2
Zezi lʋra kam na dɛ te tɩn
(Matiyu 1:18-25)
Maŋa kam kʋntʋ nɩ lʋgʋ kʋm pa-farʋ wʋlʋ yɩrɩ na yɩ Ogusi tɩn dɛɛn ma pa ni, sɩ ba ga o tɩʋ kʋm maama nɔn-biǝ bam sɩ o lwarɩ ba ni. Garɩm dɩntʋ maa yɩ pulim garɩm, yɩ dɩ kɩ maŋa kalʋ Kwirini dɩ dɛɛn na yɩ Siiri tɩɩnɩ dɩm yuutu tɩn. Garɩm dɩm maŋa na yi tɩn, nɔɔnʋ maama ma vu o tɩtɩ tɩʋ sɩ ba ga-o.
Zʋzɛfʋ dɩ dɛɛn ma zaŋɩ o nuŋi Nazarɛtɩ kʋ na yɩ Galile tɩʋ tɩn. O ma vu Zude tɩʋ kʋdoŋ, kʋ yɩrɩ mʋ Betelɩhɛm, ba na lʋgɩ faŋa faŋa Pɛ Davidi mɛ tɩn. O dɛɛn ve daanɩ, o na yɩ Davidi dwi tu tɩn ŋwaanɩ mʋ. Mari wʋlʋ ba na sɛ sɩ o taa yɩ Zʋzɛfʋ kaanɩ tɩn dɩ ma tɔgɩ dɩd-o o vu sɩ ba ga-ba. O dɛɛn jɩgɩ pugǝ mʋ. Ba na wʋ Betelɩhɛm nɩ kʋntʋ tɩn, kʋ ma yi sɩ o lʋ bu wʋm. O ma lʋ bǝkǝrǝ. Mʋ o dayigǝ bu. O ma kwe bu wʋm o ma gwaarʋ o kukwǝr-o o tiŋi vara wʋdiu dim jǝgǝ nɩ. Ba dɛɛn tigi vara digǝ nɩ mʋ, bɛŋwaanɩ vǝrǝ mʋ su tɩʋ kʋm maama, yɩ ba wʋ nɛ digǝ sɩ ba zʋ.
Nayɩra na ni Zezi lʋra kam taanɩ te tɩn
Nayɩra dɩ dɛɛn mʋ wʋ je sɩm kʋntʋ nɩ, gaa kʋm wʋnɩ, ba yɩrɩ ba vara tɩtɩɩ nɩ. Baŋa-Wɛ malɛka ma nuŋi ba yigǝ nɩ, yɩ Wɛ zǝŋi DƖ paarɩ-zulǝ yam pooni ba baŋa nɩ, yɩ dɩ nyɩɩnɩ dɩ gilimi-ba. Fʋʋnɩ ma tiini dɩ zʋ-ba zanzan. 10 Malɛka kam laan ma ta dɩ ba ka wɩ: «Á yɩ taá kwarɩ fʋʋnɩ. Kʋ yɩ wʋpolo taanɩ mʋ a tu sɩ a ta a brɩ abam, yɩ dɩ lagɩ dɩ pa nɔɔna maama wʋ mʋ poli zanzan. 11 Bɛŋwaanɩ zɩm dɛ dɩm nɩ ba lʋgɩ abam Vɩrnʋ wʋm Davidi tɩʋ Betelɩhɛm nɩ. Wʋntʋ yɩ Krisi wʋm Wɛ na tʋŋɩ tɩn mʋ. Wʋm mʋ yɩ abam Yuutu. 12 Á na ve á nii, á wʋ́ na bu-sɩsɩŋa ba na kukwǝri dɩ gwaarʋ ba tiŋi vara wʋdiu dim jǝgǝ nɩ. Mʋ kʋlʋ na wʋ́ brɩ abam nɩ kʋ yɩ cɩga mʋ a taga.»
13 Malɛka kam na tagɩ kʋntʋ tɩn, Wɛ malɛsɩ kɔgɔ zanzan ma da sɩ nuŋi sɩ wǝli dɩ ka. Sɩ maama ma tee Wɛ sɩ wɩ:
14 «Wɛ maŋɩ dɩ zulǝ wɛyuu nɩ.
Kʋ daarɩ tɩga baŋa nɩ,
balʋ na tigi Wɛ bɩcarɩ nɩ tɩn wʋ́ ta zʋʋrɩ lanyɩranɩ dɩ wʋ-zuru.»
