11
Lázãró vé drãngárá
1 Ágó ãzi rụ́ ni Lázãró ꞌi, ágó rĩ drã rụ ĩri nĩ. Ágó rĩ ri adri Bẽtẽníyã gá, kộpi ri adri ọ́mvụ́pị́ị be trụ́, ĩrivé ọ́mvụ́pị́ị ꞌdĩꞌbée vé rụ́ Mãríyã pi Mãrátã be. 2 Mãríyã ꞌdĩri ũdu ngụ̃ụ́pi ndrị̃ndrị̃ rĩ dãápi Úpí Yẹ́sụ̃ pá gá, ị́nị́pi ꞌî drị̃ꞌbí sĩ rĩ ꞌi. Lázãró drã ní rụụ́ ꞌdĩri, ĩri Mãríyã vé ẹ́drị́pị. 3 Lázãró vé ọ́mvụ́pị́ị ị̃rị̃ ꞌdĩꞌbée ní tị pẽzú mụzú Yẹ́sụ̃ vú sĩ kínĩ, “Úpí, ꞌbá mívé mí ní lẽélẽ rĩ, drã rụ ĩri ũnjí ũnjí.”
4 Yẹ́sụ̃ kã tã ꞌdĩri yịị́ kĩnĩ, “Drã Lázãró ri rụụ́pi ꞌdĩri, Lázãró ícó drãá ãní ku. Ngá ꞌdĩri ꞌo ꞌi, ẽ íngúkí rí Múngú ri ãní, ãzini ẽ íngúkú rí Múngú Mvọ́pị ri ãní bẽnĩ.” 5 Yẹ́sụ̃ lẽ Mãrátã pi Mãríyã be Lázãró sĩ lẽlẽ. 6 Yẹ́sụ̃ kã Lázãró vé drã ĩri rụụ́pi rĩ ã tã yịị́, áwí adrií vũrã ꞌí ní rizú adrizú ꞌdãri gé caá ụ́ꞌdụ́ be ị̃rị̃.
7 Kúru ĩri ní ꞌyozú ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ní kĩnĩ, “Lẽ ꞌbâ újákí ꞌbâ gõó mụụ́ ãngũ Yụ̃dáyã vé rĩ agá ꞌdãlé ũzi.”
8 ꞌBá ĩri ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ní ꞌyozú ĩri ní kínĩ, “Ímbápi, ụ̃tẹ́rẹ̃sị̃ŋá nõgó ꞌbá Yụ̃dáyã gá rĩ pi lẽkí kõdô mi úvị́ írã sĩ, mi kpá ꞌyo kínĩ, mí lẽ mi újá gõó Yụ̃dáyã gá ꞌdãá dị̃ị́?”
9 Yẹ́sụ̃ ní újázú kộpi ní kĩnĩ, “Ụ̃tụ́ŋá ri sâ be mụdrị́ drị̃ ni ị̃rị̃, adri ꞌdíni kuyé? ꞌBá ẹ́cị́ꞌbá ụ̃tụ́ŋá sĩ rĩ pi, kộpi ri ẹ́cị́ múké, ãꞌdiãtãsĩyã ụ̃tụ́ŋá riípi ãngũ ĩmgbẽrẽépi kú ule vũ drị̃gé nõgó ni anigé, kộpi ri ãngũ ndre ãní. 10 ꞌBá riípi ẹ́cị́pi ị́nị́ŋá sĩ rĩ, kúmũ ri ĩri ã pá ũsị̃ mụzú trị́kọ, ãꞌdiãtãsĩyã ngá ãngũ ĩmgbẽrẽépi ule ni ꞌdãáyo.”
11 Yẹ́sụ̃ kã tã rĩ ꞌyoó ꞌdíni, vụ́drị̃ ni gé, gõ ꞌyoó kĩnĩ, “ꞌBávé ũndĩgó Lázãró ri ụ́ꞌdụ́ ko, ꞌbo á lẽ mụụ́ ĩri rụụ́ ingaá ụrụ.”
12 Ĩrivé ꞌbá ĩri ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ní ꞌyozú ĩri ní kínĩ, “Úpí, ágó rĩ dõ ri ụ́ꞌdụ́ ko, ĩri ícó ícá múké rá.”
13 ꞌBá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ụ̃sụ̃kí déna Yẹ́sụ̃ kĩnĩ Lázãró ri ụ́ꞌdụ́ ko, ꞌbo ị́sụ́zú Yẹ́sụ̃ ri Lázãró vé drãngárá ã tã ꞌyo.
