6
Amaanasáa sakuma ruqóosoo ufa.
(Mataioo 12:1-8; Mareekoo 2:23-28)
1 Moo kári Yuda máqannaasa Sariríqa amaanasáa Yísufa narí faiqi námufaqa maqúsamau nídanoo sakuma úmmaqiranaki fímarufaqa miná faiqi námu sakuma ruqóosasee rafárisaidaqa néemariqau. 2-4 Farisai ámaana ufa írimarusa máridaqa níqafeeqa níqidaqa qímannimiqau, ínnee nánaree Mooseena sándufa rukíaidee maasá amaana Sariríqasaa aináinidee qufanoo Yísufa qímanniminoo qinau. Ínnee sía fee karaambáiqa Dafidina óosana íridee mifá áararoofanoo Mooseena sándufa rukíasee Ánutuna náaquqara amaana máqaki kéeqafinoo Ánutuna ámaqee máru féemuna mara námaseenoo narí faiqi námufaqa akaqána máree múqu níminau, Mooseena sándufaki mi-feemúnara káqiqeesa sía naaqée qídanoo aanáiqikirausa kai naaqée qu feemufa márinau. 5 Yísufa misá qímanniminoo qinau, qinée faiqí nímaaku uqanna amaana fáasaana faqa miná sándufáuqa faqa miná úriqararausa máridaqa. Qinée qeeqá faiqi námuara sakuma ruqóosa naaqée qíana amaná misá neefáranoo.
Yísufa ásauku pipisaaqá usirana amaanasaa andeeqóo ufafa.
(Mataioo 12:9-14; Mareekoo 3:1-6)
6 Moo kári Isaraee máqannaasa Sariríqa amaanasáa faasaana moo máqusai amaana máqaki kéeqafi Ánutuna ufa qímannimi márufanoo faiqí moo ásauku uqannai ásauku káraaduqarafa faiqí ánaasee faqa máridanoo Yísuna ufa írimarinau. 7 Mooseena sándufasaa rakísirausa faqa Farisai ámaana ufa qímariasa faqa misá faqa máridaqa Yísuna árirara aiquqí maríqau, mi-fasiqána ásauku káraaduqarana andeeqásainaqa Mooseena sándufa rukíasee saikídanoo fee qímasee unéemaana qímasee miná rumbárara qímarufanoo.
8 Yísufa misá naundurákinaa mandá irirana iriséenoo mi-asauku karaaduqarána áaramaseenoo qinau, anée fíndifi maí anirée aiqámausa nífusaa kikíqia qufanoo miqímminau. 9 Kikíqa máfufanoo Yísufa misá qímanniminau, qinée moodáa ainainara ínni irámmirianaura, ínnisaimbaqa sándufa Sariríqa amaanara náqi fee qídanoo, maasára faiqí dadaaqiaqée qídanoo fee faiqí kurídiaqee qídanoo fee, maasá faiqí máriaqeera asumu mara nímaqaanauree faiqí sía máriaqeera náru taikánnimaqaanauree. 10 Miqí qímasee Yísufa aiqámausa nífuki nífuki ídanoo mi-fasiqána ásauku káraaduqarana qímaminoo qinau, anée aneenná ásauku úqua qufanoo mi-fasiqáfa miqúfanoo miná ásauku ámiqinau. 11 Ámiqufanoo farisai amaana ufa qímarusa faqa Mooseena sándufa írimarusa faqa firaaqóo áanoo qímasee Yísuna unéemaana qímasee áriranara randáqau.
Yísufa qíkunni ooqu qaara marasée fasiqa nífiqanau.
