Bag-ong Kasuyatan ag Henesis

KAG KAHALAGAHAN IT PAGTU-O

Kag mga Halimbawa it Dungganong Tawo nak Inggwa't Pagtu-o

1 Ngasing, ni-o kaling pagtu-o? Kag pagtu-o ay imaw it nagtata-o sa ato it kasiguruhan ag pamatuor nak kag ato ing-aasahan ay talagang matutupar, aber kali ay waya pa nato nakikita. 2 Dahil sa pagtu-o it ato mga ginikanan it katong una pa, kag Dios ay namuot sa inra.

3 Dahil ra sa ato pagtu-o, naiintyendihaney nato nak kag kalibutan ag kag tanang butang raha ay ingtuga it Dios parayan sa gahom it Ida bisaya.* Kag gustong bisayahon it kali ay kag mga nakikita ay ginghuman halin sa mga butang nak waya nakikita.

4 Halimbawa anay, si Abel. Dahil sa ida pagtu-o, kag ida inghalar sa Dios ay mas kahalamut-an sa pagmuyat it Dios kisa sa inghalar it ida manghor nak si Cain.† Parayan ra sa pagtu-o ni Abel sida ay ingbilang it Dios nak matarong sa Ida pagmuyat, ag Ida ingpamatuor kali parayan sa pagbaton it mga inughalar ni Abel. Kada aber si Abel ay minatayey, parayan sa ida pagtu-o pay inggwa gihapon sida it ingbibisaya sa ato.

5 Kag masunor ay si Enoc. Dahil sa ida pagtu-o, sida ay waya namatay, kumo nawagit yang sida rili sa duta dahil gingraya sidang buhi pa it Dios sa langit. Ag bag-o sida gingraya sa langit, nagpamatuor kag Dios nak Sida ay namumuot sa ida.‡ 6 Ag tungor sa aber niong tawo, imposible nak sida ay mamut-an it Dios kung sida ay waya't pagtu-o, kumo kinahangyan nak kag tawong nagpapayungot sa Dios ay inggwa't pagtu-o nak rahina kag Dios. Ag Sida kag nagtata-o it kaaduhan sa tawong naghahanap sa Ida.

7 Kag masunor ay si Noe. Dahil sa ida pagtu-o, sida ay naghuman it arka§ pramas masalbar kag ida pamilya* sa paabutong pagbaha. Dahil sa ida pagtahor, nagsunor sida sa Dios nak nagpaandam sa ida tungor sa mga butang nak waya pa nak gador natatabo. Parayan sa ida pagtu-o ay ingpakita ni Noe nak kinang ibang mga tawo sa kalibutan nak waya nagpapati ay inghusgaran it Dios, ag sida ay ingbilang it Dios nak matarong sa Ida pagmuyat.

8 Kag masunor ay si Abraham. Dahil sa ida pagtu-o, sida ay nagtuman sa ingsugo it Dios nak maghalin sa ida sariling lugar ag magpagto sa lugar nak ingpromisa it Dios nak magiging ida panublion hali sa duta. Kada nagginaney sida aber buko nida ayam kung hariin sida mapagto.† 9 Ag dahil matibay kag ida pagtu-o, sa marugay nak panahon sida ay nagtiis it pagsaydo-saydo it lugar ag pag-istar sa tolda bilang usang estranghero ruto sa lugar nak ingpromisa it Dios. Imaw ra kag pagtiis it ida anak nak si Isaac ag ida apo nak si Jacob nak nagsubli sa ida bilang manugpanubli it kinang gingpromisa it Dios kang Abraham. 10 Nagtiis si Abraham rahang ida nararayanan kumo ingpapaabot nida nak maistar sida ruto sa langit sa syudad nak inggwa't matibay nak pundasyon, nak kung hariin kag Dios kag imaw it nagplano ag naghuman.

