M̃esi Napano Pol Bivitauiaio Ban
Namonoeano Lu Nalo Na
ROMO
Verialiano Moti
Tukunuano bulati na niosi nei
Pol bivitauia m̃esi nei ka rila vatitig kiano m̃arabo, napano jidom riva rial namoneano nalo na Romo. Ea kiano jidomiano, naio jidom ka rim̃au bogo ve bulati vija tomu na moneano nalo na vio nei, ana iorou mia nalo aija naio, ka naio rijiika riva voru Spen. Naio mijikia vatitigio bo ver toro rimonea Yesu Kristo, a rimei ve kiano toro napano takisor vatitig kiano bajago ea kiano meuliano, toro na mia rimemedu ea Atua mirano. Naruei bior vite na, naio bivitauia m̃esi nei ka riverial bajago na moneano nei van tomu na moneano nalo yako Romo. Niosi nei bokar burupati Pol kiano jidomiano ea marabo napano toro rijikia monmonea Kristo.
Beamu, naio ber ilivorvoriano ban tomu nalo na yimo lu na Romo, a berial banlo ka naio jo bolukouo kalo. Ana kario, naio berial burupati jidomiano na m̃esi nei napano bernavo “Ioluano vou nei jo berial Atua kiano bajago ka rila tomu nalo ave tomu memedu ea mirano. Bajago nei jo maluvo ea kito ea moneano, jikario ea kiano tiiano rivano-o rivokar juluvati nene.” (1:17)
Ea m̃esi nei, Pol judu ka berii kiano burupati jidomiano nei. Naio ber ka tomu nalo be iakurano napano abe yati na Israel, p̃eli maka ave yati na Isreal, mia abe veverarei ga, aju yetan ka moroano na kariano. Mia toro mijika ga rimei memedu ea Atua mirano, ver naio rimonea Yesu Kristo. Vite dolu, Pol berii meuliano na napano toro to riasol vatitigio ea Kristo, bija meuliano vou nene napano toro binimei be memedu ea Atua mirano. Toro napano monea Kristo, naio joa tum̃aro bija Atua, a Atua kiano Niununo mila napano naio be teau, moroano na kariano bija m̃ariano maka bunu vokar naio. Mia jikario ea mirano jimo [5] ba bokar mirano arolu [8], Pol berial bior vaio Atua jian tuboiano ban kiano tomu nalo, a berii bajago napano Atua kiano Niununo jo mim̃au ea tomu nalo kialo meuliano napano amonmonea Kristo.
Mia naio judu kia ka berii bajago napano taara na kulo Israel, a nalo napano maka ave taara na Israel, amijikia avuron ea verikariano nei napano Atua mila be tomu nalo na yetemeriba kialo ka atakiio. Bogo na naio jidom rila nonovio kiano iliano, naio berinavo bajago na napano taara na Israel nalo abilig taakalo ka Yesu, naio be togio na Atua Kiano Verikariano napano naio tinienmiia tomu nalo na yetemeriba, naruei miila Yesu binimei, ka toro napano rimonea naio, naio mijikia rimei rive toro memedu ea Atua mirano.
Mia Pol monea ka taara nalo na Israel, mia maka ajikia avilig taakalo bogo nonovio ka Yesu. Ea togio maariano na m̃esi nei Pol berii bajago napano memedu ka tomu na moneano nalo atakiio ea kialo meuliano, a mave liei, naio berii bajago na toro monoka tinien riia toro dolu. Naio berii bajago napano toro monoka takiio ea Atua kiano im̃auano, a bajago napano tomu na moneano monoka ala van parinio tubo a van toro dolu. Mia naio berii bajago napano toro na moneano monoka sidomiio vatitig ka rilabulag re toro dolu kiano jidomiano. Ea kiano juluvati m̃esi nei, naio ber iliano nalo na ber kiano ilivorvoriano bija kiano bilbilu nalo, ba ban kialo bilbilu dolu nalo, a berenio iliano nalo na aiaia Atua.
Torogio nalo na niosi nei
Iliano moti bija burupati jidomiano na m̃esi nei 1:1—17
Tomu nalo adu meuliano vou napano Atua jianio 1:18—3:20
Atua kiano m̃arabo ka rilarur toro 3:21—4:25
Toro kiano meuliano vou napano miasol ea Kristo 5:1—8:39
Atua kiano verikariano ban taara nalo na Israel 9:1—11:36
Bajago novo napano namoneano monoka takiio 12:1—15:13
Iliano maariano 15:14—16:27
1
Iliano moti
1 Bilbilu nalo na Romo:
Kiniou Pol neber kavijo bo p̃eli bogiano bo ban kamiu ea Yesu Kristo siano, na nebe kiano toro na im̃auano, nebe atevi nei na Atua bio kiniou, naio bijauia kiniou ka noim̃au ka neverial kiano Ioluano Vou.
