13
Jypy'i Barnabé ha'e Saulo ayvu mombe'ua rupi oguataague
Antioquia pygua igreja kuery regua ikuai profeta ha'e nhombo'ea kuery: Barnabé, Simeão Níger hery va'e, Cirene pygua Lúcio, huvixave Herodes ryvy ranga Manaém ha'e Saulo.
Ha'e kuery ma Senhor pe okaru e'ỹ re ikuai ramo Nhe'ẽ Ky'a E'ỹ aipoe'i:
— Peiporavo xevy Barnabé ha'e Saulo, xee aenoĩague rami ha'e kuery omba'eapo aguã — he'i.* Atos 9.15,16; Romanos 1.1
Ha'e ramo okaru e'ỹ re onhembo'e okuapy ranhe. Ha'e gui ha'e kuery áry opo omoĩ reve omondouka.
Onhembo'e vaikue va'e Elimas reko re ijayvua
Nhe'ẽ Ky'a E'ỹ omondouka ramo Selêucia peve ranhe oo. Ha'e gui yy rupi oje'oi Chipre katy.
Salamina py ovaẽ vy Nhanderuete ayvu omombe'u judeu kuery onhembo'eaty ikuai va'e rupi. Ipytyvõarã ogueraa avi João.* Apy João hery va'e ma Apóstolo João e'ỹ, ha'e rã João Marcos, Jesus rekokue ombopara va'erã va'e (versículos 13-15).
Ypa'ũ oaxapa vy Pafos tetã peve oo. Ha'e py oexa peteĩ judeu onhembo'e vaikue va'e profeta ramigua, Barjesus hery va'e.
Ha'e va'e ma huvixa Sérgio Paulo irũ oiko. Ha'e rã huvixa ma ava hi'arandu va'e. Ha'e rami vy Barnabé ha'e Saulo oenoĩ vy oendu porã pota Nhanderuete ayvu omombe'u rã.
Ha'e rami teĩ onhembo'e vaikue va'e Elimas hery va'e ojokoxe huvixa ojerovia e'ỹ aguã.
Ha'e gui Saulo Paulo avi hery va'e re ma Nhe'ẽ Ky'a E'ỹ anho oĩ ramo oma'ẽ porã ranhe Elimas re. Ha'e vy aipoe'i:
10 — Anha ra'y, ndere ma renhombotavypa ha'e opa marã rei reiko aguã anho oĩ. Heko porã va'e re repu'ã rei. Nderepytu'ui ta ri ty'y Senhor reko amboae rami rei reikuaa ukaa gui?
11 Aỹ ma ndere Senhor omoĩ 'rã opo nderexavei aguã. Ha'e ramo mbovy ára rei ve'ỹ nderexavei 'rã kuaray — he'i. Ha'e ramove hexe ho'a yvyxĩ ramigua pytũ va'e. Ha'e ramo ojere-jere oikovy, oipota ijyva re imboguataarã.
12 Mba'emo oiko va'e huvixa oexa vy oguerovia ayvu, Senhor re ombo'e rã oguerovy'a guive.
Jerusalém katy ju João Marcos ojevyague
13 Pafos gui ma Paulo yy rupi oo. Oirũ kuery reve oje'oi Panfília regua Perge tetã re. Ha'e rã João ma ha'e kuery gui oja'o vy Jerusalém katy ju ojevy.
14 Ha'e rã ha'e kuery ma Perge gui oove Pisídia regua Antioquia tetã peve, ha'e sábado ára py judeu kuery onhembo'eaty py oo vy oguapy.
15 Lei ha'e profeta ombopara va'ekue ogueroayvupaa ma rire onhembo'eaty pygua ruvixa aipoe'i uka ha'e kuery pe:
— Xeryvy kuery, heta va'e kuery pemombaraete aguã regua ayvu pereko ri vy ke pemombe'u.
Antioquia py Paulo ayvu omombe'uague
16 Ha'e ramo Paulo opu'ã vy opo py ojapo “Pekyrirĩ” he'ia rami. Ha'e vy aipoe'i:
— Avakue Israel regua ha'e Nhanderuete renonde pejererokyjea rupi pendekuai avi va'e, pejapyxaka ke.
