Bo̱r-u̱s o̱p u̱s-jero̱
Ha-m Burus u̱n bo̱-o̱ o-Apisu atette̱-o̱
1 Da-o̱ Apo̱ro̱s ro'e̱ o-Korinti à, Burus pa'u̱ru̱ n-me̱ u̱n ka dak-o̱. U̱r-ko̱m wu̱ wo̱o̱ru̱ bo̱-o̱ o-Apisu, be-de wu̱ 'wo̱sse̱ yan-neke̱-m Ye̱so de̱e̱n à. 2 Wu̱ ze̱e̱ru̱ ye̱, “¿No̱ go̱ksu̱su̱te̱ Ku̱kt-o̱ Shir da-o̱ no̱ she̱re̱ u̱n ma-to̱ o-nip?”
Ye̱ ze̱e̱ru̱ wu̱, “Ay, yatt-wu̱ ru̱ru̱te̱ ma-to̱ u̱n Ku̱kt-o̱ Shir á.”
3 Wu̱ ze̱e̱ru̱, “¿Yan go̱n yo'os-de m-ho̱ de ne̱ a yo'osu̱ no̱?”
Ye̱ shasu̱ru̱ “Go̱n de ma Yohana.”
4 Burus ze̱e̱ru̱, “Yohana u̱n yo'os hun-ne̱ m-ho̱ remen ye̱ yagu̱té̱ no̱m u̱r-ba'as ye̱ waktu̱ne̱ be-de Shir. Yohana u̱n hi u̱n de u̱n wu̱ ru̱ru̱te̱ hun-ne̱ ye̱ she̱r u̱n Ye̱so, wu̱ Yohana zee ‘Wu̱ ro̱o̱n’ à.”* 19:4 Hyen komo: Mati 3:11; Mark 1:4,7,8; Ruka 3:4,16; Yoha 1:26-27. 5 Bo̱ m-ho̱ge̱ kaane̱, a argu̱ ye̱ m-yo'os m-ho̱ n-me̱ u̱n jin-u̱r Wan-Ko̱yan Ye̱so. 6 Ka da-de, Burus sake̱ kom-to̱ u̱n wu̱ u̱n ye̱, Ku̱kt-o̱ Shir ciriru̱ u̱n ye̱. Ye̱ te̱pru̱ru̱ u̱n rem-u̱t ho̱r-to̱, ye̱ ro m-rwo̱r komo ma-to̱ Ku̱kt-o̱ Shir kutu ye̱, ye̱ ru̱r à. 7 Kap mo̱ u̱n ye̱ u̱ntu̱n ne̱n o̱p u̱n yoor-ye̱ [12].
Burus ko̱'o̱tte̱ u̱n bo̱-o̱ o-Apisu
8 Burus co̱wu̱ru̱ u̱n kuke̱-o̱ u̱n yoos u̱n Ma-to̱ Shir. Wu̱ ro m-ko̱'o̱te̱ u̱n Ma-to̱ Shir u̱n be̱e̱b-de u̱r-hur har re̱ng-u̱s tet. Komo wu̱ ro ye̱ m-nakan u̱s-we̱e̱r be-de u̱n ma-to̱ u̱n Gwo̱mo-to̱ Shir. 9 Amba ye̱ ken ye̱ e̱ssu̱ cikt-de u̱r-hur, ye̱ yage̱ m-she̱r o-nip. Har ye̱ nomu̱ru̱ yan-do̱re̱ u̱n ka Co̱w-yo Shir yo hun-to̱ o-saa n-me̱ u̱n hun-ne̱. Remen kaane̱ Burus wongu̱ u̱n ye̱ ne̱. Wu̱ argu̱ru̱ u̱n yan-neke̱-m Ye̱so ne̱, wu̱ ro u̱r-yoos ko̱ de ke ho̱-de u̱n be-de u̱r-yoos de o-Tiranus. 10 Kaane̱ wu̱ se̱nge̱ m-no̱m har hak-u̱s yoor, har kap o̱ u̱n ya-u̱r-she'et u̱n dak-o̱ o-Asiya ho̱gu̱ru̱ ma-u̱t Wan-Ko̱yan, Yahuda-ne̱ u̱n kap ye̱ ro̱ Yahuda-ne̱ ne̱ á.