15 Malɛsɩ sɩm laan ma joori Wɛ-sɔŋɔ. Sɩ na kɛ tɩn, nayɩra bam ma ta daanɩ ba wɩ: «Ba-na dɩ́ vu Betelɩhɛm dɩ́ nii kʋlʋ na kɩ da yɩ Wɛ pa dɩ́ lwarɩ tɩn.»
Nayɩra na ve sɩ ba na Zezi te tɩn
16 Ba ma zaŋɩ lɩla ba kɛ tɩʋ kʋm wʋ. Ba ma vu ba na Mari dɩdaanɩ Zʋzɛfʋ. Ba ma na bu wʋm na tigi vara wʋdiu dim jǝgǝ nɩ. 17 Ba na nɛ-o kʋntʋ tɩn, ba laan ma ta malɛka kam na maŋɩ ka ta bu wʋm taanɩ te tɩn. 18 Balʋ maama na ni nayɩra bam na tagɩ kʋlʋ tɩn, kʋ ma sʋ-ba. 19 Mari dɩ na ni wǝǝnu tɩlʋ na kɩ tɩn, o maa bʋŋɩ-tɩ o wʋ nɩ.
20 Nayɩra bam ma joori ba viiri yɩ ba zuli Wɛ, yɩ ba tee-DƖ dɩ kʋlʋ ba na ni yɩ ba ta kwǝri ba na tɩn. Kʋ dɛɛn sɩɩnɩ kʋ kɩ nɩnɛɛnɩ malɛka kam na tagɩ ka brɩ-ba te tɩn.
Ba na pɛ bu wʋm yɩrɩ te tɩn
21 Bu wʋm na yi da nana tɩn, ba ma pa sɩ ba go-o, nɩ Moyisi cullu tɩm na brɩ sɩ ba taa goni ba bǝkǝri te tɩn. Ba ma pa o yɩrɩ ba wɩ Zezi. Mʋ yɩrɩ dɩlʋ malɛka kam na maŋɩ ka pa-o, yɩ ba ta wʋ jaanɩ o pugǝ tɩn.
Ba na pɛ Zezi Wɛ te tɩn
22 Maŋa kam laan ma yi sɩ Mari zarɩ o digiru tɩm sɩ o kwɛ o tɩtɩ dɩ Wɛ, sɩ kʋ tɔgɩ Wɛ cullu tɩlʋ DƖ na kɩ Moyisi jɩŋa nɩ na brɩ te tɩn. Zʋzɛfʋ dɩ Mari ma zaŋɩ ba ja bu wʋm ba vu Zeruzalɛm, sɩ ba vu ba zʋ Wɛ-di-kamunu kʋm wʋ, sɩ ba pa-o ba Yuutu Baŋa-Wɛ. 23 Ba kɩ kʋntʋ, bɛŋwaanɩ Wɛ ni dɩm na brɩ te tɩn mʋ kʋntʋ: «Bǝkǝrǝ kalʋ maama na yɩ o nu dayigǝ bu tɩn maŋɩ sɩ o taa yɩ Baŋa-Wɛ nyɩm mʋ.» 24 Ba ma vu sɩ ba kaanɩ Baŋa-Wɛ, nɩ DƖ ni dɩm na brɩ te tɩn. Ba maŋɩ sɩ ba kwe kunkwǝnǝ bale mʋ ba ma kaanɩ-DƖ, naa kunkwǝn-puli sɩle ba ma kaanɩ-DƖ.
25 Nɔɔnʋ wʋdoŋ dɛɛn maa zʋʋrɩ Zeruzalɛm tɩʋ kʋm wʋnɩ, o yɩrɩ mʋ Simeyon. O yɩ nɔn-ŋʋm mʋ, yɩ o kwarɩ Wɛ lanyɩranɩ. O maa yɔɔrɩ o cǝgi dɛ dɩm Wɛ na wʋ́ ba DƖ joŋi Yisɩrayɛlɩ dwi tiinǝ bam tɩn. Wɛ Joro kʋm maa wʋ o tee nɩ. 26 Kʋ dɛɛn ya pɛ o lwarɩ sɩ o bá tɩ, yɩ oó na Krisi wʋm dɩ́ Yuutu Baŋa-Wɛ na lagɩ DƖ tʋŋɩ tɩn.
