1 Qariqaaqari gimbakee giyaa ilii cati, Yeesu yaa hhiyuudi, yaay cati hari yaamu haa tongagu paslaapasloo. Ina yaa kakaami Gimba gu Hhou gu Tawaaloo da Iliitleemu. Hida gwaa sliimaa waaree haa ina, ti sirakoomiisee dosi da mibi haa cada, 2 haa tigay angaamaka, daa afiica⁄amisi haa ina gieeri haa daa hhoeemisi ga⁄ay. Tla⁄aã gooinay yaa wanta Mariyaa Magidaleena,* 8:2 Magidaleena: Magidaleena ti uma gu daqa daa eteediidine na Magidaala. daa afiica⁄asi ha Yeesu gieeri fanqu. 3 Slime yaa wanta Yoaana hadee da Kuusa, yondimiisay gu didiru gu mara gu mutemi Heroode. Slime yaa wanta Susaana haa tigay wakinay wa⁄a, gwaa iliiaꞌaaꞌawee Yeesu haa sirakoomiisee dosi hari khooslay gooina.

4 Letu waka raqa da didiri da hida yaa khaydi daqa Yeesuge yaamu paslaapasloogo. Teꞌesii sigigi kaay ilaꞌaaꞌaatisati tuba, 5 “Dooslimiisay waku yaa waaudi qaymoo dosii sa wincalaakharu kawa pisagaroo dosi. Qatlay giyaa ilii wincalaakhaakhane, pisagaroo waka gi huhuꞌudi amooge. Qariqaaqari dagagi kala⁄ami ha hida, kara cira⁄oo yaagi tosaa khaydi, pisagarotee dagagi tosaa noꞌomi goõ. 6 Pisagaroo waka gi huhuꞌudi gurumaasiyage, daqa daa iliiwane tipa coko⁄o kilesi. Pisagarotee giyaa ilii tiꞌiti teꞌesii, cirakiray barukee gi sluhhi, sa gimba daqatee yaa kontaaba tipa da kooma naa⁄aruũ. 7 Pisagaroo waka gi huhuꞌudi tla⁄aã gu slanslawriige. Qatlay giyaa ilii tiꞌiti, slanslawrikee gi cira dinaraaray, gi ilaslaabi barukee. 8 Kara, pisagaroo waka gi huhuꞌudi hhapee da hhoige dii looi. Pisagarotee gi tiꞌiti, gi dinaraaraydi naraꞌa, goo⁄u gi laqwali ilaa waa mibeeri mibi, hiicataraa da hatira daa daamisi.”

Yeesu giyaa ilii hheꞌesi cocoꞌomoo gimbakee kosi, gi kaay hari afoo da didiri sa inay tuba, “Ina gu kooma eaa, akhasiye naraꞌa gimbaki.”

9 Qariqaaqari sirakoomiisee dosi da Yeesu gugi maasiri ina tuba, “Maꞌaana da ilaꞌaaꞌaatisatee na mala?” 10 Ina gi kaay sa inay tuba, “Unkuray dangwaa pihhi caahharaa siiri da Tawaaloo da Iliitleemu. Wakinay sigoóti gimbuumisa hari ilaꞌaaꞌaatimisu. Nama teesaaqay, Iliitleemu gimba gosii ilatahhaahhadi, kaawaraa tuba,

11 Yeesu gi kara kaay sa inay tuba, “Maꞌaana da ilaꞌaaꞌaatisatee na nahaã: Pisagaroo ti gimba gu Iliitleemu. 12 Pisagarotaꞌa daa huhuꞌudi amooge, ti hida hhakaꞌa pahha goó akhamisee gimba gu Iliitleemu. Teꞌesii Biriisimoo yoóti cira khay haa gi tosaa hiica⁄asi gimbakira muunaiĩ koinaa, maa ba⁄atii ⁄imbiyay haa digigi ilabuꞌuna. 13 Pisagarotee daa huhuꞌudi gurimaasiya da kooma hhafida hari waꞌay kosi, ti hida hhakaꞌa pahha goó akhamisee gimba gu Iliitleemu haa gugi ooyiyayi hari hhaꞌaloo. Teesaaqay see, yoóyi gunaaba naraꞌa muunaiĩ koinay. Maꞌaana inay ti barukaꞌa pahha, kibeeri kosi goóba muta waꞌayge. Inay giyoóti ⁄imbiyay qoomay coko⁄o kilesi. Qatlay digoó ilii khaye ha koimisu, yoóti mayay ⁄imba gimbakee.

