22
Faiqí úriqararafa narí ámaaku amundára qóomaqa quandára ufa.
(Ruka 14:15-24)
Yísufa kafáa faiqí ánaasee qímanniminau. Quandára ufa kai maaqí qímasee qímanniminau. Ánutufa narí quqúsakinaasara maaqí qímasee rakísidanoo. Firaa karaambaiqa moó kíkiqa úsuanaura. Mi-firaa karaambaiqáfa miná ámaaku amundáraree qímasee firaa qoomaqa suqánau. Suqáseenoo narí faiqi námu niqiqéenoo qinau. Maqúsa maqusa fífainiqa eendá qímannimunausa nífiqee mínisaifaqa nárana naaqa. Qímasoofaqa fífainiqau. Faiqí óonu náaramásoofaqa misá qáoo qímasee minnísaqau. Karaambáiqa fannoo miná iriséenoo kafáa akaqáusa niqiqéenoo qinau. Eendá qímannimunausa ínnee óonu nífiqaaqa. Nárana faqa óosana óosana aandau faqa óonidakinaana faqa dóo aiqúaqa. Káqi káqi iaqa. Dóo aiqáma deedaqínoo máridanoo.
Qímannimunausa máqusa máqusa máriasa qímannimisoofaqa iriséeqa naanaidara qímasee minnísaqau. Moó fannoo narí aináinnai finau. Moó fannoo narí burimakáu quqúsa áuqiraree qímasee finau. Moó fannoo narí situáqai finau. Moo máqusanaasa miná faiqinámu sáamu samu náriqau, mandá óosana nímiqau, kuqá náriqau. Karaambáiqa fannoo minára iriséenoo narí faiqi námu maaqí qímasee qímanniminau. Ínnee fíndifuaqa, maqúsa máqusa qiní faiqi námu nárimariasa aiqáma naru taikásee misá máaqa idáraaqa miqí qufaqa misá miqímmiqau.
Miqímmasee aniroofanoo karaambáiqa qímanniminau. Amundárana qoomáqa deedaqínoo márida. Faiqí ánaasee qinée indaarú náaraunaqa misá óosana sía andeeqánoo márifaqa sía ánia. Dóo ínnee kaifáa fuaqa. Aaná kindooraki máriasa faqa aaná fímariasa faqa úiqaana máriasa eendá sía qímannimunausa kai nífiqee ániaqa. 10 Miná faiqi námu minára iriséeqa faiqíara randárara fífainiqau. Ámiqirausa faqa mandáikirausa faqa paqúrinausa misá nífiqee ániaqa. Miqí qufaqa misá fiqau. Miqí kai íqa karaambáiqa maqúsai faiqí ánaasee qumbíaqa máriqau. (Mi-aukuanná amundára qóomaqa sakaséenoo amundára qamunna kooqíkinaana maraséenoo nímufaqa afisúsee kéeqafufaqa neemáriqau.)
11 Faiqí anaasee mi-qoomaqánaki óoqu márifufanoo karaambáiqa fannoo aniréenoo faiqí ánaasee nímandanoo fídanoo óonu qáfoofanoo moó fannoo sía karaambáiqa qamunna afisírafa kooqísaa ámu qamunna sía afisírafa káqi óoqu márinau. 12 Óonurama qáfeenoo qinau. Qiní qíqoondi, náqi fee ifanee sía qinée qamunna kooqíki qamunna ámunnana sía afisínanee. Náqi fee ifanee sía amundára qamunna afisínanee. Nánaree fífau óoqu márinanee. Miqí qufanoo mi-fasiqáfa káqi kásoomáfinau, sía ufa qinau. 13 Minára karaambáiqa fannoo qáfamáseenoo áranaqoofanoo quandáfinoo narí faiqi námu qímanniminau. Ínnee sánda qumáree maaná áiku ásauku ruúmbeeqee áqoosai asukunaí áquaqa. Áqoosai minní asukunaí áqusaifanoo minní óoqumaridanoo ikí ráqaidanoo áfai riqídanoo aupúraidanoo máriani. Aiqáma áqoosai máriasa miqí kaimmídaqa. 14 Yísufa mi-ufána maaqí qímasee rafáaqafinoo qinau. Ánutufa moómoo náaramásaifaqa. Misá aniráifanoo Ánutufa misákinaana moodáa kai moodáa kai naríara máraidanoo. Moómoosa sía amanaikídaqa.