17 Nhande Israel kuery Ruete ma oiporavo raka'e nhaneramoĩ kuery, ha'e gui oyvy re'ỹ ikuaia pukukue re omboetave, Egito yvy re. Ha'e gui opo'akaa rupi oguenoẽmba vy
18 quarenta ma'etỹ re tekoa e'ỹa py ikuai jave ogueropo'aka ha'e kuery reko vai.
19 Ha'e gui sete regua Canaã yvy re ikuai va'ekue omomba vy ijyvykue ome'ẽ ha'e kuery yvyrã,
20 quatrocentos e cinqüenta ma'etỹ rai'i rire. Ha'e va'e rire omoĩ herekoarã kuery, profeta Samuel oikoa ára peve.
21 Ha'e gui nguvixaverã re ha'e kuery ojerure okuapy ramo Nhanderuete omoĩ uka Benjamim regua Quis ra'y Saul. Ha'e va'e ma quarenta ma'etỹ re oĩ.
22 Ha'e gui ma oipe'a vy hekovia Davi ju oiporavo huvixaverã. Ha'e va'e reko re ijayvu vy aipoe'i: “Jessé ra'y Davi ma ava xee ae rami ipy'a va'e ajou, xee aipota va'e ojapopa va'erã”, he'i va'ekue.
23 Ha'e va'e ramymino kuery regua Nhanderuete ijayvuague rami vy omoingo Israel kuery reraa jepearã. Ha'e va'e ma Jesus.
24 Ha'e va'e ojekuaa uka e'ỹ mbove João ranhe Israel kuery ha'e javive pe omombe'u oikovy jajeko rerova vy nhanhemongarai uka aguã regua.
25 Ha'e gui João ojapo 'rã va'ekue ojapopa ma vy aipoe'i: “Xee ma pexa'ãa ramigua e'ỹ. Ha'e rã xerakykue rima ou oiny peteĩ. Ha'e va'e gui ma xe'yvyĩ'i ete vy neĩ ipy regua amboi aguã voi nda'evei”, he'i va'ekue.
26 — Ke'y kuery Abraão ramymino kuery ha'e Nhanderuete renonde pejererokyjea rupi pendekuai va'e, nhandevy pe ae oikuaa uka ayvu jaa jepe aguã regua.
27 Mba'eta Jerusalém pygua kuery nguvixa kuery reve ndoikuaai okuapy Jesus, neĩ profeta kuery nhombo'ea noendu kuaai guive, sábado ára nhavõ ogueroayvu teĩ, mba'eta ojuka uka raka'e Jesus, profeta kuery ijayvuague ojeupity aguã rami.
28 Neĩ peteĩ henda py ojapo vaiague ha'e kuery ndoikuaai va'eri huvixa Pilatos pe ojerure okuapy ojuka aguã re.
29 Hekorã ipara oiny va'e ojeupity aguã rami oguereko rire omboguejya yvyra gui, ha'e vy tuparã ojapo pyre py onhono porãa.
30 Ha'e rami teĩ omanoague gui Nhanderuete omboete ju.
31 Ha'e ramo mbovy ára re rei e'ỹ ojexa uka oikovy, Galiléia guive Jerusalém katy hexeve oje'oi va'ekue pe. Ha'e va'e kuery ma imombe'uarã ikuai heta va'e kuery pe.
32 Ha'e gui ore ju pẽvy romombe'u ayvu porã Nhanderuete nhaneramoĩ kuery omoingo porã aguã re ijayvuague regua.
33 Ha'e kuery ramymino nhandekuai va'e pe Nhanderuete ojapo ha'e nungakue ha'e javi ojeupity aguã rami, Jesus omboete jevya py, mba'eta mokoĩa Salmo re ipara oĩa rami vy: “Ndee ma Xera'y, ange xee romoingo”, he'iague.* Salmo 2.7
34 Ha'e rami vy ae omanoague gui Nhanderuete omboete ju ivaipa e'ỹ aguã, aipoe'iague rami: “Pendevy pe ajapo 'rã Davi pe xeayvuague iky'a e'ỹ ha'e oguerovia pyrã ojeupity aguã rami.”* Isaías 55.3
35 Ha'e rami vy amboae Salmo py aipoe'i avi: “Nderejai 'rã neremimbo'e retekue Iky'a e'ỹ va'e ivaipa aguã”, he'i va'ekue.* Salmo 16.10
