2
Natetenged Tung Paglampud Yang Espiritu Santo Tung Mga Tumatalig (2:1-13)
1 Taa numanyan tung pagkaw̱ut yang uras ang nag̱ipagsilibra yang mga Judio tung pistang pag̱aningen nirang Limang Puluk Ang Kaldaw Ang Pinataklib, yang mga tumatalig tung ni Jesus saragpun da tanirang tanan. 2 Numanyan may nagngel da nirang sasang pag̱agrut ang inali ra ilem ang kuminaw̱ut tung nira ang duun manliit tung langit ang maninga palet ang maktel. Leep da yang intirung balay ang pag̱akarungan nira. 3 Dispuis may naita ka nirang kuari mga lilab ta apuy ang nagkaramped tung nira sasa may sasa. 4 Numanyan tanirang tanan pinamanguluan da yang Espiritu Santo. Namag̱impisa rang namagbitala tung bitala yang duma-rumang nasyun ang indi pa nag̱akdekan nira ang kumpurmi yang nag̱ipagpabitala yang Espiritu Santo tung nirang masigpalatay yang bitala yang Dios.
5 Tung uras ang atii, may mga Judio tung Jerusalem ang duun mamanliit tung sari-saring banwa tung bilug ang kaliw̱utan. Pamagpasakep tung pistang atia ay durug katinuuen tung Dios. 6 Numanyan pagkagngel nira yang ginlang atia, dayun dang namagsaragpun. Ay nangabereng da natetenged ang sasa may sasa tung nira, nag̱agngel da nira yang mga tumatalig ang pagbitala tung sadiling bitala nirang natauan nira. 7 Ya ray naberengan nira ta mupia. Purisu namag̱araning-aningan dang mag̱aning, “Abaa, yang mga taung atiang pamagbitala, belag bang panay ang tag̱a Galilea? 8 Ya ra ag̱ari w̱asu ang sasa may sasa tung yaten nag̱agngel ta tanirang pamagbitala tung sadiling bitala tang natauan ta? 9-11 Ita taa sari-saring banwang pinanliit-liitan ta. May mga tag̱a Partia, may mga tag̱a Media, may mga tag̱a Elam, may mga tag̱a Mesopotamia, may mga tag̱a taa tung Judea, may mga tag̱a Capadocia pati tung mga ela-elaan nirang mga banwa, may mga tag̱a Ponto, may mga tag̱a Asia, may mga tag̱a Frigia, may mga tag̱a Pamfilia pati tung mga ela-elaan nirang mga banwa, may mga tag̱a Egipto, may mga tag̱a Libya ang alenget duun tung siudad ang Cirene, may mga tag̱a siudad ang Roma ang yang duma mga Judio ig yang duma maskin belag̱an mga Judio piru nangalakted da tung rilyun tang mga Judio. May mga tag̱a Creta, may mga tag̱a Arabia. Ang pagkatapus pala taawita rang tanan nag̱agngel yang anya-anyang bitalang natauan na tung mga taung naang pamagbaw̱alitaen natetenged tung mga binuat-buatan yang Dios ang durung pisan agkabew̱ereng!” ag̱aaning. 12 Taa numanyan tung masyadu enged ang pagkabereng nirang tanan ang indi ra ilem namaresmesan nira ta mupia, namagtaralimaan-talimaanan tanirang mag̱aning, “Unu pa kaya ay nag̱adapatan na taa?” ag̱aaning. 13 Piru yang duma namag̱intra ra taralangkak tung mga tumatalig ang namansianing, “Abaa, yang mga taung atia nagkarabaleng da!” mag̱aning. 14 Pagkagngel ni Pedro tii, dayun dang nagkereng, kasiraan da ka tanira yang mga kaarumanan nang sam puluk may sasa. Ya ra padakulay na yang busis nang nagpadapat yang bitalang ipinaisip yang Dios tung anya.