Takísa munnimma kaamánna nímira ufa.
(Mareekoo 12:13-17; Ruka 20:20-26)
15 Yísufa mi-ufána faiqí ánaasee qímannimisoofaqa Farisai ámaana ufa írimarusa nári faiqi námu náaramáseeqa súqu quqáseenoo Yísuna rumbára ufa maaqí qímasee óonumafi írimariqau. Maasá irárufara fuseemmásee umáraanaura, óosana óosana ufara miná irámmirifanoo mifá moó káqikaa ufa mandá ufa qínaqa dóo miqóo tautúmandee rumbáanauree qiqau. 16 Miqí qímaseeqa misá nári faiqi námu faqa Eeroodeena áqoondi máriasa faqa moodáanaki Yísufinnai óonu réeqa únna qímasee ámiqira aqoondiara foora máfufaqa nóori quqásee reendeenámaseeqa maaqí qímasee irámmiriqau. Óo ufasaa rakísirafa, anée andeeqára ufa qímarianafa, sía únnufa qímarianafa anée sía moonára ámiqira fee qímasee ámiqira ufa qímamianafa, sía moonára mandáikira fee qímasee mandúfa qímamianafa, aiqámaqara ánoona ufa kai qímannimímarianafa andeeqárafa máriananoo. 17 Maasá iráanana anée iriséenana miná óosana maasá qímaqimia. Maasá maqee maqee Roomma máqannaa kaamánna takísa munnimma ámimarunausa máridaqa. Maasá miqídaqa Mooseena sándufa rukíaidee sía fee rukíaidee.
18 Misá Yísuna ufa iriséeqa miná rumbáaneera qufanoo Yísufa narí fáasai misá mandóosana iriséenoo maaqí qímasee níqinoo qinau. Ínnee qaara ufa qímariasa máriafanoo mandáiki máriasa máriafanoo. Faiqí ánaasee ínnee naamúa qímasee quandáfi mandóosana máree maríasa máriafanoo. ínnee nánaree fífau qiní qífusaa ititáidee qinée ínni níndafaida. 19 Ínneeqa takísa munnimma míni qiní qímifaqa qáfaa. Miqí qímasoofaqa misá takísa munnimma marasée ámiqau. 20 Misá takísa munnimma ámufanoo Yísufa mi-munnimmána maraséenoo ámiqi máseenoo aiququmáseenoo qinau. Maanásaa yána óori amanée máridanoo fee. Yána áuqu fee miná amana ámeemaanai ákara rínoo máridanoo fee qufaqa misá qiqau. 21 Roomma máqannaa rakísirafa miná áuqu Sisaa miná amana faqa miná áuqu faqa máridanoo. Miqí qufanoo Yísufa qímanniminau. Dóo Sisaana áuqu minásaa ákara rínoo márinara mináindi uqanna máridanoo dóo narí aináina dóo narí ámiaqa amisée quandáfiqa Ánutuna aináina dóo miná faqa narí ámiaqa. 22 Miqí qufaqa misá tautúmaseeqa mi-ufána óosanara randásee quqásee fiqau.
Kúqiranakiqari fíndifuanninanara iraqau.