14 Kúru Yẹ́sụ̃ ní tã rĩ ẽ mị lũzú kộpi ní ule kĩnĩ, “Lázãró drã gí. 15 Ma ãyĩkõ sĩ má ní adrií ĩri ã jẽlé gá ꞌdãlé ꞌdãáyo rĩ sĩ, ãꞌdiãtãsĩyã tã ꞌi ꞌoópi ꞌdĩri sĩ, ĩri sẽ ĩmi ímụ́ ma ẹ̃ꞌyị̃ ãní rá. ꞌBo ꞌbá ꞌdekí mụụ́ ĩri vúgá ꞌdãlé.”
16 Tómã ĩ ní zịị́ Dĩdímã* 11:16 Dĩdímã: Rụ́ Dĩdímã ꞌdĩri vé ífífí ẹ̃tị́. rĩ ní ꞌyozú ꞌí ọ̃gụ̃pị́ị riꞌbá Yẹ́sụ̃ ã pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi ní kĩnĩ, “ꞌBá mụkí ũdrãá Yẹ́sụ̃ pi be trụ́ ãlu.”
Yẹ́sụ̃ ũmĩ Mãríyã pi ẹ́sị́ Mãrátã be
17 Yẹ́sụ̃ kã caá Bẽtẽníyã gá ꞌdãá, lũkí ĩri ní kínĩ, Lázãró la caá ꞌbụ́ agá ꞌdãá ụ́ꞌdụ́ sụ gí. 18 Ngazú Yẹ̃rụ́sãlémã gá ꞌdãgá, Bẽtẽníyã vụ̃ caá máyĩlĩ ị̃rị̃ kuyé. 19 Yãhụ́dị̃ kárákará ímụ́kí Mãrátã pi ẽ ẹ́sị́ ũmĩí Mãríyã be kộpivé ẹ́drị́pị Lázãró ní drãá rĩ sĩ. 20 Mãrátã kã yịị́ kínĩ, Yẹ́sụ̃ ri ímụ́ nĩ, ꞌde fũú mụzú Yẹ́sụ̃ vúgá ãmvé ꞌdãá mụụ́ drị̃ ị́sụ́ ĩri be, ꞌbo Mãríyã áwí ívé rĩ kú ꞌbẹ̃tị́ ꞌdãá.
21 Mãrátã ní ꞌyozú Yẹ́sụ̃ ní kĩnĩ, “Úpí, mî adri té dõ nõgó anigé, má ẹ́drị́pị ícó té kõdô drãá ku. 22 ꞌBo á nị̃ rá nóni, ngá mí ní zịị́ rĩ, Múngú ri sẽ mí ní rá.”
23 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú Mãrátã ní kĩnĩ, “Mí ẹ́drị́pị Lázãró ri íngá gõ ídri rú ũzi rá.”
24 Mãrátã ní újázú Yẹ́sụ̃ ní kĩnĩ, “Á nị̃ rá ĩri úmvúlésĩ íngá gõ ídri rú ụ́ꞌdụ́ ụ̃dụ̃ ꞌbá céré ní íngázú gõzú ídri rú rĩ gé.”
25 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú ĩri ní kĩnĩ, “Ma ꞌbá ũdrãꞌbá gí rĩ pi sẽ íngá gõ ídri rú ũzi! ꞌBá ma ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá gí rĩ pi ã ũdrãkí dõ gí drãáãsĩyã, kộpi mụ adri ídri rú. 26 ꞌBá ma ẹ̃ꞌyị̃ꞌbá gí rĩ pi ídri ꞌdániꞌdáni rĩ ị́sụ́ rá, kộpi ícókí drãá ãluŋáni ku. Tã ꞌdĩri fi nyo mí drị̃gé rá?”
27 Mãrátã ní újázú Yẹ́sụ̃ ní kĩnĩ, “Úpí, má ẹ̃ꞌyị̃ rá ꞌyozú kínĩ, mi Kúrísítõ Múngú Mvọ́pị lẽépi ímụ́pi ꞌbá nyọ̃ọ́kụ́ nõri vé rĩ pi ãsámvú gé rĩ ꞌi.”