27 Wɛ Joro kʋm dɛɛn ma pa Simeyon zaŋɩ o vu o zʋ Wɛ-di-kamunu kʋm wʋ. O na wʋra kʋntʋ tɩn, Zezi nu dɩ o ko ma ja-o ba vu ba zʋ, sɩ ba kɩ kʋlʋ Wɛ ni dɩm na brɩ sɩ ba kɩ o ŋwaanɩ tɩn. 28 Ba na jaanɩ bu wʋm ba vu ba zʋ kʋntʋ tɩn, Simeyon ma vu o kwe-o o ziǝ, yɩ o daarɩ o zuli Wɛ o wɩ:
29 «A Yuutu Baŋa-Wɛ,
lele kʋntʋ a nɛ kʋlʋ nmʋ dɛɛn na tagɩ nɩ aá na tɩn.
A laan jɩgɩ wʋ-zuru.
Kʋntʋ ŋwaanɩ nmʋ laan waɩ n paɩ amʋ na yɩ nmʋ tɩntʋŋnʋ tɩn na cwǝŋǝ,
sɩ a yagɩ lʋgʋ baŋa sɩ a ba nmʋ te.
30 Amʋ yi nɛ Vɩrnʋ wʋm nmʋ na tʋŋɩ sɩ o vrɩ nɔɔna lwarɩm wʋnɩ tɩn.
31 Nabiinǝ maama lʋgʋ baŋa nɩ wʋ́ lwarɩ nmʋ vrɩm dɩm na yɩ te tɩn.
32 Kʋʋ́ ta nyɩ nɩ wɩa pooni mʋ te,
sɩ kʋ pa dwi maama lwarɩ nmʋ cwǝŋǝ kam.
Kʋʋ́ pa nmʋ tɩtɩ nɔɔna Yisɩrayɛlɩ dwi dɩm na zulǝ.»
33 Simeyon na tagɩ bu wʋm taanɩ kʋntʋ tɩn, o nu dɩ o ko maa yɩ yǝǝu dɩ o taanɩ dɩm. 34 Simeyon daa ta ma ta dɩ ba o wɩ, Wɛ wʋ́ kɩ-ba lanyɩranɩ. O ma daarɩ o ta dɩ bu wʋm nu Mari o wɩ: «Nii, Wɛ sɩɩnɩ DƖ tʋŋɩ bu wʋm sɩ o ba o pa Yisɩrayɛlɩ tiinǝ zanzan mʋ tʋ tɩga nɩ, ba na tusi tɩn ŋwaanɩ. O nan daa ta wʋ́ pa ba zanzan zaŋɩ wɛɛnɩ. Wɛ wʋ́ pa o brɩ nɔɔna cɩga, yɩ ba zanzan ta wʋ́ vɩ-o. 35 Mʋ kʋ kuri nɔɔna zanzan wʋbʋŋa ya na sǝgi tɩn wʋ́ ba ya lwarɩ jaja. Kʋ daarɩ, kʋ na yɩ nmʋ tɩtɩ, n wʋ wʋ́ di nɩ sʋ-zɔɔ na zɔgɩ nɔɔnʋ bɩcɔŋɔ nɩ te tɩn.»
36-37 Kaanɩ wʋdoŋ dɩ dɛɛn mʋ wʋra, o yɩrɩ mʋ Annɩ. O ko yɩrɩ mʋ Fanuyɛlɩ, o yɩ Asɛɛrɩ dwi tu mʋ. Annɩ dɛɛn ya zʋ barʋ. Ba maa wʋra daanɩ bɩna yarpɛ, yɩ o barʋ wʋm tɩ o daar-o. O daa ma wʋ zʋ barʋ. O kwɩn zanzan yɩ o jɩgɩ bɩna funɔnɔ-yana (84). O ma yɩ Wɛ nijoŋnu. O maa zʋʋrɩ Wɛ-di-kamunu kʋm wʋnɩ maŋa maama. Wɩa dɩ tɩtɩɩ maama o ma zuli Wɛ dɩ ni-vɔɔm dɩ Wɛ-loro. 38 Maŋa kam kʋntʋ nɩ nɔ́ɔ, mʋ o ve o yi bu wʋm na wʋ mɛ tɩn. O ma kɩ Wɛ le, yɩ o wʋra o ŋɔɔnɩ bu wʋm woŋo o brɩ balʋ maama na wʋra yɩ ba cǝgi maŋa kalʋ Wɛ na wʋ́ ba DƖ vrɩ Yisɩrayɛlɩ tiinǝ bam lwarɩm wʋnɩ DƖ yagɩ tɩn.