11 Kag masunor ay si Sara nak asawa ni Abraham. Dahil sa ida pagtu-o, aber sida ay baog ag maguyangey nak wayaey giaabuta, ay Dios kag nagta-o gihapon sa ida it abilidad nak magkaanak, kumo sida ay nagtu-o nak matutom kag Dios nak tuparon kag Ida gingpromisa sa ida.‡ 12 Kada ngani aber si Abraham ay usang tawo yang nak indiey tan-a magkainggwa pa it anak dahil sa ida kaguyangon, sa ida gihapon naghalin kag maramong inanak tuyar sa ramo it mga bituon sa langit ag mga baybay sa habig it ragat nak inding gador mabilang.§

13 Kaling tanang mga tawo ay padayon nak nagtutu-o sa Dios hastang sa inra kamatayon, aber tong sa kapanahunan ninra ay waya pa ninra nabaton kag gingpromisa it Dios. Kali ay pay naaantawey ninra sa mayado, ag sinra ay nasasadyahan habang kali ay inra ingpapaabot nak magiging inra sa palaabutong panahon. Kada sinra ay nagpapamatuor sa inra mga nasasapoy nak tawo nak sinra ay mga estranghero yang, nak waya ra it permanenting lugar dili sa duta.* 14 Ag kung imaw kag inra ingpapamatuor, ay dey ayamey nato nak inra ingpapaabot nak sinra ay magkakainggwang gador it inra sarili ag permanenting lugar. 15 Ag kaling inra ing-iisip nak lugar ay buko katong inghalinan ninra, dahil kung imaw kina ay nakabalik tan-a sinra ruto. 16 Pero buko katong lugar kag inra ingpapaabot, kundi inggwa pa it mas maadong lugar nak inra ingpapanghugtan nak imaw kag langit. Kada waya nahuda kag Dios nak kilay-on Sida nak imaw kag inra Dios. Ayam nato nak matuor kali, kumo ging-amaney Nida kag ingsisiling nak syudad ruto para sa inra.

17-18 Aisipon nato kag pagtu-o nak ingpakita ni Abraham tong ingpurbahan sida it Dios. Dahil sa ida pagtu-o, sida ay hanraey nak matyon kag ida bugtong nak anak nak si Isaac† pramas ihalar sa Dios, aber gingpromisa it Dios nak si Isaac kag ahalinan it ida mga inanak.‡ 19 Dahil nagtu-o nak gador si Abraham nak di sarang kag Dios nak banhawon si Isaac aber sida ay namatay. Ag aber waya gipadayon si Abraham sa paghalar kang Isaac dahil sa bandang huli ingbawalan sida it Dios, ay parayan gihapon diling natabo ay pay gingbanhaw it Dios si Isaac.

20 Ag masunor, si Isaac ray, dahil sa ida pagtu-o, ingbendisyunan nida kag ida mga anak nak sina Jacob ag Esau, ag parayan dili ida ingtaoy sa inra kag mga pagpakamaado halin sa Dios nak mapapasa-inra sa palaabutong panahon.§

21 Ag tuyar ray ra kang Jacob. Dahil sa ida pagtu-o, it katong sida ay mayungotey mamatay ay ida ingbendisyunan kag ruhang anak ni Jose* bag-o nagdayaw sa Dios habang nagpapangudapot sida sa ida baston.

22 Ag imaw ray kang Jose. Dahil sa ida pagtu-o, it katong sida ay mayungotey mamatay ay nagpauna sida it bisaya tungor sa paabutong paghalin sa Ehipto it tanang ida mga kahalihan halin sa linya it ida tatay nak si Jacob, nak ingtatawag rang Israel. Ag kag ida ingbilin sa inra ay pag matutupar kali, dapat aray-on ninra kag ida mga suká pramas iyubong ruto sa lugar nak inra apagtuan.†

23 Kag masunor ay si Moises. Dahil sa pagtu-o it ida mga maguyang, it katong natawo sida ag nakita ninra nak maganda kaling inra anak, ay waya sinra nahadlok magkuntra sa kasuguan it Hari it Ehipto nak kag tanang mga bag-ong anak nak kayake it mga Hebreo‡ ay dapat mamatay. Kada si Moises ay ingtago ninra sa suyor it tatlong buyan.§

