4
Yesu kegyɔ dudu lee wɔɔfarale ŋolo wose man
Mateo 13:1-17; Luka 8:4-10
Wee daale Yesu besewɔ ɔ na wola Wurubuarɛ nombia Galelia boo nɔɔman. Te mena keŋ balaŋ burum be kaa wuu ɔ dɔɔ dɔɔ nɛ, ɔ gyoowɔ ke kyaa degbele man gyu loŋ keŋ dɔɔ na balaŋ akaŋ baŋ pou seŋɛɛ dekeŋkeŋ dɔɔ. Botɔɔ te ɔ wola wɔ nombia aduya man. Te ɔ yako wɔ nyiaa, “Ɛ tei kɛbo, wɔɔfarale ŋolo gyuuwɔ ke ŋmatee abɔɔbia ŋgba amɔla nɛ ɔ wɔɔman. Ɔ kɛɛ ŋmatee ŋa nɛ, ŋaale yalawɔ gbɛɛneŋbia ŋan doo wɔɔ keŋ man nɛ man, te gyebuse kaa tɔɔsee ŋa di. Ŋaale mɔ yalawɔ kpanaŋse dɔɔ te ŋe tuuwɔ, mɔna tɛɛle ta boo botɔɔ ya. Mena dɔɔ ɔga kaa seŋawɔ na te ŋa botowɔ. Te keŋ ŋe te nyiŋ lila burum dɔɔ ya nɛ, ŋe popou yekeewɔ. Bia ŋan ŋaale mɔ yalawɔ kpalamse man te ŋe tuuwɔ, te kpalamse ŋan mɔ tuuwɔ milii ŋa. Mena dɔɔ ŋe te nyiŋ ŋa wose se bia ya. Abɔɔbia ŋan ŋaale mɔ yalawɔ tɛɛle kpaakpaa dɔɔ te ŋe tuuwɔ bee, te ŋa see bia burum. Ŋaale see bia sao na kufu (30), te ŋaale mɔ see bia sɔŋotooro (60), te ŋaale mɔ see bia sɔŋonoŋ (100).” Keŋte Yesu yako wɔ nyiaa, “Ŋon ɔ dana deŋela waa nyii na, waa tei nideli.” 10 Keka Yesu waageŋ nɛ, ɔ kaseela kufu bala baŋ na balaŋ baŋ be kyaa botɔɔ kpu na wɔ nɛ yako e nyi waa wola wɔ dudu keŋ asɛɛ. 11 Keŋte Yesu yako wɔ nyiaa, “Ɛmɛɛ dɔɔ Wurubuarɛ ta toro ya agyueŋse na ɛ ka gyeŋ nombia ŋan weesɛɛ lee ɔ gyoori keŋ wose man. Mɔna balaŋ baŋ bɔɔ kpuɛ na ŋon ya nɛ dɔɔ, aduya man te baa kolosi fa wɔ, 12 na ke yela,
‘Baa kɛo kɛo mɔna bɔɔ gyae baa naa kolo ya,
te baa tei tei mɔna
bɔɔ gyae baa nyii nombia ŋenaŋ man ya.
