នាវកោរាញឞ្រាសងើយនាវតឹមរាង្លាប់មហែ មារកោស 1

នាវមហែមហានអ្វែស

មារកោស

ញចីស

នាវឞោកអ៝ន់ឞូគឹតល៝រ

មារកោស មោអោសជានកោរាញអ៝សម៝នឞ្រាសយេឆូ យើនមាពាង់វៃហាន់មឞើសងក៝ចនាវមហែមហានអ្វែសឞ្រាសយេឆូ នទ្រែលកោរាញអ៝សម៝នរាញាពោល (ការ ១២:២៥; ១៣:១៣; ១៥:៣៦-៤១) កោរាញអ៝សម៝នរាញាពេត្រោស ដ៝ង់(១ពេ ៥:១៣)។ តឹងមាផូងកោរាញផូងញឆីងមាឞ្រាសក្រីស អ៝ក់នាម់ឞើសកើយជេសឞូញចីសនាវតឹមរាង្លាប់មហែ មារកោស លែៈតាង់នាវកោរាញអ៝សម៝នរាញាពេត្រោស មឞើសងក៝ចនទើឞ្រាសយេឆូ លែៈជាន នទ្រែលមានាវឞ្រាសយេឆូ នតី ជេសរីមារកោស ញចីសឆ៝ម់បុតអីអ្យាតាៈឞើសនទើពាង់តាង់អីនៃ។ ឞូអ៝ក់មឹនលាសមារកោស ញចីសឆ៝ម់បុតនាវមហែមហានអ្វែសអ្យាល៝រឞូដាសមាទឹងលែៈឆ៝ម់បុតនាវមហែមហានអ្វែសអាបាៈអេង ក្លាប់លាស ២៥ នាម់ជេសឞ្រាសយេឆូ ទ៝ក់រេស ជេងតានាម់ ៥៥។

នាវអុចនត្រ៝ង់មារកោស

មារកោស កើបខ្លៃងាន់តានាវខ្លៃឞ្រាសយេឆូ ជាន នអ៝ប់មាតានាវឞ្រាសយេឆូ នតី យើនមាឆ៝ម់បុតនាវមហែមហានអ្វែសពាង់ញចីសទុតគ្លែសដាសមាតាព្វាន់អឹឆ៝ម់បុតនាវមហែមហានអ្វែស។ ពាង់មោអោសឆ៝ៈអ៝ក់ត្រ៝ងឞើសនាវតឹមរាង្លាប់អើម។ នាវអុចនត្រ៝ង់មារកោស ទើយឆៃនហេលតាឆ៝ម់បុតមារកោស ១០:៤៥ ជេងនាវងើយឞ្រាសយេឆូ ៖ “យ៝រមាគ៝ប់អីក៝នឞូនុយ្សតាៈឞើសកោរាញឞ្រាសជុរតានែសនតូអ្យា មោអោសគ៝ប់ដាៈឞូឆើមកើលជានការអ៝ន់មាគ៝ប់។ គ៝ប់ច្រាវឆើមកើលជានការអ៝ន់មាឞូ ជេសរីគ៝ប់ឆើមឆាក់គ៝ប់នើមត៝ត់ខឹតឆាក់ គៃមាច្វាយទឹងលែៈឞូនុយ្ស”។

នាវខ្លៃអាបាៈអេង

តាឆ៝ម់បុតមារកោស ១៦:៩-២០ គែសអ៝ក់ឆ៝ម់បុតអើមអីញចីសមាតី អីគែសត្រ៝ងអីនៃតាឆ៝ម់បុតមារកោស យើនមាគែសឆ៝ម់បុតមារកោស អើមអីញចីសមាតីអាបាៈអេង មោអោសគែសត្រ៝ង ៩-២០‌ ឆ៝ម់បុតអីនៃឞាសតាត្រ៝ងផាមទើម។ ឞូនុយ្សអីឞ្លាវងាន់តានាវកោរាញឞ្រាសងើយ កើបលាសត្រ៝ង ៩-២០ មោអោសទីមារកោស នើមញចីស យើនមាហោមកើបទីមាតេៈតានាវកោរាញឞ្រាសងើយ។ នទ្រីគែសនត៝បរាវាងអ្យា [ ] ជុមត្រ៝ងអីនៃ។ គែសឞូនុយ្សអាបាៈមឹនលាស មារកោស ញចីសត៝ត់តាត្រ៝ងផាមទើម ជេសរីគែសឞូនុយ្សអាបាៈអេងមឹនលាស នាវអាបាៈជឹតអីមារកោស លែៈគែសញចីសលែៈរ៝ស។

