24
Hiburahimu ayangira mugala wage wa Hisake
1 Hiburahimu âli kola mushaaja bweneene. Na Nahano âli múgashaniiri bweneene, mu kati ka byoshi. 2 Anâli riiri noꞌmukozi wage muguma, úwâli kuliiri abaabo booshi, anali ye wâli yimangiiri ibindu byage.
Uyo mukozi, lusiku luguma Hiburahimu anamúbwira: «Ubiikage ukuboko mwiꞌdako lyeꞌkibero kyani.* 24.2 Ubiikage ukuboko mwiꞌdako lyeꞌkibero kuli kubiika indahiro, mu kushiikiza lwoshi. 3 Na kwiꞌziina lya Nahano Rurema, ulya úkalema igulu neꞌkihugo, ushiikize kwo utâye loogeze mugala wani wa Hisake umukazi mu banyere ba mu kino kihugo kyeꞌKaanani. Kundu ngoli tuuziri hano, 4 haliko, ugendi múloogeza ye mu kihugo kyo nꞌgakomooka mwo. Kinabe kya mu bandu biꞌkondo lyani.»
5 Uyo mukozi, ti: «E waliha, hali ikyanya umunyere angalahira kwo atagayisunga hala neꞌmwabo. Aahago! Iri angalahira kwokwo, ka ngwaniini ngalulire mugala wawe mu kihugo kyo ukakomooka mwo?»
6 Hiburahimu, ti: «Nanga! Utakolwe kwo wamúgalulira mwo. 7 Si Nahano Rurema, ulya úkalema igulu, keera akandyosa mu kihugo kyo nꞌgakomooka mwo, na mu bandu ba mwiꞌkondo lyani. Anambwira mu kushiikiza, ti: “Kino kihugo, ngakiheereza abandu ba mu kibusi kyawe.” Ye na yoyo Rurema, ye gakutumira umuganda wage akurongoore, halinde ulongere mugala wani umukazi iyo munda. 8 Noꞌyo mukazi, iri angayami shiikiza kwo mutayijanwe, lyoki indahiro yo ugambiikira, ugaaba wagiyifwongooza mwo. Si utakolwe kwo wagalulira mugala wani iyo munda!»
9 Uyo mukozi, iri akayuvwa kwokwo, anabiika ukuboko kwage mwiꞌdako lyeꞌkibero kya nahamwabo, mu kushiikiza kwo agamúsimbaha.
10 Lyeryo, uyo mukozi analola mu ngamiya za nahamwabo, anayabiira mwiꞌkumi. Anayabiira neꞌbindi bindu bingi byeꞌkishingo bya nahamwabo. Ha nyuma, anashokola injira yoꞌkugenda i Haraamu, mu kihugo kyeꞌMezopotamiya, ho Nahoori âli ki tuuziri.
11 Uyo mukozi, mbu ahikage kwiꞌhulukiro lyaꞌkaaya, anabona heꞌkirigo, anahavyagiza ingamiya. Kâli kola kabigingwe, kyo kyanya abakazi bâli kizi yiji vwoma.
12 Lyeryo, anahuuna, ti: «E Nahano Rurema wa nahamwitu Hiburahimu! Nakuyinginga, ukolerage umukozi wawe Hiburahimu amiija, mu kundabaala zeene, halinde ngendukirwe mu luno lugeezi. 13 Buno ngola ha kino kirigo. Naꞌbanyere ba mu kano kaaya bakola mu yiji vwoma. 14 Aahago! Mu kati kaabo, ngiisi ye ngabwira kwo atuule akabindi kaage, ninywe amiiji, ananjuvye, ti: “Gaagano, unywe kwo.” Anashubi deta, ti: “Kiri neꞌngamiya zaawe, ngazinywesa”, yoyo, abe ye mukazi ye watoolera umukozi wawe Hisake. Kwiꞌyo njira, lyo ngaaba naꞌkasiisa kwo wakolera nahamwitu Hiburahimu amiija.»