2 Ioluano Vou nene, naio ju joomo ea iliano nalo na vivitauiano lu nalo na Atua kanano ruei, nina ea verialiano nalo na napano kanano naverialiano nalo aberialio nua nua binimei. 3 Burum̃ara vite napano Ioluano Vou nei naio berialio, naio be Yesu Kristo kiado Tubo, napano naio be Atua kenerinio napano naio miila naio miyotuba ka kito ea yetemeriba nei. Naina naruei napano ea tivelinio na yati na m̃aratavo na kanano, kito romijikia roverinavo naio moluo ea yati na tormoruo Parinio Tubo Teviti memedu. 4 Mia ea tivelinio na kanano niununo, naio be lu laka, naio miyotuba memedu ea Atua kanano yati ga. Amuebin naio m̃aro, ana ea kiano burum̃ara moroano, Atua mila naio jumolu meul bo bereio, naruei romijikia rovitilubario batitig ka be riano, kiado Tubo nene naio be Atua kenerinio memedu.
5 Naio naruei bitirilar kiniou ne-be atevi, a miila kiniou ka nava noioliolu van taara dolu na tomu nalo napano maka ave Ju, ka nalo bunu amijikia amonea Atua, ana amijikia amonmonea kanano iliano nalo. Im̃auano na jibe nei naio be ijaiano novo tai napano Tubo naio jian ban kiniou, naruei najaaro ka nala ka siano rivavin.
6 Mia vonganei, kiniou nojo nomila im̃auano nei ea kamiu, bior ka napano kamiu bunu siemiu joa vio na, kamiu bunu kamliko nalo dolu nei napano Atua biolo ka amei ave Yesu Kristo kiano tomu nalo. 7 Kamiu bunu tomu nalo napano naio tinien jii kamiu toru, napano naio bitiri bulag kamiu kube kanano namoneano lu nalo ea burum̃ara komeli nei Romo, naina naruei najaaro ka nebivitauia m̃esi nei biedu ban kamiu.
Nebivitauia jibe nei, nobolkouo ka tiniesese a tum̃aro na karam̃ado Atua vija kiado tubo Yesu Kristo kanalo, naio to ve tomoruo ea kenemiu meuliano nalo veve terakurano.
Pol jidom toru ka riva rimaluvo ka nalo na Romo
8 Beamu ka neverial vite tealo rivan kamiu, kiniou nobolkouo ea Yesu Kristo siano, neber siva toru ban kanado Atua bior kamiu. Nojidom nela tibe na, bior napano vonganei, iliano nalo ea tivelinio na kenemiu bajago novo nalo, napano kuvitumolu kuvitu sikili ea moneano ea Kristo, naio jo ban ea vio miroano ruei. 9 Tenei naruei mila kiniou najaaro toru, bior napano kirisiou ruei nojo nomim̃au Atua kanano bija kanaku meuliano momou, nomim̃auka neverial Ioluano Vou napano beriio kenerinio. A naio mijikia ruei ka napano nojo tinieku maio ka kamiu ea kanaku volkouano dam̃ariga, 10 a nojo nobika den naio bunu ka river memedu ea kiano jidomiano ga, mia naio rila kiaku m̃arabo ka nomijikia namaluvo ka neadu ka kamiu. 11 Nojidom laka ka neviedu neial kamiu, ka verenio nemijikia nejev ijaiano tealo na moroano na Niununo Lu juvan ban kamiu ka rila kuvisikili lie vo, mia naio rivu laka. 12 Kiniou nomonea ka kiaku viekouoiano naio mijikia tunukakar kamiu, a nojidom nomei ka kenemiu viekouoiano mijikia tunukakar kiniou bunu, a tibe na kito roju romija bitiraviran bo ea kito bereio.
13 Im̃auo 19:21Banalo, nojidom kamiu kuvijikia ka va telabo ruei kiniou nemila vio jikili ka neviedu kean kamiu, mia dam̃ariga m̃arabo bisaro ea vite tealo, mila na maka neviedu vo. Mia nojidom toru ka neviedu, ka kanaku im̃auano mijikia rivar m̃arati tai bunu ea kamiu napano kumonea ruei, jibe na napano bar ruei ea nalo napano maka ave Ju ea vio dolu nalo.
14 Im̃auano napano joa jum̃aku naio jibe nei, berinavo monoka noioliolu ea kiado tomu nalo memedu kulo Ju, a tomu dolu bunu, a monoka noioliolu ea tomu nalo napano amijikia vite ruei a nalo napano maka ajikia vite vo, 15 naina naruei mila na nojidom neviedu neverial Ioluano Vou van kamiu ea burum̃ara komeli na kenemiu nei, Romo.
16 Mak 8:38Ioluano Vou nei, naio be m̃arabo takurano ga napano Atua kanano moroano jo mim̃au eaio ka ridu ioruriano riyotuba ea tomu nalo, mila na maka noimou leleio ka neverialio bogo nonovio. Ioluano nei naio miyotuba ea kito kulo Ju beamu, karina naio ba tavio ea nalo napano maka ave kulo Ju, naruei toro kei napano rimoneaio, mia rileal meuliano eaio.