28 Tã Mãrátã ní ꞌyoó Yẹ́sụ̃ ní ꞌdĩri ã vụ́drị̃ gé, nga mụụ́ ọ́mvụ́pị Mãríyã ri zịị́ mụụ́ átá ĩri be gãrã gá kĩnĩ, “Ímbápi ri nõgónõ, lẽ mi ndreé.” 29 Mãríyã kã tã ꞌdĩri yịị́, koro ĩri ní ngazú mụzú Yẹ́sụ̃ vúgá ꞌdãá. 30 Tã ꞌdĩri ị́sụ́ Yẹ́sụ̃ ca drĩ gụ́rụ́ ꞌdãri agá ꞌdãá kuyé, ꞌbo áwí drĩ kú vũrã kộpi ní ĩ ị́sụ́zú Mãrátã be rĩ gé. 31 Yãhụ́dị̃ adriꞌbée jó agá ꞌdãá Mãríyã ẽ ẹ́sị́ ũmĩꞌbá rĩ pi kâ ndreé Mãríyã nga fũú mụụ́ ãmvé ꞌdãá rụ́ꞌbá sĩ, kộpi ụ̃sụ̃kí déna Mãríyã lẽ mụụ́ Lázãró ã ꞌbụ́rẹ̃drị̃ gé ãá ngoó, kộpi ní ꞌdezú mụzú vú ni gé sĩ.
32 Mãríyã kã mụụ́ caá vũrã Yẹ́sụ̃ ní adrizú rĩ gé ꞌdãá, kã Yẹ́sụ̃ ri ndreé, nju mụụ́ íꞌdé Yẹ́sụ̃ ã pálé gá kĩnĩ, “Úpí, mî adri té dõ nõgó anigé, má ẹ́drị́pị Lázãró ícó té drãá ku!”
33 Yẹ́sụ̃ kã mụụ́ ndreé Mãríyã ri ngongo, ãzini Yãhụ́dị̃ ímụ́ꞌbá ĩri be trụ́ ꞌdĩꞌbée kpá ri ngongo, tã rĩ fi ẹ́sị́ ni gé, sẽ ĩri ní ĩzãngã ãmbúgú. 34 Yẹ́sụ̃ ní kộpi zịzú kĩnĩ, “Ĩmi sị̃kí Lázãró ri íngũgá?”
Kộpi ní újázú kínĩ, “Úpí, mí ímụ́ ndreé, sị̃kí ĩri kú nõ.”
35 Yẹ́sụ̃ ní íꞌdózú ngozú.
36 Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní ꞌyozú kínĩ, “Ĩ ndrekí drĩ ká, Yẹ́sụ̃ lẽ Lázãró ri ambamba.”
37 Yãhụ́dị̃ ã ụrụkọꞌbée ní ꞌyozú kínĩ, “Ágó ꞌdĩri zị̃ ándúrú ꞌbá mị be ẹ̃sị̃ị́pi gí ni ẽ mị rá pírí, ꞌbo ku Lázãró ri drãá rá ãsĩ?”
Yẹ́sụ̃ inga Lázãró ri gõó ídri rú drãngárá gálésĩ
38 Yẹ́sụ̃ ẽ ẹ́sị́ gõ ĩzãngã ị́sụ́ agaá rá, ĩri ní ꞌdezú mụzú ꞌbụ́rẹ̃drị̃ gé ꞌdãá. ꞌBụ́ ꞌdãri, ĩri ụ̃jị́, gũkí írã ãmbúgú ꞌbãá ụ̃jị́ rĩ ẽ tị ọ̃zụ̃zú ãní. 39 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ĩmi gũkí írã rĩ ꞌbụ́ rĩ tị gé sĩ rá.”
Ãvũ rĩ vé ọ́mvụ́pị Mãrátã ní ꞌyozú kĩnĩ, “Úpí, ãvũ rĩ la nóni caá ꞌbụ́ gé ꞌdãlé ụ́ꞌdụ́ sụ gí, ĩri nóni ri ẹ̃jị́ ꞌbeꞌbe.”
40 Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú Mãrátã ní kĩnĩ, “Á lũ ándúrú mí ní ꞌyozú kínĩ, mí ẹ̃ꞌyị̃ dõ mávé tã rá, mi ímụ́ Múngú vé íngúngárá ndre rá ꞌdíni kuyé?”