Yakar Siba
11 U̱n kom-u̱t Burus komo Shir no̱mu̱ru̱ se ken rem-se u̱t-hyat se, u̱s-caari se a we̱te̱ m-hyan á. 12 Har ma ko̱ magund-de u̱n soks u̱n su̱samb-mo̱ u̱n wu̱, ko̱ matuku-de u̱n wu̱r-o̱ u̱n wu̱ ci'e̱ wu̱r-o̱ u̱n ya-u̱s-go̱m ka go̱m-o̱ taaru̱, komo a wongsu̱ ye̱ u̱n ya-u̱t-ko̱t ne̱.
13 Ye̱ ken Yahuda-ne̱ ye̱ ya-m-pa'ag u̱t-tu̱w bo̱-u̱t-bo̱ m-ruut u̱n ya-u̱t-ko̱t ye̱ no̱mu̱ m-se̱nge̱ u̱n jin-u̱r Wan-Ko̱yan Ye̱so be-de u̱n ye̱ ro u̱n ya-u̱t-ko̱t ne̱ à. Ye̱ ro m-ze̱e̱, “U̱m ruutu̱ no̱ u̱n jin-u̱r Ye̱so wu̱ Burus ro̱ m-ko̱'o̱t u̱n wu̱ à.” 14 Yakar Siba ko-Gwo̱mo-wu̱ u̱n ko̱n-se Shir wu̱ u̱n Yahuda-ne̱ ne̱n ta'yoor, kap mo̱ u̱n ye̱, ye̱ ro m-no̱m kaane̱.
15 De ken ho̱-de, wa-u̱t-ko̱t shasu̱ ye̱, wu̱ zee, “Ye̱so de u̱m nepstu̱ wu̱, komo u̱m neps Burus, to̱, no̱ komo ¿wan ne̱ ye̱ ne̱?”
16 Ka wan-ya-u̱t-ko̱t-wu̱ nossu̱ru̱, wu̱ mo̱'u̱ru̱ ye̱. Wu̱ re̱e̱ru̱ 'wo̱ns-mo̱ u̱n ye̱ kap, har ye̱ ruuru̱ ka hur-o̱ u̱s-rek u̱t-kor, kap o̱ u̱n wu̱r-to̱ u̱n ye̱ hoog-mo̱.
17 Bo̱ kap o̱ u̱n ye̱ ro u̱r-she'et o-Apisu à, Yahuda-ne̱ u̱n ye̱ ro̱ Yahuda-ne̱ á, ho̱gu̱te̱ ma-to̱ u̱n ka rii-yo ko̱re̱ à. Gye̱r-o ho̱o̱ru̱ ye̱, ye̱ se̱ke̱msu̱ru̱ jin-u̱r Wan-Ko̱yan Ye̱so. 18 U̱t-mo̱o̱r ne̱ be-de u̱n ka ye̱ she̱re̱ o-nip à, ye̱ haanu̱ru̱ ye̱ ro m-rwo̱r u̱n se̱nge̱-mo̱ u̱n ye̱ mo̱ u̱n me̱n-u̱t jaas-to̱ cas. 19 Hun-ne̱ de̱e̱n komo, yan-gu̱te̱ u̱n hun-ne̱ o-gwo̱t, ye̱ mo̱ro̱gsu̱ru̱ taku̱rda-to̱ u̱n ye̱ to̱ mo̱r, ye̱ tu̱ksu̱ru̱ to̱ hun-ne̱ gu̱t ye̱ kap. Bo̱ ye̱ nomte̱ ceker-se u̱n ka hwo̱r-ye̱ u̱n ka taku̱rda-to̱ à, ye̱ wooste̱ hwo̱r-ye̱ ko-ya-u̱r-gu̱wu̱s he m-kum u̱n se̱nge̱-mo̱ u̱t-ho̱ dugu-u̱s kwo̱o̱z-u̱t yoor u̱n o̱p à [50,000]. 20 U̱n kaane̱ ma-u̱t Wan-Ko̱yan rige̱ ho̱no o-dak kap komo to̱ ci'u̱ru̱ hun-ne̱ m-so̱k ne̱.