15 Iri akaba atazi yusa ukuhuuna Rurema, haaho-haaho, hanahulukira munyere muguma, iziina lyage ye Rebeka, abetwiri akabindi. Uyo Rebeka, âli riiri munyere Betweri, anâli riiri mwijukulu Nahoori na Mirika. Na Nahoori âli riiri mwene wabo Hiburahimu. 16 Uyo Rebeka, âli nonosiri ngana, atanâli zaazi menyana noꞌmushosi. Kwokwo, anamanukira iwa kirya kirigo, anavwoma. Ha nyuma, anabuli betula akabindi kaage, anashokola injira.
17 Mbu abe akola mu taaha, ulya mukozi wa Hiburahimu anamúyitanga, ti: «We kongwa, umbeereze ku miiji, ngutuule nga miguuti inga.»
18 Na wa naye: «E waliha, gaagano, unywe.» Yako kabindi, anakashonoola ku kitugo, anakahengeka mu kumúnywesa. 19 Ulya munyere, iri akayusa ukumúnywesa, anashubi deta: «Kiri na yizi ngamiya zaawe, ngazivwomera, halinde nazo zishoolage.»
20 Ha butambi lyeꞌkirigo, hâli riiri umuvuli. Uyo munyere anagufukumulira mwo ágâli sigiiri mu kabindi. Haaho-haaho, anashubi lindimukira yo, anakizi vwomera yizo ngamiya, halinde zooshi zanashoola. 21 Ikyanya akaba akiri mu kita-kita, ulya mukozi anakizi múyitegeereza, buzira kudeta kiri niꞌgambo, iri anayibuuza, ti: «Ka Nahano keera ashuvya amahuuno gaani, kandi iri nanga?»
22 Iri ingamiya zaage zikaba keera zayusa ukushoola, anayami fumbadika umunyere imbete yeꞌnooro. Yâli hiiti ubuzito nga bwa garama† 24.22 garama Yiri igambo, lilyosiri mu ndeto yeꞌkifaransa «gramme». ndatu. Anashubi múfumbadika neꞌbikomo bibiri byeꞌnooro. Na ngiisi kiguma, kyâli hiiti ubuzito ingingwe ye garama igana.
23 Anamúbuuza: «Ewe! Ulyagagi munyere nyandi? Twe na bano, ka tugalonga ahandu ho tugalaala mu mwinyu?»
24 Rebeka, ti: «Ndi munyere Betweri. Na shokulu, ye Nahoori. Na mugaaka, ye Mirika. 25 Ha mwitu, halyagagi ikyaliri kingi kyoꞌkuyajira yizi ngamiya zaawe. Hali na byoꞌkuziyahirira. Kiri na niinyu, hali ho mugalaala.»
26 Ulya mukozi anafukama, anayikumba Nahano, ti: 27 «E Nahano Rurema wa nahamwitu Hiburahimu, kongwa bweneene, bwo ukayami yereka Hiburahimu ubwija bwawe. Ikyanya ukamúlagaania igambo, wanamúyereka kwo utali mu hinduka hiꞌgulu lyalyo. E Nahano, mu luno lugeezi lwani, wayami ndongoora, halinde mu bandu ba mu nyumba ya nahamwitu.»
28 Rebeka, anayami kwabadukira imunda nyina. Birya byoshi íbyakoleka, anagendi múganuulira byo.
29 Rebeka âli hiiti mushija wage, iziina lyage ye Labaani. Uyo Labaani, anayami tibitira iwa kirya kirigo, gira abone uyo mushosi. 30 Mukuba, âli mali bona imbete neꞌbikomo ku maboko ga mwali wage, akanayuvwa amagambo gaage, nga kwo Rebeka âli mali baganuulira.
Lyeryo, Labaani anakwabadukira imunda uyo mushosi, anamúgwanana aki yimaaziri yaho ha kirigo, kuguma neꞌngamiya zaage. 31 Anayami múbwira: «Nahano keera akugashaanira. Aaho! Utaki shubi yisunga. Si uyegererage imwitu. Keera nalingikania inyumba yo ugahanda mwo, kiri na ho yizi ngamiya zaawe zigalaala.»