(Mataioo 10:1-4; Mareekoo 3:13-19)
12 Mi-fasannái Yísufa innaaru qírara ámuaqu námusa óoruree mi-eendánaki innaaru sáika ímarufanoo iqáqanau. 13 Iqáqoofanoo misáki rusandeesámumasee (12) qísaukuqara taikásee qíkunni óoqu qaara marasée fasiqa nífiqaseenoo misá núqu niqiqára fasiqauqee qinau. 14 Misá núqu moo Símoonafa moo áuqu Peetooroofa faqa miná ákaqa Andurufa faqa Yameesafa faqa Yoohaneefa faqa Firipifa faqa Baratooroomeeufa faqa, 15 Mataioofa faqa Toomasifa faqa moó Yameesafa Arafaiusana ámaaku faqa Simoona amaráfa káaqa nári kaamánnara rímarufa faqa Yudasina amaráfa Yameesana ámaaku faqa moo Yúdasifa 16 Keerioota máqusaindaraafa kásooqaqee Yísuna uqeeqáaninafa faqa máriqau.
Faiqí ánaasee moómoosa Yísuna áfaqee fiqau.
(Mataioo 4:23-25)
17 Yísufa misá nífiqa quqáseenoo niqiqára fásiqauqee qímaseenoo miná ufa írimarusa moómoosa faqa ámuaqu námusaaqari qumuréenoo afaása̱i márufaqa faiqí ánaasee moómoosa ani máriqau. 18 Yísuna ufa íriananoo aurírafa taikáanifee qímasee Yudeeaa máqa maaqaindari faqa Yeerusaree máqusaindari faqa Tiree máqusaindari faqa Sidoona máqusaindari faqa moómoosa anirée usufufanoo Yísufa ufa qímannimidanoo aurírana taikánnisee marínau. Fáafasaaqa naundurái márusauqa aniroofanoo áfaqa níseemarinau. 19 Ánutuna afeeka fannoo Yísuna afaaqaindari fídanoo faiqí ánaasee andeeqánnísee márufaqa aiqámausa nísaukunnai Yísuna afaaqa áuqamasoofanoo aurírafa taikánau.
Yísufa asasírana óosana uqannífiqanau.
(Mataioo 5:1-12)
20 Yísufa narí faiqi námu níndafamásee qímanniminoo qinau.
Ínnee kudimáriasa Ánutufa firaa asasirana ínni nímidanoo Ánutuna innaarúna ququsa ínnindi máridanoommi.
21 Ínnee maqeé aandaroo nárí marísa Ánutufa asasírana ínni nímidanoo Ánutufa ínni nímuaquirana nímiannoommi.
Ínnee maqee ikíráqee maríasa Ánutufa firaa asasírana nímidanoo, Ánutufa naanaidara qírana ínni nímiannoo.
22 Faiqí akaqáusa faiqí nímaaku uqanna qinísaara ínniara fídiaqaa íqa nifeeqéeqa aasaandaana úfa faqa óosana óosana mandá ufauqa faqa ínni qíma nímifanoo Ánutufa firaa asasirana ínni nímiannoommi.
23 Misá miqímmannímiqáifaqa ínnee minára asasammáseeqa idí ráidaqa nasuríaqa, miná ákiaqara innaarúnai firaa qumiasana ínnindi afeedíranaki máridanoommi, maasá qikeekú qikaakú óoqai máru tamummaqara fasiqara mi-manda oosanná nímiiusa maqee faqa miqí kai íqa ínni faqa nímifaranoo.
Yísufa nóori runíra oosanara qinau.
24 Ínnee maqee qumíasana faqaasa máriasa ínni aupúrarafa firaafá máriannoo, ínnee adíafaaira márirafa dóo áiqaráannoo.
25 Ínnee maqee nímuaqu ímariasa ínni aupúrarafa firaafá máriannoo, ínni aandaroo náruannoo, ínnee maqee naanaidara qímariasa ínni aupúrarafa firaafá máriannoo, ínnee nóori runírafa faqa qikífáafau qírafa faqa máriannoo.
