1 Patul
(1 Kings)
Hay A'at Tuwen Namangulun Liblun Nadan Patul
Hay nibaga ituwen liblu ya handin nate nan patul an hi David ya nihukkat nan imbabalenan hi Solomon hi patul nadan tinanud Israel. Hi Solomon ya nala'ing an patul. Hiyay nangipiyammah nan Templo hi ad Jerusalem. Ya dakol boy udum an ina'inatna an iphodan di tatagu. Ot mundingngol di a'atna an ta'on on hinadan udum an boble.
Hidin nateh Solomon ya nihukkat nan imbabalenan hi Rehoboam an numpatul. Mu hanadan himpulun (10) tinanud Israel hi nangappit hi huddo'na ya pinilidah Jeroboam hi patulda. Ya hanada'en tinanud Judah ya nadan tinanud Benjamin an numbobleh nangappit hi muyyadna ya nunnanong an nan patul an hi Rehoboam di patulda. Ta hituwey nagodwaan nadan tinanud Israel ot mumbalin hi duwan boble. Ta nadan numbobleh nangappit hi huddo'na ya nangadanan hi ad Israel ya nan nangappit hi muyyadna ya nangadanan hi ad Judah. Ta datuwen duwan boble ya waday patulda ya tindaluda. Ya wa'et nate nan patul on nihukkat nan lala'in imbabalen diyen patul. Ya an namin nadan napalpalog an numpatul hi ad Israel hi nangappit hi huddo'na ya adi maphod di inatda te aggeda inun'unud hi Apu Dios. Mu hi ad Judah an nangappit hi muyyadna ya wadaday maphod an numpatul hidi te un'unudondah Apu Dios. Mu nada'en udum ya nadan adi maphod di ina'inatda te aggeda inun'unud hi Apu Dios.
Hay Nitudo' Ituwen Liblu
1. Hanadan na'na'at hidin agge nagodwa nadan tinanud Israel (1 Patul 1–11)
2. Hanadan na'na'at hidin nagodwaan nadan tinanud Israel ot mumbalin hi duwan boble (1 Patul 12–22)
1
Hay Na'amammaan Nan Patul An Hi David
1 Hidin nunhigla moy e na'am'ammaan nan patul hi ad Israel an hi David ya ta'on on ma'od'odah di ulohna ya hiya damdamah diyen maktol. 2 Ot alyon nadan baalnan hiyay, E ami manama' i ha mangilog an babai ta hiyay mangipapto' i he"a. Ya ta hiyay pi'dallagmun malo' ta pa'atungon da'a.
3 Ot eda humamahama' hinadan boblen di tinanud Israel i ha apgohan ya mangilog an babai ya hinama'da han hi Abisag an i Sunem ot iyedah awadan nan patul. 4 Ya hidiyen mangilog ya apgohan di ababaina. Mu ta'on on ni'il'illo' hinan patul ya ma"id ha inat nan patul i hiya an ona impappapto' nan patul ya abuh.
Hay Nunnomnoman Adonijah An Mumpatul
5 Indani ya pamaag hi Adonijah an imbabalen da David i Haggit ya ninomnomnan hiyay mumpatul. Ta pamaaggot e mangalah nadan kalesa ot awitona dohah nadan mumpungkabayu ya han nabonglen (50) agge nuntakkeh* 1:5 Hay pangalin di udum hinan nuntakke ya nunhakay. kabayu an titindalu ta diday mangipangulu ta ipa'inniladah umaliyan Adonijah. 6 Ya gapu ta ma"id ha uggan pangihingalan amana an hi David i hiya ya madinol an mangathidi. Ya hiya ya guwapuy alala'ina ya hiya moy numbalin hi panguluwan te nate nan nihnodanan hi Absalom.
7 Ya hidin ena imbaga nan pohdonan aton i Joab an imbabalen Seruyah ya nan padi an hi Abiatar ya inyunnuddan hiya. 8 Mu hay agge nangiyunnud i hiya ya nan padi an hi Sadok ya hi Benayah an imbabalen Jehoyada ya nan propeta an hi Nathan ya hi Simey ya hi Rey ya nadan guwalyan David.
9 Ot ayagan Adonijah nadan linala'in i'ibanan imbabalen David ya nadan ap'apun munhilbih nan patul hi ad Judah ot umedahdih nan nungngadan hi Batun Ulog an nihaggon hinan obob an nungngadan hi En-Rogel. Ta hidiy eda nangi'nongan hinadan kalnero ya baka ya nadan nipataban kilaw an baka. 10 Mu aggena inayagan hi ibbanan hi Solomon ya nan propeta an hi Nathan ya hi Benayah ya nadan guwalyan amana.