21 Bo̱ u̱n no̱m-mo̱ u̱n se ka rem-se, Burus zo̱ngsu̱ru̱ hur-de u̱n wu̱ u̱nze wu̱a he o-Urusharima, amba se̱ wu̱ do̱ru̱te̱ so̱ u̱n dak-to̱ o-Makidoniya o-Akaya ne̱. Wu̱ ze̱e̱ru̱, “Komo me̱ heese̱ re̱e̱no̱, man gagte̱ hi u̱n de m-ha u̱m hyante̱ bo̱-o̱ o-Roma.” 22 Wu̱ to̱mu̱ru̱ yan-gwu̱-o̱ u̱n wu̱ ne̱n yoor, ye̱ ro, Timoti ne̱ u̱n Erastus, ha-mo̱ o-Makidoniya, wu̱ ne̱ wu̱ do̱o̱bu̱ru̱ ya o-da u̱n dak-o̱ o-Asiya.
'Yons u̱n hur-de u̱n hun-ne̱ o-Apisu
23 U̱n ka da-o̱, a no̱mo̱g rii-yo 'yonse̱ hun-ne̱ u̱r-hur de̱e̱n à, remen u̱n Co̱w-o u̱n Wan-Ko̱yan. 24 Ka ma-to̱ u̱n cir be-de u̱n wu̱ ken ko-ya-o-pyap-wu̱ jin-de u̱n wu̱ Du̱mitu̱riyas. Wu̱ ro u̱n zwo̱ u̱n azorpa à, wu̱ ro m-zwo̱ u̱n sha-mo̱ u̱n pyo-o̱ u̱n to̱o̱g-o Arte̱mis. Wu̱ u̱n yan-se̱nge̱-mo̱ o-pyap ne̱ ro u̱n kum u̱n hwo̱r de̱e̱n.
25 Wu̱ karagsu̱ru̱ ye̱ kap yan-no̱m u̱n gon ka se̱nge̱-mo̱. Wu̱ ze̱e̱ru̱, “No̱ hun-ne̱, no̱ nepste̱ u̱n ka se̱nge̱-mo̱ ne̱ atte̱ no̱ m-kum u̱n hwo̱r. 26 Komo no̱ hyanag no̱ ho̱gu̱sse̱, ba kane̱ o-Apisu cot á, se̱ u̱m zee kap dak-o̱ o-Asiya ma. Ka Burus-wu̱ ro̱ hun-ne̱ m-nakbe̱ u̱t-mo̱o̱r ne̱ de̱e̱n. Wu̱ waksu̱te̱ hur-de u̱n ye̱, wu̱ ro̱ m-ze̱e̱ ka shir-o̱ a no̱me̱ u̱t-kom à, ba shir o̱ á. 27 Ma-u̱t a no̱m m-yo̱. A naas jin-de u̱n se̱nge̱-m na, komo har u̱n pyo-o̱ u̱n caari-wu̱ u̱n shir Arte̱mis. A mus o̱ hwaa, har komo a wongse̱ ka shir-o̱ u̱n con-de u̱n o̱ ne̱. Wu̱ myet dak-o̱ o-Asiya har u̱n ho̱no o-dak ne̱ ro̱ wu̱ m-kwu̱kte̱ à.”
28 Bo̱ ye̱ ho̱gu̱te̱ kaane̱ à, ye̱ swo̱o̱ru̱ u̱s-ryaab de̱e̱n, ye̱ 'yonsu̱ u̱s-co̱r da-o gaan ye̱ ro m-ze̱e̱, “Arte̱mis ko-caari-wu̱, shir-wu̱ u̱n Apisu-ne̱!” 29 Ba u̱n naas o-da, bo̱-o argu̱ m-rukre̱. Hun-ne̱ nupu̱ru̱ u̱s-rek ha-mo̱ u̱n ka be-de atte̱ m-mo̱rge̱ à. Ye̱ ro m-huk u̱n Gayas ne̱ u̱n Aristarkus, hun-ne̱ ye̱ o-Makidoniya, ye̱ ro nay-ne̱ u̱n yan-hew-u̱r Burus ne̱ à. 30 Burus conu̱ m-co̱w u̱n ka mo̱ro̱g-de, amba yan-dor Ye̱so we̱nu̱ wu̱. 31 Ye̱ ken caari-ne̱ ye̱ u̱n se̱k-ye̱ u̱n gwo̱mo-ne̱ ye̱ u̱n dak-o̱ o-Asiya, ye̱ ro u̱r-nay u̱n wu̱ ne̱ à. Ye̱ ma ye̱ tomtu̱ru̱ wu̱ u̱t-ma, ye̱ ko̱nu̱ru̱ wu̱ taase wu̱ cu̱w be-de u̱n ka mo̱ro̱g-de á.