Na mena ya nɛ,
baa kyɛɛkee lee be gbɛɛneŋ kumɛɛ man,
na Wurubuarɛ ka mo be nombiakumɛɛ kyɛɛ wɔ.’ ”
Yesu kalese dudu keŋ asɛɛ
Mateo 13:18-23; Luka 8:11-15
13 Keŋte Yesu yako wɔ nyiaa, “Akpaa ɛ bee nyii dudu kei asɛɛ ya na, sena te ɛ ke yɛɛ na ɛ ke nyii aduya akaŋ man? 14 Abɔɔbia ŋan wɔɔfarale ŋon be ŋmatee nɛ seŋɛɛ fa Wurubuarɛ nombia ŋan. 15 Balaŋ baale yɛɛ ŋgba bia ŋan be yale wɔɔ keŋ gbɛɛneŋbia man nɛ. Be nyii Wurubuarɛ nombia ŋan pɛ, na ɔbɔnsam te kɔŋ kaa lese ŋa lee be konɔɔse man. 16 Balaŋ baale mɔ yɛɛ ŋgba bia ŋan be yale kpanaŋse dɔɔ nɛ. Be nyii Wurubuarɛ nombia ŋan na, bɛɛ lɛɛ ŋa na gyoŋ debokenaŋ man. 17 Mɔna keŋ Wurubuarɛ nombia ŋan te nyiŋ lila be man dɔɔ ya nɛ, bɔɔ ne tale seŋ keŋkeŋ kelii ɔto ya. Mena dɔɔ akpaa de kɔŋ nyi Wurubuarɛ nombia ŋan dɔɔ te bɛɛ naase wɔ diyem na, be ta bese be wɔle bileŋ. 18 Balaŋ baale mɔ yɛɛ ŋgba bia ŋan be yale kpalamse man nɛ. Bee nyii Wurubuarɛ nombia ŋan, 19 mɔna akpaa tɛɛle kei dɔɔ nombia na kɔba kegyae beiŋ, na tɛɛle kei dɔɔ abɔɔ akaŋ ŋan kegyae da gyoo be man nɛ, na bee yele baa bee Kristo man ya. 20 Balaŋ baale mɔ yɛɛ ŋgba bia ŋan be yale tɛɛle kpaakpaa dɔɔ nɛ. Bee nyii Wurubuarɛ nombia ŋan te bɛɛ lɛɛ ŋa do konɔɔ kpaakpaa man, te bɛɛ tela ŋa nideli te bɛɛ yɛɛ kakyeŋ di ŋe dɔɔ. Mena dɔɔ nombia ŋan ne yele bɛɛ yɛɛ abɔɔ kpaakpaa ŋgba ŋan ŋɔɔ se bia sao na kufu (30) na sɔŋotooro (60), na sɔŋonoŋ (100), nɛ.”
Yesu kegyɔ dudu lee kanea wose man
Mateo 5:15; Luka 8:16-18
21 Keŋte Yesu yako wɔ nyiaa, “Ŋolo bɛɛ kyaŋee kanea na waa mo kolo wuu ke dɔɔ yaa waa mo ke do mpa ateta ya. Mɔna ɔ na mo ke bo gyakaa kolo dɔɔ adido. 22 Nawolo nyi kolo ba weesɛɛ keŋ be gyae ka lee debɔɔ ya, te kolo mɔ be wuɛ keŋ nyi be gyae ka lee debɔɔ ya. 23 Walaŋ ŋon ɔ dana deŋele anenyiiŋ dei nɛ, waa see deŋele na waa tei.” 24 Keŋte Yesu yako wɔ bela nyiaa, “Ɛ kɛɛ ɛ wose nideli lee nombia ŋan ɛ ne nyii nɛ man. Nawolo nyi kpene keŋ n mo yɛɛ n dɔɔ nɛ, keŋ ke te Wurubuarɛ mɔ waa mo yɛɛ neŋ, te waa yɛɛ neŋ gba kela mena keŋ n ba mo yɛɛ n dɔɔ nɛ. 25 Nyaŋ ŋon n dana kolo na Wurubuarɛ waa kpu neŋ na n ke nyiŋ kpu. Te nyaŋ ŋon n be dana kolo ya na, kyomii keŋ n na gyueŋ nyi n dana koraŋ nɛ, Wurubuarɛ waa lɛo ke lee n nyiŋmaa man.”