មឞើសនាវខ្លៃតាងកោៈតាឆ៝ម់បុតអ្យា

- នាវមឞើសងក៝ចមាយោហាន-បាប់តែម (១:១-៨)

- ឞ្រាសយេឆូ ឆ៝ៈទើននាវបាប់តែមយុកមាទាក នទ្រែលមាទើយឞើសនាវនទើម (១:៩-១៣)

- ឞ្រាសយេឆូ តាឞ្រីកាលីលេ (១:១៤-៩:៥០)

- ឞ្រាសយេឆូ លោសឞើសឞ្រីកាលីលេ ហាន់ជឹតប៝នយេរូឆាលឹម (១០:១-៥២)

- ពើសងគ្លែៈទុតឞូញុបក៝ត់ឞ្រាសយេឆូ លើសពាង់ នទ្រែលមាត៝ត់ខឹតឆាក់ (១១:១-១៥:៤៧)

- ឞ្រាសយេឆូ ទ៝ក់រេសជេសពាង់ខឹត (១៦:១-៨)

- ឞ្រាសយេឆូ ញហើឆាក់អ៝ន់មពោលអ៝សម៝នឆៃ (១៦:៩-២០)

នាវយោហាន-បាប់តែម នតុមនតីផូងប៝នលាន

(មថ ៣:១-៦, ១១-១២; លក ៣:១-១៨)

1 អ្យានតើមនាវមហែមហានអ្វែសមាឞ្រាសយេឆូក្រីស អីក៝នកោរាញឞ្រាសនើម។* 2 តាឆ៝ម់បុតឞូនុយ្សនតើយ្សនាវងើយកោរាញឞ្រាសកាល់អែនើស រាញាអេឆាយ លែៈញចីសលាស៖ «កោរាញឞ្រាសលាស៖

«អ្វាញ់យឹ គ៝ប់ដាៈទូហ្វេឞូនុយ្សហាន់ល៝រនទ្រាប់នូយ្សនហ៝ម់ឞូនុយ្សអ៝ន់មៃ

តឹមឞានឞូក្វាយ្សត្រ៝ង មឞើសមាឞូមៃហាន់ឞើសកើយ†។

3 ឞូនុយ្សអីនៃនតែរតាឞ្រីរាទាសលាស៖

«នទ្រាប់ហ៝ម់នូយ្សនហ៝ម់អ៝ន់មាកោរាញឞ្រាស តឹមឞានមាឞូនុយ្សក្វាយ្សត្រ៝ង‌

ញឆ៝ង់ត្រ៝ងអ៝ន់មាកាដាច់ហាន់»»»†។

4 នទ្រីនាវងក៝ចអីនៃលែៈត៝ត់ហើយ គែសទូហ្វេឞូនុយ្សរាញាយោហាន គុតាឞ្រីរាទាស ពាង់មឞើសងក៝ចមាប៝នលានរាគ៝ល់លើយនូយ្សនហ៝ម់អ្យើស នហ៝មាទើននាវយុកមាទាក អីឞូក្វាល់«បាប់តែម» គៃមាញហើខាន់ពាង់អុចតឹងនាវកោរាញឞ្រាស នទ្រីទឹងកោរាញឞ្រាសយោៈនអាចមោហោមអោសកើបនាវតីសខាន់ពាង់។*