11 Ta hidin na'innilaan nan propetan hi Nathan ot ena mahmahan i Batseba an hi inan Solomon an alyonay, On dingngolmu nan inat Adonijah an imbabalen Haggit an pamaaggot pumbalinonay adolnah patul? Yaden agge innilan nan patul ta'un hi David hidiyen inatna. 12 Ot pohdom'en mihwang ayun hinina i Solomon ya athituy atom. 13 Ume'ah awadan nan patul an hi David ya inalim i hiya di, Apu patul, undan nalinglingmu din imbagam i ha"on an baalmun alyom di nan imbabaletan hi Solomon di mihukkat i he"a hi mumpatul. Ya tanganu on hi Adonijah di numbalin hi patul hi ad uwani?
14 Ta wa'et munhaphappitan ayu ya immaliya' ta unnuda' an namin nan ibagam.
15 Ot unudon Batseba hidiyen nibaga i hiya ot ume ot ena tigon nan amamma an patul hi kuwartuna an ipappapto' nan i Sunem an hi Abisag. 16 Ot mundu"un hi hinangngab nan patul. Ya alyon nan patul di, Tanganu on'a udot wahtu? On waday ibagam?
17 Ya alyon Batseba di, Apu patul, hi Apu Dios di mangiyuhuh hidin imbagam i ha"on an baalmu an alyom di hi imbabaleta an hi Solomon di mihukkat i he''a an mumpatul. 18 Nomnomnomom an ad uwani ya hi Adonijah di numbalin hi patul yaden aggem innila. 19 An deen e nangi'nong hi dakol an baka ya nipataban kilaw an baka ya kalnero. Ot ayaganan namin nadan linala'in imbabalem ya nan padi an hi Abiatar ya hi Joab an opisyal di titindalu ta didan namin. Mu aggena inayagan nan imbabaleta an hi Solomon.
20 Ya an namin nadan ibba ta'un tinanud Israel ya hadhaddonday pamto'am hinan mihukkat i he"a an mumpatul. 21 Ot adim'e tudduwon di mihukkat i he''a ya waday na'at i he"a ya ma''id ha bahhonan mumbalin ami i imbabaletan hi Solomon hi binuhul nan mumpatul.
22 Ya hidin mi'hapihhapit hi Batseba hinan patul ya maphod ta dimmatong hi Nathan. 23 Ot alyondah nan patul di, Apu patul, wahtuh Nathan.
Ot ipaghopdah Nathan ot e mundu''un hi hinangngab nan patul an nida"om di angahnah nan luta. 24 Ot alyonay, Apu patul, undan he"ay nangibaga an hi Adonijah di mihukkat i he"a an mumpatul? 25 Te ad uwani teen algo ya e nangi'nong hi dakol an baka ya nipataban kilaw an baka ya kalnero. Ya inayaganan namin nadan linala'in imbabalem ya nadan opisyal di tindalum ya nan padi an hi Abiatar. Ot ad uwani ya mangmangnganda on mangmanginnumda on initkukdan alyonday, Hanat nanongnay pumpatulam apu Adonijah. 26 Mu ha"on an baalmu ya nan padi an hi Sadok ya hi Benayah an imbabalen Jehoyada ya hi imbabalem an hi Solomon ya aggena inayagan. 27 Ot on inyabulutmuh tuwen na'at an ta'on on aggem impa'innilan da'mi an baalmu an hi Adonijah di pinto'mun mihukkat i he''a an mumpatul?
Hay Namto'an David I Solomon Ta Mumbalin Hi Patul
28 Ya alyon nan patul an hi David di, Ayaganyu yahtu hi Batseba.
Ta hinunggop ot tuma'dog hi hinangngab nan patul.
29 Ot alyonan hiyay, Hi Apu Dios an dayawon ta'un tinanud Israel an namanoddang i ha''on hinadan nunligata' 30 ya hiyay mangiyuhuh an pa'annungo' din imbaga' ta ad uwanin algo ya nan imbabaleta an hi Solomon di mihukkat i ha"on hi patul.
31 Ot mundu"un hi Batseba hi hinangngab nan patul ot alyonay, Hanaot ta malinggop'a ya madukdukkey pi'taguwam apu patul.
32 Ot ipa'ayag bon nan patul an hi David nan propeta an hi Nathan ya nan padi an hi Sadok ya nan imbabalen Jehoyada an hi Benayah. 33 Ta hidin hinunggopda ot alyonan diday, Ayaganyu nadan ap'apun munhilbin ha"on ya imme ayun namin hinan obob an nungngadan hi Gihon an puntakkayonyu nan imbabale' an hi Solomon hinan mul'u.† 1:33 Nan mul ya hidiye nan imbabalen nan tinangbalan di dongki an kabayu. 34 Ta dimmatong ayu'ehdi ya hiniitan da Sadok i Nathan di ulun Solomon hi lana ta hidiyey mangipa'innila an hiyay mumpatul i dita'un tinanud Israel ta mihukkat i ha"on. Ya impagangohyu nan tangguyub on nun'itkukyuy, Hanat nanongnay pumpatulam apu patul. 35 Ta nalpah'e ya imbangngadyu mohpehtu ta umbun hi Solomon hinan trono' ta hiyay mihukkat i ha"on hi mun'ap'apu. Te hiyay pinto"u hi mumpatul hi ad Israel ya hi ad Judah.