32 Uyo mukozi, anagendi yingira mu nyumba. Imiteekerwa yoshi íyâli ku ngamiya, banagishonoola, banaziyahirira. Uyo mukozi, naꞌbaabo bo bâli yijiinwi, banabaheereza amiiji goꞌkuleeza ku magulu.
33 Ha nyuma, banabazimaana. Haliko, uyo mukozi anadeta: «Niehe, ndaahyo nangabiika ku kanwa, índazi deta íbyandeeta.» Na wa Labaani, ti: «Bidete!»
34 Ulya mushosi, ti: «Ndi mukozi wa Hiburahimu. 35 Noꞌyo Hiburahimu, Rurema keera akamúgashaanira, anakola mugale bweneene. Keera Nahano akamúheereza inguuli zeꞌbibuzi, na zeꞌmbene, na zeꞌngaavu, kiri neꞌnguuli zeꞌngamiya, neꞌza bapunda. Na kwakundi, keera akalonga inooro nyingi, neꞌharija, kuguma naꞌbakozi, abashosi naꞌbakazi.
36 «Muka nahamwitu, iziina lyage ye wâli Saara. Mu bugiikulu bwage, akamúbutira umwana woꞌbutabana, ye Hisake. Noꞌyo mwana, ye nahamwitu akasikiiriza ibindu byage byoshi. 37 Nahamwitu, kundu atuuziri mu kihugo kyeꞌKaanani, haliko akambikiisa indahiro kwo ndaloogeze Hisake umukazi mu banyere beꞌyo munda. 38 Akangomeereza kwo ngendi múloogeza ye mu mulala gwage, anabe wa mwiꞌkondo lyage.
39 «Nanamúbuuza: “Uyo munyere, iri angalahira kwo tutayijanwe, kuti ngaagira?”
40 «Naye, ti: “Nahano ayamiri ali mu ndongoora. Na buno, agakulungikira umuganda wage, halinde ugenduukirwe mu lugeezi lwawe. Uloogeze mugala wani umukazi, mu mulala gwani, na mwiꞌkondo lyani, unamúndeetere hano. 41 Haliko, mango wahika yo, batanakuheereze ye, ino ndahiro yo ugambiikira, ugaaba wagiyifwongooza mwo. Unabe wayikiza niꞌdaaki lyani.”
42 «Zeene, iri naaba ngola ha kirigo, nanahuuna Rurema, ti: “E Nahano Rurema wa nahamwitu Hiburahimu, mu luno lugeezi, nakuyinginga undabaalage, gira ngenduukirwe. 43 Buno, ngola hano. Ngiisi munyere úgayiji vwoma, ninamúbwire: ‘We kongwa, umbeereze ku miiji ágali mu kabindi, ngutiire nga miguuti inga’, 44 naye ananjuvye, ti: ‘Gaagano, unywe. Kiri neꞌngamiya zaawe, ngazivwomera’, yoyo abe ye mukazi watoolera mugala nahamwitu.”
45 «Iri naaba ndaziyusa ukuhuuna Rurema, haaho-haaho Rebeka anambulukira kwo, abetwiri akabindi. Anayami yikira ha kirigo, anavwoma. Nanamúbwira: “We kongwa! Mbeereza amagoloovi ninywe.” 46 Lyeryo, anayami tuula kalya kabindi kaage haashi, anambwira: “E nahamwitu, gaagano, unywe. Kiri na yizi ngamiya zaawe, nazo ngazivwomera.” Kwokwo, nananywa, ananywesa neꞌngamiya.
47 «Neꞌri namúbuuza kwo alyagagi munyere nyandi, ananjuvya kwo ali munyere Betweri, mwijukulu Nahoori bo na Mirika. Haaho-haaho, nanamúyambika imbete kwiꞌzuulu, nanamúyambika neꞌbikomo ku maboko.