5 គែសអ៝ក់ឞូនុយ្សតាឞ្រីយូដា នទ្រែលមាតាប៝នក្វ៝ង់យេរូឆាលឹម ហាន់រានអាពាង់ទាទេ។ ខាន់ពាង់គឹតឆាក់ខាន់ពាង់នើមតីសមឞើសរ៝ ជេសរីយោហាន ជានបាប់តែមយុកខាន់ពាង់មាទាកតាទាករាលាយយោរដាន់ រី។ 6 ល៝ង់យោហាន ពាង់ញឆ៝សអាវជ៝ងជានមារាឆៅឆែសឆាមោ វាន់រាឆែឞុតជានមានតោ ពាង់ឆាក្រាសនទ្រាចដាសទាកឆុត*។* 7 ពាង់មឞើសងក៝ចមាផូងប៝នលាន៖ “គែសទូហ្វេកោរាញ ពាង់ហាន់ឞើសកើយគ៝ប់ឞើយមាត៝ត់ជេស ពាង់គែសនាវទើយរាលាវគ៝ប់ងាន់។ តានាប់ពាង់គ៝ប់ជេងឞូនុយ្សជេៈលេៈទើម ឞ៝លលាសគ៝ប់កុញឆើមទ្រ៝សនតោជ៝តពាង់ ហោមអែមោហ៝ៈទីដាសនាវជានការពាង់ដ៝ង់។ 8 គ៝ប់ជានបាប់តែមអ៝ន់ខាន់អៃមៃយុកមាទាកទើម ល៝ង់ពាង់អីនៃជានបាប់តែមអ៝ន់ខាន់អៃមៃមាឞ្រាសហ្វេងអ្វែសអីក្ល៝សអ្វែស”។*

នាវឞ្រាសយេឆូ ទើននាវបាប់តែមយុកមាទាក

(មថ ៣:១៣-១៧; ៤:១-១១; លក ៣:២១-២២; ៤:១-២)

9 ត៝ត់នារឞើសកើយឞ្រាសយេឆូ អីតាៈឞើសប៝ននាឆារែត ឞ្រីកាលីលេ ពាង់ហាន់ត៝ត់តានតុកយោហាន ជានបាប់តែមនៃ ជេសរីយោហាន ជានបាប់តែមមាឞ្រាសយេឆូ យុកមាទាកតាទាករាលាយយោរដាន់ ។* 10 ជេសយុកពាង់តាទាករី លោសប្លូឞើសទាករី ឞ្រាសយេឆូ ឆៃត្រោកពើកឞ៝ង់លាហឺរ ជេសរីគែសឞ្រាសហ្វេងអ្វែសជុរទ្រ៝ម់តាពាង់អ្វាញ់តឹមឞានមាព្លុក។* 11 ទោលនៃគែសតាង់នតែសឞ៝រ់តាៈឞើសកាលើត្រោកលាស៖ “មៃអីក៝នគ៝ប់រ៝ង់ គ៝ប់រាម់រាហើនមៃហោងាន់ងេន”។*

12 ជេសឞើសនៃឞ្រាសហ្វេងអ្វែសដាៈឞ្រាសយេឆូ ទូហាន់អាឞ្រីរាទាស។ 13 ពាង់គុតានតុកនៃ ៤០ នាង់ ៤០ នារ គែសឆាតាង់ អីកោរាញមពោលឞ្រាសអ្យើសនទើមពាង់ដ៝ង់។ ពាង់គុនទ្រែលមពោមពា(ឆ្យុម)ឞ្រីតានតុកនៃ គែសមពោលតោងពារ់ឆើមកើលជានការមាពាង់ដ៝ង់។*

ឞ្រាសយេឆូ ជាៈព្វាន់នុយ្សអ៝សម៝ន

(មថ ៤:១២-២២; លក ៤:១៤-១៥; ៥:១-១១)

14 លែៈជេសឞូញុបយោហាន-បាប់តែម ក្រុងតានទ្រូង ជេសរីឞ្រាសយេឆូ ហាន់តាឞ្រីកាលីលេ នហ៝មាមឞើសងក៝ចនាវមហែមហានអ្វែសកោរាញឞ្រាស។* 15 ពាង់លាស៖ “ម៝ងលែៈត៝ត់ជេស នាវកោរាញឞ្រាសម៝ត់អ្វាញ់ខាន់អៃមៃលែៈទាច់ងាន់រ៝។ លាសនទ្រីរាគ៝ល់ហ៝ម់នូយ្សនហ៝ម់អ្យើសខាន់អៃមៃ ជេសរីញឆីងមានាវមហែមហានអ្វែសអ្យាទោ!”*

