19
Lamatua Yesus paraga dènge dhèu roro bea èci, ngara na Sakeos
1 Ka Yesus si maso re kota Jeriko, ho neo lasi taruu. 2 Ètu neꞌe, abhu ca dhèu kapala roro bea dhu roro doi hia dhèu paredha Roma. Ngara na Sakeos, aa nèngu ne dhèu kaja. 3 Ropa na tadèngi Yesus kako re èèna, ka nèngu neo nèdhi. Te ngaa bisa boe nèdhi dènge beꞌa, lula katitu na babꞌa dꞌai seli, aa dhèu ae dhu kalibhu rare Yesus. 4 Nèti èèna ka, na rai uru, ka na caꞌe asa kolo ajꞌu ca kapua ètu sebhe jꞌara, dhu Yesus neo re èèna.* Sasuri lii Yunani peka na, ajꞌu sukomorea. Ajꞌu ne abhu boe ètu Idhonesia re bèka dhimu.
5 Ropa dꞌai kapua ajꞌu ne, Yesus ladhe asa dedha. Hèia Na paroa, peka na, “Sakeos! Puru ka! Karohe, te deo neꞌe kahèi, Jaꞌa neo manubha ètu dꞌara èmu èu.”
6 Ka Sakeos malaa. Hèia na puru pamèri-pamèri, laꞌe dènge Yesus asa èmu na. Dꞌara na karejꞌe-karae. 7 Te ngaa dhèu ae dhu kaꞌugu, peka na, “Hmm! Sakeos ne, dhèu karehe! Nga tao ka Yesus manubha ètu dꞌara èmu na?! Dhèu aaꞌi-aaꞌi dhu reꞌa le!”
8 Dꞌai dꞌara èmu, Sakeos titu ètu madha Yesus, ka lii, peka na, “Ama Mese! Nèti deo neꞌe ne, jaꞌa bagi mèdha-panyau jaꞌa mi dua, capala hia mi dhèu dhu dènge boe ngaa-ngaa. Ladhe jaꞌa roro bea parisi, jaꞌa bꞌae hari mi rèngu èpa kali lipat.”
9 Ka Yesus bꞌala ne, peka na, “Beꞌa. Deo neꞌe kahèi, Ama Lamatua pala-bagi sodꞌa-mole mi èu dènge isi èmu èu aaꞌi-aaꞌi, lula èu parcaya Lamatua kahèi, nuka sèmi baki Abraham. 10 Te Ama Lamatua pua Jaꞌa mai jꞌajꞌi Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa ètu rai-haha ne. Mamai Jaꞌa ne, sèna ka tenge dhèu dhu sero nèti jꞌara Lamatua, ho hia si sodꞌa-mole.”✡ Mateos 18:11
Lii pakasame nèti ènu dhu pabꞌunge doi-dhari lamatua na
(Mateos 25:14-30)
11 Lodꞌo èèna, dhèu ae nanene lii padhai Yesus. Rèngu oe dètu dènge kota Yerusalem. Rèngu pangee, na, Yesus neo pakako paredha Ama Lamatua ètu èèna, nuka sèmi dhèu aae. Hèia Yesus lolo dènge si lii pakasame èci. 12 Na peka na, “Abhu dhèu kapai èci. Neo laꞌe asa rai kajꞌèu, ho dhèu dedꞌe ne jꞌajꞌi dhèu aae ètu nèi. Ladhe èle, nèngu neo lèpa hari mai ho jꞌajꞌi dhèu aae ètu dꞌara kabarai na. 13 Lodꞌo nèngu paꞌèra neo pakèdꞌi, paroa nare dhèu sabꞌa na canguru dhèu, ka na bagi hia si ca dhèu, juru cue.† Sasuri lii Yunani peka na, nèngu hia ‘canguru mina.’ Mina èci kabꞌua na cangasu dinari, nuka sèmi gaji tuka dꞌara cangasu lodꞌo sasabꞌa. Na paredha si, peka na, ‘Miu pake doi se jꞌajꞌi mi poko. Te lodꞌo dꞌai jaꞌa lèpa, miu hudꞌi peka ku leto na ca ngaa.’ Èle èèna ka, na pakèdꞌi.
14 Te ngaa kabarai na dꞌèi boe ne. Ka ra hia dhèu lasi peka, na, ‘Jiꞌi ngoꞌo boe dhèu ne paredha jiꞌi.’
15 Masi ka sèmi èèna, ra dedꞌe ne jꞌajꞌi dhèu aae. Hèia na lèpa hari ka. Dꞌai èmu na, ka na paroa dhèu sabꞌa na, dhèu canguru sèra, ka karèi si, peka na, ‘Miu se leto ca ngaa nèti juru dhu jaꞌa hia miu sèra?’