48 «Nanafukama mu kuyikumba Nahano Rurema wa nahamwitu Hiburahimu. Na íbitumiri nꞌgamúyivuga, bwo akandongoora mu luno lugeezi lwani, anandungaania imwoꞌmunyere wa mwiꞌkondo lya nahamwitu Hiburahimu.
49 «Aahago! Mumbwirage, iri muloziizi ukutwanira nahamwitu. Kandi iri nanga, mumbwire ku bweranyange.»
50 Labaani, bo na Betweri banadeta: «Lino igambo, keera twabona kwo lyashaaga imwa Nahano yenyene. Ndaalyo lindi twangaki deta. 51 Rebeka, yoyo yaho, ha mbere lyawe. Umúyabiire, mugendanwe. Abaagage mwali-kazi wa nahamwinyu, nga kwo Nahano keera akyula.»
52 Umukozi wa Hiburahimu, mbu ayuvwage kwokwo, anafukama mu kuyikumba Nahano. 53 Anahambuula ibindu íbikatulwa mu harija, na mu nooro, kuguma neꞌbyambalwa. Yibyo byoshi, anabifumbadika Rebeka. Mushija wa Rebeka, bo na nyina, nabo anabaheereza ibindi bindu byeꞌkishingo. 54 Ha nyuma, uyo mukozi, kuguma na ábâli múherekeziizi, banazimaanwa. Neꞌri bakayusa ukulya, banagendi gwejera.
Shesheezi kare-kare, ulya mukozi, mbu avyuke, ti: «Mumbanguulage, ngalukire imwa nahamwitu.»
55 Haliko, mushija wa Rebeka, bo na nyina, ti: «Ulekage Rebeka, tutee múyalika nga siku ikumi, mukabuli gendanwa.»
56 Uyo mukozi, ti: «Nahano keera agashaanira ulugeezi lwani. Aahago! Mutaki njibirize. Mundeke, ngalukire imwa nahamwitu.»
57 Na wa nabo, ti: «Tuhamagale munyere witu yenyene, gira tumúbuuze.» 58 Neꞌri bakamúhamagala, banamúbuuza: «E Rebeka, ka ugagenda noꞌyu mushosi?» Naye, ti: «Ee, ngagenda.»
59 Kwokwo, Rebeka, kuguma noꞌmukazi úwâli kizi múlera, noꞌlya mukozi, kiri na ábâli múherekeziizi, booshi banahanguulwa kwo bagendage.
60 Bashija ba Rebeka, banamúfuuhira amate, ti:
«E mwali witu, Rurema akugire ubaagage nyina weꞌbinoono neꞌbinoono,
halinde abandu ba mwiꞌkondo lyawe, bagaaze utwaya twaꞌbagoma baabo.»
61 Uyo Rebeka anayilingikania, kuguma noꞌtushooshole twage, banashona ku ngamiya, banakulikira umukozi. Booshi banashokola injira.
62 Ku kyekyo kyanya, Hisake âli mali shaaga ha kirigo Lahayi-Rohi, anagendi shumbika i Negebu. 63 Lusiku luguma kabigingwe, anagenda mu ndagiriro, ali mu yitoneesa. Lyeryo, analangiiza ingamiya zikola mu yija imunda ali.
64 Rebeka naye, mbu alangiize, anabona Hisake. Kyanatuma agayami shonooka ku ngamiya, 65 anabuuza uyo mukozi: «Uliira mushosi mu ndagiriro úli mu yiji tusanganira, ye nyandi?» Naye, ti: «Uliira, ye nahamwitu Hisake.» Lyeryo, Rebeka anayami yabiira ikitambala kyage, anakiyibwika ku malanga.
66 Iri bakahika áhali Hisake, umukozi anatondeera ukumútondobolera ngiisi byo akagira.
67 Hisake, mbu ayuvwagwe kwokwo, anahisa Rebeka mwiꞌheema, lirya lyeꞌmwa nyina Saara. Rebeka anaba mukaage. Hisake anaba amúkuuziri bweneene. Kwokwo, kwo akaholeera mu bufuuvi bwoꞌkusigwa na nyina.