39 Zezi nu dɩ o ko dɛɛn ma kɩ kʋlʋ maama Baŋa-Wɛ cullu tɩm na brɩ sɩ ba kɩ tɩn. Ba na kɩ ba ti tɩn, ba ma joori ba vu Nazarɛtɩ na yɩ ba tɩtɩ tɩʋ yɩ kʋ wʋ Galile nɩ tɩn. 40 Ba na joori ba vu ba wʋra tɩn, bu wʋm ma kɩ nɔɔnʋ dɩ ya-dɛɛra. O yiǝ ma pʋʋrɩ, Wɛ na kɩ-o yu-yoŋo tɩn ŋwaanɩ.
Zezi na kɩ te o bɩna fugǝ-yale maŋa nɩ Wɛ-di-kamunu kʋm wʋnɩ tɩn
41 Zwifǝ bam candiǝ kalʋ yɩrɩ na yɩ Pakɩ tɩn ma yi. Bɩnɩ maama wuu, Zezi nu dɩ o ko dɛɛn yǝni ba vu Zeruzalɛm mʋ, sɩ ba di candiǝ kam kʋntʋ. 42 Zezi dɛɛn na yi bɩna fugǝ-yale tɩn, o ma da dɩ ba o vu candiǝ kam, nɩnɛɛnɩ ba na yǝni ba ve ba di-ka te tɩn. 43 Ba na di candiǝ kam ba ti tɩn, ba ma zaŋɩ ba maa joori sɔŋɔ. Zezi ma maŋɩ Zeruzalɛm nɩ, yɩ o nu dɩ o ko yǝri kʋ ni nɩ. 44 Ba ma vu taan dɛ dɩdwɩ, yɩ ba bʋŋɩ sɩ oó ta wʋ ba kɔgɔ kʋm wʋnɩ mʋ. Ba na wʋ nɛ-o ba tee nɩ tɩn, ba laan ma puli sɩ ba beeri o je ba nu-biǝ bam dɩ ba badonnǝ bam tee nɩ. 45 Ba ma wʋ nɛ-o. Ba ma joori ba vu Zeruzalɛm tɩʋ kʋm wʋ sɩ ba beer-o. 46 Ba ma beer-o taan da yatɔ, yɩ ba laan vu ba na-o Wɛ-di-kamunu kʋm wʋnɩ, o je karanyɩna tiinǝ bam tɩtarɩ nɩ. O na je da kʋntʋ tɩn, o maa cǝgi ba na brɩ te tɩn, yɩ o bwe-ba wǝǝnu zanzan. 47 Balʋ maama na je ba cǝgi o taanɩ dɩm tɩn maa yɩ yǝǝu, dɩ o na jɩgɩ yǝno dɩ taanɩ dɩm lǝrim te tɩn. 48 Zezi nu dɩ o ko na nɛ-o kʋntʋ tɩn, kʋ ma sɔɔrɩ-ba. O nu wʋm ma ta dɩd-o o wɩ: «A bu, bɛɛ mʋ yɩ n kɩ kʋntʋ dɩdaanɩ dɩbam? Ta n nii, amʋ dɩ nmʋ ko na tiini dɩ́ beeri nmʋ taan, yɩ liǝ dɩ wʋ-cɔgɔ jɩgɩ dɩbam.»
49 Zezi ma lǝri-ba o wɩ: «Bɛɛ mʋ yɩ abam karɩ á beeri amʋ je? Amʋ maŋɩ sɩ a taa wʋ a Ko sɔŋɔ kʋm nɩ mʋ. Abam yǝri kʋntʋ na?» 50 O na tagɩ kʋntʋ tɩn, ba ma wʋ ni o taanɩ dɩm kuri.
51 Zezi dɛɛn ma tɔgɩ dɩ ba o joori Nazarɛtɩ, yɩ o sɛ ba ni. O nu wʋm maa jɩgɩ wǝǝnu tɩm kʋntʋ maama o wʋ nɩ. 52 Zezi dɛɛn bɩra o yɩra wʋnɩ, yɩ o yǝno dɩ bɩra kʋ wǝli da, yɩ Baŋa-Wɛ dɩ nabiinǝ dɛɛn so-o.