41 Kúru kộpi ní írã rĩ gũzú ꞌbụ́ rĩ tị gé sĩ. Yẹ́sụ̃ ní ãngũ ndrezú ụrụ ꞌdãá, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Má Ẹ́tẹ́pị, õwõꞌdĩfô mí ní ma yịị́ rĩ sĩ. 42 Á nị̃ rá ụ́ꞌdụ́ céré mi ri ma yị rá, ꞌbo á ꞌyo tã ꞌdĩri ꞌbá pá tuꞌbá nõꞌbée ã tã sĩ, kộpi ẽ ẹ̃ꞌyị̃kí rí ꞌyozú kínĩ, mí ĩpẽ ma nĩ.”
43 Yẹ́sụ̃ kã tã ꞌdĩri ꞌyoó ꞌdíni, ĩri ní Lázãró ri zịzú ụ́ꞌdụ́kọ́ be ụrụ ꞌdãá kĩnĩ, “Lázãró, mí ĩfũ ãmvé.” 44 Ãvũ rĩ ní íngázú ĩfũzú ꞌbụ́ rĩ agá ꞌdãásĩ ãmvé nõó, ị́sụ́ ũdrõkí drị́ ni pi, pá ni pi, mịlẹ́tị ni be bõngó sĩ.
Yẹ́sụ̃ ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi ọyụkí bõngó rĩ rụ́ꞌbá ni gé sĩ, ĩmi kukí ã ꞌde mụụ́.”
Ndãkí lẹ́tị Yẹ́sụ̃ ri ꞌdịzú drãzú
(Mãtáyo 26:1-5; Mãrákõ 14:1-2; Lúkã 22:1-2)
45 Yãhụ́dị̃ ímụ́ꞌbá Mãríyã vúgá ĩri ẽ ẹ́sị́ ũmĩꞌbá ꞌdĩꞌbée kâ tã Yẹ́sụ̃ ní ꞌoó ꞌdĩri ndreé, kộpi ẹ̃ꞌyị̃kí ĩri rá. 46 ꞌBo ꞌbá ụrụkọꞌbée mụkí tã Yẹ́sụ̃ ní ꞌoó rĩ ũlũú Fãrụ́sị̃ rĩ pi ní. 47 Kúru atala atala rĩ pi drị̃gé rĩ pi, Fãrụ́sị̃ rĩ pi be, kộpi ní ꞌbá tã lịꞌbá rĩ pi† 11:47 ꞌBá tã lịꞌbá rĩ pi: Átálágú ãmbúgú rĩ, atala atala rĩ pi drị̃gé rĩ pi, drị̃koma rĩ pi, kộpi ri ĩ úmú tã Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé rĩ lị. zịzú ímụ́zú átángá átázú ĩ ãsámvú gé sĩ.
Kộpi rikí átá kínĩ, “Ágó nõri ri tã ãyãzú ãyãyã ni ꞌo mụzú dị̃ị́ dị̃ị́, ꞌbâ ꞌokí rí ãꞌdi? 48 ꞌBá kukí dõ ágó ꞌdĩri rií tã ꞌoó mụzú ꞌdĩri tị́nị, ꞌbá rĩ pi céré ímụ́ ĩri ẹ̃ꞌyị̃ áyu, ĩri sẽ ãngáráwá Rómã vé rĩ pi ímụ́ ꞌbávé Jó Múngú vé rĩ ẹ́rị́, kộpi ꞌbá ꞌbávé ãngũ agá rĩ pi úꞌdị́ ũdrã céré rá.”
49 ꞌBá ꞌdĩꞌbée vé ãlu rụ́ ni Kãyáfã ꞌi, ĩri átálágú ãmbúgú‡ 11:49 Átálágú ãmbúgú rĩ: Átálágú ãmbúgú rĩ ndẽ atala rĩ pi céré, ãꞌdiãtãsĩyã ĩri ꞌyéŋá fi Jó Múngú vé rĩ agá Vũrã Uleteretere rĩ agá ꞌdãá nĩ, ĩri fi vú ãlu ílí ãlu agá. Ĩri ãrí rọ̃bọ̃ŋọ̃ vé rĩ jị ũnjĩkãnyã ũjĩzú. ꞌÍ lã Lẹ̃vị̃tị́kã 16; Ẽbérẽ 9. ílí ꞌdãri gé. Ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Ĩmi nị̃kí tã kuyé! 50 Ĩmi nị̃kí ámá rá ꞌyozú kínĩ, ꞌbá ãlu drã dõ ꞌbá rĩ pi vé tã tị gé nĩ, ĩri múké, ꞌbá ãngũ rĩ pi agásĩ rĩ pi ícókí ũdrãá ãní ku.”