24 Ag dahil sa pagtu-o ni Moises it katong sida ay di edadey, waya sida it gusto nak kilay-on pa sidang anak it prinsesa nak imaw kag nag-ampon sa ida. Kaling prinsesa ay anak it Hari it Ehipto nak ingtatawag nak Paraon.* 25 Kundi kag gusto ni Moises ay maagom ra sida it naaagumang hirap it mga katawuhan it Dios imbes nak sa malip-ot yang nak panahon maagom it kasadyahan nak naghahalin sa kasal-anan. 26 Kumo para sa ida, mas maado nak tis-an nida kag mayaing pagtratar sa ida it mga taga-Ehipto alang-alang sa ida pagtu-o sa ingpromisang Kristo, kisa sa pagtamasa it tanang kamanggaran it Ehipto. Tuyar kag ida inghimo, kumo permi nidang ing-iisip kag premyong mapapasa-ida sa palaabutong panahon.

27 Kada ngani dahil sa ida pagtu-o, si Moises ay naghalin sa Ehipto nak waya't kahadlok sa kahangit it Hari. Ag ingtis-an nida kag tanang hirap, dahil pay kag ida ingmumuyatan permi ay kag Dios yang aber waya pa nida nakikita. 28 Ag dahil sa ida pagtu-o, gingsugo ra ni Moises kag ida mga kaibahang inanak ni Israel kung ni-o kag inra dapat tumanon bag-o makahalin sinra sa Ehipto. Ag imaw kali kag inra naging Pista it Pagkaluwas sa Ehipto. Gingsugo nida sinra nak ihawon kag karnero ag ipahir kag rugo sa mga hamba it inra bayay, pramas indi giuliton kag aber usa sa inra mga anak pag-abot it anghel para matyon kag mga panganay nak anak sa Ehipto.†

29 Dahil sa pagtu-o it kinang mga inanak ni Israel, sinra ay nakatabok sa Puyang Ragat dahil kag ragat ay natunga ag kag inra rayanan ay naging tuyar sa uga nak duta. Pero tong kag mga taga-Ehipto ay nagyagor sa inra, kinang ragat ay nagtabo ray ag sinrang tanan ay nagkayumos.‡

30 Sa panghuli, dahil ra sa pagtu-o it kinang mga Israelinhon, kag mataas nak pader nak nakapalibot sa syudad it Jerico ay naguba sa kalilibot-libot ninra raha bawat adlaw sa suyor it pitong adlaw.§

31 Kag masunor ay si Rahab nak usang badarang kabade. Dahil sa ida pagtu-o, ida ingbaton it maado sa ida bayay kag mga Israelinhon nak nag-ispiya raha sa Jerico. Kada sida ay waya naumir sa pagkamatay it ida mga kasimanwa nak indi magpasakop sa Dios.*

32 Ni-o pa ara kag ako masisiling? Kuyang nak gador kag ako oras para balik-balikan pa kag tungor sa pagtu-o it ato ibang mga ginikanan, halimbawa tuyar kana Gideon, Barak, Samson, Jepta, David, Samuel ag kag mga propeta.† 33 Kaling mga tawo, dahil sa inra pagtu-o, kag iba sa inra ay nagraog sa mga gingharian nak nagpakiglaban sa inra, kag iba ay naggahom it matarong, ag kag iba ay nag-agom it gingpromisa it Dios sa inra. Kag iba ay nag-atubang sa liyon nak ingtabo it Dios kag yuba para indi sinra makagat,‡ 34 ag kag iba ay ing-itsa sa nagrarayab-rayab nak kayado, ugaling waya sinra nauno.§ Ag kag iba ray ra ay isutan yangey mamatay parayan sa patayom, kag iba ay waya nahadlok nak maglaban sa gera ag ingpangtabog hastang nagpangyasihas kag mga naggera sa inra.