36 Ot alyon Benayah an imbabalen Jehoyada di, Hiya peman. Hanat hi Apu Dios an dayawon ta'uy bumoddang ta ma'at hinaen imbagam. 37 Ya hanat boddangan Apu Dios nan imbabalem an hi Solomon an umat hi namoddanganan he"a. Ta malinggop ya impohpohod di pun'ap'apuwana mu hay nun'ap'apuwam.
38 Ot makak nan padi an hi Sadok ya nan propeta an hi Nathan ya hi Benayah an imbabalen Jehoyada ya nadan guwalyan nan patul an i Keret ya i Pelet. Ot puntakkayondah Solomon hinan mul nan patul an hi amanan hi David ot umedahdih nan obob an nungngadan hi Gihon. 39 Ta hidin dimmatongda ot ukaton Sadok nan lana an inilpunah nan tabernakel ot ihiitnah ulun Solomon. Ot ipagangohda nan tangguyub ot pun'itkuk nadan tataguy, Hanat minaynayun di pumpatulam apu patul. 40 Ot inayundan ibangngad hi ad Jerusalem. Ya an namin nadan tatagun nitnud i da Solomon ya ahi'i'ingaldah amlongda ya ahi'u'ungngiyungda ta pamaag ya ay miwagot tun luta.
41 Ya hidi'eh awadan da Adonijah ya mun'agibbuhdan mangan ya dingngolday ingal di tatagu. Ta hidin dingngol Joab di gangoh di tangguyub ya alyonay, Tanganu onda anu dayya mun'ingal hi boble?
42 Ta agge impadappun Joab nan ibagana ya dimmatong hi Jonathan an imbabalen nan padi an hi Abiatar. Ot alyon Adonijah di, Tanganu udot on'a wahna? Innila' ot maphod di ibagam te mapiyal'an tagu.
43 Ya alyon Jonathan di, Adi mahtu maphod di ibaga' te umman hi Solomon di pinto' nan patul ta'un hi David hi mihukkat an mumpatul. 44 Te impi'uyugnah Solomon i da Sadok ya hi Nathan ya hi Benayah an imbabalen Jehoyada ya nadan guwalyana an nuntakkayondah nan mul nan patul an hi amayu. 45 Ot umedah nan obob an nungngadan hi Gihon ot hiitan da Sadok i Nathan di ulun Solomon hi lana. Ta inhipundahdih nan way obob an imminga'ingal hi am'amlongda. Ta dida nan dongdonglonyun ahi'i'ingal. 46 Ta hi Solomon moy wahdin inumbun hinan tronon di patul. 47 Ya imme nadan ap'apun munhilbih nan patul ot alyondah nan patul an hi David di, Hanaot ta nan Dios an dayawon ta'uy bumoddang i Solomon ta iyal'alanay pundongolana ya ta malinggop ya impohpohoddot di pun'ap'apuwana mu hay nun'ap'apuwam. Ya hidin dingngol nan patul hidiye ya innayunan nundu"un hinan alo'ana ot dayawonah Apu Dios 48 an alyonay, Madayaw'a Apu Dios an dayawonmin tinanud Israel te inyabulutmun tigo' nan mihukkat i ha"on an mumpatul.
49 Ya timmakut nadan nun'ibban Adonijah i diyen dingngolda ta way ohaon naguyyud ta nahihi"anda. 50 Ya gapuh takut Adonijah i Solomon ya bintiknan immeh nan tabernakel ot ena idon hinadan ha'gud‡ 1:50 Nan ha'gud ya hay niyamma ya batu an bokon ha'gud di animal ya hay pohdon nan ha'gud an ipa'innila ya nan a'at di bikah Apu Dios. hinadan duggun nan punggobhan hi mi'nong. 51 Ya waday e nangipa'innila i Solomon an nunhiglay takut Adonijah i hiya ta wahdin i'iddonah nadan ha'gud hinadan duggun nan punggobhan hi mi'nong i Apu Dios an alyonay, Ibagayu bahan hinan patul an hi Solomon ta isapatanah ad uwanin algo an adiya' patayon.
52 Ya alyon Solomon di, Hi'on ipatigonan maphod di pangatna ya ma"id ha ma'at i hiya mu wa'e tuwali ta adi maphod di atona ya ma"id ha bahhonan mipapate. 53 Ot honagon Solomon di linala'in e mangawit i Adonijah. Ta hidin imme da Adonijah hi awadan nan patul ot mundu''un hi hinangngabna. Ot alyon Solomon i hiya di, Umanamut'a ot eh'a.