11
Hay Na'at hidin Ma'alih Palma an Dumingguh din Hopap di Simana Santa* Na'at hidin Nisan/Abib (March-April) 10, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus. Ya henen algaw di namto'an nan Hudyuh uyaw an kalniluda ta milahhin hi opat an algaw (Ex. 12:1-6), at paddungnay inalin Jesus hinan tataguh din inayanad Jerusalem di, “Ad ugwan ya pot'ona' ay da'yu ta Ha"in di paddungnay Uyawyu!”
(Mat. 21:1-11; Lk. 19:28-40; Jn. 12:12-19)
1 Magadyuh umatam da Jesus ad Bethphage ya ad Bethany an neheggon ad Jerusalem an inayungan nan Duntug an Olibo. Ya hennag Jesus din duwan intudtuduwana, 2 ya inalinan diday, “Umuy ayun den higib hidih dammangna, ya heden umatamanyu ya mattigyuh di han uyaw an dongki an nigo'od an mi'id ah nitaktakay, ya inubadyuy go'odna ta iyaliyuh tu. 3 Ya wa ay di mangalih, Anaad ta ubadonyu? ya alyonyuy, Mahapul Apu tu'u, mu malpah ay ya punnaudonan ipibangngad. At abulutona.”
4 Ya unat goh immuyda ya inah'upanda din uyaw an dongki an wah nan kalatah nan pantaw di abung an nigo'od. 5 Ya unat goh wan ubadonda din go'od di uyaw ya inalin din tatagun timma'dog hidiy, “Goh ta ubadonyuh nen uyaw?”
6 Ya inalida din inalin Jesus hi alyonda, at inabulutda. 7 Ya inyuydan Jesus din uyaw, ya enedpondah bonognay lubungda, ya nuntakay hi Jesus. 8 Ya do'olday tatagun nitnud, ya innalday lubungda, ya inyannapdah din dalanon di uyaw an nuntakayan Jesus. Ya din udumnan tatagu ya innalda goh di tubun di palman umat hi liyug, ya inyap'apda goh hinan dalan. Ya manu ay inatday umat hina ta panginnilaan hi unda e'gonan hi Jesus an alida. 9 Ya inyun'unnan din udumnan tatagu ya un hi Jesus, ya wada goh di nangunud ay Hiya. Ya ente"adan amin an nuntu'u' an inaliday,
“Nabagbagtuh ten ali tu'u!
Mapmaphod heten Pento' Apo Dios hi ali tu'u!† Psa. 118:25-26.
10 Mipabagbagtu'an immali ti magadyuh an madatngan di pumpapto'am
ta mihukat'ah din numpapto'an apu tu'un hi David!
Mipabagbagtuh Apo Dios!”
11 Ya unat goh inataman da Jesus ad Jerusalem ya himmigupdah nan Timplun Apo Dios, ya tinnignan amin di wah di. Mu na'uy an mahdom, at immuydad Bethany an ibbana din intudtuduwana.
Hay Na'na'at hidin Lunes hidin Hopap di Simana Santa‡ Na'at hidin Nisan/Abib 11, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus.
Hay Nanomyawan Jesus hinan Ayiw an Fig
(Mat. 21:18-22)
12 Nabiggat§ Bahaom nan footnote di Mat. 21:18 ta innilaom di anaad ta paddungnay intudun Matthew an henen algaw ya Adwana an bo'on Lunes. ya nakak da Jesus ad Bethany* Hay pohdonan ibaga ya higib hi awadan nan agguy nalum an figs ya dates. ta mumbangngaddad Jerusalem. Ya hidin pundaldallananda ya nahinaangan hi Jesus. 13 Ya inamangna han ayiw an fig an do'ol di tubuna, at immuy an mannig hi bungana, mu mi'id ti bo'on hiyay gutud di bumungaana.† Henen gutud an Nisan/Abib (unu March-April) ya ite"an nan ayiw an figs an tumubu, at gapu ta ag'agah ten ayiw an timmubu at ninomnom Jesus an mid mapto' ya ag'aga goh an bimmunga ti nan ayiw an do'ol di tubuna ya gangayna an do'ol goh di bungana. Mu hay immannung an gutud di bumungaan nan figs ad Israel ya nan bulan an Sivan (unu June). 14 Ya inalin Jesus hinan ayiw di, “Mi'id ah mangal'alah bungam ta nangamung ti adi'a bumungbunga!” Ya dengngol din intudtuduwanah nen inalina.