26 Faiqí ánaasee aiqámausa ínni ámiqi ámiqira ufa qímannimi maríasa faqa nimooqí máriasa faqa ínni aupúrarana firaaná Ánutufa nímiannoo óoqai maasá qikeekú qikaakú únnaqira tamummáqara fasiqauqara miqí kai ídaqa nimooqímarufanoo Ánutufa aupúrarana níminau.
Yísufa ínneeqa namuqáara nímuqusinaqa ruaqa.
(Mataioo 5:38-48; 7:12)
27 Ínnee qiní ufa írimariasa qímannimidaqa ínnee ínneeqa namuqáara nímuqusi márinaqa misára ruaqa, ínniara níkooqee maríasa ámiqimmasee misára ámiqi ámiqimmannímaqaaqa. 28 Ínni níquraree maríasa misá nimooqíra ufa qímannimiaqa ínni mandáikamma nímaqee maríasara Ánutufa idaaqamánísaanifeera innaaru qiaqa. 29 Moó fannoo aní aapaasa árinana dínni faqa quandásainanoo áruani, faiqí moó fannoo aní sakéta máree fínana siúta faqa miná ámia, 30 Faiqí moó fannoo nána ainainaree aní irámirinana anée miná ámia, moó fannoo aní aináina úmmuaramámáree fínana sía kafáa óonu máraa. 31 Anée nána óosanaree áididanoo fee faiqí ánaasee aní ámifaree, anée ámiqira oosana kai qímiaqee qímariananoo. Dóo anée náaree misá aní ámira áidira óosana kai faiqí ánaasee maqee maqee káqi nímia.
32 Faiqí ánaasee aníara áidimariasara kai nídinanoo nánaree fífau Ánutunara miná ákiaqara qiní qímiannoo fee, sía aní ámiannoo mandá óosana máree maríasa naanna réemariananoo misá miqímmidaqa naríara naríara nídidanoo. 33 Aní ámiqi ámiqi ímariasara kai ámiqi ámiqinanoo Ánutufa miná ákiaqara sía aní ámiannoo, mandá óosana máree maríasa naanna réemariananoo misá miqí kai ídaqa naríara naríara ámiqi ámiqidaqa. 34 Aní ámimariasa kai aináina níminanoo Ánutufa miná ákiaqara sía aní ámiannoo, anée miqínana sía manda óosana máree maríasa úrinnaaqa réennaranoo misá kásooqaqee miná ákiaqara miná amana kai qímiaqee qímasee níminnaranoo. 35 Ínnee sía misá naanna raaqa, ínneeqa namuqáara nímuqusi marinaqa misá ámiqimmannímaqaaqa úfaasu ainainara innaaru qímariasa nimiséeqa sía miná ákiaqara nífu máqaaqa ínnee miqídaqa firaa uriqarara Ánutuna faiqi námu márifaranoo miná ákiaqara firaa qumiasana Ánutufa ínni nímaqaannoo. Ánutufa miqí marífa mandá oosana máree maríasa faqa minára auní maríasa faqa ámiqi ámiqimmánnimaqee marífa máridanoo, ínnee miná aanna raaqa. 36 Ínni níkoofa aiqámausara ámuqusi marifanoo nífauaidanoo ínnee faqa miqí kai íqa faiqí ánaaseera nímuqusinaqa nífauaaqa.
Yísufa nímuqusiranara faqa áfaariranara faqa qinau.
(Mataioo 7:1-5)
37 Ínnee niqoónausa sía níqurara ufa nímiaqa miqífanoo Ánutufa ínni faqa sía niquraraannoo, ínneeqa niqoónausa kaukaata sía qímannímaqaaqa miqífanoo Ánutufa ínniara faqa sía kaukaata qíannoo, ínnee ínneeqa niqoónausa ínni mandáikamma nímaqee maríana minnísaifanoo Ánutufa ínnindi faqa minnísaannoo. 38 Ínnee faiqí ánaasee káqi nímifanoo Ánutufa ínni faqa káqi nímiannoo, mifá firaaqóo qumbiqásee rairaamásee ínni nímiannoo, ínnee faiqí ánaasee níminnandée kai máseenoo Ánutufa ínni faqa nímiannoo. Anée faiqí ánaasee nímira oosana Ánutufa qáfamasee mi-nimira oosanamaú kai ínni nímiannoo.