16 Dhèu sabꞌa dhu uru, peka na, ‘Ama dhèu aae! Jaꞌa leto juru canguru bua nèti poko dhu jaꞌa abhu!’
17 Ka dhèu aae peka dènge ne, ‘Beꞌa! Èu ne dhèu sabꞌa dhu majꞌèni. Lula jaꞌa bisa lèka èu nèti jꞌara dhu ana iiki, nèti èèna ka karèi nèti deo neꞌe, jaꞌa dedꞌe èu ho paredha canguru kota.’
18 Èle ka dhèu sabꞌa ka dua, peka na, ‘Ama dhèu aae! Jaꞌa abhu leto juru lèmi bua nèti poko dhu jaꞌa sèmi.’
19 Ka dhèu aae peka, na, ‘Beꞌa! Ladhe sèmi èèna, jaꞌa dedꞌe èu ho paredha lèmi kota.’
20 Te ngaa dhèu sabꞌa ka tèlu nèti hari juru na. Ka na peka, ‘Doi ama ka neꞌe! Jaꞌa rapi ka pahuni ne, mage ele. 21 Jaꞌa tao sèmi èèna, lula madhaꞌu. Jaꞌa keꞌa ama, dhèu nasa. Te ama dꞌèi more ngaa dhu unu boe ama, aa dꞌèi puu hua dhu ama sèle boe!’
22 Ropa dhèu aae tadèngi sèmi èèna, ka na jèke ne, ‘Èu ne, dhèu goa dꞌara! Lii padhai èu ne pabia ngiꞌu èu mesa mu. Èu meꞌa, na, jaꞌa dhèu nasa, ho kore ngaa dhu unu boe jaꞌa, aa puu ngaa dhu jaꞌa sèle boe. 23 De ladhe sèmi èèna, nga tao ka lamu boe tèke ne asa bank? Ho sèna ka lodꞌo jaꞌa lèpa, jaꞌa bisa abhu leto. Masi ka ciki di.’
24 Hèia dhèu aae ne pua dhèu leo ètu sèra, peka na, ‘Mere doi nèngu ne, sèna ka hia mi dhèu sabꞌa dhu abhu leto canguru deo na.’
25 Te ngaa ra pasisu, peka na, ‘Ama! Dhèu ne abhu ae le. Nga tao ka neo more nèti dhèu dhu unu ciki, ho patabha sa nèngu hari?’
26 Te ngaa dhèu aae bꞌala, peka na, ‘Pangee paie-iie ku! Ladhe dhèu dhu mèu uri ngaa dhu dhèu hia ne, èèna na nèngu abhu tabha hari. Te ngaa dhèu dhu bai-eedꞌa, èèna na rare aaꞌi ngaa dhu na unu.✡ Mateos 13:12, Markus 4:25, Lukas 8:18 27 De lami kèpe mere musu jaꞌa, dhu roꞌo boe jaꞌa jꞌajꞌi dhèu aae. Mèti si mai sa neꞌe, sèna ka pamadhe si ètu madha jaꞌa. Lami ka!’ ”✡ Mateos 25:14-30
Lamatua Yesus maso asa dꞌara kota Yerusalem
(Mateos 21:1-11, Markus 11:1-11, Yohanis 12:12-19)
28 Ropa Yesus lolo èle, hèia lasi taruu ka asa Yerusalem. Yesus dhu kako uru. 29 Ropa oe dètu dènge dua rae, nuka Betfage dènge Betania, dhu ètu karasa ledhe Saitun, ka Na pua ana madhutu Na dhèu dua lasi uru. 30 Na pua si peka na, “Miu dua mi lami asa rae dhu ètu madha nèi. Pe miu mèdhi keledꞌei ngèru ciꞌu dhu èki tèke ètu èèna. Keledꞌei ne, dhèu manyaꞌe rèdhi mèka. Mi lècu dhari na, pakako mèti mai. 31 Te ngaa ladhe abhu dhèu dhu karèi, ‘Tasamia ka mi lècu eele dhari keledꞌei èèna?’ Mi peka dènge si, na, ‘Lamatua jiꞌi neo pake ne.’ ”
32 Dua ra lasi ka, hèia ra rage keledꞌei ngèru nuka sèmi dhu Yesus peka. 33 Ropa ra lècu dhari keledꞌei ne, ka lamatua badha ne karèi si, na, “Nga tao ka miu patabuli badha ne?”
34 Ka ra dhaa, aku rèngu na, “Lamatua jiꞌi neo pake ne.” 35 Lamatua badha ne dꞌèi kahèi, ka dua ra nuni rèti keledꞌei asa Yesus. Ra hèle sigꞌi-kalolo ra mi dedha kabodho keledꞌei ne. Èle èèna ka, ra pacaꞌe Yesus asa dedha na.‡ Ètu nèi, dhèu aae-dhèu kapai manyaꞌe jara, dhèu haha manyaꞌe keledꞌei. De Lamatua Yesus caꞌe keledꞌei ne, jꞌajꞌi mi tadha Na pahaha iisi. Ètu Sakaria 9:9, abhu kahèi lii padhadha dhu peka na, bèli-camèdꞌa dhèu aae Israꞌel mai caꞌe keledꞌei. 36 Dhèu ae kahèi hèle sigꞌi-kalolo dènge salalu ra mi jꞌara, ho soru Yesus nuka sèmi soru dhèu kapai. 37 Ropa Na puru nèti ledhe Saitun, ka dhèu se dènge ana-ana madhutu Na, mulai paꞌoo koa-kio kolongara Ama Lamatua, lula rèngu rèdhi le tadha-tadha koasa. 38 Ra paꞌoo peka na,
“Nèngu ne, Dhèu Aae dhu Ama Lamatua pua mai!