Yang Nag̱ipagpakaw̱ut Ni Pedro Tung Mga Masigkanasyun Nang Mga Judio Natetenged Tung Ni Jesus (2:14-40)
Maning taa yang ipinagpadapat na. “Mga masigkanasyung mga Judio pati yamung tanan ang pagtinir taa tung siudad ang naang Jerusalem, kung maimu ilem tung numyu, pamatian mi ra kanay ta mupia yang bitalaw. 15 Yami tani, belag̱anaming mga baleng ang katulad ka tung pag̱alaum yang duma. Ay baklu pa ka ilem pag̱alas nuibing timpranu* 2:15 Belag pa kang uras ang igpag̱irinem nirang mga Judio, ay yang kadagmitan tung nira law̱ii.. 16 Ang indi, yang nainabung atia nungayna, asan da nagkamatuud yang sasang naula ni Joel ang sasang manigpalatay yang bitala yang Dios ang tukaw. 17 Ay may ipinagpakdek yang Dios tung anya natetenged tung sasang buaten na tung magdasun ang panimpu baklu ra kaw̱utay yang panimpung baklu. Maning taa yang inaning na tung anya:
‘Ya taa yang buatenu tung uri. Magpalampuraw tung Espiritu Santo tung mga kanubli ming maskin tinu pa ang anday pilik. Yang kaalimbawaan yang pagpalampuru tung nira, maning pa tung ya pamukbukayu ta wai. Purisu yang mga kanubli ming mga lalii pati mga baw̱ay, kayanan da nirang magpalatay yang bitalaw tung mga tau. Yang mga mamaepet papanalakinepenung pampaintindien kung unu pay dapat ang ipalatay nira. Pati mga kinamamulaan, may ipadakatu ka tung paneleng nira ang indi maita ta duma ang para ya ra kay ipalatay nira.
18 Pati nganing yang mga tauanung mga kirepen pampalampuranu ka tung Espiritu Santo tig lalii tig baw̱ay ang para mamagpalatay ka yang bitalaw ang ya ray ipasanag na tung mga painu-inu nira.
19-20 Kidispuis pa, tung kalangitan magpailalaw ra ka yang kalalanganu, ay yang kaldaw mangiklep da, yang bulan manipula ra. Tung katanekan man, magpalapusaw ra ka ta mga pruibang makabew̱ereng. May dug̱ung magbalanaw, may apuy ang magtunaw tung tanan, may taw̱uk pang durug damel. Yang tanan ang atia magkarainabu baklu ra kaw̱utay yang uras ang lusu tung tanan ang ya ray uras ang yuung ti Yawi magpabistuaw ra yang kagaemanung magsintinsia.
21 Mintras indi pa magkakaw̱ut yang uras ang atia, kumpurming tinu pay mag̱ambay tung yeen ang magpatapnay, ya ray tapnayenung ipalibri tung sintinsiang atiang magkaw̱ut,’ ag̱aaning† 2:21 Joel 2:28-32.
Atia, yay bitala yang Dios ang ipinasulat na tung ni Joel atiing tukaw ang mga panimpu.
22 “Mga masigkanasyunung mga Israel, kung maimu ilem tung numyu, pamatian mi ra kanay yang bitalaung naa. May sasang taung nag̱aranan tung ni Jesus ang tag̱a Nazaret ang yay tinuw̱ul yang Dios ang mangay taa tung yaten. Pinapruibaan na ra nganing ang yay tinuw̱ul na ekel tung mga pruibang maktel ig makabew̱ereng ang ya ra kay ipinaubra na tung anya. Yamu mismu nag̱aske ay tung katalungaan mi nagkarainabu yang mga bag̱ay ang atia. 23 Yang taung naa itinug̱ut yang Dios tung numyu ay natetenged ilem tung pinagplanu na ra kang lag̱i para tung anya ig naskean na ra kang lag̱i kung unu pay pakaw̱utun na. Pagkatapus ya ray ipinaimatay ming ipinalansang tung krus ang yang mga taung namaglansang tung anya, ya pa ka man yang anday pag̱intindi nira tung mga katuw̱ulan yang Dios. 24 Piru maskin binuatan mi ta maning tii, binui si ka enged ang uman yang Dios. Binawi na tung kagaeman yang kamatayen ay indi ra ka maimu tiang maawiran. 25 Bilang duun da tung anya nga matuuray yang sasang inaning ni Adi David atiing pagdayaw na tung Dios ang tukaw ang mag̱aning,
‘Pirming nag̱asimanu ti Yawing pagpakigsasa tung yeen ay nag̱akegnganaw anya ta mupia ug̱ud indiaw ra delaan.
26 Purisu ya ray nag̱ikasadya yang isipu ta duru ang nunut da ka ta pagdarayawenu tung anya. Ig kidispuis pa, yuu maskin tau ilem ang suitu ka man ta kamatayen, piru may nag̱ipagpakbatu tung anya ang yay pag̱ineteg̱an ang pisan yang isipu.