36 Mba'eta anhetẽ Nhanderuete oipotaa rami vy heta va'e kuery re Davi opena ma rire oke vy oo nguu kuery ooague py, ha'e ramo hetekue ivaipa.
37 Ha'e rã Nhanderuete omboete ju va'e retekue ma nda'ivaipai.
38 — Ha'e nunga rupi ke'y kuery, peikuaa pota, mba'eta pẽvy pe romombe'u hexe vy jejavya omboguepaa aguã regua.
39 Hexe vy ma ha'e javive ojerovia va'e omboeko porãa 'rã opa mba'e vai gui. Ha'e rã Moisés lei oeja va'ekue rupi ma nanhanemboeko porãai 'rã.
40 Peikuaa pota ha'vy profeta kuery aipoe'iague pendere oiko e'ỹ aguã:
41 “Ma'ẽ ke, peẽ pejojojai rei va'e. Penhemondyi ha'e pekanhy, mba'eta pende'ára py xee ajapo 'rã mba'emo ndaperoviai va'erã, pẽvy omombe'ua teĩ”, he'iague.* Habacuque 1.5
Sábado jevy py ayvu omombe'u aguã re ojerure okuapyague
42 Paulo ha'e Barnabé oẽ rã ojerure okuapy sábado jevy py ha'ekue rami ae ju ijayvu aguã.
43 Onhembo'eaty gui ono'õ va'ekue oopa rã judeu kuery ha'e judeu reko rami Nhanderuete pe ikuai va'e heta oje'oi Paulo ha'e Barnabé rakykue. Ha'e ramo omongeta Nhanderuete porayvua re riae ikuai aguã.
Judeu e'ỹ va'e kuery pe ju Paulo ha'e Barnabé ayvu omombe'uague
44 Sábado jevy py tetã pygua ha'e javi rai ou Nhanderuete ayvu oendu aguã.
45 Ha'e rã judeu kuery ma heta ijaty va'e oexa vy ndojou porãi. Ha'e rami vy ijayvu vaikue, Paulo ayvu re ijayvu rei guive.
46 Ha'e ramo Paulo ha'e Barnabé okyjea py e'ỹ ijayvu vy aipoe'i:
— Peẽ kuery pe ranhe ma romombe'u Nhanderuete ayvu. Ha'e rã napenduxei vy pexa uka tekove marã e'ỹ pejopy aguã nda'eveia. Ha'e rami rã judeu e'ỹ va'e kuery ikuaia py ju 'rã roo.
47 Mba'eta ha'e rami aguã rami ae Senhor oremoĩ. Ha'e vy aipoe'i: “Xee romoĩ judeu e'ỹ va'e kuery moexakãarã, yvy jave re ikuai va'e oo jepe aguã”, he'i va'ekue.* Isaías 49.6
48 Ha'e rami ijayvu rã judeu e'ỹ va'e kuery oendu vy ovy'a okuapy, Senhor ayvu oguerovy'a guive. Tekove marã e'ỹ jopyarã oiporavo pyre ha'e javive oguerovia.
49 Ha'e rami rã ha'e va'e yvy ha'e javi rupi oendupaa Senhor ayvu.
50 Ha'e rami teĩ judeu kuery ombopoxy kunhague judeu reko rami ikuai va'e yvatekueve, tetã pygua ruvixa kuery guive. Ha'e rami vy omoingo axy Paulo ha'e Barnabé vy omoxẽ oyvy gui.
51 Ha'e ramo ha'e kuery opy regua gui yvy ku'i oity-ity oikuaa uka aguã ha'e kuery oeja ma ovya. Ha'e gui Icônio katy ju oje'oi.* Lucas 10.10,11
52 Ha'e rã temimbo'e kuery ikuai va'e ma opa mba'e py ovy'a tema okuapy Nhe'ẽ Ky'a E'ỹ reve vy.

*13:2 Atos 9.15,16; Romanos 1.1

*13:5 Apy João hery va'e ma Apóstolo João e'ỹ, ha'e rã João Marcos, Jesus rekokue ombopara va'erã va'e (versículos 13-15).

*13:33 Salmo 2.7

*13:34 Isaías 55.3

*13:35 Salmo 16.10

*13:41 Habacuque 1.5

*13:47 Isaías 49.6

*13:51 Lucas 10.10,11