(Mareekoo 12:18-27; Ruka 20:27-40)
23 Mi-faasaanná Sadikai ámaana ufa írimarusa aniréeqa Yísuna irámmiriqau. Misá maaqí qímasee qímarusa. Faiqí kúqidanoo sía minakíqari fíndifidanoo, ákundamásaafanoo dóo minakí taikáidanoo. Sadikai ámaana ufa írimarusa miqíqa márunara maaqí qímasee Yísuna irámmiriqau. 24 Óo maasá uqannífiqara fasiqa. Mooseefa maaqí qímasee faiqíara ákara rinau. Faiqí moó fannoo faiqi sía máqarai kúqinanoo miná ákaqa fannoo miná ánaaqa máraannoo. Maraséenoo minásaa faiqi maqasáinafa fíndifinoo indaarúqaa ákoona qumíasana maraséenoo miná maqa máaqaki fúannoo. Mooseefa miqímmasee maasára ákara rúmaqoona máridanoo anée minára írinaqa maasá moo úfa aní qímamianaura. 25 Faiqí moó fannoo qísauku dínni taikásee dínni óonu qaara marasée faiqi námu maqasoofanoo indaarúqaafa innooqáfinoo ánaaseesaa amundásoofanoo sía faiqi máqarai kúqinau. Kuqufufanoo miná ánaaqianaafa mi-anaaseená kai kafaa máranau. 26 Mifá faqa mi-anaaseená maraséenoo sía faiqi máqarai kúqinau. Kuqufufanoo misá nínaaqianaafa mi-anaaseená kai maraséenoo sía faiqi máqarai kúqinau. Miqí kai ínoo fífiufanoo faiqí qísauku dínni aiqáma taikásee dínni óonu qaara maraséenoo mi-anaaseenásaa sía faiqi máqarai kúqiqau. 27 Kúqufanoo mi-anaaseefá faqa kúqinau. 28 Aiqáma fasiqa ánaasee kúqiranakiqari fíndifira aukuana fíndifífanoo mi-fasiqáusa faqa mi-anaaseefá faqa fíndifínanoo yána ánaaqee máriannoo fee. Qísauku dínni taikásee dínni óonu qaara marasée mi-anaaseená mároosa máriqau. Yána ánaaqee mi-anaaseefá máriannoo fee.
29 Yísufa mi-ufána iriséenoo níqidanoo qímanniminau. Ínnee Sadikai ámaana ufa írimariasa áaqee máriafanoo. Ínnee óoqeenáa tamummaqarausa ákarakinaa ufa faqa Ánutuna afeeka faqa sía irisáidaqa áaqee máriafanoo. 30 Aiqáma fíndififandínna áukuana fíndifiqa faiqí afaaqa faqa ánaasee afaaqa faqa taikáannoo aiqámaqara amanamana kai qangiroorá foora kai afeeka márifaranoo. Qangiroouqa sía faiqí faqa anaasee faqara foora márifaranoo mookírausa idaaqírausa máridaqa faiqí ánaasee kuqufíqa innaarúnai óorureeqa qangiroorá foora máfiqa sía amana narí maree narí maree ifáranoo.
(Óoqai Abarahaafa faqa Isakeefa faqa Yakooboofa faqa maa-maqánasaa máru kamuqoo Ánutuna ufamau fímarunara Ánutufa naríaraa minamúsara Ánutusée qinau. Minamúsa kuqufíqa fíndifiqa dóo Ánutuna faqa innaarúnnai óoru máriqau. Innaarúnai Ánutuna faqa kísaaqasaa márikufanoo Ánutuna tamummáqara fasiqa moó fannoo Ánutuna ufa minamúsara quná iriséenoo ákara rínoo qinau. Qinée minamúsa Ánutusa máridaqee qinau.)
31 Yísufa mi-tamummaqarána áufakiana iriséenoo Sadikai ámaana ufa qímariasa kaifáa maaqí qímaseenoo qímanniminoo qinau. Ínnee áaqamasee kúqiranakiqari sía fíndifiraree qiasa. Minára Ánutufa ínni qímannimiqoona sía fee ínnee mi-akarána ásaana rída fee. 32 Mifá kuqufusá fíndifi miná faqa márianara maaqí qinau. Qinée Abarahaana faqa Isakeena faqa Yakooboona faqa misá Ánutusa qinée márunausa máridaqa. Ánutufa sía óoqai misá maaqóo máru kamuqoo misá Ánutusa máriafannaqee qinau. Óoqai kuqufusá dóo fíndifíqa Ánutuna faqa maqee márianara mi-ufana misá Ánutusa márunausa máridaqee qinau. Minára Abarahaana faqa Isakeena faqa Yakooboona faqa sía misára kúqiqa máriaafoo qiaqa. Káqi Ánutuna faqa innaarúnai máridammiafoo qiaqa. Ánutufa sía kúqirausa Ánutufa máridanoo. Káqi máriasa misá Ánutufa máridanoo. Ínnee minára sía fee ásaana rúmasee írida fee.