35 Ag dahil sa inra pagtu-o, ay inggwa ra it mga kabade nak namatyan it anak nak ingbalik sa inra it buhi, kumo ingbanhaw it Dios.

Pero kuntra raha, inggwa it iba nak nag-agwanta it paghingabot hastang namatay, imbes nak magbada sa inra pagtu-o agor mahilway, kumo kag ingpapaabot ay mabanhaw sinra ag maagom it mas maadong kabuhi.* 36 Inggwa ra it iba nak ginglibak ag paulit-ulit nak ginglatigo. Kag iba ra ay ingkadinahan ag ingpriso. 37 Inggwa ra it mga gingpangbunggo hastang namatay, mga ingbika kag yawas parayan sa pagyagari, ag mga ingmatay parayan sa patayom. Ag kag iba rabuno ay ingpahalin sa inra sariling banwa, ag kag inra suksok yang ay anit it karnero ag kambing. Sinra ay abang pobre, ing-iihig ag ingmamayain it inra isigkatawo. 38 Naglilibot-libot sinra sa disyerto ag mga baguntor, ag nag-iistar yang sinra sa kuyba ag sa mga buho. Ngani, sa kamatuuran buko karapatdapat nak kag mga mayaing tawo dili sa duta ay magpangabuhi kaibahan sinra.

39 Ag kaling tanan ay ingpuri it Dios dahil sa inra pagtu-o, ugaling waya sa inra't nagbaton it gingpromisa't Dios. 40 Kumo Sida ay inggwa't mas maadong plano nak indi anay Nida gituparon, hastang sa waya pa kita nauumir sa Ida mga katawuhan. Ag kaibahan ninra ahimuon kita Nida nak waya't kakuyangan sa Ida pagmuyat.

*11:3 11:3 Hen. 1 ag Sal. 33:6,9.

†11:4 11:4 Hen. 4:1-10.

‡11:5 11:5 Hen. 5:21-24.

§11:7 11:7a Hen. 6:9-22. Kag arka ay tuyar sa marakong batil.

*11:7 11:7b Hen. 6:9—8:22.

†11:8 11:8 Hen. 12:1-5.

‡11:11 11:11 Hen. 21:1-2.

§11:12 11:12 Hen. 15:5; 22:17.

*11:13 11:13 Kag ingpapatunguran dili ay si Abraham ag Sara, si Isaac ag si Jacob.

†11:17-18 11:17-18a Hen. 22:1-14. Si Isaac kag ingbilang nak ida bugtong nak anak, kumo sida yang kag ing-anak it ida matuor nak asawa nak si Sara bilang katuparan it kinang gingpromisa it Dios sa ida, aber nagkainggwa si Abraham it ibang mga anak parayan sa ibang mga ing-asawa nida. (Basaha ra sa Rom. 9:7-9.)

‡11:17-18 11:17-18b Hen. 21:12.

§11:20 11:20 Hen. 27:1-40.

*11:21 11:21 Hen. 48:1-20.

†11:22 11:22 Hen. 50:24-25.

‡11:23 11:23a “Hebreo” kag tawag sa mga lahi it Hudyo it kato.

§11:23 11:23b Exo. 2:1-10.

*11:24 11:24-27 Exo. 2:11—12:42.

†11:28 11:28 Exo. 12:1-30.

‡11:29 11:29 Exo. 14:1-31.

§11:30 11:30 Jos. 6:1-21.

*11:31 11:31 Jos. 2:1-22; 6:22-25.

†11:32 11:32 Huk. 6:11—8:32 (si Gideon); 4:6—5:31 (si Barak); 13:2—16:31 (si Samson); 11:1—12:7 (si Jepta); 1 Sam. 16:1—1 Hari 2:11 (si David) ag 1 Sam. 1:1—25:1 (si Samuel).

‡11:33 11:33-34a Dan. 6:1-27.

§11:34 11:33-34b Dan. 3:1-30.

*11:35 11:35 1 Hari 17:19-24 ag 2 Hari 4:18-37.