39 Yísufa quandára ufa moó máaqi qímasee faiqí ánaasee qímanniminau, áfu dimbárafa sía amana aqoónnana áfu dimbárana ásaadakinoo aaná fúannoo, áfiqee fuani ínnana aiqámaqara madikakí áqufifaranoo. 40 Ákara máqaki kéeqeemari kumaaraafa sía amana narí uqafíqee marína úraaqaráannoo, ákara maaqaki kéeqarafa taikáseenoo mi-karí narí uqafíqeemari fasiqana amanasáa máriannoo.
41 Yísufa káqi qímannimidanoo qinau, anée nánaree aneenná ákaqaafasaa áfuki mári saqari araifa márifanee ufa qídanee. Mee aní áfuki múduka saqari akatia márinara anée sía íridanee. 42 Anée náqimásee aneenná ákaqaafasaara maí aniráinaqa mee ani áfuki saqári árai márina maráquanaúree qídanee, aní áfuki múduka saqari akatia máridanoo anée níkaru qímarianafa aneenná áfuki náaree firaa saqari akatia márina maráquseenana andeeqásee áfu máqeenana aneenná ákaqaafasaa áfuki káqikaa saqari arai márina mara áqua. (Ínnee sía moó fannoo mandá ainaina márainaqa áquraraaqa maqásaa fasiqa ánaasee aiqámausa ínnisaimbaqaindi firaa saqari akatiara foora máridanoo.)
Yísufa andeeqára oosanara saqári qaqama kíkiqa úsinau.
(Mataioo 7:16-20; 12:33-35)
43 Ámiqira saqari fannoo sía mandá qaqama íraannoo, kafáa miná dínni mandá saqari fannoo sía ámiqira qaqama íraannoo. 44 Saqári qaqama fannoo saqári óosanara koorooínana anée írinnaranoo aiqáma saqari qaqama irafínoo óosanara koorooídanoo. Anée náqi fee másee réereeroondaana sándasaaqaraana faafísa qaqama tiqínnaree sía minásaa íraannoo. Kaifáa náqi fee másee kaakúna sándasaa kamúkamuna qaqama tiqínnaree sía minásaa íraannoo. 45 Faiqí faqa saqári faqa moodáa karidaqa ámiqira fasiqa fannoo narí ámuqusakinaa ámiqira afeedíranakiqari ámiqira ufa qímannimiannoo, mandá fasiqa fannoo narí mandámuqusa afeedíranakinaana mandá ufa qímannimiannoo, faiqí narí ámuqusakimári ainainará kai ufa qídanoo.
Yísufa narí ufamau fímarusara máaqa kíkiqa úsinau.
(Mataioo 7:24-27)
46-47 Ínnee nánaree qiní Yísunara karaambáiqee karaambáiqee qídaqa qiní ufa sía írida fee, faiqí moó fannoo qinée márunannai aniréenoo qiní ufa írimarifa miná óosana maaqímminoo marida. 48 Mi-fasiqáfa máaqa akoona fooqáafa máridanoo, mi-fasiqáfa maqá ámiqimasee meemaqóo indufúseenoo faakána óonisaa mundúseenoo minásaa máaqa afeekaikámasee usakánau, nammári áufinoo mi-maaqána árufanoo sía kásinau, faakána ámiqimasee afeekaíkinoo márinau. 49 Faiqí moó fannoo qiní ufa iriséenoo mimaú sía fínafa moo máqa ákoofara foo máridanoo mi-furufarira fasiqáfa aandá maqasaa máaqa usakéenoo sía faakána afeekaíkinau, nammári áufinoo mi-maqána árufanoo rafáuraki maqásaa áqufinoo firaaqóo kúrusinau.