33 Minára faiqí moómoosa iriséeqa mi-ufánara ánoona ufa fee qímasoofanoo náaquqanau.
Aiqáma sándufakiqari úriqarara sándufa kooroo inau.
(Mareekoo 12:28-34; Ruka 10:25-28)
34 Yísufa Sadikai ámaana ufa írimarusa ufa arusoofaqa Farisai ámaana ufa írimarusa minára iriséeqa minára ufa súquseeqa aniréeqa Yísuna irámmirianee qiqau. 35 Misákiqari sándufa óosana írimaru fasiqafa aniréenoo Yísuna amanammásee qáfaanee qímasee ufa quqánau. 36 Faiqí uqannífiqee maríanna fasiqafa, Mooseena sándufa óosana óosana máridanoo. Nána sándufafée aiqáma sándufa narusée úrinaaqaránoo máridanoo fee.
37 Yísufa iriséenoo qinau. Úriqarara ufa maaqáamminoo máridanoo. Ínni faakána Ánutufa ínnee minára ínneeqa nímuqusa nimana irirana múdukannoo minára nídinaqa minára ruaqa. 38 Mi-ufáfa aiqámufausa úrinaaqaránoo máridanoo. 39 Miná ánaaqiana miná fooqáafa maaqímminoo máridanoo. Ínnee ínneeqa nipatasaa ámiqimmásee rakísidaqa rímariafanoo dóo ínnee miqí kai íqa niqoónausara faqa rakísidaqa ruaqanani. 40 Mi-ufaqandásaa aiqáma ufa óosana óosana mi-qandásaa mundídanoo. Óoqai Mooseena sándufa faqa Ánutuna tamummáqarausa ufa faqa mi-qandásaa faakána fooqáafa máridanoo mi-qandásaa mundínoo máridanoo.
Ásauku mundírafa Dafidina áti márunara qímanniminau.
(Mareekoo 12:35-37; Ruka 20:41-44)
41 Farisai ámaana ufa írimarusa miqóo súqiqa márufanoo, Yísufa misá níkiaaqa maa-ufána qinau. 42 Óoqai ásauku mundíranara ínnee minára nánee fee qída fee. Yána áti fee qídee. Miqí qímasoofaqa misá qiqau. 43 Dafidina áti fee qídaqa qufanoo Yísufa iriséenoo quandáfinoo misá qímanniminoo qinau. Ínnee kúqaa Dafidinara Ánutuna tamummáqara fasiqa fee qímariafanoo Ánutuna maraquna fannoo Dafidina áakufufanoo maaqí qímasee ákara rinau.
44 Ánutufa maaqí qímasee qiní karaambáiqa qímaminau. Anée qiní Ánutusa qísauku uqannai qiní daaqá óoqumarifi márinaqa qinée aní namuqáauqa náru taikáseeqa aní áramandunna quqásaanana mária. Miqí qímasee Dafidifa ákara rinau.
45 Yísufa mi-ufána qímannimiseenoo kaifáa maaqí qímasee irámmirinau, Dafidifa Ánutuna ásauku mundíranara qiní karaambáiqa fee qunára náqimmásee ásauku mundírafa moodáanaki Dafidina karaambáiqa faqa miná áti faqa máriannoo. Dafidifa andeeqáidanoo fee ínnee fee andeeqáidaqee aiqámaqara ínnee andeeqáidee. 46 Yísufa mi-ufána qímannimufaqa sía mi-ufána áti ráqeeqee narí qímamiqau. Miqóoqari nisaurúsee sía kaifáa moo úfa Yísunara irámmiriqau.