuanuama eu veʼita nana ana alamani una givesimatalia be ʼinega nuama naʼeqaʼuya.” 21 (Ta me Ateni be wese wagawaga ʼabaga nana ʼinaya itoatoa, tuta qabuna nuanua vauvaudi weaqidi nuanuadi ina noqolidi be ina veqaeyedi.)

22 ʼInega Faulo tovolo kaniselayavo qabudi matadia ta vonaya, “Omiʼa me Ateni, niʼa yahalamania vonigo emi ʼebeiwaʼoduyavo weaqidi onuanua qiduana ta ovevetafeʼwa waiwai ʼidia. 23 Ta egu luyaba ʼinaya emi ʼebeiwaʼodu kavokavovo be wese emi vanue ʼebeveguba qabudi yaʼitedi. ʼInega ʼidiega taha ʼebeveguba yaʼita lobea ta ana ʼwayavi vonaya, ‘Yaubada ge ana alamanimo ʼinaya.’ Ta tuta qabuna baʼe Yaubada nana ʼinaya oiwaiwaʼodu ta ge oda alamania. E taunana weaqina nuanuagu baʼe ʼitaga ena simana ʼifoqeyea ʼimia.

24  * 1Kin 8:27; Via 7:48 “Tauna bwaʼobwaʼo ta wese yani qabuna iʼenoʼeno bwaʼobwaʼoya adi Toʼivaʼavaʼata. Ta wese bwaʼobwaʼo be mahala adi Kaiwabu. ʼInegana tauna ge datoatoa vanue ʼebeiwaʼodu tomotau nimadiega iyoqonidi gamonaya. 25  * Same 50:12 Itaʼa tomotau ge ada fata taha yani kana viaqi kana neia, mana tauna ge taha yani ʼidiega dakusa. Ta yani qabuna Yaubada nimanega iʼifoqe, ta tauna wese yawaida ʼiuna. 26 Yaubada taha ʼoloto ana wawa Adama maduviaqia, ʼinega mali qabu be mali qabu ʼoloto nana ʼinega iʼifoqe, ta Yaubada aʼudi mali diʼwe be mali diʼwe ʼidia. Ta wese Yaubada ena nuenuega edi toa ana tuta ʼebeluvine diavona ʼidia taunega maduvenuaʼivinea. 27  * Same 145:18; Iel 23:23 Yaubada baʼe ʼidewani viaqia, be yaqisa itaʼa tomotau kana salia ta ada lutonova ʼinega kana lobea ta kana tauya ʼinaya. Ta Yaubada ge taha toga ʼinega datoa luluvai. 28 ‘Mana tauna ʼinega yawaida kaʼeweʼewei ta kayabayaba be wese katoatoa.’ ʼIdewani lova vaina emi toʼwayavi ivonaya,

29  * Ais 40:18-20; 44:10-17; Via 19:26 “Vonahaqiaqi, itaʼa Yaubada natunavo. ʼInega ge ona vonaya be Yaubada tauna kavona taha tokwalui tomotau nimadiega iviaqia goula be siliba nage dabo ʼidiega. 30 Lova tuta nana tomotau Yaubada ge ida alamania ʼinega edi ilivu luveifana bibitaqoya, ta baʼitagana Yaubada tomotau qabuda diʼwe qabudi ʼidia luvineda be eda ilivu luveifana ʼinega kana nuagivila. 31  * Same 96:13 Mana Yaubada taha ʼaubena niʼau venuaʼivinea tomotau qabuda ada vekotu weaqina. ʼInega ada luvine tunutunuqina naneida taha ʼoloto vevenuaʼivinina ʼinega. Ta Yaubada baʼe yani nana ana ʼawahaqiaqi weaqina niʼa veʼiteda tuta nana ʼoloto nana ʼaligega giveyaʼitoto ʼeviviea.”

32 Ta vaina me Ateni Faulo idagiea be wese igivenuʼwea tuta nana ena vona inoqolia yaʼitoto ʼevivi ʼaligega weaqina. Ta ʼesi vaina ivoneaya, “Nuanuama baʼe yani diavona weaqina wese una luʼeviviei ta ana noqolia.” 33 Ta Faulo totoa vaʼauta dina ʼidiega webui tauya. 34 Ta vaina tomotau Faulo ena vona ivetumaqanea ta ana yoʼo gamonaya ilugu. Ta taha ʼidiega ana wawa Dionisi, tauna taha kanisela Alifago ana qabuyavo ʼinega. Ta wese taha vavine ana wawa Damali be wese vaina tomotau maega Faulo ena vona ivetumaqanea.