27 Ay kipurki nag̱askeanu, Ampuanung Dios, ang yang ispirituu indi mu patiniren ta mabuay duun tung Hades, asta yang tinanguniung naa indi mu ra ka paduntun alang-alang da ilem tung pinangakuan mu tung yeen ang sasang turuw̱ulun mung bilug yang isipu tung nuyu.
28 Ay talagang buienaw si ka enged nuyung uman‡ 2:28 Tung bitalang Giniriego kung ilakted tung Tinagbanwa ang getes, ay maning taa: “Paitaanaw ra nuyu yang dalan ang paangay tung kabui.”. Purisu durung pisan agkasadya yang isipu tung uras ang atia ay natetenged magsapenanita ra ang asta tung sampa§ 2:25-28 Mga Karantaen 16:8-11,’ ag̱aaning.
Atia, ya ray bitalang isinulat ni Adi David ang natemeng dang pisan tung ni Jesus ang naa.
29 “Mga kaputulan, kung natetenged tung ni Adi David ang atiang kinaampu tang nagtukud tung sasang pag̱aradien tung nasyun ta, maktel yang isipung mag̱aning tung numyu ang talagang napatay ig yang tinanguni na ipinalg̱ud tung sasang leyang ig yang pinanlug̱uran ang atia tung anya, taa ka ang asta ra ilem simanyan. 30 Tanya sasang manig̱ula atiing bui pa ig naskean na ka ang may isinumpa yang Dios tung anya ang tung uri ta kaldaw, may sasang kanubli na ang yay pasublien na tung pagkaadi na. 31 Bilang atiing pag̱aning nang indi ra unu patiniren tanya ta mabuay duun tung Hades, asta yang tinanguni na indi ra ka unu madunut, ya ray pag̱ula na natetenged tung mainabu tung pag̱aningen ang Cristo ang tanya buien si kang uman yang Dios. 32 Yang gustuung ianing tia, ti Jesus ang naang nag̱asambitu ya ra ka man ay binui si kang uman yang Dios ig yaming tanan taa sistigusami tung pagkamatuud natetenged tung nainabung atia. 33 Pagkatapus numanyan ya ray ipinalandaw enged yang Dios ang pinakarung tung ampir tung tuu na ang para kasiraan da ka tanirang mamaggaraemen. Ig pinakdulan da ka yang pag̱aningen nang Ama Na ta pudir nang magpalampud tung Espiritu Santo tung mga tauan na ang katulad ka tung pinangakuan na. Ang pagkatapus numanyan yang Espiritu Santong atia ya ra ka man ay ipinalampud na tung yamen ang yang kaalimbawaan na maning pa tung waing ibinukbuk na tung yamen. Ya ra ka man taa yang natengeran yang pruibang naa ang yamu mismu ay nag̱aita kag nag̱agngel tung yamen. 34-35 Belag̱an ang mag̱aning ang ti Adi David ingkelan da yang Dios duun tung langit ang katulad ka tung binuat na tung ni Jesus, kung indi, naula na ilem natetenged tung pagpalandaw yang Dios tung ni Jesus atiing pag̱aning na ang,
‘Yang Ginuuu pinag̱aning da ni Yawi ang magkarung da unu tung tepad na tung tuu mintras pamirdien na unu yang tanan ang pamagkuntra tung anya ang asan da unu ipampabtangay na tung tarampakan yang kakay na* 2:34-35 Mga Karantaen 110:1,’ mag̱aning.
36 Kapurisu duun da ngaintindiay yang intirung nasyun tang naang Israel ang ti Jesus ang naang nag̱aaningu, ag̱ad ta numyu ya ray ipinalansang mi tung krus, piru ya pa ka enged ay ipinagpailala ra yang Dios ang pinapaggaem na bilang tanya ka man yang pag̱aningen ang Cristong nag̱aelatan ta kang lag̱i,” mag̱aning duun ti Pedro.
37 Taa numanyan, pagkagngel da yang mga tau yang pinag̱aning ni Pedrong atia, pinandulutan da ta mupia yang mga isip nira. Ya ra mamanalimaan tung ni Pedro may tung kadaklan ang mga taralig̱an ni Ginuung ni Ginuung Jesus ang mag̱aning, “Mga putul, unu pa kaya ay dapat ang buaten yamen?” 38 Mag̱aning ti Pedrong nagtuw̱al, “Manlignaamu ra tung binuatan ming atia tung anya ig sasa may sasa tung numyu masigpabenyag ang masigpailala tung publiku ang talagang nagsukuamu ra ka man ang matuud tung anyang nagpagaem. Ya ray buaten mi ug̱ud mapatawaramu ra yang Dios tung mga kasalanan ang nagkarabuat mi. Atia, buluntaranamu ra ka anyang patiniran tung Espiritu Santo. 39 Yang pagpatinir nang atia tung numyu, ya kang lag̱i ay pinangakuan nang ikaayen mi pati yang mamagsurubli-subli tung numyu asta tung tanan ang mga taung alalawid tung banwa ta ang kumpurming tinu pay imbitaren ni Yawi ang ya ka man ay Dios ang pag̱atuuan tang mga Israel,” mag̱aning duun ti Pedro.