16 គែសទូនាររីឞ្រាសយេឆូ ហាន់ឞ្រោៈរ៝ៈមែងទាកងលៅក្វ៝ង់កាលីលេ †ពាង់ឆៃឞារហៃអ៝សនោគុឆែងជាលតាទាកនៃ អីនោរាញាឆីមោន នទ្រែលមាអ៝ន់ទ្រេ អីអ៝ស។ ឞារហៃខាន់ពាង់អីនៃជេងឞូនុយ្សជានការវាង់កាទើម។ 17 ជេសរីឞ្រាសយេឆូ លាសមាខាន់ពាង់៖ “ហើយអ៝សនោ ហោៈតឹងគ៝ប់គ៝ប់អ៝ន់ខាន់មៃហាន់ជ៝យឞូនុយ្សអ្យាត់នាវគ៝ប់ តឹមឞានមាឆែងកា”។ 18 ទោមាឞារហៃខាន់ពាង់រីនត្លើយជាលព្រុងតានៃ ជេសរីតឹងឞ្រាសយេឆូ រ៝។* 19 ជេសរីឞ្រាសយេឆូ ហាន់ជឹតនាប់ ពាង់ឆៃឞារហៃអ៝សនោយាកើ នទ្រែលមាយោហាន គុឆុលជាលតាទូករី ឞារហៃខាន់ពាង់នៃអីក៝នឆេបេដេ ។ 20 ត៝ត់ឆៃខាន់ពាង់តារី ឞ្រាសយេឆូ ជាៈរ៝ ជេសរីខាន់ពាង់នត្លើយអីឞឹ នទ្រែលមាមពោលអីពាង់ងខោមជានការមាពាង់តារី ហាន់តឹងឞ្រាសយេឆូ រ៝។

ឞ្រាសយេឆូ មព្រើសឞ្រាសអ្យើស

(លក ៤:៣១-៣៧)

21 ជេសរីឞ្រាសយេឆូ នទ្រែលមាមពោលអ៝សម៝នពាង់ហាន់តាប៝នកាពើនិម ។ ត៝ត់នារឆាបាត់ អីនាររាលូផូងអីឆ្រាអែល ពាង់លាប់នតុមនតីតាញីសរាបុនផូងអីឆ្រាអែល ។* 22 ឞូនទ្រ៝ត់ញហីសងាន់តាង់នាវពាង់នតីអីនៃ។ នាវពាង់នតីនើសគែសនាវទើយ មោអោសតឹមឞានមាផូងនើមនតីនាវវៃផូងអីឆ្រាអែល ។* 23 តាញីសរាបុននៃ គែសទូហ្វេឞូក្លោលាប់តានៃឞ្រាសអ្យើសគុតាឆាក់ពាង់ដ៝ង់ ពាង់នតែរ៖ 24 “អើយេឆូ តាៈឞើសប៝ននាឆារែត ! លើយមៃរាខ្វាកហេន មៃហាន់អុចលើសលើយហេនឞើស? គ៝ប់នាល់មៃងាន់ មៃអីនៃអីឞូនុយ្សក្ល៝សអ្វែសតាៈឞើសកោរាញឞ្រាស”។* 25 ឞ្រាសយេឆូ ទែមឞ្រាមឞ្រាសអ្យើសអីនៃ៖ “លើយហោមងើយ គុអ្យាត់ឆាក់រាក្លាក់ហ៝ៈ ទូលោសឞើសឞូនុយ្សអីនៃហ៝ម់!” 26 ជេសតាង់ឞ្រាសយេឆូ លាសនទ្រីឞ្រាសអ្យើសលើសឞូនុយ្សអីនៃចោតទុលញឆ្ល៝ង់ឆ៝ង់ឆា នតែរលុងល៝ចងាន់លោសប្ហុចឞ្រាសអ្យើសអីនៃ។ 27 ទឹងលែៈឞូនុយ្សឆៃកើតនៃនើស នទ្រ៝ត់ហីសរាហ៝ល់ទាទេងាន់ ជេសរីតឹមអោបនទ្រាង់ខាន់ពាង់នើម៖ “យេ! លែៈនាវងាន់ហៃ! នាវនតុមនតីពាង់អីនៃមហែងាន់ហៃ នអ៝ប់មាគែសនាវទើយដ៝ង់។ ឞ៝លលាសឞ្រាសអ្យើសអ្យាត់នាវពាង់ដាៈដ៝ង់”។* 28 ជេសរីគើញងាន់ឞូលឺពាង់ហោលាមឞ្រីកាលីលេ ។

ឞ្រាសយេឆូ ជានឞាសនាវជីឞូនុយ្ស

(មថ ៨:១៤-១៧; លក ៤:៣៨-៤១)