32 Ka mo̱ro̱g-de u̱n hun-ne̱ de ro zo̱'o̱gse̱, remen ye̱ nap ma rii-yo rwo̱'e̱ ye̱ mo̱rgu̱te̱ á. Ye̱ ken ye̱ ro u̱n 'yons u̱s-co̱r ye̱ ro m-rwo̱r u̱n yo ken rii-yo, ye̱ ken komo ye̱ ro m-rwo̱r u̱n yo ken rii-yo u̱n ho̱n. 33 Ye̱ ken Yahuda-ne̱ ye̱ tudbu̱ru̱ wu̱ ken wu̱ u̱n co, jin-de u̱n wu̱ Arekanda. Wu̱ se̱ngu̱ru̱ u̱t-ma u̱n jaksu̱ u̱n kom-o̱ wu̱, remen hun-ne̱ rest temb, wu̱ nomu̱té̱ ye̱ u̱t-ma. Wu̱ co̱no̱g wu̱ ru̱ru̱tu̱ ye̱ u̱nze Yahuda-ne̱ ye̱ hante̱ 'yons u̱r-hi á. 34 Amba bo̱ ye̱ nepte̱ u̱nze ko-Yahuda-wu̱ à, ye̱ 'yonsu̱ u̱s-co̱r. Da-o gaan ye̱ ro m-ze̱e̱, “Go̱s-u̱t kumute̱ be-u̱r Arte̱mis u̱n Apisu-ne̱!” Ye̱ no̱mo̱g kaane̱ har awa u̱s-yoor.
35 Amba ko-ya-m-ge̱n-wu̱ u̱n ka bo̱-o̱ rwo̱'u̱ ye̱ m-re̱s ceen. Wu̱ ze̱e̱ru̱, “No̱ hun-ne̱ ye̱ o-Apisu! Ai, ko̱ wu̱ ke nepste̱ u̱nze bo̱-o̱ o-Apisu o̱ ro̱ m-was u̱n pyo-o Arte̱mis ne̱ wa-u̱t-go̱s, komo u̱n ka ta'ar-de ne̱ de he'ene̱ e̱s-mo̱ n-To̱n à. 36 M-mo̱ka yatt-wu̱ he m-she u̱n to̱ ka á, remen kaane̱ e̱ss no̱ u̱r-hi be-u̱r gaan, no̱ no̱m rem-se o-saa á. 37 No̱ hantu̱te̱ kà hun-ne̱ ye̱ kaane̱. Ye̱ hiw u̱r-hyow u̱n kuke̱-o̱ u̱n shir na á, komo ye̱ yo'og Arte̱mis á. 38 Amba, u̱rege̱ Du̱mitu̱riyas u̱n yan-se̱nge̱-mo̱ u̱n wu̱ ne̱ ye̱ ro̱ u̱n o̱ ken ryegen-o̱ ne̱ mo̱sse̱ u̱n wu̱ ken wu̱ ne̱, ai, kuke̱-to̱ u̱n piish u̱t-ma to̱ ka, ye̱ hoks heet u̱r-gyekt. 39 Amba u̱rege̱ yo ken rii-yo ro̱ ko̱n u̱n ho̱n, yo no̱ co̱ne̱ m-hante̱ à, ai a argu̱ m-hongse̱ u̱n yo be-de u̱n piish u̱t-ma. 40 Remen ka mo̱ro̱g-de ro depete̱ á. Ye̱ ken gwo̱mo-ne̱ piishité̱ na u̱t-ma remen ka gu̱n-de. Komo a hoks m-shas yan-piishe̱ u̱t-ma á.”
41 Bo̱ wu̱ ru̱rte̱ kaane̱ à, wu̱ yagu̱ru̱ ko̱wan wu̱ neke̱ hur-o̱ u̱n wu̱.