51 Tã Kãyáfã ní ꞌyoó ꞌdĩri, ígá ꞌí drị̃gé kuyé. ꞌBo ílí ꞌdãri gé, ĩri ní adrií átálágú ãmbúgú rĩ sĩ, ndrị kĩnĩ, Yẹ́sụ̃ ri úmvúlésĩ ímụ́ drã Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé tã tị gé, 52 drã ꞌyéŋá Yãhụ́dị̃ rĩ pi ní ọ́ꞌdụ́kụ́lẹ ku, ĩri ímụ́ drã anji Múngú vé ĩ íréꞌbá nyọ̃ọ́kụ́ drị̃gé nõgó rĩ pi ní céré, kộpi íjị́zú ímụ́zú adrizú ngá ãlu rú. 53 Íꞌdózú ụ́ꞌdụ́ ꞌdãri gé, kộpi rikí lẹ́tị ndãá lẽzú Yẹ́sụ̃ ri ꞌdịzú drãzú.
54 Kúru Yẹ́sụ̃ gõ rií ẹ́cị́ Yãhụ́dị̃ rĩ pi ãsámvú gé sĩ andrekelemgbe kuyé, fũ Yẹ̃rụ́sãlémã agásĩ, ꞌde mụụ́ adrií ívé ꞌbá ꞌî pámvú ũbĩꞌbá rĩ pi be ĩnyiŋá ãngũ ãꞌwí cínyáfã rú rĩ gé, ĩnyi gụ́rụ́ ĩ ní zịị́ Ẽfẽrémã rĩ gé ꞌdãá.
55 Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé Ụ́ꞌdụ́ Múngú ní Ẹlịzú Jó rĩ pi tị gé sĩ rĩ kã ícá ĩnyiŋá gí, ꞌbá kárákará fũkí ãngũ ĩ ní adrizú rĩ agásĩ, kộpi ꞌdekí mụụ́ lãꞌbĩ mẽrẽ ĩ ní adrizú ãní ule rĩ ꞌoó Yẹ̃rụ́sãlémã gá ꞌdãá, ị́sụ́zú Ụ́ꞌdụ́ Múngú ní Ẹlịzú Jó rĩ pi tị gé sĩ rĩ ícá drĩ kuyé. 56 Kộpi kâ ĩ úmú Jó Múngú vé rĩ ã bóró gá ꞌdãá, kộpi ní rizú Yẹ́sụ̃ ri úndrézú ꞌbá rĩ pi ãsámvú gé sĩ, kộpi ꞌdekí rií ĩ uzịị́ ĩ ãsámvú gé sĩ kínĩ, “Ágó rĩ nyo ímụ́ ụ̃mụ̃ rĩ gé nõó rá?” 57 ꞌBo atala atala rĩ pi drị̃gé rĩ pi, Fãrụ́sị̃ rĩ pi be, sẽkí tãị́mbị́ kínĩ, “ꞌBá rĩ ị́sụ́ dõ Yẹ́sụ̃ ri ndreé rá, ẽ íjị́ tã ni lũú ꞌbá ní, ã rụkí rí ĩri bẽsĩnĩ.”
*11:16 11:16 Dĩdímã: Rụ́ Dĩdímã ꞌdĩri vé ífífí ẹ̃tị́.
†11:47 11:47 ꞌBá tã lịꞌbá rĩ pi: Átálágú ãmbúgú rĩ, atala atala rĩ pi drị̃gé rĩ pi, drị̃koma rĩ pi, kộpi ri ĩ úmú tã Yãhụ́dị̃ rĩ pi vé rĩ lị.
‡11:49 11:49 Átálágú ãmbúgú rĩ: Átálágú ãmbúgú rĩ ndẽ atala rĩ pi céré, ãꞌdiãtãsĩyã ĩri ꞌyéŋá fi Jó Múngú vé rĩ agá Vũrã Uleteretere rĩ agá ꞌdãá nĩ, ĩri fi vú ãlu ílí ãlu agá. Ĩri ãrí rọ̃bọ̃ŋọ̃ vé rĩ jị ũnjĩkãnyã ũjĩzú. ꞌÍ lã Lẹ̃vị̃tị́kã 16; Ẽbérẽ 9.