Hay Namakakan Jesus hinan Munla'uh nan Timplun Apo Dios
(Mat. 21:12-17; Lk. 19:45-48)
15 Unat goh immatam da Jesus ad Jerusalem ya immuy hinan gettaw‡ Hiyah ne ma'alih Gettaw di Hentil ti un anggay hidiy mabalin an umayan nan Hentil ta mundayawdan Apo Dios. di Timplun Apo Dios.§ Adi middum nan Jn. 2:13-17 ete ti hiyah ne inat Jesus hidin nete"aan di nuntamuana, ya hete ya nan angunuhna. Ya numpakakna din munla'u, ya din ngumina, ya din munhukhukat hi pihhun di iRome ta hukatandah pihhudan Hudyu, ya nun'ibukallunay lamehaanda, ya nuntu"ina din umbunan di munla'uh balug hi me'nong hinan Timplun Apo Dios, 16 ya impawana nan tatagun mange'wah nan gettaw di Timpluh un way inodnandah ila'uda. 17 Ya intudtuduwana din tatagu an inalinan diday, “Hay impitudo' Apo Dios ya inalinay,
Nan Abung'u ya hiyay punluwaluan an amin di tatagun Ha"in.* Isa. 56:7.
Mu unyuat goh numbalinon hi punla'uanyuh pangakawanyuh pihhun di umalin mi'miha!Ӡ Jer. 7:11.
18 Ya unat goh dengngol din a'ap'apun di papadi ya din muntudtuduh nan Uldin din inalin Jesus ya ente"adan manama' hi pangidalatandan mamatoy ay Hiya ti timma'otdan Hiya. Ya manu ay timma'otda ti pigaygayabandan amin di tatagun mangngol hinan intudtuduna.
19 Ya unat goh napuyaw ya nakak da Jesus goh hi ad Jerusalem.
Hay Itudun nen Inat Jesus hinan Ayiw an Fig
(Mat. 21:18-22)
20 Unat goh nabiggat‡ Bahaom nan footnote di Mat. 21:18. ya imbangngaddan enye'wah din dalan an nange'wanda, ya tinnigda din fig an nalyaw. 21 Ya ninomnom Peter din inat Jesus eden ayiw, at inalinan Jesus di, “Apu, tigom an nalyaw henen ayiw an inidutam!”
22 Ya inalin Jesus di, “Mahapul an waday pangulugyun Apo Dios 23 ti immannung heten alyo' ay da'yu an gulat ta alyonyuh nan duntug di, Mitapal'ah nan baybay! at ma'at hi un ayu adi munduwaduwa ta kulugonyun immannung an ma'at henen inaliyu. 24 At hiyanan alyo' ay da'yuy, Gulat ta waday pohdonyuh ma'at at hay mahapul ya munluwalu ayun Apo Dios ta ibaagyun Hiya, ya kulugonyu ay an aton Apo Dios nan ibagayu at immannung an ma'at. 25 Mu wa ay ta munluwalu ayun Apo Dios ya aliwanyu nan nonomnomonyun nappuhin inat nan tatagun da'yu ta way aton goh Ama tu'ud abuniyan an mangaliw hi baholyu. 26 Mu adiyu ay aliwan din inatda ya adi goh aliwan Ama tu'ud abuniyan di baholyu.”§ Heten verse ya mi'id hinan do'ol an nabayag an nali'up an pepel an nitud'an di Hapit Apo Dios, mu ihnah nan udum.