Ama Lamatua hia Ne berkat!
Dhèu rai-haha limuri ne, bisa padame le dènge Lamatua ètu sorga.
Koa-kio kolongara Lamatua dhu madhèdi nèdꞌu paredha ètu dedha-liru dhu dedha risi.”✡ Lii Sodꞌa Koa-Kio 118:26
39 Te ngaa abhu kahèi dhèu-dhèu Parisi ètu talora aae dhèu ae sèra. Ka ra peka dènge Yesus, “Ama Mese! Kai ku dhèu se, ho baku ra pakii-pakèce sèmi neꞌe, te seli-kolane!”
40 Te ngaa Yesus dhaa, peka na, “Jaꞌa pasanèdꞌe mema! Ladhe dhèu seꞌe kutu hèbꞌa ra, èèna na, hadhu se ka dhu koa-kio kolongara Lamatua!”
Lamatua Yesus tangi lula tatao dhèu Yerusalem
41 Ropa rèngu oe dètu Yerusalem, Yesus ladhe nèdhi kota ne, hèia Na tangi, 42 peka na, “Ira ii! Dhèu Yerusalem, ee! Dadꞌèi Jaꞌa deo neꞌe, miu abhu dame dhu Jaꞌa kèti mai. Te ngaa lula miu pahae boe Lamatua, ka miu unu heka. Dame ne pakajꞌèu le nèti miu. 43 Bèli-camèdꞌa musu miu mai udhu padedha rai palème liꞌu tedhe miu ne, hèia ra maso sa dꞌara, musu dènge miu. 44 Ra dhedhe palaho kota miu, toke pamera dènge rai, hèia ra pamadhe aaꞌi miu dènge ana-ana mi. Ra tèke eele boe hadhu cue sa dhu titu, lula miu moꞌo boe tadhe Lamatua lodꞌo Na mai hia miu mamuri!”
Lamatua Yesus maso asa dꞌara Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi
(Mateos 21:12-17, Markus 11:15-19, Yohanis 2:13-22)
45 Èle èèna ka, Yesus maso asa dꞌara Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi. Ètu madha èmu ne, dhèu tao sèmi pasa sa, ho ra pahia badha korban. Ropa nèdhi, hèia Yesus babège si nèti era èèna. 46 Ka Na jèke si, peka na, “Dhèu nèti lii padhai Lamatua dhu suri tèke le, peka na,
‘Jaꞌa patitu Èmu ne,
ho dhèu aaꞌi-aaꞌi bisa mai manèngi-mangajꞌi ètu era neꞌe.’✡ Yesaya 56:7, Yermia 7:11
Te ngaa mi tao ne nuka sèmi era pakaboko dhèu parapo.”
47 Èle èèna ka, bèli-bèli Yesus laꞌe ajꞌa-nori dhèu ètu Èmu Kapua Manèngi-Mangajꞌi. Te ngaa kètu agama Yahudi, mese agama, dènge dhèu heka adꞌa Yahudi sèra, patangi-tenge jꞌara ho neo pamadhe Ne.✡ Lukas 21:37 48 Te ngaa ra abhu boe jꞌara, lula dhèu ae dhu dꞌèi titu kèna, nanene lii padhai Yesus.
*19:4 Sasuri lii Yunani peka na, ajꞌu sukomorea. Ajꞌu ne abhu boe ètu Idhonesia re bèka dhimu.
†19:13 Sasuri lii Yunani peka na, nèngu hia ‘canguru mina.’ Mina èci kabꞌua na cangasu dinari, nuka sèmi gaji tuka dꞌara cangasu lodꞌo sasabꞌa.
✡19:26 Mateos 13:12, Markus 4:25, Lukas 8:18
‡19:35 Ètu nèi, dhèu aae-dhèu kapai manyaꞌe jara, dhèu haha manyaꞌe keledꞌei. De Lamatua Yesus caꞌe keledꞌei ne, jꞌajꞌi mi tadha Na pahaha iisi. Ètu Sakaria 9:9, abhu kahèi lii padhadha dhu peka na, bèli-camèdꞌa dhèu aae Israꞌel mai caꞌe keledꞌei.
✡19:38 Lii Sodꞌa Koa-Kio 118:26
✡19:46 Yesaya 56:7, Yermia 7:11