40 Taa numanyan, duru pa kang mga bitalang ipinagpaingmatuud na tung nirang ipinag̱asig̱-asig ta maning taa: “Italig mi ra tung ni Jesus yang mga sadili mi ug̱ud tapnayenamu ra anyang ipalibri tung sintinsiang dangaten yang mga masigkanasyun tang naang durug kalain yang pagpakuindi nirang atia tung anya,” mag̱aning.
Tulung Liw̱u NGa Tauan Ang Pamagtalig Da Tung Ni Jesus (2:41-42)
41 Kapurisu numanyan dakele ra tung nirang namagpauyun da tung bitala ni Pedro. Dayun dang namampabenyag ang namampailala ang tanira nagtalig da ka man ang matuud yang mga sadili nira tung ni Jesus. Purisu tung uras ang atii, mga tulung liw̱u nga tauan ang nangadulang dang namagpakigsapen tung kaugpuan yang dating mga tumatalig tung ni Jesus. 42 Numanyan yang nag̱apaderepan nira ta maayen ya ra yang pagpatulduk nira tung mga apustul may yang pagsarasaan nirang magpurutul. Muya-muyang pamagsararuan ang katuglayunan da ka yang pagpiringas-pinagasan nira ta tinapay sigun tung pagpakugmatay ni Ginuung Jesus para tung nira† 2:42 Bilang pamagderemdemen tung anya ang katulad ka tung inaning na tung Lucas 22:19. Pariu ka ta palaksu tung 2:46 may tung 20:7, 11..
Natetenged Tung Sistima Nirang Mga Tumatalig Ang Durug Tinlu (2:43-47)
43 Taa numanyan, pinagbatikalan da ta mupia yang isip yang kadaklan ang mga tau asan natetenged durung mga pruibang maktel ang ipinagpaita ni Jesus ekel tung mga taralig̱an nang pinampaktel na. 44 Asta yang tanan ang mga tumatalig namagpadayun tung pagpurutulan nirang durug tinlu ang pamagparakdul-pakdulan kung tinu pay may kaministiran. 45 Bilang kung tinu pay may ganadus ubin dumang mga kaayenan, ya ray ipinaalang nira ug̱ud yang bayad nang kuarta ipaneptep tung mga kaarumanan nira. Kumpurmi yang kaministiran nirang sasa may sasa, ya ray pinateng-pateng nirang pinamakdulan. 46-47 Dispuis kaldaw-kaldaw durug derep tanirang pamagsaragpun-sagpun duun tung palayas yang pagtuuan yang mga Judiong atiang pinakalusu. Pagkatapus pamagbalay-w̱alay pa tanirang pamagsararuan ang tuglayun da ka yang pagpiringas-pingasan nira ta tinapay sigun tung pagpakugmatay ni Ginuung Jesus. Pamanadyaan ta durung pamagsararuan ang tedek tung mga pupusukun nira ig nunut da ka ta pagdarayawen nira tung Dios. Dispuis nag̱agalang da ka tanira ta mupia yang kadaklan yang mga masigkanasyun nirang mga Judio. Kidispuis pa ti Ginuung Jesus, sigi-sigi yang pagpadulang na tung kinadakel nira ekel tung mga taung baklung nag̱apanapnay na.
*2:15 2:15 Belag pa kang uras ang igpag̱irinem nirang mga Judio, ay yang kadagmitan tung nira law̱ii.
†2:21 2:21 Joel 2:28-32
‡2:28 2:28 Tung bitalang Giniriego kung ilakted tung Tinagbanwa ang getes, ay maning taa: “Paitaanaw ra nuyu yang dalan ang paangay tung kabui.”
§2:28 2:25-28 Mga Karantaen 16:8-11
*2:34-35 2:34-35 Mga Karantaen 110:1
†2:42 2:42 Bilang pamagderemdemen tung anya ang katulad ka tung inaning na tung Lucas 22:19. Pariu ka ta palaksu tung 2:46 may tung 20:7, 11.