Hay Na'na'at hidin Adwanah din Hopap di Simana Santa* Na'at hidin Nisan/Abib 12, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus.
Hay Nangibagandah Aat di Haad Jesus
(Mat. 21:23-27; Lk. 20:1-8)
27 Numbangngad goh da Jesus ad Jerusalem, ya immuy nunle'le'od hinan gettaw di Timplun Apo Dios. Ya immuydan Hiya din udumnah nan a'ap'apun di papadi, ya din muntudtuduh nan Uldin, ya din udumna goh an a'ap'apun di Hudyu, 28 ya inalidan Hiyay, “Dan hay haadmu ta umat hinay ato'atom hinan Timplun Apo Dios? Ya hay nangidat enen haadmu?”
29 Ya tembal Jesus an inalinay, “Waday mahhun hi ohah hanhana' ay da'yu ya un'u ibaag di haad'u. 30 Ibaagyuy nalpuwan di haad John ta numbonyag—hi Apo Dios, unu hay tagu ya anggay?”
31 Ya nunhahapitda nan a'ap'apu an inaliday, “Hay pambal tu'u nin? Ti gulat ta alyon tu'uy, Hi Apo Dios di nangidat, at alyonaan, Anaad mah ta agguyyu kinulug hi John? 32 Mu gulat ta alyon tu'uy, Nan tataguy nangidat hi haad John, at bumungotda nan tatagu, ya ini ya waday atondan ditu'u ti kulugondan amin an hi John ya oha goh an propeta!” 33 At hay nambaldan Jesus, ya inaliday, “Mid inilami.”
Ya inalin Jesus ay diday, “Ooat adi' goh ibaag di nangidat hi haad'un mangamangat hituh tun ato'ato'.”
*^ Na'at hidin Nisan/Abib (March-April) 10, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus. Ya henen algaw di namto'an nan Hudyuh uyaw an kalniluda ta milahhin hi opat an algaw (Ex. 12:1-6), at paddungnay inalin Jesus hinan tataguh din inayanad Jerusalem di, “Ad ugwan ya pot'ona' ay da'yu ta Ha"in di paddungnay Uyawyu!”
†11:9 Psa. 118:25-26.
‡11:11 Na'at hidin Nisan/Abib 11, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus.
§11:12 Bahaom nan footnote di Mat. 21:18 ta innilaom di anaad ta paddungnay intudun Matthew an henen algaw ya Adwana an bo'on Lunes.
*11:12 Hay pohdonan ibaga ya higib hi awadan nan agguy nalum an figs ya dates.
†11:13 Henen gutud an Nisan/Abib (unu March-April) ya ite"an nan ayiw an figs an tumubu, at gapu ta ag'agah ten ayiw an timmubu at ninomnom Jesus an mid mapto' ya ag'aga goh an bimmunga ti nan ayiw an do'ol di tubuna ya gangayna an do'ol goh di bungana. Mu hay immannung an gutud di bumungaan nan figs ad Israel ya nan bulan an Sivan (unu June).
‡11:15 Hiyah ne ma'alih Gettaw di Hentil ti un anggay hidiy mabalin an umayan nan Hentil ta mundayawdan Apo Dios.
§11:15 Adi middum nan Jn. 2:13-17 ete ti hiyah ne inat Jesus hidin nete"aan di nuntamuana, ya hete ya nan angunuhna.
*11:17 Isa. 56:7.
†11:17 Jer. 7:11.
‡11:20 Bahaom nan footnote di Mat. 21:18.
§11:26 Heten verse ya mi'id hinan do'ol an nabayag an nali'up an pepel an nitud'an di Hapit Apo Dios, mu ihnah nan udum.
*11:26 Na'at hidin Nisan/Abib 12, 30 A.D. hinan Gutud di Nipaligligatan Jesus.