14 Kara, pisagarotira daa huhuꞌudi slanslawriige, ti ilaꞌaaꞌaatimisu gu hida hhakaꞌa, goó akhamisee gimba gu Iliitleemu, qariqaaqari digoóti ilaslaabi ha bahhangara, hindaqaruumaa haa hhaꞌaloo da khooroti. Inay yoóyi ⁄atliyaaiiba muunainge hari gimba gu Iliitleemu. 15 Inkoo, pisagarotaꞌa daa huhuꞌudi hhapee da hhoige dii looi, ti hida hhakaꞌa pahha goó akhamisee gimbakee gu Iliitleemu haa gugi karahhasiyay hari muunaiĩ gu hhoi. Inay na hida hhakaꞌa goó hiikaasee hari khisla, ti amoolaa hiica⁄asiyay ⁄aamu gu hhou.”

16 Yeesu gi kara kaay sa inay tuba, “Hhaku heedi goó ooyisa caaꞌasiya, gigi ilakhupisi hari ⁄alu baku gigi qaasi hari sira da buburuu. Caaꞌasiyatee dagoóti qaasi garangaasiyage, hida gwaa hiiguumee waꞌay gu marage, ma aniri cencee. 17 Hhaku gimba lensee daa yakwi, da maye hiitlaaꞌasa. Kara gimba sliimaa daa tumuqi, dugu hiitlaaꞌasi cenceege ha Iliitleemu. 18 Inkoo, itatiimisa naraꞌa gimbaki koi sangoó kakaame. Heedikaꞌa gu kooma gimba gu Iliitleemu, ina sugumaa hiiroogisi hari khisla. Kara hikaꞌa goóba caahha gimbakee, giyoómati ilahudeesi see kona gimbakee, dugoóti afii⁄utli daqa dosaa.”

19 Teꞌesii iyoo da Yeesu haa hhiee kosi yaagi khayri sa arimaa ina. Inay gwaa hiidahhasiriiba iliisata ina, sa gimba gu raqa da hida da didiri. 20 Heedi waku gi kaay sa ina tuba, “Yuꞌudiyaa, iyoo doogu haa hhiee koku khoorooge wanay hiĩ qadimidiri, slaiyay arimaa ugu.”

21 Yeesu gigi ilaki⁄isi inay tuba, “Iyoo dooi haa hhiee koi, ti hida goõ goó akhamisee haa goó iliikoomee gimba gu Iliitleemu.”

22 Letu waka Yeesu yaa hiiday masuwaage sliimaa haa sirakoomiisee dosi. Ina gi kaay sa inay tuba, “Paaree, tlo⁄osanee tlawa da didiri hari bara da cadii.” Da hheꞌesi gi waaudiri. 23 Qatlay giyaa ilii hhiyumaamidiyee hari masuwaa, Yeesu yaati qaati. Teꞌesii tlawage daagii ca⁄i ilafahhiya da didiri hari khisla. Masuwatee gi tlaatleesidi haca maꞌay, daati naahhi aloo hiihhanay tlawa da didirige.

24 Sirakoomiisetee tosi gugi ilii hadakayri ina haa gugii leehhisiri. Inay gi maahhiri, kakaanay tuba, “Maarimuu, Maarimuu tlayii! Dandiray slaꞌana kaka⁄u!”

Ina yaagi tosaa hiitlay, gi tosaa ilii⁄oo⁄i ilafahhiyatee da dihhi haa gondadee hhakee gu deni. Cirakiray lenge ilafahhiyatee gi kaanahhasidi sumuku. 25 Yeesu gi maasi sirakoomiisee dosi tuba, “Unkuray ⁄imba dooguna kaale wanta?”

Teꞌesii inay gi tlaꞌamuumuudiri haa gi bakairi hari khisla. Inay hingigi tlaatleesiri maamisu inay haa inay tuba, “Yuꞌudaa, hiĩ kara ti miyaa? Ina goó ilafahha ilafahhiya haã gondadee gu maꞌay see, gi akhasiyayi ina!”