29 ជេសរីឞ្រាសយេឆូ លោសឞើសញីសរាបុនអីនៃ ហាន់ឞ្រ៝ង់តាជៃឞារហៃអ៝សនោ ឆីមោន នទ្រែលអ៝ន់ទ្រេ ។ យាកើ នទ្រែលមាយោហាន ហាន់នទ្រែលដ៝ង់។ 30 ល៝ង់អីមេៈព៝ឆីមោន រីជីក៝បឞិចតាគ្រែរី។ ត៝ត់តានៃឞូមឞើសមាឞ្រាសយេឆូ រ៝នាវជីក៝បពាង់។* 31 ឞ្រាសយេឆូ ហាន់រានតាពាង់ ញុបតីរាទ៝ក់ពាង់។ នាវជីក៝បឞាសរ៝ ជេសរីពាង់ជានព្យាង់ត្រាវមាខាន់ពាង់។*

32 ត៝ត់ឞ្រីកេងមាង់នោកនារលែៈញ៝ប់ លែៈឞូនុយ្សគែសនាវជី នទ្រែលមាឞូនុយ្សឞ្រាសអ្យើសលាប់ ឞូលែវហាន់អាឞ្រាសយេឆូ ទាទេ។ 33 គែសអ៝ក់ងាន់ឞូនុយ្សតាប៝ននៃគុគូមតាមពោងជៃរីទាទេ។ 34 ជេសរីគែសអ៝ក់ឞូនុយ្សឞ្រាសយេឆូ ជានឞាសអាប់នតីលនាវជីតាខាន់ពាង់ មព្រើសឞ្រាសអ្យើសទូលោសឞើសឞូនុយ្សដ៝ង់។ ពាង់ឞ្វៃឞ្រាសអ្យើសមោអោសអ៝ន់ងើយ យ៝រលាសផូងឞ្រាសអ្យើសលែៈនាល់ពាង់។

ឞ្រាសយេឆូ មឞើសងក៝ចនាវមហែមហានអ្វែស

(មថ ៤:២៣; លក ៤:៤១-៤៤)

35 កាសអើមអោយឞ្រីហោមង៝ ឞ្រាសយេឆូ ទ៝ក់ឞិចហាន់ទូហ្វេអេងតានតុកឞ្រីរាទាសងាយដាសឞូនុយ្ស ជេសរីមឞើសឆើមតានតុកនៃ។* 36 ឆីមោន នទ្រែលមាមពោលអីគុនទ្រែលពាង់ ហាន់ជ៝យឞ្រាសយេឆូ ។ 37 ត៝ត់មាឆៃពាង់ ខាន់ពាង់លាស៖ “អ៝ក់ងាន់ឞូនុយ្សអុចជ៝យមៃមេៈ”។ 38 ឞ្រាសយេឆូ លាសមាខាន់ពាង់៖ “ហោៈឞ៝ន់ឞ្រោៈរ៝ៈប៝នអីទាច់ៗតាអ្យា។ គ៝ប់ឞែមាមឞើសងក៝ចនាវមហែមហានអ្វែសអ៝ន់មាប៝នអីនៃ នទ្រីទឹងគ៝ប់ហាន់ត៝ត់តាអ្យា”។ 39 ជេសរីឞ្រាសយេឆូ ហាន់មឞើសងក៝ចនាវមហែមហានអ្វែសតាញីសរាបុនផូងអីឆ្រាអែល លាមឞ្រីកាលីលេ នហ៝មាមព្រើសឞ្រាសអ្យើសទូលោសឞើសឞូនុយ្សអ៝ក់ដ៝ង់។

ឞ្រាសយេឆូ ជានឞាសទូហ្វេឞូក្លោផុងឆា

(មថ ៨:១-៤; លក ៥:១២-១៦)

