II Timothy
Hay Aat Ten Liblu
Hay Nangitudo' eten Liblu: hi Apostoles Paul (1:1).
Hay Nangitud'an Paul eten Liblu: hi Pastor Timothy (1:2).
Hay Pohdon nan Ngadan ten Liblun Ibaga: nan mange'gon ay Apo Dios.
Hay Gutud hi Nangitud'anan ten Liblu: hidin numbattanan di 64 A.D. hi engganah 68 A.D.
Hay Teman ten Liblu: hay angunuh an intugun Apostoles Paul ay Pastor Timothy ta mipallog ay hiyan muntamuh nan tamun Apo Dios ti kinulug Paul an magadyuh di atayana.
Hay Outline ten Liblu:
Hay IMPAꞋINNILAN Apostoles Paul ay Pastor Timothy (1:1-2)
Hay NUNDENOLAN Apostoles Paul ay Pastor Timothy (1:3-5)
Hay INTUGUN Apostoles Paul ay Pastor Timothy (1:6—4:21)
Hay HOGAT hi inalin Apostoles Paul ay Pastor Timothy (4:21-22).
1
Heten tudo' ya nalpun ha"in an hi Paul ti pento'a' ay Apo Dios hi apostoles* Hay pohdonan ibaga ya nan nahnag. Jesu Kristu ta ipa'innila' hi tataguy Hapit Apo Dios an nan mangulug ay Jesu Kristu ta mi'tagudah mid pogpogna.
Muntudo'a' ay he"a, Timothy, Hay pohdonan ibaga ya nan mange'gon ay Apo Dios. an pohpohdo' an ibilang'uh imbaluy'u.
Ipadutu' da'a ni', ya igohgohan da'a, ya ipalenggop da'a ay Apo Dios an hi Ama tu'u ya hi Jesu Kristu an hi Apu tu'u. Inusal Apostoles Paul nan tulun kalahin di apnga. Nan nahhun an alyona an ipadutu' da'a (unu charis) ya apngan di iGreece, ya nan netob an alyonay igohgohan da'a ya apngan di kimmulug, ya nan miyatlun alyona an ipalenggop da'a (unu shalom) ya apngan di Hudyu.
Hay Nundenolan Paul hi Aat Timothy ya nan Nuntugunanan Hiya
Hinan punluwalua' hi abigabigat ya amahdomahdom ay Apo Dios an maphod di nomnom'un umunud ay Hiya an umat hidin inat din o'ommod'u ya munyamana' hi enggana ay Hiya an dumalat nan pangulugmu. Ya wa ayan ninomnom'u din limmugwaam hidin nunhiyananta at hiyanan penhod'un tigon he"a ta way ato' an umamlong. Ya nonomnomo' nan pangulugmu ti nahamad an umat hidin pangulug apum an hi Lois ya hi inam an hi Eunice. At hiyanan ipanomnom'un he"a ta ihamhamadmun mangusal hinan abalinam an indat Apo Dios ay he"ah din nangipattu'a' hi ngamay'uh ulum. Ti henen Lennawan hennag Apo Dios ay ditu'u ya bo'on Hiyay alpuwan di bain mu Hiyay alpuwan di abalinan tu'un mananggah logom, ya itudunan ditu'uy pamhod§ Heten kalahin di pamhod ya agape hinan hapit di iGreece. hi i'ibba ya nan atugunan tu'u.
At adi'a bumain an mangipa'innilah aat Apu tu'un hi Jesu Kristu, ya adim iyabain tun nabaluda'* Hay awadan Paul an nabalud ya hinan Baludan an Mamertine hi ad Rome, ya hiyah ne na'ahhamad an baludan ti mid ah lumayaw, ya nabangkelengan hiya (1:16; 2:9), ya mid mapto' ya nihinad dolom hinan ongol an bituh unig di baludan (ti wagwada ta engganad ugwan, at mabalin an tigom hi un'a umuy ad Rome), ya nidugah an tungnin ti mahapul di jacketna (4:13). Ya nan liligwana ya naligatandan nanganap ay hiya (1:17). At adi umat hinan hopap di nabaludanad Rome an hay na'abangan an abung di nunhituwana, ya madadawoh di gun immayan nan liligwanan numbihhitan hiya (Ac. 28:16-17, 30-31). Hidin nakakanah nan hopap di nabaludanah din 62 A.D. ya immuy hinan ma'alih Miyapat hi Numbiyahean an Nummisyonari, ya duway tudo' an intudo'na nin eden timpu an nan alibluliblu an I Timothy ya Titus. Ya hidin 66 unu 67 A.D. ya impibalud nan Alin hi Nero hiya ti alyonda an hiya ya adi mangngol (2:9). Ya inilana goh an na'uy an mapatoy (4:6-8). an dumalat di pangunuda' ay Hiya, mu mi'ligat'an ha"in an dumalat di pangitudtuduwam hinan Maphod an Ulgud Jesu Kristu, at pabi'ahon da'an Apo Dios ta abalinam an mangedpol hinan punholholtapam. Ya binaliwan ditu'u, ya pento' ditu'u ta ditu'uy tataguna. Mu bo'on nan maphod an inat tu'uy dumalat ti hay dimmalat ya nan nangipadutu'anan ditu'u an gapun Jesu Kristu ti hiyah ne ninomnomna tuwalih din agguyna nunlumuwan hi logom. 10 Mu ad ugwan ya nipattig ti hidin immalian Jesu Kristun mamaliw ay ditu'u. Ya inatna ta adi tu'u tuma'ot hi un tu'u matoy ti inabaknay atoy hi namahuana, at impa'innilanan ditu'u an midatan tu'uh ataguan hi mid pogpogna an dumalat di pangulugan tu'uh nan Maphod an Ulgud Jesu Kristu.
11 Ya pento'a' ay Apo Dios hi apostoles Bahaom nan footnote di II Tim. 1:1. ta umuy'u itudtudu nan Maphod an Ulgud Jesu Kristu, 12 at hiyah te dimmalat hi nipaligligata'. Mu adia' bumain damdama ti inila' nan kulugo' an hi Apo Dios, ya mundenola' goh an abalinanan mangipapto' ay ha"in hi engganah tun algaw an punhumalyaanah tatagu. 13 Ya henen intudu' ay he"an Nahamad an Tugun ya hiyah ne unudom. Ya adim al'alliwan di pangulugmu ya nan pamhodmu ti umat hinay tagun middum ay Jesu Kristu an waday pangulugna ya pamhodna. 14 Ya papuutam henen maphod an nitudun he"a ti badangan da'ah nan Na'abuniyanan an Lennawan niyo'odol ay ditu'u.
15 Inilam an tinaynana' hi an amin an i'ibba tu'un kimmulug hinan Provinciad Asia, ya ta"on da Phygelus ay Hermogenes. 16 Mu maphod ta wadah Onesiphorus an agguy nangiyabain ay ha"in hi nibaluda' ta gun umalin mangidungaw ay ha"in ta umamlonga'. Igohgohan ni' Apu tu'u didan hina"ama. 17 Hidin immalianah tud Rome ya inana'anapa' ta engganay unna' inah'upan hitun baludan. 18 Ya inilam goh an do'ol di imbadangnah din wadan tu'uh nad Ephesus. Igohgohan ni' Apo Dios hitun pumbangngadan Apu tu'un hi Jesu Kristu an munhumalyah tagu.