26 Yeesu haa sirakoomiisee dosi da mibi haa cada gi dayri hhapee da Wageraasige, daraa bara da cadii waara da tlawa da didiri da Galilaaya. 27 Qatlay Yeesu giyaa ilii cacaaca⁄iye waꞌay gu masuwateesaa, hingigi slaslay haa heedi waku gu yaamu hhakee, daa ilii khaabaaꞌadi ha gieeri. Qatlay gu tleedu ina yaa daamaamisiyaaba qayro ma marage see yaa ibidiiba. Ina, maraoo daa khodaadiye sa iliiqamidu tuuꞌuna, ginaa ilii ibimaamidi. 28 Heedikee giyaa ilii arimi Yeesu, yaati maahhi, gi keebeeidi pandaa dosii. Ina gi kaay hari afoo da didiri tuba, “Ye Yeesu, Nanku Iliitleemu gu Rawaa gu Idadu Sliimaage Waara, mala kooma haa ugu? Inkoo hagu tlaatlaqasa, hani hhanti labaꞌasida!” 29 Ina yaati teesaaqay kaay, sa gimba Yeesu yaa ilafahhi gieerimokee, may ca⁄i daqa heedikeesaa. Maꞌaana gieerikee yaati nikiikina ilii khaabaaꞌamidu heedikee. Sirikaarii gwaa koimisiri ga⁄aw, tay gugi khiidiidiniri dabainge haã yeꞌeerooge see hari nyololoo. Teesaaqay see, ina giyaati nikiikina kereꞌemisu nyololotee, dugugi tosaa leehhisi ha gieerimokee kongoqomee naqatloo.

30 Yeesu gi maasi gieerikee tuba, “Uma googu na miyaa?”

Gi ilaki⁄isi tuba, “Uma goy na ‘Qici.’ ” Ina yaa teesaaqay kaay, sa gimba inay ti raqa da didiri loi. 31 Gieerikee gi tlaatleesiri tlaatlaqamisu Yeesu hari khisla, magi may ilafahha, gii guuma kayay bonda gu ilaseguge gu khonsleebaa.

32 Teꞌesii raqa da didiri da biinoo yaa wanta, daa deꞌeeꞌema ciyoomooge slaaburaa gu onke. Gieeri hhakee gi tlaatlaqasiri Yeesu tuba, “Hhooa handi ilafahhade, ma iliiguuma kayni biinotaꞌa.” Ina gi teesaaqay laqi, 33 gieeri hhakee yaagii ca⁄iri daqa heedikeesaa, gii guuma kayri daqa biinotiray. Raqatee da biinoo, gii gweegwe⁄eti hari ⁄uuru ilagweegwe⁄eda da dihhigo, gii gunti tlawa da didirige, gi tosaa kaka⁄adi goõ.

34 Deꞌemiisetee da raqa da biinoo giyaa ilii anti gimbakee gwaay ca⁄u, gi lakiti tongagu koinay. Inay gi kaawa kayri gimbaki sa hida yaamuge haa qaymamuuge. 35 Da hheꞌesi hida hhakee yaagi feꞌediri, ma aniri gimbakee gwaanii ca⁄u. Inay giyaa ilii dayri daqateesii daa iliiwane Yeesu, gi aniri heedikira daa afiica⁄asi gieeri. Ina hiĩ ibiidi ilaciyaa haa yeꞌeeroo gu Yeesu, tay hiĩ daamisi qayroo, kara kona waaway gu hhou! Inay gi tlaꞌamuumuudiri hari khisla.

36 Teꞌesii, hhakee gwaa arimee gimbakee, idoo giyaa ilii ca⁄i, gi ilakeesiri sa deneꞌee koina gimbakee goõ gu heedikee daa ilii khaabaaꞌadi gieeri haã idoo dugwaa ilii hhoeesi. 37 Hida hhakee gu hhapee da Geraasi giyaa ilii akhasiri teesaaqay, gi tlaꞌamuumuudiri hari khisla. Teesaaqay gi tlaatleesiri tlaatlaqamisu Yeesu, ma waaudi hhapee dooinaa! Yeesu gii day masuwaage sliimaa haa sirakoomiisee dosi, gi tosaa waaudi.

38 Heedikira daa afiica⁄asi gieeri, gi tlaatlaqasi Yeesu, ma sliimaa waaudiri haa ina. Teꞌesii Yeesu gugi aareesi, sugugi kaay tuba, 39 “Taa⁄a ki⁄e aya googuu, sigi kaawa kayde gimbaki gu didiru diĩ yondiidi ha Iliitleemu daqa dooguu.” Teesaaqay, heedikira gi waaudi, gi tlaatleesi kakaaru yaamu sliimaage gimbakee gu didiru daa yondiidi ha Yeesu daqa dosii.