17 Ioluano novo nei, naio be kiado m̃arabo ka remijikia romei memedu ea Atua mirano bereio, ka maka bunu rovokar vironiano na kiado kariano nalo, mia bo romijikia ka monoka retikar vija viekouoiano, a mia rala nonovio rivija viekouoiano, bior napano naio jibe ka iliano moruo tai napano Naverialiano Abakuku berenio, berinavo
“Toro napano ver ga naio rivarkar tiniene ea Atua,
mia Atua rila naio rimei rimemedu rive riano,
a nina ga naruei naio be m̃arabo na ajev meuliano.”
18 M̃arabo na aje meuliano naio jo, mia veribinio bija vovaiano abujo laka ea tomu nalo na maka ave Ju reraio ea yetemeriba nei, mila nalo aju aberbure m̃elea Atua kiano ilirianiano, ana jibe na kito romialio ka napano Atua naio joa vio mave, kiano siniabu monoka riyotuba rilalo ajikia. 19 Naio jo berloglog kiano bajago vu nalo amiyotuba medave ea mirano tomu nalo ruei, naruei bo ka abitilubario, mia maka asidom ajikia. 20 Be riano ka Atua naio maka ve kulorinio, a toro maka rijikia rial naio, mia jikar ea tiiano na yetemeriba binimei bokar vonganei, tomu nalo aju amial kiano bajago novo nalo, ana amijikia avitilubario ka naio be Atua riano. Ver aial kiano tiiano nalo ga, maka bunu ajikia avika aver ka naio be kenia. 21 Eves 4:17,18Ver makanio, amijikia ka Atua naio jo, mia maka lele asidom ala kialo jidomiano rivatove ka naio, maka lele asidom aver siva van naio rivior kiano tovu ealo. Nalo maka asidomial titai, banbano kialo jidomiano nalo bujo ka melijokouo batitigio. 22 Nalo be tinielo ka aber abe masou, mia nalo abano aba vovu batitigio, 23 a nalo maka bunu alotu ka Atua napano naio maka rijikia rim̃aro bogo tai. Nalo maka asidom naio, mia amim̃auka tavoru napano midu mirano toro p̃eli mirano menu p̃eli mirano temeul nalo jibe niobi p̃eli venia, ana nalo be tinielo bo ka alotu ka tenalo nei naruei.
24 Bogo na amila jibe na, Atua naio binimei tinien maro laka ea kialo veribinio nalo nei, naruei naio juvanlo ka avan bo kanio vija sidomvaiano venia napano tinielo jiio. Ea bogo nei naruei kito releal ka napano tomu nalo aju amila bajago na imouiano ea mokotenalo nalo, 25 mia naina monoka tibe na, bior napano abar bulag Atua kanano ilirianiano, amidu sibiano ju keano, a maka bunu alotu ka Atua napano bo ka aiaia siano lu dam̃ariga, mia abatove ga ka vite nalo napano naio jiilo.
26 Nalo abilig dabu lelan vite nonovio na jibe na, mia Atua maka bunu riverburelo, mia juvanlo aba amila pariparilo ea kialo sidomiano va nalo. Jibe ka tire nalo maka bunu avan vija sum̃ano nalo, mia aban bija tire nalo bereio, 27 a sum̃ano nalo bunu, nalo maka bunu asidom aver bo ka asoro ka tira, tibe ka napano Atua naio berenio berinavo bo ka alaio, mia nalo ajidom sum̃ano ga, aju aban bija nalo bereio ea bajago napano romimouo ka roveriio. Im̃auano nalo na jibe nei maka amemedu leleio, mia nalo napano ajum̃a amilaio, ea kialo meuliano nalo ga, aial vironiano napano memedu ka toro napano mila jibe na monoka rivario.
28 Tomu kinkin na jibe na, maka aialerinio ea Atua ea kialo meuliano nalo, maka asidom titai kanio, ana Atua maka tokovio kalo, mia naio juvanlo ka kialo sidomsearoiano nalo aburulo aba amidu momou ea bajago va. 29 Amila jibe na banbano komial kialo meuliano binimei bujo ka bajago nonovio na lakorov tuboiano, bija vovaiano nalo, jokoluolu nalo, bija sidomvaiano ea kulo dolu nalo. Amijoku, amuebinvin tomu nalo am̃arm̃aro, abilvilialo, amila sibi, ajerm̃i ka kulo dolu nalo, aberveriilo, 30 ajian merano kanalo iliano nalo, a ea tivelinio na Atua, nalo maka asidomialio ga. A bija bajago nalo na bova nei, parilo kirisikili laka, abarvar kalo, amil vevavin, amila verikariano bior im̃auano vou na vovaiano napano nua makanio, mia bogo napano kialo tormoruo nalo amil banlo, amilkuei ga. 31 Tomu nalo na, romijikia roverinavo nalo maka aje masouano, maka adukar vatitig kialo verikariano nalo, maka ave tinievuiano rivu, maka tiniel riia toro leleio.
32 Nalo amijikia vatitig bo Atua kiano iliano ruei, amijikia ka Atua naio berkar m̃ariano ban tomu nalo na jibe na, mia maka atovonio. Nalo aju ajidel dolu ka amila jibe na, mia mave ka nina, aju ajaaro lie vo ver amial kialo bilbilu dolu nalo aju amila bova jibe nei bijalo.