40 គែសទូហ្វេឞូក្លោផុងឆាហាន់ច៝នកោម៝ក់ឞ៝ញឞ្រាសយេឆូ ៖ “ទាន់មៃយោៈនអាចមាគ៝ប់អើ! គ៝ប់លែៈគឹតមៃទើយជានឆាក់គ៝ប់អ៝ន់ក្ល៝សអ៝ន់ឞាសជី លាសមៃអុច”។* 41 ឞ្រាសយេឆូ យោៈនអាចមាឞូក្លោផុងឆានៃ។ ឞ្រាសយេឆូ នតាតីពាសតាឆាក់ពាង់រី‡ ជេសរីលាសមាឞូនុយ្សផុងឆាអីនៃ៖ “អើ គ៝ប់អុចដ៝ង់ ឞាសហ៝ម់!” 42 ជេសឞ្រាសយេឆូ ងើយរី ឞូក្លោផុងឆាអីនៃទោមាឞាសអ្វែសក្ល៝សរាងុចរ៝។ 43 ជេសរីឞ្រាសយេឆូ ដាៈពាង់ឆឹត នហ៝មាឞ្វៃពាង់៖* 44 “មៃលើយអោសមឞើសងក៝ចនាវអីអ្យាអ៝ន់ឞូគឹត អ៝ន់មៃហាន់ឞ្រ៝ង់ញហើឆាក់មាឞូនុយ្សជានឞ្រាសរី ជេសរីញហើរនទើជានឞ្រាសតឹងនាវវៃមោឆេ §ដាៈមាឞូនុយ្សឞាសនាវជីផុងឆា គៃមាឞូគឹតនហេលឆាក់មៃលែៈក្ល៝សងាន់រ៝”។ 45 តីសមាឞូក្លោអីនៃមឞូងរាបើចហាន់មឞើសងក៝ចមាឞូរ៝ ពាង់មឞើសងក៝ចនាវអីនៃអ៝ន់ឞូគឹតលាមអាប់នតុកអាប់នតោ។ អាចមាងក៝ចនទ្រី ឞ្រាសយេឆូ ទែរមោហោមអោសទើយលាប់តាប៝នក្វ៝ង់កើតអាល៝រនើស ពាង់គុឞើសទីសប៝ន ជេសរីហោមគែសឞូនុយ្សតាៈឞើសអាប់ញជោញអាប់ញជាញ់ហាន់អាពាង់នៃ។

*1:1 ១:១-២៖ មក ១៥:៣៩; មថ ១១:១០; លក ១:៧៦

†1:2 ១:២៖ មាល ៣:១

†1:3 ១:៣៖ អេឆា ៤០:៣

*1:4 ១:៤៖ ការ ១៩:៤

*1:6 ១:៦៖ នទើញឆ៝សយោហាន តឹមឞានមាឞូនុយ្សនតើយ្សនាវងើយកោរាញឞ្រាសកាល់អែនើស រាញាអេលីយា ។ ក្រាសនទ្រាច នទ្រែលមាទាកឆុតអីនទើឞូជ៝យឆៃតាឞ្រីរាទាស។

*1:6 ១:៦៖ ២កក ១:៨

*1:8 ១:៨៖ ការ ១:៥

*1:9 ១:៩៖ មថ ២:២៣

*1:10 ១:១០៖ អេឆា ១១:២

*1:11 ១:១១៖ មក ៩:៧; នម ២:៧; អេឆា ៤២:១

*1:13 ១:១៣៖ ហេឞ ២:១៨; ៤:១៥

*1:14 ១:១៤៖ មក ៦:១៧-១៨

*1:15 ១:១៥៖ កាល ៤:៤

†1:16 ១:១៦៖ ងលៅអីអ្យាក្វ៝ង់ងាន់ ជ៝ងក្លាប់លាស ២៣ កីលោមែត ទិក្លាប់លាស ១៣ កីលោមែត។

*1:18 ១:១៨, ២០៖ មក ១០:២៨-៣១

*1:21 ១:២១៖ មថ ៤:១៣

*1:22 ១:២២៖ មថ ៧:២៨-២៩; លក ៤:៣២; យហ ៧:៤៦

*1:24 ១:២៤៖ មក ១៥:៣៩

*1:27 ១:២៧៖ មក ៤:៤១

*1:30 ១:៣០៖ ១កោ ៩:៥

*1:31 ១:៣១៖ មក ៥:៤១

*1:35 ១:៣៥៖ មក ៦:៤៦; ១៤:៣២; លក ៥:១៦

*1:40 ១:៤០៖ កល ១៣:៤៥-៤៦

‡1:41 ១:៤១៖ តឹងនាវវៃផូងអីឆ្រាអែល ឞូមោឞាញ់អោសគុទាច់មោឞាញ់អោសពាសមាឞូនុយ្សផុងឆា។

*1:43 ១:៤៣-៤៤៖ កល ១៤:២-៣២; មក ៧:៣៦

§1:44 ១:៤៤៖ «នាវវៃមោឆេ » មោលាស «នាវវៃផូងអីឆ្រាអែល »។