Wɔɔman kolo kabee dudu
26 Yesu besewɔ gyɔ dudu fa wɔ nyiaa, “Wurubuarɛ gyoori keŋ yɛɛ ŋgba mena keŋ walaŋ ne ŋmatee abɔɔbia ŋaale ŋgba amɔla ɔ wɔɔman nɛ. 27 Nelim na ka weese ɔ doo te ɔ fom na abɔɔbia ŋan ne tuu na ŋɛɛ bee, mɔna ŋon gbagba ba gyeŋ mena keŋ ne yɛɛ pɛte ŋɛɛ bee ya. 28 Tɛɛle keŋ gbagba ne yele la te bia ŋan ne tuu. Ne taŋgbɛɛ yɛɛ faareŋse na te fulu, pɛte kaa yɛɛ bia. 29 Amɔla bia ŋan de yɛɛ pɛ, na wɔɔte ŋon ta mo ɔ sakawa gyu ke kara ŋa, nawolo nyi amɔla ŋan kekara debaŋ te lii.”
Daŋbii keŋ bɛɛ baake ke nyi Mastade nɛ dudu
Mateo 13:31-32, 34; Luka 13:18-19
30 Yesu besewɔ bɔɔse wɔ nyiaa, “Woŋ te dɛɛ mo Wurubuarɛ gyoori keŋ maa na? Yaa dudu woŋti te dɛɛ gyɔ na dɛɛ mo lese ke man? 31 Wurubuarɛ gyoori keŋ yɛɛ ŋgba daŋbii peperee daale keŋ bɛɛ baake nyi Mastade nɛ. Wɔɔ man abɔɔ ŋan bee duu pou nɛ, daŋbii kei yɛna ŋe man kemaasa. 32 Mɔna nyi akpaa be duu ke nɛ, kɛɛ bee bese kolo dinaa kela daasebia akaŋ ŋan pou, keŋ nyi gyebuse ne kɔŋ kaa loo ba asaase do ke tombia man.”
33 Aduya burum ŋgba kei dinɔɔ nɛ te Yesu moowɔ kolosi Wurubuarɛ nombia fa balaŋ baŋ, ŋgba mena keŋ baa tale nyii ŋe man nideli nɛ. 34 Ɔ te kolosi nombii yakaa fa wɔ keŋ ɔ te gyɔ dudu ya. Mɔ nyi akpaa de ka ŋon na ɔ kaseela baŋ baageŋ nɛ, ɔ na lese aduya ŋan pou man wola wɔ.
Yesu keyɔkɔse feliŋ ɛpo dɔɔ
Mateo 8:23-27; Luka 8:22-25
35 Mena wee kenaŋ balinɔɔ nɛ, Yesu yako ɔ kaseela baŋ nyiaa, “Ɛ yela dɛɛ toŋ gyu boo keŋ diŋgyiŋ.” 36 Keŋte be tinaa balaŋ dikpii keŋ yela, te ŋon na ɔ kaseela baŋ gyoowɔ degbele man te be laŋawɔ. Na agbelese ŋaale mɔ silana wɔ. 37 Be kee gyu na te feliŋ dinaa daale korowɔ ne gyɔɔ, te gyɔɔ loŋ do degbele keŋ man te ke yela ke munu. 38 Debaŋ kenaŋ na Yesu te doo dosoroŋ degbele keŋ wɔle mo ɔ nyee gyakaa keputu dɔɔ. Keŋte ɔ kaseela baŋ ke gyuusu e bɔɔse e nyiaa, “De Gbeŋgyoo, n be famenɛ ŋgba dɛɛ gyae dee munu yee?” 39 Botɔɔ te Yesu korowɔ te ɔ fae feliŋ keŋ te ɔ yako loŋ keŋ nyiaa, “Yɛɛ yididi!” Keŋte feliŋ keŋ tinaa kegyɔ yela, te loŋ keŋ mɔ yɛɛwɔ yididi. 40 Keŋte Yesu bɔɔse ɔ kaseela baŋ nyiaa, “Woŋ dɔɔ te ɛ dana gyakoloŋ mena? Ɛ sɛɛ ɛ te lɛɛ ta maŋ di yee?” 41 Gyakoloŋ kyaŋa ɔ kaseela baŋ te be bɔɔse dɔŋa nyiaa, “Walaŋ woŋti yaa kei, te feliŋ na loŋ gba ne nyii ɔ dei nɛ?”