*1:1 Hay pohdonan ibaga ya nan nahnag.

1:2 Hay pohdonan ibaga ya nan mange'gon ay Apo Dios.

1:2 Inusal Apostoles Paul nan tulun kalahin di apnga. Nan nahhun an alyona an ipadutu' da'a (unu charis) ya apngan di iGreece, ya nan netob an alyonay igohgohan da'a ya apngan di kimmulug, ya nan miyatlun alyona an ipalenggop da'a (unu shalom) ya apngan di Hudyu.

§1:7 Heten kalahin di pamhod ya agape hinan hapit di iGreece.

*1:8 Hay awadan Paul an nabalud ya hinan Baludan an Mamertine hi ad Rome, ya hiyah ne na'ahhamad an baludan ti mid ah lumayaw, ya nabangkelengan hiya (1:16; 2:9), ya mid mapto' ya nihinad dolom hinan ongol an bituh unig di baludan (ti wagwada ta engganad ugwan, at mabalin an tigom hi un'a umuy ad Rome), ya nidugah an tungnin ti mahapul di jacketna (4:13). Ya nan liligwana ya naligatandan nanganap ay hiya (1:17). At adi umat hinan hopap di nabaludanad Rome an hay na'abangan an abung di nunhituwana, ya madadawoh di gun immayan nan liligwanan numbihhitan hiya (Ac. 28:16-17, 30-31). Hidin nakakanah nan hopap di nabaludanah din 62 A.D. ya immuy hinan ma'alih Miyapat hi Numbiyahean an Nummisyonari, ya duway tudo' an intudo'na nin eden timpu an nan alibluliblu an I Timothy ya Titus. Ya hidin 66 unu 67 A.D. ya impibalud nan Alin hi Nero hiya ti alyonda an hiya ya adi mangngol (2:9). Ya inilana goh an na'uy an mapatoy (4:6-8).

1:11 Bahaom nan footnote di II Tim. 1:1.