40 Qatlay Yeesu giyaa ilii ki⁄i ina dugwaa kwahhasuusi ha raqa da hida, maꞌaana gonkoinaa gwaati baqaaqamidiyayi ina. 41 Yuꞌudiyaa, teꞌesii yaagi khay heedi waku, uma gosi naa Yayiroo, ina naa giyaadimiisay gu didiru gu sinagoogi. Qatlay giyaa ilii arimi Yeesu yaani day teꞌesii, gi keebeeidi pandaa dosii, tay gu tosaa tlaatlaqamisi, ma hadakay aya gosii. 42 Ina yaa teesaaqay yondiidi, sa gimba hotosi da leẽ, daa kooma koraraa mibi haa cada, yaa slaꞌada gwaaꞌaraa!

Yeesu giyaa ilii hada kakaakaye, raqa da hida wa⁄a yaagi ilii raagiti ina. 43 Inkoo, raqateꞌesii yaa wanta hadee waka, daa ilahufimaamidiye ha ga⁄ay gwii caca⁄uu ceedee slaqwa dosaa koraraa mibi haa cada.† 8:43 Ilakeesaraa waka yaa hiiroogisi gimbaki, Hadetee khooslay gosi goõ yaatii faaki daqa dareesimaiĩ, hhaku lensee gwaa hhoeesu ina. Hhaku lensee gwaati hhoeesu ina. 44 Hadetee yaagi khaydi hari aluũ gu Yeesu haa gi nangusidi somborokimoo gu qayru gosi. Cirakiray lenge ceedetira daa hiicacaaca⁄a gi kereꞌeti sumuku.

45 Yeesu gi maasi tuba, “Miyaa niĩ nangusi ana?”

Hida sliimaa gi kaayri tuba, “Dandiray guũ nangusaniiba.” Peetiro gi kaay tuba, “Looimoo gu Goõ, ugu haã anti, duguũ niini⁄idi haa duguũ iliiraagidi ilaciyaa looi ha hida bareemoo sliimaa.” 46 Teꞌesii, Yeesu gi kaay tuba, “Ana haã caahhi diniĩ nangusi ha heedi, haã arimi ⁄uuru hiniĩ afiica⁄i.”

47 Hadetee giyaa ilii baraslayidi tuba, hiidahhasidaaba nahhadaraa pandaa da Yeesuge, ina yaagi khaydi, tay tosaa dakhadakhada, gi keebeeiti pandaa dosii. Teꞌesii gi ilakeesidi pandaa da hidage, idoo saa nangusidi Yeesu haa idoo dagaa cira ilii hhoeesi. 48 Yeesu gi kaay tuba, “De hotoyi, igi ⁄imba doogi daqa dooii nigiĩ hhoeesi. Taa⁄a ki⁄e hari qasaw.”

49 Yeesu giyaa ilii kahhiye cocoꞌomooge haa hadetee, heedi waku yaagi khay mara gu Yayiroogo. Ina gi kaay sa Yayiroo tuba, “Hotoogu hhaka, hiĩ hhanti. Inkoo, maarimuu hagu hhanti labaꞌasana, handii kaaꞌani.”

50 Teꞌesii Yeesu giyaa ilii akhasi gimbakee, gi kaay sa Yayiroo tuba, “Hhanti tlaꞌamuta, ugu ⁄uuru gu Iliitleemu na ⁄imbi, hotoogu daga hhoeesi.”

51 Yeesu giyaa ilii day mara gu Yayirooge, yaa ⁄imbiiba heedi lensee, ma hiiday waꞌay gu marage sliimaa haa ina. Teꞌesii Peetiro, Yohaana haa Yakoobo, sliimaa haa taataa gu sagameeriyatee haa iyoo dosi kilesi nayii guniri waꞌay gu marage.

52 Qatlaykeesii hida goõ yaati ⁄aa⁄ii⁄iminay haa tooinaa gaiidiyay sa sagameeriyatee. Yeesu gi kaay sa inay tuba, “Maw ⁄aa⁄imu. Sagameeriyati hiĩ gwaꞌatiiba, hinti qati kilesi.”

53 Inay gi qasayri Yeesu, sa gimba yaa caahhiri tuba, sagameeriyatee hiĩ hhanti. 54 Yeesu giyaa ilii day waꞌayge, gi ooyi daba gu sagameeriyatee, gi kaay sa ina tuba, “Sagameeriya, tlayii!” 55 Cirakiray lenge, sagameeriyatee gi slafidi, gi tosii hiitlaydi. Yeesu gi ilafahhi ma saga qay ⁄agoo. 56 Taataa haa iyoo dosi giyaa ilii aniri hiĩ slafidi, gi bakairi hari khisla. Yeesu gigii gadimi inay tuba, hhanti kaawa kayay sa heedi lensee gimbakee.